Gantz, hükümet kurma görevini devraldı

Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, dün basın açıklaması yaptı (EPA)
Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, dün basın açıklaması yaptı (EPA)
TT

Gantz, hükümet kurma görevini devraldı

Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, dün basın açıklaması yaptı (EPA)
Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz, dün basın açıklaması yaptı (EPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yeterli çoğunluğu sağlayamadı için hükümet kurma görevini Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'e iade etti. Bu gelişmenin ardından İsrail’de hükümet kurma görevi bu kez de eski Genelkurmay Başkanı ve aynı zamanda Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz’a verildi.
Netanyahu’nun Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz’la olan rekabeti devam ederken Gantz, Ortak Arap Listesi’ne yöneldi. Gantz’a yakın bir kaynak, “Arap vatandaşlar, en nihayetinde İsrail vatandaşıdır. Arap milletvekilleri ise İsrail siyasi sisteminin bir parçasıdır. Sadece Arap oldukları için onları dışlamayacağız” ifadelerini kullandı.
Hükümet kurma görevini Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e iade eden Netanyahu, Gantz ile bir koalisyon hükümeti kurmak için çok çaba sarf ettiğini ifade ederek, Gantz’ın bu çabaları boşa çıkararak İsrail düşmanı Arap partileriyle “dar bir hükümet” kurmayı tercih ettiğini belirtti.
Gantz’ın partisi ise Netanyahu’nun açıklamalarına cevap olarak, Gantz’ın aslında Netanyahu’nun liderliğini yaptığı Likud Partisi ile koalisyon kurmayı istediğini ancak kurmak istediği hükümetin çekirdeğini; Mavi-Beyaz İttifakı, Avigdor Liberman liderliğindeki Evimiz İsrail Partisi ve Amir Peretz liderliğindeki İşçi Partisi-Gesher İttifakı’nın oluşturacağını açıkladı. Gantz tarafından kurulması planlanan hükümetin 47 sandalyesinin bu koalisyondan oluşacağı, Ortak Arap Listesi’nden 13, Meretz Partisi’nden 5 milletvekilinin desteğini alacağı ve koalisyona daha sonra başka partilerin de katılabileceği ifade edildi.
Gantz dün koalisyon kurma görevini Rivlin’den devralana kadar gayrı resmi bir şekilde hükümet kurma çalışmalarına başlamıştı. Hükümet kurma görevinin Gantz’a verilmesi Cumhurbaşkanı Rivlin’in eski Yüksek Mahkeme Başkanı Meir Shamgar’ın cenaze törenine katılması sebebiyle gecikti.
Eski Genelkurmay Başkanı’na yakın bir kaynağa göre, Gantz’ın planları arasında dört partili laik bir hükümet kurmanın da yer aldığı ifade edildi. Bu partilerin Mavi-Beyaz İttifakı, Likud, Evimiz İsrail ve İşçi Partisi-Gesher İttifakı olduğu belirtildi. Bu hükümetteki başbakanlık, ilk olarak Gantz’la iki yıl süreyle başlaması şartıyla dönüşümlü olacak. Daha sonraki iki yılda ise ülkeyi Likud yönetecekti. Kaynağa göre böyle bir durumda Gantz, Netanyahu ile tek bir hükümette bir araya gelmeme sözünden vazgeçmiş olacak.
Bu konuda kaynak, “Likud için Gantz’ın teklifini kabul etmekten daha iyi bir çözüm bulunmuyor. Zaten iki yıl içinde Netanyahu'nun yasal statüsü belli olacak. Eğer mahkeme tarafından aklanırsa Gantz’dan hemen sonra başbakanlık koltuğuna oturabilecek. Ancak mahkeme, hakkında hapis cezası verirse Likud’un dönüşümlü liderlik için başka birini seçmesi gerekecek” ifadelerini kullandı.
Henüz müzakereler başlamadan bu öneriyi reddeden Likud ise dönüşümlü hükümete ilk liderlik edecek olan kişinin daha tecrübeli olan Netanyahu olması gerektiği görüşünde. Likud’dan bir bakan yaptığı açıklamada “Gantz daha önce Knesset’te bakanlık veya milletvekilliği yapmadı. Nasıl ilk defa başbakanlık yapmak isteyebiliyor?” diyerek bu önerinin başarısız olacağını ve yeni seçimlere sebebiyet vereceğini ifade etti.
Arap partileriyle ve Meretz gibi radikal solcularla işbirliği yapmayı reddeden Liberman da bu konuda onları destekliyor. Gantz ise Liberman’ı bu işbirliğinden başka bir seçenek olmadığına ikna etmeye çalışıyor. Yani Araplar ve Meretz, yeni seçimleri ve Netanyahu’nun iktidara dönüşü önündeki tek engel. Bununla beraber Arapların hükümete girmekle ilgilenmediği, aksine dışarıda kalmak istediği iddia edildi.
Diğer yandan gözlemciler, Netanyahu’nun Gantz’ın hükümet kurma çabalarını tüm gücüyle sabote edeceğini ve ülkeyi yeni seçimlere sürükleyeceğini düşünüyor.



