Çinli soylunun mezarındaki eşek kemiklerinin gizemi çözüldü

Eşeklerin kemikleri ve kafatasları incelendi (Antiquity)

Çin’de Tang Hanedanı üyesi Cui Shi isimli soylu bir kadının eşeklerini çok sevdiği için, mezarına onlarla birlikte gömüldüğü keşfedildi. Eşeklerin gömülürken muhtemelen hayatta olduğu belirtildi. 
Science Alert'ün haberi göre, Çin’in İmparatorluk dönemine ait üst düzey bir kadının eşekleriyle birlikte gömüldüğü milattan sonra 878 tarihli mezar bir ilk özelliği taşıyor. 
Çin’in Şensi Arkeoloji Akamesi’nden arkeolog Songmei Hu, “Eşekleri öldükten sonra kurban etmek şöyle dursun, Cui Shi gibi soylu bir kadının eşek kullanmasını gerektirecek herhangi bir neden yoktu” ifadelerini kullandı. 
İlk kez böyle bir gömüt bulundu.
Eşeklerin tarihin o dönemlerinde dünyada yük hayvanları olarak kullanıldığı daha önce de biliniyordu. Seyahat ve ticaret güzergahlarının genişlemesindeki itici gücü oluşturdukları için Avrupa ve Asya’da hayli kullanışlı ve önemli hayvanlar olarak görülüyorlardı. 
Atların aksine, eşekler savaşlarda kullanılmıyordu. Ne de statü sembolü olarak değerlendiriliyorlardı. Toplumun alt tabakalarındaki çalışan insanlar, onları yerleşim yerlei içinde ulaşım amacıyla bazen kullanabiliyordu. Ancak varlıklı kesimlerin bunu yaptığı çok nadiren görülürdü. 

Eşeklerle oynanan poloya Lvju ismi veriliyordu (Wikimedia Commons)
St. Louis’deki Washington Üniversitesi’nden arkeolog Fiona Marshall, “Eşekler ilk yük hayvanları, o dönemde Afrika’da ve Batı Avrasya’da buharlı makine işlevi görüyorlardı. Fakat onların Asya’nın doğusunda nasıl kullanıldığına dair neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz” dedi.
"Muhtemelen ticaret yollarında öldükleri için ve gömülmediklerinden eşeklerin iskeletlerine rastlanmamıştı. Tang Hanedanı döneminde soylu mezarına gömülen eşekler, Doğu Asya toplumlarında eşeklerin oynadığı rolü anlamak için ilk ve nadir bir fırsat sunuyor."
O dönemde soylu bir kadının eşeklerle ne yaptığına işaret eden bazı ipuçları var. Tarihi belgeler eşeklerin polo oyunu için kullanıldığına işaret ediyor. Bu oyun günümüzde at sırtında oynanıyor ve oyuncular topa vurabilmek için uzun sopalar kullanıyor. 
Muhtemelen İran’da ortaya çıkan ve rağbet gören oyun, milattan sonra 3. yüzyıl itibarıyla iyi bilinen bir spordu. Polo pek çok farklı bölgeyle birlikte Çin’e de yayılmıştı ve Tand Hanedanı döneminde soylular arasında çok popüler hale gelmişti. 
Fakat güvenli bir oyun olmadığı için, bazı biniciler özellikle de kadınlar ve yaşlılar, oyunun Lvju ismi verilen eşeklerle oynanan versiyonunu tercih ediyordu. Tarihi belgelerle kaydedilen bu bilgi daha önce arkeolojik bir bulguyla desteklenmemişti. 
Arkeologlar tarafından 2012’de keşfedilen mezar kötü biçimde yağmalanmıştı. Mezar açıldığı ve içine girildiği için, karbon 14 testiyle kemiklerin Cui Shi’yle aynı anda gömülüp gömülmediğinin belirlenmesi gerekiyordu. Analiz aynı dönemde öldüklerine işaret ediyor. Arkeologlar eşeklerin Cui Shi’ye sonraki hayatında eşlik etmesi amacıyla gömülmüş olabileceğini öne sürüyor. 
Antiquity isimli bilimsel yayında yayımlanan makalede araştırmacılar, “Eşekler Cui Shi’nin diğer dünyada Lvju oynama arzusunu yansıtmak için feda edilmişti” diye belirtti.