عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Arap dışişleri bakanlarından Kızıldeniz'in güvenliği vurgusu

Arap bakanlar Kızıldeniz’de seyrüsefer güvenliğini vurguladı (Arşiv)
Arap bakanlar Kızıldeniz’de seyrüsefer güvenliğini vurguladı (Arşiv)
    Kahire/ Sevsen Ebu Hüseyin
TT
TT

Arap dışişleri bakanlarından Kızıldeniz'in güvenliği vurgusu

Arap bakanlar Kızıldeniz’de seyrüsefer güvenliğini vurguladı (Arşiv)
Arap bakanlar Kızıldeniz’de seyrüsefer güvenliğini vurguladı (Arşiv)

Arap Birliği’ne üye devletlerin dışişleri bakanları tarafından yapılan ortak açıklamada, seyir kuralları ve uluslararası deniz hukukuna vurgu yapılarak seyrüsefer özgürlüğüne ve başta Kızıldeniz olmak üzere küresel ticaret rotalarının korunmasının önemine dikkat çekildi.
Umman Sultanlığı’nın başkanlık ettiği 153. Arap Birliği Bakanlar Kurulu toplantısı sırasında ‘Arap Körfezi bölgesinde deniz ve enerji kaynaklarının güvenliği’ başlığı altında düzenlenen oturumda Basra Körfezi, Umman Denizi ve Kızıldeniz'de deniz seyrüseferinin güvenliği ve selametini sağlayarak ve enerji tedarik hatlarını güvenceye alma çağrısında bulunuldu.
Ortak açıklamada, seyrüsefer, deniz tesisleri, enerji kaynakları, petrol boru hatları, Basra Körfezi ve diğer su yollarındaki petrol tesislerinin güvenlik ve selametini hedef alan tüm eylemleri kınadı. Bu eylemlerin, Arap ülkelerinin güvenliğini tehdit ettiğinin altı çizilerek, ulusal ve uluslararası barışa zarar verdiği vurgulandı.
Ayrıca İran tarafından desteklenen Husi milisleri tarafından Suudi Arabistan’ın ‘Duvedmi’ ve ‘Afif’ şehirlerindeki iki uluslararası petrol tesisini hedef alan eylemleri kınadı. İranlı yetkililerin Hürmüz Boğazı ve Basra Körfezi'ndeki uluslararası hukuka açıkça aykırı eylemlerini kınayarak, İran'a bu tür düşmanlıklardan kaçınma, uluslararası hukuk kurallarına ve deniz seyrüsefer özgürlüğüne saygı göstermeye çağrısında bulunuldu.
Açıklamada, 6 Ocak 2020'de Kızıldeniz ve Aden Körfezi'ni çevreleyen Arap ve Afrika Devletleri Konseyi’nin kurulmasından duyulan memnuniyet ifade edilerek, bunun bölgenin karşı karşıya olduğu zorlukları aşma ve yollarını koruma yolları konusunda koordinasyon ve istişare mekanizmalarının güçlendirilmesine katkıda bulunacağı ifade edildi.
Öte yandan “Türkiye’nin Arap Ülkelerinin İçişlerine Müdahaleleri” başlığı altında ise Birleşmiş Milletler Antlaşması ve Birlemiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Suriye'nin birliğini ve bağımsızlığını korumaya çağıran 2254 sayılı kararına açık bir ihlal olarak değerlendirildi. 

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Irak, DEAŞ’tan daha tehlikeli bir beka sorunundan nasıl kurtuldu?

ABD’nin Bağdat'taki Büyükelçiliği'nin bulunduğu Yeşil Bölge'ye giden yolda İran'la dayanışma gösterisine katılan Iraklı mollalar (AP)
ABD’nin Bağdat'taki Büyükelçiliği'nin bulunduğu Yeşil Bölge'ye giden yolda İran'la dayanışma gösterisine katılan Iraklı mollalar (AP)
TT
TT

Irak, DEAŞ’tan daha tehlikeli bir beka sorunundan nasıl kurtuldu?

ABD’nin Bağdat'taki Büyükelçiliği'nin bulunduğu Yeşil Bölge'ye giden yolda İran'la dayanışma gösterisine katılan Iraklı mollalar (AP)
ABD’nin Bağdat'taki Büyükelçiliği'nin bulunduğu Yeşil Bölge'ye giden yolda İran'la dayanışma gösterisine katılan Iraklı mollalar (AP)

Şarku’l Avsat’a konuşan Bağdat'taki diplomatik kaynaklar, Iraklı yetkililerin İsrail-İran savaşına sürüklenmekten korktuğunu ve bunu ‘Irak için, ülkenin üçte birini işgal eden DEAŞ’ın oluşturduğu tehditten daha tehlikeli bir beka sorunu’ olarak gördüklerini açıkladı.

