​DEAŞ celladı Jack pişman değil!

Old Bailey: Aile, DEAŞ üyesi oğullarına para göndermeye çalıştı

DEAŞ celladı Jack Lets (Facebook)
DEAŞ celladı Jack Lets (Facebook)
TT

​DEAŞ celladı Jack pişman değil!

DEAŞ celladı Jack Lets (Facebook)
DEAŞ celladı Jack Lets (Facebook)

İngiliz terörist Jack Letts’in ebeveynleri, Cuma günü Suriye’deki DEAŞ’a katılan oğullarına para göndermekten suçlu bulunarak, hapis cezasına çarptırıldı.
Old Bailey Mahkemesi Pazartesi günü Oxford’da yaşayan çifti Suriye’ye seyahat ederek DEAŞ’a katılan oğullarına para göndermekle suçladı.
İngiliz mahkemesi, 58 yaşındaki John Letts ve 57 yaşında Oxford’daki bir hayır kurumunda çalışan Sally Lane’i ise 15 ay hapis cezasına çarptırdı. Cezaları bir yıl ertelenen Letts ve Lane bu süre içinde herhangi bir suç işlemezse hapse girmeyecek.
Çift 2015 yılında “Cihatçı Jack” olarak bilinen oğullarına, İngiltere’ye dönmek istediğini söylediğinde yaklaşık 2 bin 200 dolar göndermeye çalışmıştı.
Çift, oğullarının kuşatma altındaki Rakka’da büyük bir tehditle karşı karşıya olduğunu ifade ederek, doğru karar almaya çalıştıklarını ve kendilerine herhangi bir yardım sağlamamasına rağmen polisle işbirliği yaptıklarını söyledi. DEAŞ’a katılmak için İngiltere’den ayrılan ve şu anda 23 yaşındaki Jack, İngiltere düşmanıydı. Gençliğinde İslam’ı kabul eden Jack, daha önce intihar saldırısı düzenlemek istediğini söylemişti. Jack’in annesi geçtiğimiz hafta Old Bailey’deki duruşma sırasında, Eylül 2014’te oğlunun kendisini arayarak Suriye’de olduğunu söylediğinde paniğe kapıldığını, 2015’te ise oğlunun kendisine buradan ayrılmak istediğini söylediğini bildirdi. Anne Lane oğluna iki defa para göndermeye çalıştı ancak ikisinde de yakalandı. Letts ve Lane çifti mahkemede, polis ve hükümetin kendilerini yalnız bıraktığını ve oğullarının herhangi bir suç işlememesine rağmen Kürtlerin kontrolü altında bulunan Suriye’nin kuzeyinde tutulduğunu ifade etti. Savcılar çiftin attıkları adımların yasal sonuçlarının farkında olduklarını fakat bunu görmezden geldiklerini söyledi. Mayıs 2014’te Arapça öğrenmek için Ürdün’e gitti. Daha sonra Kuveyt’e giden Jack, orada evlendi. Eylül 2014’te ailesini arayan Jack, babasının geri dönmesi için ısrar etmesine rağmen Suriye’de kalmaya karar verdi. 2015 yılında Facebook üzerinden İngiliz askerlerine karşı intihar saldırısı yapmak istediğini söyledi. Ancak aynı yılın sonunda ülkesine geri dönmek istedi ve ailesi bu amaçla ona para göndermeye çalıştı. Medyada tanınan ismiyle ‘Cihatçı Jack’ bugün Suriye’nin kuzeydoğusunda DEAŞ’lı tutuklular arasında bulunuyor.
BBC geçtiğimiz yıl Ekim ayında 23 yaşındaki Jack ile röportaj yaptı fakat ailesinin ona para gönderdiği ortaya çıkmasından sonra yayınlamadı. İçişleri Bakanlığı bu konu hakkında bir açıklamada bulunmadı fakat daha önce yaptığı açıklamada İngiliz asıllı DEAŞ savaşçılarının ülkeye girişinin engellendiğini belirtti.
Jack Letts BBC’ye verdiği röportaj, yıllarını Suriye’deki DEAŞ saflarında geçirdiğinin en büyük kanıtı. Jack verdiği röportajda baskı altında olmadığını ve 16 yaşında İslam’ı kabul ettiğini söyledi. İslam’a girdikten 2 yıl sonra Oxford’daki okullardan birinde gördüğü eğitimi yarıda bırakarak, DEAŞ’a katılmak için Suriye’ye gitti. Irak’ın Felluce şehrindeki DEAŞ safları arasında etkili bir ailenin kızı ile evlendi. Şimdiye kadar hiç görmediği bir çocuğu oldu. 2017 yılında DEAŞ saflarından ayrıldı fakat Suriye’nin kuzeyindeki Kürt güçleri tarafından tutuklandı. Jack BBC’ye verdiği demeçte, Suriye’ye kafası karışık olduğu bir dönemde gittiğini belirtti.
Jack Letts ebeveynlerine saygı göstermemesine rağmen, ebeveynleri onun için hapse girmeyi göze almıştı. Hakimler, şu anda 23 yaşında olan Jack’ın hala hayatta olduğunu ve Suriye’nin doğusunda Kürtlerin kontrolü altında olan Rağve bölgesindeki bir hapishanede tutulduğunu söyledi. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, bölgede konsolosluk temsilciliği olmadığını bildirdi. Jack’ın ülkesine dönmek için istekli olmaması ve işbirliği yapmaması oldukça dikkat çekici. Annesinin eve dönmesi için gösterdiği büyük çabalara rağmen Jack, BBC’ye verdiği demeçte, “Doğrusunu söylemek gerekirse İngiliz hükümetinin beni kurtarmak ve buraya getirmek için baskı yapması son umudum değil. Bu doğru bir fikir de değil” ifadelerini kullandı.



Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
TT

Suudi Arabistan'ın ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ olarak tanımlanması ne anlama geliyor?

Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)
Askerî geçit töreninde ABD ordusu tankları (AFP)

ABD ile Suudi Arabistan arasındaki stratejik ilişkinin derinliğini yansıtan bir adım olarak, ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan’ı ‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ (Major Non-NATO Ally – MNNA) ilan etti. Bu kararla Suudi Arabistan, Arjantin, Avustralya, Bahreyn, Brezilya, Kolombiya, Mısır, İsrail, Japonya, Ürdün, Kenya, Kuveyt, Fas, Yeni Zelanda, Pakistan, Filipinler, Katar, Güney Kore, Tayland ve Tunus gibi ülkelerin bulunduğu bu statüyü resmen alan yirminci ülke oldu.

Bu statü, ABD’nin NATO üyesi olmayan bir ülkeye verebildiği en yüksek askeri ve güvenlik iş birliği seviyesini ifade ediyor. ABD Kongresi bu unvanı 1987 yılından bu yana, ABD Yasası’nın 22. maddesi uyarınca tanımlıyor.

NATO üyesi olmayan müttefik olmanın avantajları

NATO üyesi olmayan müttefikler, gelişmiş ABD silahlarına ve askeri teknolojisine öncelikli erişim ve ABD askeri teçhizatını indirimli fiyatlarla veya uygun koşullarda satın alma veya kiralama imkânı gibi birçok önemli avantajdan yararlanıyor. Bu sınıflandırma, NATO üyesi olmayan müttefiklerin ABD ile ortak silah geliştirme programlarına katılmalarına ve askeri araştırma ve geliştirme projeleri için ABD'den finansman almalarına da olanak tanıyor.

Söz konusu sınıflandırma, ortak askeri eğitim ve istihbarat iş birliğini kolaylaştırmanın yanı sıra, müttefik ülkenin topraklarında acil durumlarda kullanılmak üzere ABD askeri teçhizatının depolanmasına izin verdiği için ABD'ye de belirli avantajlar sağlıyor.

Suudi Arabistan, ABD ile uzun süredir devam eden stratejik ortaklığı nedeniyle bu ayrıcalıkların çoğundan onlarca yıldır fiilen yararlanıyor. Ancak resmi olarak bu statüye sahip olması, bu ayrıcalıkların yasal olarak garanti altına alınmasını ve ABD yönetimlerinin keyfi kararlarına tabi olmamasını sağlıyor.

‘Karşılıklı savunma anlaşmasından’ farkı

‘NATO üyesi olmayan başlıca müttefik’ statüsü ile ‘karşılıklı savunma anlaşması kapsamındaki müttefiklik’ kavramları benzer ifadeler taşısa da aralarında önemli bir fark bulunuyor. NATO dışı müttefik statüsünde ABD’nin söz konusu ülkeyi savunma yükümlülüğü bulunmazken, karşılıklı savunma anlaşmaları taraflara karşılıklı ve açık bir yasal savunma taahhüdü getiriyor. Bu yükümlülük, NATO Anlaşması’nın beşinci maddesinde yer alan ve üye ülkelerin herhangi bir saldırıya uğrayan üye devleti savunmasını şart koşan maddeyle benzerlik gösteriyor.

‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasındaki taahhütlerin niteliği, yakın askeri iş birliğinin ötesine geçmez, ancak karşılıklı savunma anlaşması kapsamında, imzacı devleti savunmak için ABD kuvvetleri gönderme taahhüdüne eşdeğerdir.

Bu nedenle aradaki fark, ‘NATO dışı müttefik’ sınıflandırmasının silahlanma, eğitim ve iş birliği alanlarında ‘çok ileri düzeyde stratejik ortaklık’ olması, ancak ‘savunma ittifakı’ olmamasıdır. ‘Karşılıklı savunma anlaşması’ ise imzacı devlete yönelik herhangi bir saldırının ABD'ye yönelik bir saldırı olarak kabul edilmesi ve ABD'nin yasal olarak askeri müdahalede bulunma yükümlülüğü anlamına gelir.

