Sudan Ordusu'nda revizyon

Sudan Ordusu'nda revizyon
TT

Sudan Ordusu'nda revizyon

Sudan Ordusu'nda revizyon

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, Silahlı Kuvvetler Komutanı sıfatıyla ordu komutanlığında birtakım yeni düzenleme talimatı verdi.
General Burhan’ın aldığı kararlar uyarınca Orgeneral Muhammed Osman el-Hüseyin Genelkurmay Başkanı olarak atanırken, bir dizi subay general rütbesine terfi etti. Bazı subaylar ise emekliliğe ayrıldı. Sudan Silahlı Kuvvetleri Komutanı’nın bu kararları, geçiş dönemine ilişkin anayasal belgenin hükümlerine paralel bir şekilde geldi. Nitekim belgede, askeriyeye, Sudan ordusunu ve diğer güvenlik güçlerini yeniden yapılandırma yetkisi verilmişti.
Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın verdiği kararlar doğrultusunda, General Mecdi İbrahim, Genelkurmay Başkan Yardımcısı, Orgeneral Osman Hüseyin, Genelkurmay Başkanı, General Abdulah el-Beşir, Eğitim Komutanı Yardımcısı, General Halid Şami, Operasyon Komutanı Yardımcısı ve General Cemal Abulmucid ise İstihbarat Genel Başkanı olarak atandı.
Silahlı Kuvvetler Sözcüsü General Amer Muhammed el-Hasan tarafından yapılan basın açıklamasına göre el-Burhan’ın aldığı kararlar kapsamında bir dizi subay general rütbesine terfi etti. Essas Kerrar, Kara Kuvvetleri Komutanlığına getirilirken, Essam Koko ise Hava Kuvvetleri Komutanı olarak atandı. Bunun yanı sıra Koramiral Mahcup Beşri Ahmed, Deniz Kuvvetleri Komutanı, General Abdullah el-Matari ise Genel Müfettiş olarak atandı.
Ayrıca alınan kararlar doğrultusunda, General Teyar Muhammed Ali, General Abdurrahman Yusuf Ali el-Fekki ve Koramiral Mecdi Ömer Seyyid Merzuk emekliliğe ayrıldı.
Öte yandan ‘Anayasa Bildirgesi’ndeki hükümler doğrultusunda, bu ay içerisinde, Başkan Abdulfettah el-Burhan’ın başkanlığında bir Güvenlik ve Savunma Konseyi kuruldu. Ülkede güvenlik politikalarının geliştirilmesiyle ilgili kurulan konseyin üyeleri arasında, Egemenlik Konseyi’nden siviller ve askerler, başbakan, ordu komutanı, Savunma, İçişleri, Dışişleri, Adalet ve Maliye Bakanları bulunuyor.
Bununla birlikte Adalet Bakanlığı, bazı üst düzey hukuk danışmanlarını yeni görevlere getirdi. Adalet Bakanı Nasreddin Abdulbari tarafından alınan kararlar doğrultusunda, Genel Danışman Muhammed Osman, Mevzuat Daire Başkanı, Genel Danışman Cemaleddin Muhammed et-Tayyib, Mali İşler Genel Danışmanı, Genel Danışman İman Muhammed Beşir, Başkanlık Sarayı Hukuk Departmanı Başkanı, Genel Danışman Suad el-Emin Muhammed, Bakanlar Kurulu Hukuk Dairesi Başkanı, Genel Danışman Hamid Ahmed Mahmud, Hartum Hukuk Departmanı Başkanı, Genel Danışman Halid İbrahim Yasin ise İcra Dairesi Başkanı olarak atandı.
Bu karalar, eski rejimin sembol isimlerinin tasfiyesini öngören ‘Anayasa Bildirgesi’ndeki hükümlerin uygulanması doğrultusunda geldi.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.