Kaynaklar, DEAŞ’ın Irak’ın bedeninden atılması gereken yabancı bir cisim olduğunu, özellikle de Bağdat'ın DEAŞ’la mücadelesinde uluslararası ve bölgesel destek gördüğünü, ancak savaşın Irak'ın birliğini tehdit ettiğini belirttiler.

Söz konusu ‘beka sorunu’ aşağıdaki maddelerle açıklanabilir:

* Savaşın patlak vermesiyle Bağdat, Azerbaycan ve diğer kanallar aracılığıyla İsrail'den, Irak topraklarından kendisine yönelik herhangi bir saldırıya ‘katı ve acı verici’ misilleme yapacağına dair mesajlar aldı. Mesajlarda, Iraklı yetkililer kendi topraklarından başlatılan saldırılardan sorumlu tutuluyordu.

* Washington, önceki tavsiyelerinden doğrudan uyardı ve İran yanlısı grupların düzenleyeceği saldırıların yol açabileceği ağır sonuçlara dikkati çekti.

hnjıo
Koordinasyon Çerçevesi destekçileri, Irak güvenlik güçlerinin ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği'ne giden köprüyü kapatmak için kurduğu barikatın üzerine İran bayrağı dikiyorlar (AP)

* Iraklı yetkililer, ‘felaket senaryosu’ olarak nitelendirdikleri bir durumun yaşanmasından yani Irak'taki silahlı grupların İsrail'e saldırmasından ve İsrail'in de savaşın başında Lübnan'daki Hizbullah liderlerine veya İranlı generallere ve bilim adamlarına yaptığı gibi bir dizi suikast düzenlemesinden endişe duyuyorlardı.

* Kaynaklar, milislere ağır darbeler indirilmesinin Şii sokakları kızıştıracağını ve bu durumun dini otoriteyi sert bir tavır almaya iteceğini, bunun da krizin Şii-İsrail çatışmasına dönüşmesine yol açacağını belirtti.

* Bu senaryo, Irak'ın o dönemdeki Şii bileşeninin Irak'ı önlenebilir bir savaşa sürükleme sorumluluğunu üstleneceği endişelerini uyandırdı.

* Diğer bir tehlike ise Kürtlerin, Irak yönetiminin tek bir bileşeni temsil ediyormuş gibi davrandığını, ülkenin savaşlardan yorulduğunu ve bölgenin Bağdat'tan uzak durmayı tercih ettiğini, çünkü ona yaklaşmanın istenmeyen savaşlara sürüklediğini ilan etme olasılığı.

* Muhammed Şiya es-Sudani hükümeti kararlılık ve bilgelikle hareket etti. Farklı kesimlere göre ülkenin birliğini tehdit eden herhangi bir çatışmaya sürükleme girişimine müsamaha göstermeyeceğini bildirdi ve diğer yandan bölgesel ve uluslararası güçlerle, özellikle Amerika ile iletişim kanallarını açık tuttu.

cvfbghjuk
Iraklı milisler, geçtiğimiz ekim ayında Bağdat'ta İran'ın İsrail'e verdiği yanıtı kutlarken (Reuters)

* Iraklı yetkililer, İranlı yetkililerin milis grupları savaşa katılmaya teşvik etmek yerine sükuneti korumaya teşvik eden tutumundan yararlandı.

* Bir başka önemli faktör ise silahlı grupların, özellikle Lübnan'da Hizbullah'ın maruz kaldığı saldırılar ve İsrail’in İran’ın derinliklerinde gerçekleştirdiği nokta atışı saldırılar, İsrail'in kendisine düşman olan örgütler hakkında kesin bilgilere sahip olduğunu ve teknolojik üstünlüğü ve bu saldırılar sayesinde hedeflerine ulaşabildiğini gösterince savaşın kendi kapasitelerinin ötesinde olduğunu fark etmeleriydi.

* Kaynaklar, baskılara ve çabalara rağmen ‘devletin kontrolü dışındaki grupların’ üç saldırı hazırlığı yaptığını, ancak yetkililerin saldırıların gerçekleştirilmesinden önce bunları engellediğini belirtti.

Kaynaklar, İsrail'in savaşı İran topraklarına taşıması ve ABD’yi İran'ın nükleer tesislerini hedef almaya teşvik etmesi nedeniyle İran'ın derin bir yara aldığını tahmin ediyor. İran nükleer programıyla ilgili gerekli tavizleri vermezse yeni bir savaşın çıkması ihtimaller dahilinde.