عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Trump’tan İran ile diyalog için Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul adımı

Senatör Rand Paul, savaş karşıtlığı ve 2015 yılında İran ile imzalanan nükleer anlaşmaya olan desteği ile biliniyor (AFP)
Senatör Rand Paul, savaş karşıtlığı ve 2015 yılında İran ile imzalanan nükleer anlaşmaya olan desteği ile biliniyor (AFP)
    Londra/Şarku’l Avsat
TT
TT

Trump’tan İran ile diyalog için Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul adımı

Senatör Rand Paul, savaş karşıtlığı ve 2015 yılında İran ile imzalanan nükleer anlaşmaya olan desteği ile biliniyor (AFP)
Senatör Rand Paul, savaş karşıtlığı ve 2015 yılında İran ile imzalanan nükleer anlaşmaya olan desteği ile biliniyor (AFP)

ABD ve İran arasındaki mevcut gerilim, Tahran rejiminin, ülke ekonomisine yoğun bir şekilde zarar veren yaptırımların ağırlaştırılması ve Körfez’deki donanma gerginliğinin artması karşısındaki inatçı tutumu ortasında üçüncü ayına girerken, Cumhuriyetçi Parti içerisinde İran ile müzakere edilmesini isteyenlerin rolü belirginleşmeye başladı.
ABD Başkanı Donald Trump, başta Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton olmak üzere ABD yönetimindeki ‘şahinleri’ kızdırabilecek bir adım attı ve savaş karşıtlığı ve 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmaya desteğiyle tanınan üst düzey Cumhuriyetçi Senatör Rand Paul’un yardımına başvurarak, onun İran elçisi olmasını onayladı.
Kararın detayları, ABD yönetiminde yer alan ancak isimleri belirtilmeyen dört yetkili tarafından Politico gazetesine açıklandı.
Bu dört yetkiliye göre Trump, Kentucky eyaletinden 56 yaşındaki tecrübeli Senatör Paul’un önerisini kabul etti. Paul, 2016 başkanlık seçim yarışına giren adaylardan biriydi, ancak Trump ve diğer adaylar karşısında şansının azalmasından ötürü geri çekilmişti.
Paul, geçtiğimiz hafta sonu Trump ile golf oynadığı sırada İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile diyalog önerisinde bulundu. Ortadoğu’da yeni bir savaşa girmeden İranlıları müzakere masasına yeniden döndürmenin bir yolunu arayan ABD Başkanı ise bu öneriyi kabul etti.
ABD ile İran arasındaki gerilim, Trump’ın Mayıs 2018’de nükleer anlaşmadan çekilip İran’a ağır ekonomik yaptırımlar uygulamaya başlamasından bu yana artış gösteriyor.
Kasıtlı olaylar, zaman zaman iki ülkeyi savaşın eşiğine sürüklüyor. Son iki ay içerisinde Hürmüz Boğazı’ndaki petrol tankerleri çeşitli saldırılara hedef oldu. Washington bu saldırılarda Tahran’ı suçlu bulurken, İran sorumluluk kabul etmedi. Tahran ayrıca, hava sahasını ihlal ettiğini öne sürerek, ABD’ye ait bir SİHA’yı düşürdü.
Independent Arabia’dan İnci Atvan’ın haberine göre bu gerginlikler, ABD’nin Körfez’deki askerî varlığını artırmasına sebep oldu. Bunun yanı sıra Birleşik Krallık da bu ay yeni bir askeri varlık gösterdi. İngiltere bu adımı, İran’a ait Grace 1 adlı dev petrol tankerinin Cebelitarık Boğazı’nda alıkonmasının Londra ve Tahran arasında bir gerginliğe sebep olmasından sonra attı. Tanker, Suriye’ye ham İran petrolü taşınmak suretiyle AB yaptırımlarının ihlal edilmesi gerekçesiyle alıkondu, ancak İran bunu reddederek İngiltere’ye karşı gerginliğin seviyesini yükseltti.
İran gemilerinin, İran ile Arap Yarımadası arasında yer alan boğazda BP petrol şirketinin işlettiği British Heritage adlı İngiliz gemisine yaklaşmakla itham edilmesinin ardından Londra, Hürmüz Boğazı’ndaki denizcilik serbestîsi konusundaki endişelerini dile getirdi. Bunun ardından İngiltere Savunma Bakanlığı, İngiltere’nin çıkarlarını korumak adına bir savaş gemisini Arap Körfezi’nde konuşlandırdı.
Öte yandan İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, BM toplantılarına katılmak ve gazeteciler ve araştırma merkezleri uzmanları ile özel görüşmeler gerçekleştirmek üzere şu an ABD’nin New York şehrinde bulunuyor.
Politico gazetesine göre Kentucky Senatörü’nün ABD yönetiminin diplomatik bir elçisi olarak faaliyet yürütme ihtimali, Paul’un müdahalesinin Trump’ın Tahran’a karşı yürüttüğü ‘azami baskı’ kampanyasını bozabileceğinden endişe eden birçok yetkiliyi kaygılandırdı.
Senatör Paul, nükleer anlaşmadan çekilme kararına en yoğun şekilde karşı çıkanlardan biri. Nitekim ABD İHA’sının düşürülmesinden sonra geçtiğimiz Haziran ayında Başkan Trump’ın bir misilleme yapma konusundaki isteksizliğini takdir eden Cumhuriyetçi liderler arasında yer almış ve “İş, savaş çağrısı yapan bir grup sesin ortasında kendini kontrol edebilen gerçek bir devlet adamını gerektiriyor” ifadelerini kullanmıştı. Paul, uzun süre ABD’nin dış müdahalesi konusunda uyardı ve İran’la askeri bir çatışma ihtimali konusunda Trump yönetimi yetkilileri ile karşı karşıya geldi.
Paul’un yaklaşımı, bir diyalog başlatma önünde engel olsalar da savaşı reddetmeleri bakımından hem Trump hem de İran’ın tavrı ile örtüşüyor. İran Dini Lideri Ayetullah Hamaney, ABD ile görüşmeyi ‘zehir’ yutmaya benzetse de bazı İranlı yetkililer, ekonomik yaptırımların hafifletilmesi şartıyla müzakerelere açık olduklarını söylüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Ben-Gvir, itfaiye aracı bağışı ve 17 gencin eğitimiyle Suveyda sakinlerinin gönlünü kazanmaya çalışıyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba günü üst düzey savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde Suriye sınırındaki tampon bölgeyi gezdi. (İsrail Hükümeti Basın Ofisi)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba günü üst düzey savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde Suriye sınırındaki tampon bölgeyi gezdi. (İsrail Hükümeti Basın Ofisi)
TT
TT

Ben-Gvir, itfaiye aracı bağışı ve 17 gencin eğitimiyle Suveyda sakinlerinin gönlünü kazanmaya çalışıyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba günü üst düzey savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde Suriye sınırındaki tampon bölgeyi gezdi. (İsrail Hükümeti Basın Ofisi)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, çarşamba günü üst düzey savunma, dışişleri ve güvenlik yetkilileri eşliğinde Suriye sınırındaki tampon bölgeyi gezdi. (İsrail Hükümeti Basın Ofisi)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yaklaşık bir yıldır İsrail’in işgali altında bulunan Suriye’nin güney bölgelerine yaptığı provokatif turdan ve aynı anda Suriye’den yürütülen silah kaçakçılığı ağının ortaya çıkarılmasından bir gün sonra, İsrail makamları dikkat çeken bir açıklama yaptı. Açıklamaya göre İsrail, Suveyda’dan 17 Dürzi gencine profesyonel yangın söndürme eğitimi vermeyi ve vilayete bir itfaiye aracı hediye etmeyi planlıyor.

Bu açıklama, sosyal medyada geniş yankı uyandırdı. Paylaşımların çoğunda, İsrail’in niyetlerine yönelik eleştiriler ve uyarılar öne çıktı. Sosyal medya kullanıcıları, Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana İsrail’in 450 kilometrekareyi aşan Suriye toprağını işgal ettiğine (1967’den beri işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri’ne ek olarak) ve Şam’dan ülkenin güney ve güneybatı sınırlarına uzanan bölgede güvenlik kontrolünü dayattığına dikkat çekti.

İsrail güçlerinin Suriye topraklarına ilk adım attığı günden bu yana bölgede gerilim yarattığı, toplumsal çatışmaları körüklemeye çalıştığı, hava saldırıları ve topçu bombardımanları düzenlediği, hatta Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı hedef aldığı belirtildi. Bu adımların, Şam yönetimine baskı kurmak ve onu güvenlik anlaşmalarına zorlamak amacı taşıdığı ifade edildi.

Gelen son bilgilere göre, Arap karşıtı söylemleri, aşırı sağcı tutumu ve ırkçı görüşleriyle bilinen İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir bakanlığına bağlı İtfaiye Kurumu’na Suveyda’ya bir itfaiye aracı gönderilmesi yönünde talimat verdi. Ben-Gvir bu adımı ‘üst düzey insani bir girişim’ olarak tanımladı. Ancak bölge kamuoyu, özellikle Araplarla ilgili politikaları göz önüne alındığında, Ben-Gvir’in bu girişiminin insani amaçlar taşıdığına pek ihtimal vermiyor. Bu nedenle söz konusu adımın gerçekten Suveyda’da çıkabilecek yangınlara destek olmayı mı hedeflediği, yoksa bölgede yeni fitneler ve çatışma alanları yaratmayı mı amaçladığı yönünde soru işaretleri doğmuş durumda.

