​DEAŞ, Kuzey Nijerya’da 4 yardım gönüllüsünü öldürdü

Boko Haram üyeleriyle bağlantıları olduğu şüphesiyle dört yıl tutukluluklarının ardından serbest bırakılan mahkumlar (AFP)
Boko Haram üyeleriyle bağlantıları olduğu şüphesiyle dört yıl tutukluluklarının ardından serbest bırakılan mahkumlar (AFP)
TT

​DEAŞ, Kuzey Nijerya’da 4 yardım gönüllüsünü öldürdü

Boko Haram üyeleriyle bağlantıları olduğu şüphesiyle dört yıl tutukluluklarının ardından serbest bırakılan mahkumlar (AFP)
Boko Haram üyeleriyle bağlantıları olduğu şüphesiyle dört yıl tutukluluklarının ardından serbest bırakılan mahkumlar (AFP)

Açlığa Karşı Eylem adlı uluslararası yardım kuruluşu, terör örgütü DEAŞ’a bağlı militanlar tarafından kaçırılan dört çalışanının öldürüldüğünü açıkladı. Dört yardım gönüllüsü, geçtiğimiz Temmuz ayında Nijerya’nın kuzeydoğusunda insani yardım taşıyan bir konvoyda bulundukları sırada kaçırılmıştı.
Genelde sıkıntılı bölgelerde aktif olan Fransız sivil toplum kuruluşu Açlığa Karşı Eylem, Grace adlı çalışanının kendisini kaçıranların elinde halen hayatta olduğunu bildirdi. Yaptığı basın açıklamasında Grace’in derhal serbest bırakılması çağrısında bulunan kuruluş, son dönemdeki cinayetleri kınadığını belirtti. Aynı zamanda rehineleri serbest bırakma çağrısının cevapsız kalmasından derin üzüntü duyduğunu dile getirdi.
Kaçırma ve idamların arkasında kim olduğu belirtilmese de, Nijerya’daki bazı yarı resmi kurumlar, DEAŞ’a bağlı “Boko Haram” grubuna işaret ediyor.
DEAŞ’ın Afrika kolu Boko Haram’a mensup olduğu düşünülen kimliği belirsiz militanlar, Temmuz ayında Borno Eyaleti’ndeki Damasak yakınlarında altı kişiyi kaçırmıştı. Açlığa Karşı Eylem Kuruluşu ise kaçırılanlardan birinin kendi çalışanı, iki kişinin sürücü, üç kişinin ise Sağlık Bakanlığı çalışanı olduğunu bildirmişti. Geçtiğimiz Eylül ayında da bu kişilerden birinin öldürüldüğünü açıklamıştı.
DEAŞ sempatizanı internet siteleri, Nijeryalı bir gazetecinin Eylül’de yaptığı bir açıklamayı naklederek ilk rehinenin öldürüldüğünü kaydeden bir video yayınladı. Aynı zamanda diğer dört gönüllünün öldürülmesinin Nijerya hükümetiyle yapılan görüşmelerin başarısız olmasının bir sonucu olduğu belirtildi.
Söz konusu gazeteci, tek kadın rehine olan Grace’in Boko Haram tarafından ömür boyu esirliğe mahkum edildiğini de aktardı. Afrika’nın batısındaki DEAŞ ise kaçırılma olayının ardından, Grace’in serbestlik talep ettiği görüntülerini yayınladı. Diğer beş rehine de söz konusu görüntülerde Grace’in arkasındaydı.
Nijerya ordusu, teröristleri cesaretlendirip vahşetlerine yardım ettiği gerekçesiyle Açlığa Karşı Eylem kuruluşunun Nijerya’daki ofislerini herhangi bir uyarıda bulunmadan geçtiğimiz yaz kapatmıştı. İnsani yardım kuruluşu kaynaklarından biri, AFP’ye yaptığı açıklamada, bu kararın rehinelerin serbest bırakılması müzakereleriyle bağlantılı olabileceğini belirtti.
Söz konusu Nijeryalı gazetecinin açıklamalarına göre, bir DEAŞ kaynağı Cuma günü yaptığı açıklamada müzakerelerin başarısızlığı sebebiyle dört rehinenin infaz edildiğini bildirdi.
2016’da Boko Haram’dan ayrılan ve kendisini tek temsilci olarak gören söz konusu örgüt, Çad Gölü ve Nijer sınırına yakın olan bu bölgede bir yıldan fazla süredir Nijer güvenlik güçlerine karşı saldırılar düzenliyor.
Nijerya polisi, Nijerya’nın kuzeyinde bulunan Kaduna eyaletindeki bir okulda işkence görmüş olan 300’den fazla öğrencinin Eylül ayında kurtarıldığını bildirmişti. Reuters’ın haberine göre bu çocukların aralarında küçük yaştakiler ve yabancı öğrenciler de bulunuyordu. Çocukların bazıları ayak bileklerinden birbirine bağlı haldeyken bazıları ise büyük metal parçalara bacaklarından bağlıydı.
İnsani yardım kuruluşlarını hedef alan teröristler, operasyonlarını finanse etmek için fidye karşılığında kaçırma eylemleri düzenliyor. Aynı zamanda Nijerya hükümeti hapishanelerindeki mensuplarının rehinelerle takasını talep ediyor. Aksi taktirde kaçırdıkları insanları hiç tereddüt etmeden öldürmekle tehdit ediyor.
Kaçırdıkları kadınları bazen köle pazarında satarken bazen de mensuplarına eş olarak seçen terör örgütü, kaçırdıkları çocukların ise ellerine silah veriyor.
On yıldır devam eden Boko Haram isyanı, 35 bin kişinin ölümüne ve yaklaşık 2 milyon kişinin Nijerya’nın kuzeydoğusundaki evlerinden sürgün edilmesine yol açtı. Bu isyan komşu ülkeler Nijer, Kamerun ve Çad’a yayılırken, Birleşmiş Milletler verilerine göre bu bölgedeki 7 milyondan fazla kişi insani yardıma ihtiyaç duyuyor.