Suudi yetkililer bu tanımlamanın “kapsamlı bir stratejik ortaklığa doğru atılmış önemli bir adım” olduğunu söylerken, ABD Dışişleri Bakanlığı ise bunun ‘bölgedeki ortak güvenliğe yönelik uzun süredir devam eden taahhüdü yansıttığını’ doğruladı.


BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
TT

BM, Trump’ın Gazze planına ilişkin karar taslağını büyük çoğunlukla onayladı

ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)
ABD Başkanı Donald Trump, Knesset'te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile tokalaşırken, 13 Ekim 2025 (AP)

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze için hazırladığı yol haritasını büyük çoğunlukla onaylayarak, 20 maddelik planına uluslararası meşruiyet kazandırdı.

Taslak karar, Rusya ve Çin'in çekimser kalmasına rağmen, pazartesi akşamı BMGK’da 15’e 13'lük çoğunlukla kabul edildi. Bu gelişme, Trump yönetimi için önemli bir diplomatik zafer oldu.

Filistin Yönetimi, kararın onaylanmasını memnuniyetle karşılarken, Hamas ve diğer Filistinli gruplar, bunu ‘Filistin’in milli iradesinin dışında sahada düzenlemeler yapılmasının önünü açan bir karar’ olarak değerlendirerek, ortak ve ayrı ayrı açıklamalarla kararı reddettiklerini bildirdiler. Ayrıca Gazze'ye konuşlandırılacak herhangi bir uluslararası gücün ‘bir tür vesayet veya dayatılan yönetim’ haline geleceğini söylediler. Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli gruplardan kaynaklar, söz konusu uluslararası gücün rolü ve bu grupların üyelerini takip etmek ve tutuklamak için potansiyel olarak kullanılabileceği konusundaki endişeleri dile getirdiler.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İngilizce olarak Trump ve Gazze planını öven bir blog yazısı yayınlarken, hükümet üyeleri sessizliğini korudu. Bu durum, İsrail'de Trump'ın planından duyulan memnuniyetsizlik ile onu kızdırmamak arasındaki ikilem arasında gerçek bir krizin yaşandığını gösterdi. İsrail televizyonu Kanal 12 muhabiri Barak Ravid, “İsrail-Filistin çatışmasının bir daha asla eskisi gibi olmayacağını söylemek mümkün” ifadelerini kullandı.


ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
TT

ABD, Tayvan'a 700 milyon dolar değerinde hava savunma füzesi satışını doğruladı

Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)
Norveç savunma ve uzay silahları fabrikasında üretim aşamasındaki bir Nasams roketatar (AFP)

Amerika Birleşik Devletleri, Ukrayna'da test edilen yaklaşık 700 milyon dolar değerindeki gelişmiş bir hava savunma füze sisteminin Tayvan'a satışını onayladı. Bu, ABD'nin Taipei ile bir hafta içinde yaptığı ikinci silah anlaşması.

ABD, geçen yıl Tayvan'ın 2 milyar dolarlık bir silah anlaşması kapsamında RTX tarafından üretilen üç orta menzilli karadan havaya füze (NASAMS) alacağını duyurmuştu. Bu, Tayvan için yeni bir silah, çünkü şu anda bölgede yalnızca Avustralya ve Endonezya kullanıyor.   

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) pazartesi günü yaptığı açıklamada, şirketin NASAMS üniteleri satın almak için sabit fiyatlı bir sözleşme imzaladığını ve tahminlere göre çalışmanın Şubat 2031'de tamamlanacağını belirtti. RTX henüz yorum talebine yanıt vermedi. 

Ukrayna'da Rus saldırılarını püskürtmek için kullanılan NASAMS sistemi, ABD'nin talebin arttığı Tayvan'a ihraç ettiği hava savunma kabiliyetlerine önemli bir katkı sağlıyor.

ABD, perşembe günü Tayvan'a 330 milyon dolarlık savaş uçağı ve diğer uçak parçaları satışını onayladı. Bu, Başkan Donald Trump'ın ocak ayında göreve gelmesinden bu yana yapılan ilk anlaşmaydı. Bu hamle Pekin'i öfkelendirdi.

Tayvan ordusu, adayı kendi toprağı olarak gören Çin'den gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı daha iyi savunma sağlamak için hayati önem taşıyan deniz ikmal hatlarını savunmak üzere, özel olarak tasarlanmış denizaltılar inşa etmek gibi çabalarla yeteneklerini güçlendiriyor.

Resmi diplomatik ilişkilerin olmamasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a kendini savunması için gerekli araçları sağlamakla yasal olarak yükümlü olması, Pekin'in tepkisini çekmeye devam eden bir tartışma konusu. Tayvan hükümeti, Pekin'in ada üzerindeki egemenlik iddialarını reddediyor.