ABD'li yetkililer: Hamas, Gazze Şeridi'ndeki cesetlerin iadesi konusunda varılan anlaşmaya uymayı planlıyor

Hamas tarafından teslim edilen iki rehinenin cesetlerini taşıyan konvoy Tel Aviv'deki Ulusal Adli Tıp Merkezi'ne ulaşırken İsrailli askerler selam duruyor. (EPA)
Hamas tarafından teslim edilen iki rehinenin cesetlerini taşıyan konvoy Tel Aviv'deki Ulusal Adli Tıp Merkezi'ne ulaşırken İsrailli askerler selam duruyor. (EPA)
TT

ABD'li yetkililer: Hamas, Gazze Şeridi'ndeki cesetlerin iadesi konusunda varılan anlaşmaya uymayı planlıyor

Hamas tarafından teslim edilen iki rehinenin cesetlerini taşıyan konvoy Tel Aviv'deki Ulusal Adli Tıp Merkezi'ne ulaşırken İsrailli askerler selam duruyor. (EPA)
Hamas tarafından teslim edilen iki rehinenin cesetlerini taşıyan konvoy Tel Aviv'deki Ulusal Adli Tıp Merkezi'ne ulaşırken İsrailli askerler selam duruyor. (EPA)

İsrail ordusu bugün, Hamas tarafından rehin tutulan ve cesetleri dün teslim edilen iki rehinenin kimliklerini tespit ettiğini duyurdu.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X platformundaki resmi hesabında şunları yazdı: “Ulusal Adli Tıp Merkezi'nde İsrail polisi ile iş birliği içinde kimlik tespit süreci tamamlandı. Sonrasında ordu temsilcileri, kaçırılanların ailelerine, Inbar Hayman'ın ve Kıdemli Onbaşı Muhammed el-Atraş'ın cenazelerinin defnedilmek üzere iade edildiğini bildirdi.”

Adraee, Hayfalı 27 yaşındaki İsrailli grafiti sanatçısı Inbar Hayman'ın 7 Ekim 2023'te Nova Müzik Festivali’nde öldürüldüğünü ve cesedinin Gazze Şeridi’ne nakledildiğini belirtti. Gazze Tümeni Kuzey Tugayı'nda iz sürücü olarak görev yapan 39 yaşındaki bedevi Onbaşı Muhammed el-Atraş da 7 Ekim'de öldürüldü ve cesedi Gazze Şeridi'ne nakledildi.

ABD'li üst düzey yetkililer dün, Hamas'ın Gazze Şeridi'nde tutulan tüm rehinelerin cesetlerini iade etme sözünü yerine getirmeyi planladığını doğruladı. Bu açıklama, hareketin lojistik nedenlerle kalan cesetleri iade edemeyeceğini açıklamasının ardından İsrail'in çatışmaları yeniden başlatmakla tehdit etmesinden sonra geldi.

fr
Kudüs'teki Herzl Dağı Askeri Mezarlığı'nda düzenlenen cenaze töreninde Yüzbaşı Daniel Peretz'in tabutunu taşıyan İsrailli askerler (AP)

Bu yetkililerden biri Washington'da gazetecilere, isminin açıklanmamasını isteyerek şunları söyledi: “Anlaşmaya bağlılıklarını bize sürekli olarak dile getiriyorlar. Bu konuyu sonuca bağlamak istiyorlar.”

