Abbas Hamas’tan cevap bekliyor

Batı Şeria ve Kudüs arasındaki ayrılık duvarına tırmanmaya çalışan bir Filistinlinin arşiv fotoğrafı (AFP)
Batı Şeria ve Kudüs arasındaki ayrılık duvarına tırmanmaya çalışan bir Filistinlinin arşiv fotoğrafı (AFP)
TT

Abbas Hamas’tan cevap bekliyor

Batı Şeria ve Kudüs arasındaki ayrılık duvarına tırmanmaya çalışan bir Filistinlinin arşiv fotoğrafı (AFP)
Batı Şeria ve Kudüs arasındaki ayrılık duvarına tırmanmaya çalışan bir Filistinlinin arşiv fotoğrafı (AFP)

FKÖ Merkez Karar Yürütme Kurulu (MKYK) üyesi ve aynı zamanda El Fetih MKYK üyesi olan Azzam el-Ahmed, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın seçim düzenlemesi konusundaki mektubuna Hamas'ın yanıtını beklediğini söyledi. Ahmed yerel Raya Radyosu'na verdiği demeçte, altı FKÖ grubunun Abbas'ın mektubuna tümonayını gönderdiğini ve Hamas ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) de dahil olmak üzere diğer grupların cevabını beklediğini söyledi. Ahmed, Hamas’ın Seçim Komisyonu Başkanı Hanna Nasır'dan Abbas’ın mektubunu incelemek için mühlet istediğini kaydetti.
Abbas, Seçim Komisyonu Başkanı ve FKÖ MKYK Başkanına ve siyasi parti liderlerine hitaben yazdığı mektupta, Filistinli gruplara, seçim komisyonu başkanının Gazze Şeridi'ndeki grupların yetkililerine ilettiği açıklayıcı bir yazıda, genel seçimler için bir kararname çıkarmadan önce herhangi bir liderlik toplantısı düzenlemeyi reddettiğini belirtti. Bu durum erken anlaşmazlıkları gündeme getirmişti. Abbas toplantıyı ancak kararnameyi yayınladıktan sonra kabul ederek, önce yasama seçimlerinin, ardından da başkanlık seçimlerinin faklı zamanlardada yapılmasını şart koştu. Abbas, seçimlerin Nispi (oransal) temsil sistemine uygun olması gerektiğini de belirtti.
Hamas ise kararname yayınlanmadan önce bir liderlik toplantısı düzenlemekte ısrar etti ve seçim mahkemesi ve Ulusal Meclis seçimleri hakkında açıklama istedi. Merkez Seçim Komisyonu'nun istişarelerin tamamlanması için yakında Gazze Şeridi'ne dönmesi bekleniyor. Ahmed şöyle sorarak devam etti "Neyi tartışıyoruz? Kanunda tartışma olmaz. Seçim Komisyonu, yasalara uygun olarak, seçimler belirlendikten ve siyasi güçler tutumlarını belirledikten sonra yasalara saygı göstermek için bir onur belgesi imzalamak üzere grupları toplar."
El Fetih, Hamas'ın cevabını beklerken bu seçimleri düzenleme olasılığını da planlamaya başladı. El Fetih'in Başkan Yardımcısı Mahmud el-Aloul merkez komite üyeleri, Devrim Konseyi üyeleri, Seferberlik ve Örgütlenme Liderliği ve El Fetih'in kuzey bölgelerindeki sekreterleri ile planlanan genel seçimleri tartışmak üzere bir araya geldi. Ramallah'taki Seferberlik ve Örgütlenme Komitesi karargahında gerçekleşen toplantıda, sembolik lider Yaser Arafat'ın 15. Yıldönümü anması hazırlıkları tartışıldı. Hareket liderlerinin toplantısında seçimlere katılmaya hazır olup olunmadığı üzerinde duruldu.
Bölgelerin genel sekreterleri, seçimlerin ve Filistin halkının kaderini, demokratik yaşamı belli bir grubun eline vermemeye ve daha fazla beklemeyerek seçimler için özel bir kararnamenin çıkarılma sürecini hızlandırmaya çağırdı. Bir Fetih yetkilisi, hareketin başkan adayının Mahmud Abbas olduğu konusunda herkesin hemfikir olduğunu ve başka seçenek olmadığını söyledi. Toplantıda Hamas’ın onayına bağlı kalınmadan gerekli mekanizmalar ve genel seçimler için iç hazırlık çağrısında bulunuldu.
Öte yandan Abbas, İsrail'in Doğu Kudüs üzerinde "Filistin egemenliğini" temsil edebilecek herhangi bir faaliyeti reddetmesi nedeniyle, daha karmaşık bir konu olsa da, Kudüs'te seçim yapmak istiyor, çünkü İsrail Kudüs'ü batı ve doğu kesimlerinde başkenti olarak görüyor.
Ancak Filistin Yönetimi, Avrupa Birliği, Afrika Birliği, Latin Amerika, Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan, Pakistan, Güney Afrika’nın Birleşmiş Milletler temsilcilerine hitaben İsrail'e Doğu Kudüs'te seçim yapılmasını kabul etmesi için baskı yapmalarını teklif etti ancak henüz bir herhangi bir onay alamadı. FKÖ İcra Komitesi Genel Sekreteri Saib Ureykat, İngiliz Başkonsolosu'ndan ülkesine ve uluslararası topluma müdahale etmesini ve İsrail hükümetini Doğu Kudüs'te yapılacak başkanlık ve yasama seçimlerini kabul etmeye zorlamasını istedi.
El Fetih Merkez Komitesi Genel Sekreteri Tümgeneral Cibril Racub, Rusya Cumhurbaşkanı'nın Orta Doğu ve Kuzey Afrika elçisi, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov'a Başkan Abbas'ın seçim çağrısındaki son gelişmeler hakkında bilgi verdi. Moskova'daki görüşmede Racub, bu çağrının Başkan ve El Fetih'in bölünmeyi sona erdirmek ve bir sonraki aşamada Filistin siyasi sisteminin ayrılması için öneri fonları aracılığıyla siyasi gerginliklere son verme amaçlı ciddi bir girişim olduğunu vurguladı. Racub, başkanın girişiminin El Fetih'in tam desteğine sahip olduğunu ve Abbas'ın Filistin halkı için yerel ve uluslararası bir lider ve otorite olduğunu ve olmaya devam edeceğini vurguladı.



Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor
TT

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Türkiye, İsrail'in muhalefetine rağmen Gazze'ye destek vermek istiyor

Konuya yakın Türk yetkililere göre, İsrail'in muhalefetine rağmen Türkiye, Gazze Şeridi'ndeki çoğunluğu Müslüman, ABD destekli bir güce binlerce asker göndermeye hazırlanıyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'ten aktardığı habere göre isimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, ABD, Ankara'nın geçen ay Mısır ve Katar ile birlikte Gazze'de ateşkes sağlanması için arabuluculuk yapmasının ardından, ABD tarafından önerilen çok aşamalı bir planın parçası olan uluslararası istikrar gücüne Türkiye'nin katılımını genel olarak desteklediğini belirtti.

Konuşlanmada muharebe ve istihkam birliklerinin yer alması beklenirken, Türkiye, İsrail'in Gazze Şeridi'ne girmesinin ardından Washington'un İsrail'in askeri güç kullanımını sınırlamasını istiyor.

dcfr
Gazze Şeridi'ndeki Cibaliye'de yıkımın ortasında bir sebze tezgahı (AP)

Türkiye'nin, Trump'ın ateşkesin kalıcı bir barışa dönüşmesini sağlama planının önemli bir bileşeni olan uluslararası istikrar gücüne İsrail'in onayı olmadan nasıl katılabileceği henüz belirsizliğini koruyor.

Türk hükümeti, ABD'nin baskı yapması halinde İsrail'in sonunda geri adım atabileceğine inanıyor, ancak şu ana kadar İsrail hükümetinin geri adım atacağına dair bir işaret yok.


Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
TT

Netanyahu'nun ofisi, Gazze'de 5 üst düzey Hamas yetkilisinin ortadan kaldırıldığını duyurdu

Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)
Gazze Şehri'nde İsrail hava saldırısının hedefi olan bir ev yanıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün yaptığı açıklamada, İsrail'in Filistin hareketinin Yahudi devletiyle vardığı kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi üzerine, Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü duyurdu.

Netanyahu'nun ofisi, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, "Hamas bugün, teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

İsrail ordusu, Gazze'nin güneyindeki Refah bölgesinde iki militanı "etkisiz hale getirdiğini" duyurdu.

Ordu sözcüsü Avichay Adraee, "Refah'ın doğusundaki yeraltı altyapı bölgesinde üç saatten kısa bir sürede iki teröristin etkisiz hale getirildiğini" belirtti.

X platformunda yaptığı açıklamada, "Doğu Refah bölgesinde faaliyet gösteren güçler bölgede bir tarama gerçekleştirdi ve iki militan daha tespit etti; güçler ateş açarak onları etkisiz hale getirdi" ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte bölgede etkisiz hale getirilen militan sayısının beşe ulaştığını açıkladı.

Adraee, İsrail ordusunun "ateşkes anlaşmasına uygun olarak" bölgede konuşlu kalmaya devam edeceğini ve "herhangi bir acil tehdidi ortadan kaldırmak için çalışmaya devam edeceğini" vurguladı.


Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
TT

Rapor: Washington, Gazze'de Hamas'ın bulunmadığı bir ‘yeşil bölge’ kurulmasını istiyor

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

ABD, Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır hattının İsrail tarafında Filistinliler için konut inşa etme planlarını ilerletiyor. Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal’dan aktardığına göre, sahaya gönderilen ekipler alan temizliği çalışmalarına başladı. Söz konusu planla, Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden sivillerin uzaklaştırılması hedefleniyor.

Bu girişim, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’ye ilişkin 20 maddelik barış planında öngörüldüğü gibi silahlı grubun etkisiz hale getirilmesi ve yetkilerden uzaklaştırılmasının yakın gelecekte gerçekleşmeyeceğine dair dolaylı bir kabul olarak değerlendiriliyor.

Alternatif güvenli alanlar

ABD, Gazze Şeridi’nin İsrail kontrolündeki bölgelerinde ‘alternatif güvenli alanlar’ oluşturmayı planlıyor. Bu bölgeler, Amerikalı yetkililer tarafından ‘yeşil bölge’ olarak adlandırılıyor.

İsrail’in güneyindeki Sivil-Askeri Koordinasyon Merkezi’nde, ABD ordusunun çok uluslu bir çaba ile savaş sonrası Gazze’de istikrar sağlamayı ve geleceğe yönelik planlar geliştirmeyi yürüttüğü bildirildi. Yetkililer, mühendis ekiplerinin yeni yerleşim yerlerinin planlarını hazırladığını, enkaz ve patlamamış mühimmatların temizlenmesi çalışmalarını yürüttüğünü belirtti. İnşaat süreci henüz başlamadı.

ABD’li yetkililere göre bu yerleşim alanları, savaş nedeniyle yerinden edilmiş Gazze sakinlerine geçici olarak konut, okul ve hastane imkânı sunmayı amaçlıyor. Yetkililer, bu toplulukların gelecekteki yeniden imar projeleri için bir model oluşturmasını ve Gazze halkını Hamas’ın kontrolündeki bölgelerden uzaklaştırmasını hedefliyor.

Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Reuters)

Gazze'nin ikiye bölünmesi

İlk konutlar, İsrail saldırıları nedeniyle ağır hasar gören ve mayıs ayından bu yana İsrail'in tam kontrolü altında bulunan, Mısır sınırındaki Refah'ta inşa edilecek. İsrailli ve Amerikalı yetkililer, Refah planının henüz erken aşamalarda olduğunu söylediler.

Gazze Şeridi'nin kontrolü, Trump'ın arabuluculuğunda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında ekim ayında kabaca ikiye bölündü. Filistinlilerin çoğu, Hamas'ın kontrolündeki batı yarısında yaşıyor. İsrail ise diğer yarısını kontrol ediyor.