cdft
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, 28 Ocak 2024 tarihinde Gazze Şeridi ve Batı Şeria'nın kuzeyinde yerleşim yerlerinin yeniden inşası için çağrıda bulunan bir konferansta konuşuyor. (Reuters)

Gelen bilgiler, söz konusu girişimin İsrail’in güney Suriye’deki nüfuzunu ‘insani yardım’ görünümü altında genişletmeyi hedefleyen daha kapsamlı bir planın parçası olabileceği yönünde. Bu çerçevede İsrail’in, Suriye toplumunda ayrışma yaratmak amacıyla Dürzi topluluğu ile ‘özel bağlara’ sahip olduğu iddiasını öne çıkardığı değerlendiriliyor.

Şarku’l Avsat’ın Yediot Aharonot’tan aktardığına göre Dürzi topluluğundan 17 genç, üç hafta sürecek yoğun bir itfaiyeci eğitimine tabi tutulacak. Programın ardından her bir katılımcı, tam teçhizatlı şekilde Suriye’ye dönecek. Ayrıca Suveyda’da yeni bir itfaiye istasyonu kurulacağı ve bölgeye bir itfaiye aracı gönderileceği bildirildi.

Haberde, Ben-Gvir’in “Suriye’deki itfaiye istasyonu acil durumlarda kurtarma kapasitesi sağlayacak” dediği aktarıldı. Haberin devamında, İsrail’in, güney Suriye’deki Dürzilerle ilişkisini ‘derin bir stratejik bağ’ olarak nitelendirdiği ve sınırın ötesinde yaşayan Dürzi aileleri de bu çerçevede değerlendirdiği ifade edildi.

Ben-Gvir’in ayrıca şu sözlerine yer verildi: “İsrail’deki Dürzi topluluğuyla ilişkileri güçlendirmeyi sürdüreceğiz. Bunu hem ulusal güvenlik kurumlarında Dürzi subayların üst görevlere getirilmesiyle hem de ihtiyaç duyulan her alanda destek ve yardım sağlayarak yapacağız.”

xsd
İşgal altındaki Golan Tepeleri'nden İsrail ile Suriye sınırında kaçakçılık faaliyetlerinin artması, bu bölgeyi ‘Ekim 2023'ten bu yana silah ve uyuşturucu kaçakçılığının aktif bir merkezi’ haline getirdi. (İsrail Ordusu)

Söz konusu haber, çarşamba günü ortaya çıkarılan Suriye kaynaklı silah kaçakçılığı ağına ilişkin polis tarafından yayımlanan yeni detaylarla aynı dönemde gündeme geldi. Tel Aviv tarafından ‘Dürzi ağı’ olarak adlandırılan yapılanmanın tüm üyelerinin (18 kişi) Dürzi kökenli olduğu açıklandı.

Ağda yer aldığı belirtilen bazı isimler kamuoyuyla paylaşıldı. Buna göre Şefa Amr kentinde yaşayan 49 yaşındaki Rami Ebu Şah, yapılanmanın lideri olarak gösteriliyor. Diğer üyeler arasında Suriye’nin Hadr köyünden Yaser Burcas (29), Revad el-Bassar (25) ve Selman Ebu Kays (51) bulunuyor.

İsrail tarafında gözaltına alınanlar arasında ise Rami Ebu Şah’ın yanı sıra Yarka köyünden Emir Selman (25) ve Munir Ebu Davud (26) yer alıyor. Ayrıca İsrail ordusuna mensup askerler arasında İyad Halebi (45), Emel Selim (26), Suheyl Meadi (21) ve Şefa Amr’dan Salih Hanayfis’in (23) tutuklandığı bildirildi. Kimliklerinin açıklanmasına izin verilmeyen sekiz kişinin daha gözaltında olduğu ifade edildi.

xsdf
Suriye'den İsrail'e silah kaçakçılığı… Tel Aviv, düzenli ve yedek askerler dahil olmak üzere beş kişinin olayla ilgisi olduğunu açıkladı. (Polis Sözcüsü)

İsrail basınında yer alan sızıntılara göre, silah kaçakçılığında kullanılan araçların orduya ait kamyon ve askeri taşıtlar olduğu iddia edildi. Silahları ülkeye getirenlerin ise Bedevi aşiretlerin saldırısı sırasında Suveyda’yı savunmak için Suriye’ye geçtiklerini öne süren İsrailli Dürziler olduğu belirtildi. Bu kişilerin bölgede çok büyük miktarda silah buldukları ve bunları son derece düşük fiyatlara satın aldıkları ifade edildi. Aktarılan bilgilere göre bir tabanca bin şekel (yaklaşık 300 dolar), bir makineli tüfek 3 bin şekel, bir RPG roketatar ise 4 bin şekele alınmış; bu silahların İsrail’de beş ila on katı fiyatlarla satıldığı kaydedildi. Ayrıca, Suveyda’ya gönderileceği duyurulan itfaiye aracına ilişkin haberin, silah ticareti skandalının üzerini örtmeye yönelik bir girişim olabileceği ihtimali de gündeme geldi.