ABD’li yetkililere göre Gazze Şeridi’nde cesetlerin çıkarılması zor bir görev. Çünkü bölge tamamen yıkılmış durumda, yani cesetleri çıkarmak için özel ekipman gerekiyor.

dfrgt
Haham Doron Peretz (ortada) ve öldürülen rehine Daniel Peretz'in kız kardeşleri, Kudüs'teki Herzl Dağı Askeri Mezarlığı'nda düzenlenen cenaze törenine katıldı. (AP)

Başka bir ABD'li yetkili ise şöyle dedi: “Sadece dört ceset çıkarıldığında büyük bir hayal kırıklığı ve öfke yaşandı. Onlar basitçe ‘Biliyorsunuz, biz yolumuza devam ediyoruz’ diyebildi. Ancak ertesi gün ve ondan sonraki gün, biz onlara istihbarat sağladıkça cesetleri geri getirdiler.”

Bu yetkililerin açıklamaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın Hamas'ın cesetleri aradığını duyurmasından kısa bir süre sonra geldi.

d
Hamas tarafından teslim edilen iki rehine cesedini taşıyan aracın Tel Aviv'deki Ulusal Adli Tıp Merkezi'ne gelişini bekleyen İsrailliler (EPA)

Trump, Oval Ofis'te gazetecilere Hamas'ın anlaşmaya bağlı olup olmadığına ilişkin bir soruya yanıt olarak şunları söyledi: “Kazıyorlar. Çok sayıda ceset buluyorlar.”

Öte yandan İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz dün gece, Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdiren ABD destekli ateşkes şartlarına uymaması halinde çatışmaları yeniden başlatmakla tehdit etti.

ABD'li yetkililer, enkaz altında kalan cesetlerin çıkarılmasının karmaşık olduğunu vurgulayarak, Hamas'ın özel ekipman olmadan daha fazla ceset çıkaramayacağı yönündeki şikayetlerini yineledi.

Bu yetkililerden biri, “Gazze Şeridi'nin tamamı sanki bir film izliyormuşuz gibi tamamen yıkılmış durumda” dedi.

Yetkili, ABD ve diğer arabulucuların, ölen rehinelerin cesetlerinin bulunmasına yardımcı olan kişilere ödül verilmesi fikrini tartıştıklarını söyledi.

Yetkili, anlaşmanın ana arabulucularından biri olan Türkiye'nin, Gazze Şeridi'ne ceset kurtarma uzmanları göndermek için görüşmelerde bulunduğunu açıkladı.

ABD’li yetkililere göre, Endonezya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır, Katar ve Azerbaycan da dahil olmak üzere diğer ülkeler, Filistin topraklarını istikrara kavuşturmak için uluslararası bir güce katılmayı düşünüyor.


Irak’ta bir adayın öldürülmesi seçimleri tehdit ediyor

Bağdat İl Meclisi Üyesi Sefa el-Meşhedani (Hükümet Medyası)
Bağdat İl Meclisi Üyesi Sefa el-Meşhedani (Hükümet Medyası)
TT

Irak’ta bir adayın öldürülmesi seçimleri tehdit ediyor

Bağdat İl Meclisi Üyesi Sefa el-Meşhedani (Hükümet Medyası)
Bağdat İl Meclisi Üyesi Sefa el-Meşhedani (Hükümet Medyası)

Dün Irak seçimlerinde aday olan Sefa el-Meşhedani, başkent Bağdat’ın kuzeyindeki Termiye bölgesinde arabasına yerleştirilen bir bomba ile öldürüldü. Saldırı, Irak’ta uzun yıllar sonra bir ilk olarak gerçekleşti.

Ülkede 11 Kasım'da yapılması planlanan genel seçimlere bir aydan az bir süre kala gerçekleşen saldırıda Meşhedani’nin dört yardımcısı da yaralandı. Bu olay, seçim sürecinin şiddete dönüşebileceği endişelerini artırdı.

