Katar ekonomisi alarm veriyor

Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
TT

Katar ekonomisi alarm veriyor

Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)
Katar, enflasyon göstergelerinin yükselmesine neden olan ithalat maliyetlerinin artışıyla ilgili zorluklarla karşı karşıya (Şarku’l Avsat)

Katar, önümüzdeki dönemde, başta ticari faaliyetler ve emlak sektörü olmak üzere önemli alanlarda büyüme hızının yavaşlamasına neden olabilecek bir takım ekonomik durgunluklarla karşı karşıya. Hükümetin ekonomik durgunlukla baş edebilmek için aldığı önlemlere rağmen bu durgunluğun orta ve uzun vadede Katar ekonomisi üzerinde yıkıcı etkileri ortaya çıkabilir.
Hükümetin, ülkede geniş kapsamlı bir tasarruf stratejisi uygulayarak yavaşlamanın önüne geçmek için yeni projeleri askıya alması, bundan etkilenen bazı ekonomik faaliyetlerde felç belirtilerinin ortaya çıkmasına neden oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan güvenilir kaynaklar, Katar hükümetinin, iç piyasa ihtiyacını karşılamak için Türkiye ve İran'daki ihracatçılardan ithal edilen malları desteklemeyi bırakması gerektiğini belirtti. Hükümetin ithalatının yaklaşık yüzde 40'ını Türkiye ve İran'dan karşıladığına vurgu yapan kaynaklar, son dönemde Katar’ın özellikle gıda ve inşaat sektöründe alışveriş yaptığı Türk ve İranlı şirketlerin diğer muadillerine kıyasla daha pahalı olması gibi bir takım nedenlerden ötürü bu desteğin Katar hükümetinin omuzlarındaki yükü ağırlaştırdığını kaydetti.
Katar ekonomisindeki durgunluk belirtilerinden biri de emlak piyasasının ticari ve konut birimlerinin boş olması ve fiyatların önemli ölçüde düşük olmasından kaynaklı karşılaştığı bazı zorluklar. Bu durum ülke ekonomisinin genel durumu üzerinde olumsuz bir sinyal verirken emlak sektöründe büyük bir aksaklığa neden oldu.
Adının açıklanmasını istemeyen uluslararası bir emlak komisyoncusu, konut, iş yeri ve mağazalara yönelik taleplerin azaldığını, sözleşmelerin yenilenmediğini ve bu durumun Katar emlak piyasasını etkilediğini söyledi. Katar’da daha önce bir ofisin ortalama aylık 18 bin Katar riyaline (4 bin 943 dolar) kiralandığını belirten emlak komisyoncusu, bugün ise 4 bin riyale (bin dolar) dahi kimsenin bu ofisleri kiralamadığını ve bu yüzden gayrimenkul yatırım sektörüne yönelik önlemler alınmazsa sektörün çöküşün eşiğine gelebileceğini söyledi.
Kaynaklara göre Katar hükümetinin tasarruf amacıyla aldığı önlemler arasında yer alan ödeneklerin askıya alınması, maaşlarda düşüşe neden olurken bu durum, satın alma gücünü ve perakende sektörünün hareketliliğini olumsuz yönde etkiledi. Bununla birlikte hükümet, istihdam olanaklarının neredeyse tamamen yok olduğu bir dönemde vatandaşlarına iş imkânları sunacak çözümler bulamazsa durum daha da baskıcı bir hale gelebilir. Ayrıca maliyetleri önemli ölçüde azaltmak amacıyla kamu ve özel sektörde işten çıkarmalar yapılıyor.  
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, iki yıl önce yaptığı bir konuşmada ekonomiyi destekleyecek birkaç sektör oluşturma niyetini açıklamıştı. Ancak gerçekte, endüstriyel stratejik sektörlerin kendi kendine yeterli bir hale gelebilmesi için onlarca yıla ihtiyaç vardır. Bu sektörlerin yurt içinde inşa edilmesinin maliyetinin yüksekliği göz önüne alındığında ve özellikle hükümetin uluslararası imajını geliştirmek için anlık kazanımlar elde etmek amacıyla yüksek dış değişim kanallarına sahip olması nedeniyle yıllara ihtiyaç duyuluyor.
Şarku’l Avsat’a demeç veren ekonomi danışmanı Süleyman el-Assaf’a göre Katar ekonomisi şu anda ithalat maliyetinin yüksek olduğu bazı sektörlerde sıkıntı yaşıyor. Koşulların böyle devam etmesi halinde maliyetin artabileceğini belirten Assaf, bu durumun yakın gelecekte sorunlara neden olabileceğine dikkati çekti.
Sıkıntıların en önemli sektörlerden biri olan ulaşım sektöründeki birçok noktada yeniden yapılandırmaya zorlayan kayıplara neden olduğunu belirten Assaf, yüksek maliyetlerin, bölgesel sorunların yanı sıra deniz taşımacılığına yönelik sigorta ücretlerinin artmasına sebep olduğuna işaret etti.
Katar’ın, borsada en yüksek borcu olan ülkelerden biri olduğunu belirten Assaf, “Katar, doğalgaz satarak bunu karşılamaya çalışıyor” diye konuştu. Assaf, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (ABD) vatandaşları olmak üzere Katar'a en yüksek yatırımı yapan Körfez ülkelerinden yatırımcıların faaliyetlerini durdurması sonucu emlak sektörünün büyük zarar gördüğünü kaydetti. Dört Arap ülkesinin (Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır) Katar’a yönelik boykotunun devam etmesinin Katarlılar için çok pahalıya mal olacağını söyleyen Assaf, çevre koşullarından dolayı artan enflasyon rakamlarıyla birlikte boykotun Katar'daki bazı sektörler üzerinde önemli bir baskı yaratacağını söyledi.