DÜNYA

Putin, askeri liderlerle bir araya gelerek Ukrayna'da savaş hedeflerine tam anlamıyla ulaşılması çağrısında bulundu

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
TT
TT

Putin, askeri liderlerle bir araya gelerek Ukrayna'da savaş hedeflerine tam anlamıyla ulaşılması çağrısında bulundu

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (AP)

Kremlin, dün yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Genelkurmay Başkanı, Harekât Dairesi Başkanı ve Batı ve Güney askeri gruplarının komutanlarıyla bir araya geldiğini duyurdu.

Kremlin açıklamasına göre Putin, Rus askeri liderlerine Ukrayna'daki özel askeri harekâtın hedeflerine tam olarak ulaşılması gerektiğini vurgulayarak, Kupyansk -Oskol civarında yaklaşık 15 Ukrayna silahlı kuvvetleri taburunun kuşatıldığını kaydetti.

Kremlin, Putin'in Ukraynalı askerlerin silahlarını bırakıp teslim olma yetkisine sahip olması gerektiğini ve Ukrayna'daki siyasi liderliğin "iktidarı gasp eden bir suç örgütünden ibaret" olduğunu söylediğini belirtti.

fgth
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kremlin'de Rusya Güvenlik Konseyi toplantısına başkanlık ediyor (AFP)

Putin, "Kiev rejiminin temsilcileri altın saraylarda oturuyor ve Ukrayna ve askerlerinin kaderini düşünmüyorlar" ifadesini kullandı.

Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov ise Rus güçlerinin Ukrayna'nın kuzeydoğusundaki Kobani şehrinin tam kontrolünü ele geçirdiğini ve Rus silahlı kuvvetlerinin operasyonlarını sürdürdüğünü, neredeyse her yöne doğru ilerlediğini vurguladı. Ayrıca, Harkov bölgesindeki Volçansk şehrinin topraklarının yüzde 80'inden fazlasının kurtarıldığını da kaydetti.

Putin'in askeri liderlerle görüşmesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için hazırladığı 28 maddelik planın onaylandığına dair medya haberlerinin ardından geldi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise "bu ABD planının taslağı üzerinde çalışmayı" kabul ettiğini doğruladı.

DÜNYA

İsrail, Gazze'deki kontrolünü sağlamlaştırmak için suikastları yoğunlaştırıyor

İki Filistinli kadın, İsrail'in Ams kentine düzenlediği hava saldırısında yakınlarını kaybetmelerinin acısını paylaşıyor (EPA).
İki Filistinli kadın, İsrail'in Ams kentine düzenlediği hava saldırısında yakınlarını kaybetmelerinin acısını paylaşıyor (EPA).
TT
TT

İsrail, Gazze'deki kontrolünü sağlamlaştırmak için suikastları yoğunlaştırıyor

İki Filistinli kadın, İsrail'in Ams kentine düzenlediği hava saldırısında yakınlarını kaybetmelerinin acısını paylaşıyor (EPA).
İki Filistinli kadın, İsrail'in Ams kentine düzenlediği hava saldırısında yakınlarını kaybetmelerinin acısını paylaşıyor (EPA).

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki ateşkesten bu yana düzenli aralıklarla gerçekleştirdiği hedefli suikastlar aracılığıyla bölge üzerinde güvenlik kontrolünü sağlamaya çalışıyor. Bu operasyonlar son zamanlarda yoğunlaşarak, sözde geri çekildiği "sarı hattı" bile aştı ve böylece ateşkes anlaşmasının "ikinci aşamasına" geçişi engelledi.

İsrail, iddia edilen güvenlik olaylarını saldırı düzenlemek için defalarca istismar ederken, diğer durumlarda, özel kuvvetlerinin silahlı mensuplarını veya Filistinli işbirlikçilerini kullanarak aktivistlere suikastlar düzenledi.

İsrail, çarşamba akşamı düzenlediği bir dizi hava saldırısında onlarca kişiyi ve en az iki Hamas saha komutanını öldürdü.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Ordu Radyosu'ndan aktardığına göre Şin Bet güvenlik servisi, Gazze Şehri'nin Zeytun semtinde Kassam Tugayları komutanlarının bir toplantısı hakkında kesin istihbarat aldı. Toplantıya saldırı düzenlendi ve komutanlardan en az ikisi öldürüldü.