Peki ya Brexit’ten sonra?

Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
TT

Peki ya Brexit’ten sonra?

Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)
Brexit destekçileri dün parlamento çevresinde kutlamalar düzenledi (Reuters)

İngiltere, üç buçuk yıl süren yoğun siyasi tartışmaların ve ekonomik kaygıların ardından dün akşam 23.00’da Avrupa Birliği’nden (AB) resmen ayrıldı.
İngiltere’nin 48 yıllık AB üyeliğinin hüzün ve iyimserlik karışık bir şekilde sona ermesiyle, ülkenin ulusal kimliği, kurumları, hukuki sistemleri, ekonomik sektörleri ve dünyadaki konumu da etkilenecek.
Ayrılık yolunun nihayete erdiği bu vakitte, bazıları rahatlamış hissederken bazıları ise endişeliydi. Peki ya bundan sonra ne olacak? Neler değişecek neler aynı kalacak? Gıda fiyatları yükselecek mi? İngiltere havaalanları ya da ‘Eurostar’ hizmetlerinde bir değişiklik olacak mı? AB ülkelerinde ikamet eden İngilizler ve İngiltere'de ikamet eden Avrupalılar sınır dışı edilecek mi? Peki pasaportlar, sağlık hizmetleri ve ortak eğitim programlarına ne olacak?
Tüm bu sorular ve daha fazlası, önümüzdeki 11 ay boyunca İngiliz ve Avrupalılar tarafından müzakere edilecek. Zirâ iki tarafın Aralık ayında serbest ticaret anlaşması imzalayana kadar sürecek olan bu dönem, geçiş dönemi özelliği taşıyor. Neyin değişeceğine, neyin ise aynı kalacağına dair bazı önemli noktaları Şarku’l Avsat sizler için derledi.
‘Brexit’ Bakanlığı tasfiye edilecek
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un Ofisi, Stephen Barclay’in başkanlığını yürüttüğü ‘Brexit’ Bakanlığı’nın dün tasfiye edileceğini duyurmuştu. İngiltere hükümeti, bakanlık çalışanlarına güvence vererek kendilerine uygun başka pozisyonlar bulmalarına yardımcı olacağını açıkladı.
 
Geçen ay BBC ile röportaj yaptığı sırada Stephen Barclay (AFP)
Pasaportlar

İngiliz makamlar, AB amblemi taşımayan pasaport hazırlamaya başladı. Bu pasaport, İngiltere AB’ye katılmadan önce vatandaşların 1921 yılında taşıdığı mavi ve altın renkli pasaporta benzer şekilde mavi renkte olacak. Mevcut pasaportlar ise süresi dolana kadar yürürlükte kalacak.

İngiliz pasaportuna vurgu yapan ‘Brexit’ muhalifi bir kadın (Reuters)
Artık Avrupa zirveleri yok

İngiltere, artık hiçbir Avrupa zirvesine katılmayacak. Brexit Partisi lideri Nigel Farage önderliğindeki İngiltere temsilcileri ise Avrupa Parlamentosu'ndaki koltuklarına geri dönmeyecek.
Geçiş dönemi süresince İngiltere, seçme veya itiraz etme hakkı olmadan Avrupa kurallarına tâbi olacak.

Nigel Farage’ın Çarşamba günü Avrupa Parlamentosu’ndaki fotoğrafı (AP)
Hatıra para

İngiltere hükümeti, “Bütün milletlerle barış, refah ve dostluk” ibaresinin yer aldığı, AB'den çıkış tarihi olan 31 Ocak 2020'ye özel madeni bir hatıra para bastırdı. İngiltere genelinde yaklaşık 3 milyon paranın tedavüle girmesi, daha sonra ise bu rakama 7 milyon daha eklenmesi bekleniyor.

‘Brexit’ hatıra parası (EPA)
Gıda fiyatları

AB’den ithal edilen gıda fiyatlarında geçiş döneminde bir değişiklik olmayacak. Bu sürenin bitişinin ardından, Avrupa ülkelerinden ithal edilen bazı mallara gümrük vergilerinin uygulanıp uygulanmayacağına tarafların vardığı ticaret anlaşması kapsamında karar verilecek.

İngiltere’deki bir market (Reuters)
İngiliz sterlini

İngiliz sterlini, geçtiğimiz üç yıl boyunca euro ve dolar karşısında zaman zaman yükselip düşmüştü. Ticari müzakerelere kadar bu hareketin devam etmesi bekleniyor.

Euro- İngiliz sterlini
AB ülkelerine seyahat

İngilizlerin AB ülkelerine seyahati ya da buradaki sağlık hizmetlerine erişimi gibi hususlar, geçiş dönemini sona erene kadar olduğu gibi devam edecek. AB; İngiltere, Aralık 2020'den önce topraklarına yerleşen Avrupalıların haklarını garanti ettiği takdirde Avrupa topraklarındaki İngiliz sakinlerin haklarını garanti etme sözü verdi.
Taraflar arasındaki yolcular şuan herhangi bir giriş vizesine ihtiyaçları duymayacak, ancak bu husus yılsonunda değişebilecek.

Fransız sınır polisi, kimlikleri kontrol ediyor (AFP)



Binlerce Amerikalı Trump karşıtı gösteri düzenledi

New York'taki protestocular, Trump'ı Hitler benzeri bir bıyıkla gösteren pankartlar taşıdı. (DPA)
New York'taki protestocular, Trump'ı Hitler benzeri bir bıyıkla gösteren pankartlar taşıdı. (DPA)
TT

Binlerce Amerikalı Trump karşıtı gösteri düzenledi

New York'taki protestocular, Trump'ı Hitler benzeri bir bıyıkla gösteren pankartlar taşıdı. (DPA)
New York'taki protestocular, Trump'ı Hitler benzeri bir bıyıkla gösteren pankartlar taşıdı. (DPA)

Binlerce Amerikalı, iki hafta içinde ikinci kez düzenlenen Trump karşıtı protestolar için dün New York ve diğer büyük ABD kentlerinde sokaklara çıktı.

New York'taki göstericiler, üzerinde ‘Zorbalığa direnelim’ gibi ifadelerin yer aldığı pankartların yanı sıra ABD Başkanı'nın yüzünde Hitler benzeri bir bıyık bulunan resimlerini taşıdılar.

Holokost'tan kurtulan bir ailenin kızı olan 73 yaşındaki Kathy Valle AFP'ye verdiği demeçte, “Demokrasi büyük bir tehlike altında” dedi. Valle, anne ve babasının 1930'larda Nazizmin yükselişi hakkında kendisine anlattıklarının ‘şu anda burada (ABD) yaşandığını’ belirtti.

“Diğer faşistlerden farkı, Trump'ın etkili olamayacak kadar aptal olması” diyen Valle, Trump’ın ekibinin bölünmüş durumda olduğunu söyledi.

dsvfgfrt
Trump karşıtı protestocular Idaho'daki Broadway Köprüsü'nde toplandı. (AFP)

Protestocular özellikle, Yüksek Mahkeme'nin Trump'ın başvurduğu ve geçmişi 1798 yılına dayanan ‘yabancı düşmanlar’ yasası yoluyla göçmenlerin sınır dışı edilmesini askıya aldığı bir dönemde Beyaz Saray'ın göçmen karşıtı politikasını kınadı.

Cumhuriyetçi milyarderin sahibi olduğu ünlü Trump Tower’ın yakınında, ABD'nin en büyük şehrinin kütüphanesinin önünde protestocular ‘Göçmenler buraya hoş geldiniz’ diye slogan attı.

Protestocular ayrıca, Washington'daki Beyaz Saray'ın önünde de toplandılar. Ancak 5 Nisan'da on binlerce kişinin katıldığı bir önceki gösteriden daha az sayıda oldukları görüldü.

juı
ABD'nin Illinois eyaletinin Chicago kentinde Trump karşıtı bir gösteri sırasında protestocular ‘Demokrasiden elinizi çekin’ yazılı bir pankart tutuyor. (AFP)

41 yaşındaki Benjamin Douglas, Trump yönetiminin ‘hukukun üstünlüğüne saldırdığını’ söyledi.

Başına kefiye takan Douglas, Gazze Şeridi'ndeki savaşa karşı protestolar düzenlediği için geçen ay New York'ta gözaltına alınan ve sınır dışı edilmekle tehdit edilen Filistinli öğrenci Mahmud Halil'e destek veren bir pankart tuttu.

cdfvgt
‘Göçmenleri Koru... Gezegeni Koru’ sloganı altında New York'ta düzenlenen yürüyüş (AFP)

Douglas, Cumhuriyetçi yönetimi ‘yabancı düşmanlığını arttırmak ve köklü yasal korumaları baltalamak için’ bireyleri hedef almakla suçladı.

Muhafazakâr Teksas eyaletinde, Meksika Körfezi kıyısındaki 50 bin nüfuslu Galveston kentinde bir gösteri düzenlendi.

63 yaşındaki yazar Patsy Oliver, “Bu benim dördüncü gösterim. Genelde bir sonraki seçime kadar beklerim ama bu artık mümkün değil. Zaten çok şey kaybettik” ifadelerini kullandı.

fgthy
Trump karşıtı protestocular Cocoa, Florida'da bir miting için toplanıyor. (AFP)

Batı Yakasında ise yüzlerce kişi San Francisco'da bir meydanda toplanarak kuma dev harflerle ‘İstifa et’ yazdı.

Trump tarafından hükümetteki sivil iş gücünü küçültmekle görevlendirilen Elon Musk'ın sahibi olduğu Tesla otomobillerini satan bayilerin önünde de gösteriler düzenlendiği bildirildi.

Protestolar, Cumhuriyetçi milyardere karşı tek bir harekete yönelik olarak ülkenin 50 eyaletindeki 50 gösteriye eşdeğer bir sayı olan ‘50501’ adlı bir grup tarafından organize edildi.

Grup internet sitesinde bunun ‘Trump yönetimi ve müttefiklerinin anti-demokratik ve yasadışı eylemlerine karşı hızlı ve merkezi olmayan bir yanıt’ olduğunu açıkladı.

sdfgth
Protestocular 50501 pankartını taşıyarak Chicago şehir merkezinde toplandılar. (AFP)

Milyonlarca insanı sokağa çıkmaya çağıran gruba göre, gün boyunca yaklaşık 400 gösteri planlanıyor.

Yin ve Yang

Çin'in ABD Büyükelçisi Xie Feng, Washington'a Pekin ile uzlaşma ve barış içinde bir arada yaşama çağrısında bulunurken, ticaret savaşının şiddetlenmesi halinde Çin'in karşılık vermeye hazır olduğunu vurguladı.

Washington'da düzenlenen ve ayrıntıları Çin Büyükelçiliği'nin internet sitesinde yayınlanan bir etkinlikte konuşan Xie, gümrük vergilerinin küresel ekonomiyi tahrip edeceğini söyledi ve Büyük Buhran ile ABD'nin 1930 yılında uyguladığı gümrük vergilerini karşılaştırdı.

Geleneksel Çin tıbbındaki yin ve yangın karşıt güçlerini dengeleme ihtiyacı gibi kavramlara atıfta bulunan Xie, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ilişkilerin uyum içinde olması gerektiğini söyledi.

cvfgh
Trump karşıtı protestocular Chicago şehir merkezinde bir araya geldi. (AFP)

Xie, “Dünya hem Çin'i hem de ABD'yi barındıracak kadar geniş. Yüz yüze çatışmak yerine barış içinde bir arada yaşamaya çalışmalı ve birbirimizin başarısına yardımcı olmalıyız” ifadelerini kullandı.

Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki devasa ticaret, ticaret savaşı nedeniyle neredeyse durma noktasına geldi. Her iki yönde de yüzde 100'ü aşan gümrük tarifeleri ve bir dizi ticaret, yatırım ve kültürel kısıtlamalar var.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Çin'in en büyük gemi inşa birliği dün ABD'nin Çin bağlantılı gemilere liman ücreti uygulama planına tepki gösterdi.

Japonya, Tayvan ve diğer ülkeler Başkan Donald Trump'ın gümrük vergileri konusunda Washington ile görüşmelerde bulunurken ya da görüşmeye hazırlanırken, Çin ile şu anda planlanan üst düzey bir diyalog yok.

Trump cuma günü yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki ticaret savaşının ortasında ABD'nin Çin ile iyi görüşmeler yaptığını söyledi.

Beyaz Saray'da gazetecilere verdiği demeçte “Bu arada Çin ile iyi görüşmelerimiz var” diyen Trump, başka herhangi bir ayrıntı vermedi.

Çin, iki taraf arasında herhangi bir görüşmenin gerçekleşebilmesi için ABD'nin saygı göstermesi gerektiğini söylüyor.

Çin Büyükelçisi ülkesinin ticaret savaşına karşı olduğunu vurguladı, ancak kendisine gümrük vergisi uygulayan her ülkeye karşılık vereceğini kaydetti.