Lübnan’da vaka sayısı 438’e yükseldi sokağa çıkma yasağı sıkılaştırdı

​Beyrut’taki Şehitler Meydanı çevresi, 28 Mart’ta koronavirüs salgınını engellemek için alınan önlemlerin bir parçası olarak protestocuların çadırlarından arındırıldı (Reuters)
​Beyrut’taki Şehitler Meydanı çevresi, 28 Mart’ta koronavirüs salgınını engellemek için alınan önlemlerin bir parçası olarak protestocuların çadırlarından arındırıldı (Reuters)
TT

Lübnan’da vaka sayısı 438’e yükseldi sokağa çıkma yasağı sıkılaştırdı

​Beyrut’taki Şehitler Meydanı çevresi, 28 Mart’ta koronavirüs salgınını engellemek için alınan önlemlerin bir parçası olarak protestocuların çadırlarından arındırıldı (Reuters)
​Beyrut’taki Şehitler Meydanı çevresi, 28 Mart’ta koronavirüs salgınını engellemek için alınan önlemlerin bir parçası olarak protestocuların çadırlarından arındırıldı (Reuters)

Lübnanlı yetkililer, Hariri Üniversitesi Hastanesi ve üniversite hastaneleri laboratuvarlarında kanıtlanmış yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakalarının görülme sıklığı çerçevesinde ve vaka sayısının 438’e, ölü sayısının da 10’a ulaşması sonrasında sokağa çıkma kararını uygulama prosedürlerini yoğunlaştırdı.
Sağlık Bakanı Hamad Hasan, yaptığı açıklamada “Çalışmalar, ancak sivil toplumun seferberlik taahhüdüyle ortaya koyulabilir” dedi. Hasan ayrıca, “Bu sorunu çözmek ve Sağlık Bakanlığı tarafından verilen tavsiyelere uymak için hala zamanımız var” ifadelerini kullanırken, sağlık tedbirlerine uyulmadığı takdirde herkesin risk altında olduğuna dikkati çekti.
Lübnan Sağlık Bakanlığı, tüm tedbirlere, özellikle de her vatandaşın bireysel ve toplumsal ahlaki sorumluluğu haline gelen tam bir ev karantinasına uyma gerekliliğine dikkati çekerken, herhangi bir ihmalin, faili yasal ve cezai soruşturmaya maruz bırakacağını vurguladı. Bölgelere konuşlandırılmış ordu birlikleri, akşam 6’dan sabah 5’e kadar sokağa çıkma kararının uygulanma amacıyla istisnai önlemleri uygulamaya koyuldu. Ordu komutanlığı, genel seferberliğe tam şekilde uyulması gerektiğini belirtirken, vatandaşlara da ‘evlerinde kalma, aşırı zorunluluk halleri dışında sokağa çıkmama, ilgili prosedür ve talimatlara uyma’ çağrısı yaptı.
Halk hareketine karantina molası
Güvenlik güçleri, başkent Beyrut’un merkezindeki Şehitler Meydanı’nda halk hareketi eylemcilerinin çadırlarını sökerken, durum eylemciler arasında tepkiye yol açtı.
Lübnan İçişleri ve Belediyeler Bakanı Medya Ofisi yetkilisi Tuğgeneral Muhammed Fehmi, yayınladığı bir bildiride, barışçıl halk hareketinin haklı taleplerini desteklediğini belirtirken, protestoları koronavirüs tehdidinden korumak üzere geçen hafta Şehitler ve Riyad es-Sulh meydanlarındaki çadırları sterilize ettiklerine dikkati çekti. Fehmi, “Özel mülkiyete ve yoldan geçen sivillere yönelik artan saldırılar ışığında güvenlik güçleri, çadırları kaldırmak zorunda kaldı” diyerek, geçen günlerde bir büyükelçiliğe yapılan saldırıyı hatırlattı.
Öte yandan Sağlık Bakanı Hamad Hasan, birkaç gündür Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü (MSF), Uluslararası Kızılhaç, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) ve diğer Birleşmiş Milletler organları ile uluslararası kuruluşlarla toplantılarını yoğunlaştırdı. Bakan, toplantılar sırasında ‘sağlık ve toplumsal durum’ açısından acil ihtiyaçları ele aldı. Hasan, “Saha hastanelerine gerekli teçhizatları sağlamak, solunum cihazlarını en hızlı şekilde satın almak için çalışmak amacıyla Sağlık Bakanlığı’nın planına yanıt verilmesi gerektiğine’ dikkati çekti.
 
Bakan Hasan, uluslararası kurumların temsilcilerine de hazırlıksız hastane binalarını kendilerine teslim edebileceklerini ifade etti. Sağlık Bakanı, bu kurumlar tarafından şu ana kadar ciddi ve saha tedbirleri alınmadığını belirtirken, “Filistinli mültecilerin ve yerinden edilmiş Suriyelilerin ihtiyaçları ortak bir sorumluluktur” ifadelerini de kullandı.
Girişimler ve acil durumlara hazırlıklar çerçevesinde Milletvekili İlyas Busaab, Sin el-Fil bölgesindeki Lübnan Kanada Hastanesi binasını bir yıllığına kiraladıklarını ve buranın koronavirüs hastalarına tahsis edildiğini söylerken, hastanenin 7 yıldır kapalı olduğunu ve kullanılabilirliğini en hızlı şekilde sağlayacaklarını vurguladı. Busaab, “İşbirliği için hastane sahibiyle bir süredir temastayım. Hastane, Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görüldüğü şekilde kullanılmak amacıyla bir yıllığına kiralandı. Daha sonra hastane, bölge halkına hastane hizmetleri vermeye devam edecek. İlk çalışmada, 15 yaş altı çocuklar tedavi edilecek. Bu özel hastanede muayeneler ücretsiz olacak” dedi.
Hastaneyi gezen Sağlık Bakanı, “Hastane, konaklama ve vakalar için 1 hafta veya 10 gün içerisinde hazır olabilir. Bir salgın durumunda ve olağanüstü hal ilan edilirse hastane, 4 hafta içinde hazır olacak. Hastanenin kapasitesi son derece büyük olacak” ifadelerini kullandı.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.