Hektor Rusya'ya silah gönderiyor

Hüseyin Şemhani (İran haber ajansları)
Hüseyin Şemhani (İran haber ajansları)
TT

Hektor Rusya'ya silah gönderiyor

Hüseyin Şemhani (İran haber ajansları)
Hüseyin Şemhani (İran haber ajansları)

Bloomberg'in haberine göre Batılı yetkililer ve bilgi sahibi kaynaklar, İran Liderinin danışmanlarından Ali Şemhani'nin oğlu tarafından yönetilen bir şirketin İran'dan Rusya'ya Hazar Denizi üzerinden füze, insansız hava aracı (İHA) parçaları ve çift kullanımlı malzemelerin taşınmasındaki rolünü ortaya çıkardı.

Kaynaklara göre ‘İran petrolünün Hektoru’ lakaplı Hüseyin Şamhani'nin operasyonu, geçen yıl en az iki gemi ile Rusya'yı Ukrayna ile olan büyük savaşında desteklemek için gerçekleştirildi.

Moskova, Batı'nın yaptırımları nedeniyle artan takas ticaretinin parçası olarak İran'a petrol sevkiyatıyla ödeme yapıyor. Bu işlemler Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşında İran silahlarını daha fazla kullanmasıyla aynı döneme denk geldi.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg'den aktardığına göre, İran'ın Rusya'ya silah sevkiyatının dörtte birinden fazlasını denetleyen şirketler ağının sahibi olan Hüseyin Şemhani, Londra, Cenevre ve Singapur'da bir hedge fonu ve büyük Batılı petrol şirketleriyle iş yapan Dubai merkezli bir şirketi içeren imparatorluğu yönetiyor.

İran ve Rusya, ayrıntılarını açıklamadan savunma iş birliklerini güçlendirdiklerini kabul ettiler. ABD'nin eski ulusal güvenlik danışmanı John Bolton, Şemhani'nin ağının Ukrayna'da kullanılacak İHA’larla ilgili sözleşmelerle bağlantılı olduğunu söyledi. İran, Rusya ve Crios şirketinin temsilcileri yorum yapmazken, Şemhani'nin avukatı da raporun detayları hakkında yorum yapmayı reddetti.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, ABD'nin Ukrayna işgalinin başlangıcından bu yana Rusya ve İran arasında derinleşen güvenlik ortaklığı konusunda uyarıda bulunduğunu belirterek, “Bu ortaklık Avrupa'nın güvenliğini tehdit ediyor ve İran'ın küresel çapta istikrarsızlaştırıcı etkisini arttırıyor” dedi.

2023 yılının ortalarından bu yana birkaç Crios gemisi rotalarını Akdeniz ve Karadeniz'den Hazar Denizi'ne çevirerek İran ve Rusya arasında silah taşımaya başladı. Bloomberg verilerine göre, gemiler bu yıl İran limanlarından Rusya'nın Astrahan kentine silah taşımak için en az beş sefer yaptı.

Petrol karşılığı silah ticareti, Hüseyin Şemhani'nin ticari faaliyetlerine ilişkin bir yıl süren Bloomberg soruşturmasındaki en son ayrıntı. Bu soruşturma, faaliyetlerini bilen 50'den fazla kişiyle yapılan görüşmelerin yanı sıra, gizli belgeler ve şirket kayıtlarının incelenmesini de içeriyor.

Şemhani'nin ağına ait gemiler aracılığıyla kaç silah teslim edildiği ya da bunların nasıl konuşlandırıldığı belirsiz. Şemhani, petrol tankerleri ve ticari gemiler de dahil olmak üzere onlarca gemiden oluşan bir filoyu kontrol ediyor ve Crios şirketi Hazar Denizi sevkiyatlarını denetliyor. Şirket, İran Savunma Bakanlığı için sevkiyatları yöneten Oceanlink Maritime ve Kuban Shipping ile birlikte çalışıyor. Nisan ayında ABD, Şemhani ile bir bağlantıdan bahsetmeksizin Oceanlink Maritime'a yaptırım uyguladı. Hazar'daki anlaşmaları sınırlama çabaları Rusya'nın bölgedeki hakimiyeti karşısında zorlanıyor ve uzmanlar ‘kısa vadeli hedefin bu ağları kamuoyuna ifşa etmek olması gerektiği’ konusunda hemfikir.