Hamas, Gazze’deki üst düzey bir yetkilisini gözaltına aldı

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus’taki iki Filistinli kadın beton engellerin yanından geçerken (AFP)
Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus’taki iki Filistinli kadın beton engellerin yanından geçerken (AFP)
TT

Hamas, Gazze’deki üst düzey bir yetkilisini gözaltına aldı

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus’taki iki Filistinli kadın beton engellerin yanından geçerken (AFP)
Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus’taki iki Filistinli kadın beton engellerin yanından geçerken (AFP)

Emced es-Said
Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi’nde, hareketin yetkili isimlerinden olan Musab el Hayya’yı gözaltına aldığı öne sürüldü.
Independent Arabia’dan Emced es-Said’in haberine göre, gözaltına alınan yetkili aynı zamanda Hamas’ın siyasi liderlerinden olan Halil el Hayya’nın damadı.
Gazze Güvenlik Birimi’nden yetkili bir kaynak, Hayya’nın, Türkiye ve İran’dan yoksul aileleri için Hamas’a gönderilen fonları zimmetine geçirmekle suçlanmasının yanı sıra bahsi geçen kişi hakkında başka konuda da şüphelerin olduğunu belirtti.
Gözaltı adımının, Gazze’deki Hamas üyeleri arasındaki anlaşmazlıklar bağlamında da olabileceğini aktaran kaynak, gözaltı operasyonunun silahlı kişiler tarafından gerçekleştirildiğini ifade ederek, Hayya’nın kaçmaya çalıştığı sırada güvenlik güçlerine ateş açtığını ancak başarılı bir şekilde gözaltına alındığını bildirdi.
Görgü tanıklarına göre, gözaltı operasyonu sırasında Hayya’nın aile fertleri ile akrabalarının bazı komşuları ile yapılan kavganın, siyah maskeler takan ve ağır silahlara sahip olan bazı güvenlik personellerinin yaralanmasına sebep olduğu aktarıldı. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia kaynaklı haberine göre, Musab el Hayya, Hamas tarafından gözaltına alınan ilk kişi değil. Daha önce de bazı yetkililer zimmetine para geçirmek ve düşmana istihbarat sağlamak gibi çeşitli suçlamalarla karşı karşıya kaldı. Hamas, Hayya’nın gözaltına alınması konusunda açıklama yapmadı. Hamas siyasi bürosundan bir kaynak, konunun soruşturma ve inceleme altında olduğunu belirterek, konuyla ilgili tüm bilgilerin ilerleyen günlerde paylaşılacağını söyledi.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times