Sudan Başbakanı'nın ABD ziyaretindeki yoğun programı

Sudan Başbakanı'nın ABD ziyaretindeki yoğun programı
TT

Sudan Başbakanı'nın ABD ziyaretindeki yoğun programı

Sudan Başbakanı'nın ABD ziyaretindeki yoğun programı

Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk, ABD’deki temaslarını sürdürüyor. Kaynaklara göre, Sudan Başbakanı,  ABD Dışişleri Bakanı, Hazine Bakanı, Savunma Bakanı, İstihbarat Başkanı, Kongre liderleri ve diğer ABD’li yetkililer ile görüşmeler gerçekleştirmesi bekleniyor.
Kaynaklardan edinilen bilgilere göre yaptırımların kaldırılması konusunu gözden geçirmek için Dünya Bankası Başkanı ve Uluslararası Para Fonu (IMF) İcra Direktörü ile de görüşmenin yanı sıra, ABD’deki Sudan topluluklarıyla da bir araya gelecek.
Hamduk'a Washington ziyaretinde dışişleri, adalet, savunma ve spor bakanları eşlik ediyor. Sudan Başbakanı Washington’da bulunan Dulles Uluslararası Havaalanı’nda ABD’nin Sudan Özel Elçisi Donald Booth, Sudan’ın Washington Büyükelçisi Ömer Muhammed’in yanı sıra çok sayıda ABD’li ve Sudanlı yetkililer tarafından karşılandı.
Sudan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Hamduk’un ülkesinin adının terörü destekleyen devletler listesinden çıkarılması kapsamında ABD’ye ziyaret gerçekleştirdiğini söyledi. El Arabiyya kanalına açıklamalar yapan Sözcü, Sudan Başbakanı’nın ABD ziyareti sırasında, iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmeyi umduğunu aktardı.
Sudan Başbakanı geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, ülkesini terörü destekleyen devletler listesinden çıkarmanın, geçici hükümetin karşı karşıya kaldığı en büyük zorluklardan biri olduğuna dikkati çekti. Hamduk açıklamasında, bu konuyu ele almak için uzun bir yol kat ettiklerini belirterek, olumlu ve tatmin edici sonuçlara ulaşacaklarını söyledi.
ABD’nin Afrika İşleri Devlet Sekreter Yardımcısı Tibor P. Nagy, ABD’nin Sudan hükümeti  özel bir ortaklığı olmadığını ancak şuan bir ortak durumun olduğuna değinerek, Sudan’ın adını terörü destekleyen devletler listesinden çıkarmanın prosedürlere tabi olan bir işlem olduğuna işaret etti.
ABD, 1993 yılında Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından soykırımla suçlanan Beşir’in yönetimi sırasında Sudan’ı terörü destekleyen ülkeler listesine almıştı. Geçtiğimiz Eylül ayında ABD’ye ziyaret gerçekleştiren Hamduk, New York’ta gerçekleşen BM 74. Genel Kurul Toplantısı’na katıldı. ABD yönetimi, Sudan’ın adını terörü destekleyen devletler listesinden çıkarmanın Sudan’daki geçici hükümetinin insan hakları ve ifade özgürlüğü konusunda ki politikasına bağlı olduğunu dile getirmişti.
ABD- Sudan ilişkileri
Gözlemciler, birçok sorunun Hartum ve Washington arasındaki ilişkilerin özellikle terörle mücadele alanında engeller olması sebebi ile tam olarak normalleşemeyeceğini öngörüyor.
ABD’li yetkililer, Sudan’ı terörü destekleyen devletler listesinden çıkarma konusunun zaman meselesi olduğunu düşünürken, analistler ise, ABD’nin şuan uyguladığı ‘bekle ve gör’ politikasından ziyade Sudan’a daha büyük adımlar atılması gerektiğini söylüyor. Uzmanlar, Washington’un Sudan’ın terörü destekleyen ülkelerden listesinden çıkararak, geçici hükümet ile bu ülkeyi demokratikleşmeye teşvik etmek gerektiğini savunuyor.
Gündem konularından biride Nahda Barajı
Kaynaklar, Sudan Başbakanı’nın ABD’ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Güney Sudan’daki gergin durum, ABD’nin çatışma alanında siyasi partilerle olan güçlü ilişkileri sebebiyle Sudan’ın Güney Sudan’a barış ve istikrar getirme konusunda oynayacağı roldeki konumu gibi konuların masaya yatırılacağını iddia etti. Görüşmelerde ayrıca Nahda Barajı ve Nil suyunun paylaşılması gibi konuların da ele alınması bekleniyor. ABD yakın bir zamanda Mısır, Sudan ve Etiyopya arasında Nahda Barajı’nın tamamlanmasına ilişkin bir çaba başlattı. ABD Başkanı Donald Trump, bu konuya ilişkin bahsi geçen üç ülkenin Dışişleri Bakanları ile Beyaz Saray’da bir araya geldi.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.