Potansiyel bağışçılar, Hamas'ın kontrolünde bulunan bölgelerdeki yeniden inşa çalışmalarına fon sağlamayacağından, Hamas ortadan kaldırılana kadar yeniden inşa çalışmalarına başlamak için Amerikan önerisi muhtemelen tek yol. Bağışçılar, İsrail tarafındaki çalışmalara da fon sağlamayabilirler.

Ayrıca, yeni konut alanlarına sadece sivillerin girmesini ve Hamas'ın bu alanlara sızmamasını sağlamak için Gazze nüfusunun nasıl taranacağı sorusu da var.

İsrail ve Hamas, hareketin yaklaşık 100 mensubunun Refah'ın altındaki tünellerde saklandığını söylüyor. Bu güçler, ekim ayında ateşkesin başlamasından bu yana İsrail güçleriyle birkaç kez çatışmaya girdiler. Bölgede çatışma riski tamamen ortadan kalkmadan yeniden imar çalışmaları için güvenli bir ortam sağlanamayacak.

ABD ve Hamas, İsrail'e Hamas mensuplarının bölgeden ayrılmasına izin vermesi için baskı yaparken, İsrail onların teslim olmasını talep ediyor.

İsrail ordusu dün, 15 Hamas mensubunun Refah'ın doğusunda yeraltından çıktığını duyurdu. Altısını öldürdüğünü, beşini gözaltına aldığını ve diğer dördünü aradığını bildirdi. İsrail, ‘sarı hat’ olarak adlandırılan ve Gazze’yi bölen hattı asker, tank ve toprak setleriyle güçlendirdi; bu durum, bölgede bir süre kalmayı planladığını gösteriyor. Ordu ayrıca, hattın kendi tarafındaki gelişmeleri desteklemek için elektrik ve su altyapısı inşa ediyor.

Uluslararası güvenlik gücü

ABD ve müttefikleri, Gazze Şeridi’nde güvenliği sağlamak için uluslararası bir güç kurma çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta söz konusu plan, BM Güvenlik Konseyi’nden onay aldı. Ancak gücün görev tanımlarına ilişkin anlaşmazlıklar (silahsızlandırma ve uygulama yetkisi mi yoksa sadece barışı koruma rolü mü üstleneceği) oluşturulmasını zorlaştırıyor.

İsrailli yetkililere göre, gündeme gelen önerilerden biri, Hamas’a karşı olan ve İsrail tarafından desteklenen silahlı grupların yeni yerleşim alanlarının güvenliğini sağlaması. Bu grupların, Gazze’deki ‘yeşil bölge’ içinde yerleşim alanları kurmaya başladığı belirtiliyor. Farklı tahminlere göre, bu bölgede şimdiden yüzlerce, hatta birkaç bin sivil yaşamaya başlamış durumda.

Bu yerleşim yerlerinin ilki, Gazze savaşı sırasında İsrail kontrolündeki Refah'ta ortaya çıktı.

İsrail, Gazze savaşı sırasında Hamas karşıtı gruplarla güçlerini birleştirerek onlara silah ve mühimmat sağladı.Şarku'l Avsat'ın Wall Street Journal'den aktardığına göre, İsrail bu gruplara istihbarat da sağladı ve bazen Hamas saldırılarından korumak için müdahale etti.

Bir Amerikalı yetkiliye göre, ABD bu gruplarla Gazze’de çalışmayı planlamıyor. Yetkililer, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerin zamanla küçülmesini ve nihayetinde ortadan kalkmasını, güvenliğin ise uluslararası istikrar gücü ve Filistin polisi tarafından sağlanmasını umuyor. Trump’a bağlı Barış Konseyi ise sivil yönetim ve yeniden imar sürecini denetleyecek, nihayetinde yetki Filistin hükümetine devredilecek.

Ancak Hamas silah bırakmayı reddediyor ve ABD'nin Gazze vizyonuna karşı olduğunu, bunun Filistinlilerin siyasi haklarını zedelediğini savunuyor.