Rusya ve Hindistan arasında tarihi enerji anlaşması

Rosneft'in yeni anlaşmasıyla Rusya, Batı yaptırımlarının ekonomik etkisini biraz hafifletebilir (Reuters)
Rosneft'in yeni anlaşmasıyla Rusya, Batı yaptırımlarının ekonomik etkisini biraz hafifletebilir (Reuters)
TT

Rusya ve Hindistan arasında tarihi enerji anlaşması

Rosneft'in yeni anlaşmasıyla Rusya, Batı yaptırımlarının ekonomik etkisini biraz hafifletebilir (Reuters)
Rosneft'in yeni anlaşmasıyla Rusya, Batı yaptırımlarının ekonomik etkisini biraz hafifletebilir (Reuters)

Rus doğalgaz ve petrol devi Rosneft'le Hindistan'ın Reliance Industries şirketi, iki ülke arasındaki en büyük enerji anlaşmasına imza attı. 

Reuters'a konuşan ve kimliklerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar, Rus devletine ait Rosneft'in Hindistan merkezli özel şirkete günde 500 bin varil ham petrol tedarik edeceğini belirtiyor. 

Anlaşma kapsamında gerçekleştirilecek sevkıyatlar, küresel petrol arzının neredeyse yüzde 0,5’ine denk geliyor ve yaklaşık 13 milyar dolar değerinde.

10 yıl sürecek anlaşma, Ukrayna'yı işgali nedeniyle Batı'nın ağır yaptırımları altında olan Rusya'yla Hindistan arasındaki enerji işbirliğini daha da güçlendirecek. 

Kaynaklara göre yeni anlaşma kapsamında gönderilecek petrol miktarı, Rosneft'in Rus limanlarından deniz yoluyla yaptığı petrol ihracatının yaklaşık yarısına denk geliyor. Anlaşmanın 10 yıl daha uzatılabileceği belirtiliyor.

Diğer yandan Hindistan'ın Rusya'dan petrol tedarikini artırmasıyla, Ortadoğu'dan yaptığı ithalatın da azalacağına dikkat çekiliyor. Reuters, Reliance-Rosneft anlaşmasının Rusya’nın Suudi Arabistan gibi rakiplerine yönelik bir "meydan okuma" niteliğinde olduğunu yazıyor. 

Anlaşma, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 2025 başlarında Hindistan'a düzenlemeyi planladığı ziyaretin öncesinde yapıldı. 

Kremlin'den ay başında yapılan açıklamada, görüşmenin Hindistan lideri Narendra Modi'nin davetiyle gerçekleştirileceği belirtilmişti. Toplantı tarihi henüz netleştirilmedi. Bu, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana Putin'in Hindistan'a ilk ziyareti olacak.

Yeni Delhi yönetimi, ABD ve diğer Batılı ülkelerin Rus petrolüne yönelik yaptırımlarına katılmamıştı. 

Haberde, yaptırımların Rus petrolünü rakip ülkelerinkine kıyasla varil başına en az 3 ila 4 dolar daha ucuz hale getirdiği belirtiliyor. Hindistan'daki rafinerilerin de bu ucuz petrol arzından yararlandığına işaret ediliyor. 

Reuters, Rosneft'in yorum taleplerini reddettiğini aktarıyor. Reliance ise Rusya da dahil uluslararası tedarikçilerle çalıştıklarını bildirirken, anlaşmaya dair detay paylaşmadı.

Independent Türkçe, Reuters, The Diplomat