Kadın olmak için en iyi ve en kötü ülkeler açıklandı: Türkiye 114. sırada

National Geographic dergisinin kasım sayısı, "Kadınlar: Değişim Yüzyılı" başlığıyla çıktı (National Geographic)
National Geographic dergisinin kasım sayısı, "Kadınlar: Değişim Yüzyılı" başlığıyla çıktı (National Geographic)
TT

Kadın olmak için en iyi ve en kötü ülkeler açıklandı: Türkiye 114. sırada

National Geographic dergisinin kasım sayısı, "Kadınlar: Değişim Yüzyılı" başlığıyla çıktı (National Geographic)
National Geographic dergisinin kasım sayısı, "Kadınlar: Değişim Yüzyılı" başlığıyla çıktı (National Geographic)

Kadın, Barış ve Güvenlik Endeksi; kadınların topluma katılımı, güvenlik duygusu ve adalete erişimi gibi ölçütleri baz alarak, 167 ülkeyi iyiden kötüye doğru sıraladı.
Konuyla ilgili veriler, National Geographic dergisinin “Kadınlar: Değişim Yüzyılı” başlığıyla çıkan kasım sayısında yer aldı.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Georgetown Kadın, Barış ve Güvenlik Enstitüsü ve Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü’yle işbirliği yapan National Geographic, sıralamayı dün internet sitesinde de yayımladı.
Listenin ilk sırasındaki Norveç'i; Finlandiya ve Danimarka gibi kuzey ülkeleri izlerken, Türkiye ise 114. sırada yer aldı.
Kadın olmak için en uygun 10 ülke şöyle sıralandı:
Norveç
İsviçre ve Finlandiya
Danimarka
İzlanda
Avusturya
Birleşik Krallık
Lüksemburg
İsveç ve Hollanda
Öte yandan veriler, dünya ülkelerinin yüzde 90’ının kadınlara negatif ayrımcılık yapan en az bir yasaya sahip olduğunu gösterdi.
Veriler ayrıca, 2018’de 379 milyon kadın aile içi şiddet gördüğünü ortaya koydu. Bu oranların da çatışmalardan etkilenen ülkelerde üç kat fazla olduğu ortaya çıktı.
Güney Sudan'da kadınların en az yüzde 47'sinin geçen yıl eşinden şiddet gördüğü belirtilirken, Yemen de 167. olarak listenin son sırasında yer aldı.
Kadınlar için yaşamın en zor olduğu ülkeler şöyle sıralandı:
Yemen
Afganistan
Suriye
Pakistan
Güney Sudan
Irak
Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Orta Afrika Cumhuriyeti
Mali
Libya
Araştırmada ayrıca, başka ilgi çekici veriler de ortaya çıktı. Buna göre Ruanda, Moldova, Türkmenistan, Ermenistan ve Benin gibi ülkeler son zamanlarda kadınların eğitiminde, finansal erişiminde ve yönetim organlarındaki temsiliyetinde kayda değer artışlar gösterdi.
İstihdam alanındaki küresel cinsiyet farkı yüzde 30’a dayanırken, Ruandalı kadınların yüzde 93’ünün çalışma hayatında yer aldığı bildirildi. Türkmenistanlı kadınların finansal erişim oranları da 2017’den bu yana yüzde 1'den yüzde 36’ya yükseldi.
Benzer şekilde İran’daki finansal katılımın da yüksek seviyede olduğu anlaşıldı. Buna göre İranlı kadınların yüzde 90’ından fazlası bankacılık işlemleri yaptı veya hesap açtırdı.
Senegal, Benin ve Papua Yeni Gine’nin izlediği Türkiye’deyse kadınların yönetimdeki temsiliyetinin ve çalışma hayatına katılımının kritik seviyelerde olduğu görüldü.
Öte yandan Türkiyeli kadınların, birçok ülkeye kıyasla eşlerinden daha az şiddet gördüğü ve cep telefonu kullanan kadın sayısının hayli yüksek olduğu ortaya çıktı.



Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe