عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM

Nesli büyük tehdit altında olan dağ gorillerinin üzerine yıldırım düştü

Dağ gorillerinin yetişkin erkeklerine sırtlarındaki gri yada gümüş renkli tüyler nedeniyle "gümüş sırt" adı verilir (AP)
Dağ gorillerinin yetişkin erkeklerine sırtlarındaki gri yada gümüş renkli tüyler nedeniyle "gümüş sırt" adı verilir (AP)
    İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT

Nesli büyük tehdit altında olan dağ gorillerinin üzerine yıldırım düştü

Dağ gorillerinin yetişkin erkeklerine sırtlarındaki gri yada gümüş renkli tüyler nedeniyle "gümüş sırt" adı verilir (AP)
Dağ gorillerinin yetişkin erkeklerine sırtlarındaki gri yada gümüş renkli tüyler nedeniyle "gümüş sırt" adı verilir (AP)

Uganda'daki bir ulusal parkta yıldırım düşmesi sonucu nesli tükenmekte olan dağ gorillerinden 4'ü hayatını kaybetti.
3 Şubat'ta ülkenin güneybatısındaki Mgahinga Ulusal Parkı'nda yaşanan olayda aynı aileye mensup 3 dişi ve bir erkek gorilin öldüğü belirlendi.
Büyük Virunga Sınırlararası İşbirliği (GVTC) adlı doğal kaynakları koruma grubu cumartesi günkü açıklamasında ölen 4 dağ gorili üzerinde otopsi yapıldığını belirtti.
Grup gorillerin ölüm nedenlerinin yıldırım çarpması sonucu elektriğe kapılarak ölüm olduğunu ancak kesin laboratuvar sonuçlarının iki üç haftaya belli olacağını duyurdu.
Ölen 4 dağ gorili geçen sene ağustos ayında komşu Ruanda'daki Volcanoes Ulusal Parkı'ndan Uganda'daki Mgahinga Ulusal Parkı'na geçen 17 bireyden oluşan Hirwa ailesine mensuptu.
GVTC'nin genel sekreteri Andrew Seguya BBC'ye yaptığı açıklamada "Bu çok üzücü. 3 dişinin goril nüfusuna katkı potansiyeli çok büyüktü" ifadelerini kullandı. Ölen dişilerden birinin hamile olduğu da belirtildi.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, ailenin diğer 13 üyesinin sağlık durumlarının iyi olduğu aktarıldı.
2008'de vahşi doğada sadece 680 olan dağ gorili sayısı, koruma ve yasa dışı avlanmayla mücadele çalışmaları sonucu binin üzerine çıktı.
Yapılan çalışmalar sonucu 2018'de Doğu Gorili'nin alt türü olan Dağ Gorilleri (Gorilla beringei beringei) Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi'nde "kritik tehlikede" kategorisinden "tehlikede" kategorisine yerleştirilmişti.
Uganda'daki Mgahinga Ulusal Parkı, Ruanda ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'yle paylaşılan ve dünyada dağ gorillerinin yaşadığı iki yerden birisi olan Virunga masifinin bir parçasını oluşturuyor.

 

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Osmanlı'dan Fransa'ya verilen dikilitaştaki gizemli mesajlar çözüldü

Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
TT
TT

Osmanlı'dan Fransa'ya verilen dikilitaştaki gizemli mesajlar çözüldü

Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)

Paris'teki ünlü Antik Mısır Dikilitaşı üzerine kazınmış hiyeroglifler, Firavun II. Ramses'i tanrıların emrettiği şekilde öven bir propaganda olabilir.

MÖ 1279'dan MÖ 1213'e kadar Mısır'ı yöneten II. Ramses'in yaptırdığı anlaşılan dikilitaş Luksor'a yerleştirilmişti. Osmanlı İmparatorluğu'ndan bir paşa (Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa -ed.n.) tarafından 1830'da Fransa'ya verilmişti.

Simgesel yapının üzerinde bir dizi gizli yazıt var.

Bu oymalardan bazıları, dikilitaş restorasyon nedeniyle iskeleyle çevriliyken Aralık 2021’de ilk kez fark edildi.

O sırada Mısırbilimci Jean-Guillaume Olette-Pelletier'in, piramidin altın tepesinin yakınındaki en yüksek kısımda yer alan bazı yazıtları kaydetmesine izin verilmişti.

Mısırbilimci henüz hakem denetiminden geçmemiş bir çalışmada, 3 bin 300 yıllık anıtın üzerindeki gizli yazıtların yalnızca belirli koşullar altında Mısırlı soyluların göreceği şekilde tasarlandığını savunuyor.

Olette-Pelletier, dikilitaşın batı yüzünün Nil'e baktığını, bu nedenle de tepeye yakın yazıtların nehirde tekneyle seyahat edenlerin görebileceği bir yerde olduğu öne sürüyor.

Araştırmaya göre yazıtlar, II. Ramses'in "tanrılar tarafından seçildiğini, ilahi bir öze sahip olduğunu ve bu nedenle Mısır'ı yönetmeye hakkı olduğunu" ilan ediyor.

23 metre yüksekliğindeki yapının bu bölümündeki tasvirler, II. Ramses'i tanrı Amon'a adaklar sunarken tasvir ediyor.

Dr. Olette-Pelletier, "Bu mesajlar, yapıyı inşa eden Firavun II. Ramses'in lehine yapılan bir tür propaganda" diyor.

İnsanlar tanrı Amon'un altında bir sunu masası olduğunu fark etmemişti. Bu, hiçbir ögesi eksik olmayan anlamlı bir ifadenin varlığını ortaya koyuyor: kralın tanrı Amon'a verdiği bir sunu.

Mısırbilimci, anıtın etrafında dolaşarak üzerine kazınmış toplam 7 gizli mesajı deşifre ettiğini söylüyor.

sdfrgthy
Turistler Mısır'daki Luksor tapınağını ziyaret ediyor (AFP)

Bulguların, mesajların yalnızca belirli bir açıdan görülebildiği üç boyutlu kriptografi adı verilen bir şifreleme yöntemine daha fazla ışık tuttuğunu belirtiyor.

Dikilitaşta, okuma yönüne göre farklı anlamlar taşıyan iki sıra hiyeroglif yer alıyor.

Dr. Olette-Pelletier örneğin bir oymanın bir yöne doğru okunduğunda II. Ramses'in tahttaki tam adını yazdığını, diğer yöne doğru okunduğundaysa sonsuz yaşama sahip olduğunu bildirdiğini ifade ediyor.

Dr. Olette-Pelletier bulgularının, Égypte Nilotique et Méditerranéenne adlı hakemli dergide yayımlanmayı beklediğini söylüyor.

Çalışmada yer almayan bazı araştırmacılar, çalışma yayımlanana kadar yazıtların bu şekilde yorumlanmasına dair daha temkinli yaklaşılması gerektiğini belirtiyor.

Dikilitaşın tepesindeki oymaların ve sanatsal tasvirlerin, mesafe nedeniyle Nil'de tekneyle seyahat edenler tarafından görülüp görülemeyeceği araştırılmaya devam ediyor.

Independent Türkçe