Öte yandan Bağdat Ortak Operasyonlar Komutanlığı, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin talimatıyla acil bir soruşturma başlattığını duyurdu. Yerel platformlarda yayınlanan video görüntülerinde Meşhedani’nin arabasından alevlerin yükseldiği görülürken, kaynaklar onun bir parti toplantısından döndüğünü doğruladı.

Bağdat Kuşağı’nın bir parçası olan tarım beldesi Termiye, Meşhedani'nin memleketiydi. Termiye son yıllarda, Meşhedani'nin suikastına karıştığından şüphelenilen silahlı grupların akınına uğradı.

Saldırının gerçekleştiği bölge daha önce El Kaide ve DEAŞ gibi radikal örgütlerin kalesi olmasına rağmen Irak'ta halktan ve siyasetçilerden Meşhedani’nin uğradığı bombalı saldırının özellikle karma bölgelerin içindeki ve dışındaki Sünni ve Şii ittifakları arasındaki rekabetin artmasıyla iktidar ve çıkar mücadelesiyle bağlantılı bir ‘siyasi suikast’ olabileceği yönünde tepkiler geldi.


İsrail Savunma Bakanı Katz, orduya Gazze Şeridi’nde savaşın yeniden başlaması halinde Hamas'ın yenilgisi için bir plan hazırlaması talimatı verdi

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)
TT

İsrail Savunma Bakanı Katz, orduya Gazze Şeridi’nde savaşın yeniden başlaması halinde Hamas'ın yenilgisi için bir plan hazırlaması talimatı verdi

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz (DPA)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz'ın ofisi tarafından yapılan açıklamada, Katz'ın dün İsrail ordusuna, savaşın yeniden başlaması halinde Gazze Şeridi'nde ‘Hamas'ı yenmek’ için kapsamlı bir plan hazırlaması talimatı verdiği belirtildi.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump, Hamas'ın ateşkes anlaşmasına uymayı reddetmesi halinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Gazze Şeridi’nde askeri operasyonları yeniden başlatmasına izin vermeyi düşüneceğini söyledi. Katz’ın ve Trump’ın açıklamaları art arda gelirken Trump, CNN'e verdiği demeçte, İsrail ordusunun ‘kendisinin sadece bir kelimesiyle’ sokaklara geri dönebileceğini söyledi.

ABD Başkanı, kısa telefon görüşmesi olarak verdiği demeçte, “Hamas ile ilgili olanlar kısa sürede düzeltilecek” dedi.

Trump'ın açıklamaları, İsrail'in ABD hükümeti tarafından terör örgütü olarak sınıflandırılan Hamas'ı, Gazze'deki çatışmaları sona erdirmek için yapılan anlaşmanın bir parçası olan esir takası anlaşmasına uymamakla suçlamasının ardından geldi.

Trump’ın 20 maddelik barış planının dördüncü maddesi, “İsrail'in bu anlaşmayı kamuoyu önünde kabul etmesinden itibaren 72 saat içinde, hayatta olan ve ölen tüm rehineler iade edilecektir” şeklindeydi. Bu sabah itibariyle, hayatta olan 20 İsrailli rehine İsrail'e iade edildi. Ancak Hamas sadece dört rehinenin cesedini teslim edebildi. İsrail ordusu bunlardan birinin İsrailli rehinelerden olmadığını açıkladı.

Hamas’ın askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları dün akşam iki rehinenin daha cesedini iade etti ve İsrail ordusu, Kızılhaç'ın cesetleri teslim almaya gittiğini ve aldığını teyit etti.

Trump daha önce Hamas’ın silahsızlandırılması gerektiğini, aksi takdirde ‘biz onları silahsızlandıracağız’ uyarısında bulunmuştu. Trump'ın Gazze'nin geleceğine ilişkin planında, Hamas'ın Gazze'nin yönetiminde herhangi bir rol oynamamayı kabul ettiği bir madde yer alıyor. Plana göre Gazze silahsızlandırılacak ve bağımsız denetim altında tutulacak. Ancak ABD yönetimi, Gazze'nin geleceği meselesini çözmek için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini ve rehinelerin serbest bırakılmasının anlaşmanın sadece ilk adımı olduğunu vurguladı.