​Yeni saldırılar Afganistan'daki barış çabalarını çıkmaza sürüklüyor

Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
TT

​Yeni saldırılar Afganistan'daki barış çabalarını çıkmaza sürüklüyor

Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)
Dün Kabil'de meydana gelen patlamada hasar gören bir araba çekiciyle kaldırılırken (AP)

Taliban militanlarının dün, Afgan güvenlik güçlerinden en az 27 kişiyi öldürdüğü belirtildi. Bu saldırı, ABD’nin aracılığıyla devam eden barış çabalarının büyük zorluklarla karşı karşıya olduğu bir zamanda gerçekleşti.
ABD ve Taliban geçen ay, Taliban’ın terör operasyonlarını durdurması karşılığında Washington’un ve müttefiklerinin kuvvetlerini geri çekmelerine izin veren bir anlaşma imzaladı. Anlaşma, Taliban Hareketi’nin Washington destekli Afgan hükümetiyle barış görüşmeleri yapma taahhüdünü de içeriyordu. Ancak, hükümet ve Taliban arasında ‘mahkumların takas edilmesi ve müzakere ekibinin oluşturulmasına’ dair anlaşmazlıkların yaşanmasıyla birlikte görüşmelere başlanmadı.
Taliban, hükümet güçleri ile ateşkesi kabul etmezken, hareketin üyeleri, her yıl adet olduğu üzere bahar saldırılarının başladığını duyurmadı. Fakat buna rağmen ülkedeki kanlı çatışmalar ve saldırılar devam ediyor.
Afgan güvenlik güçleri sözcüsü, militanların önceki gün ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Tahar’da üst düzey subaylardan oluşan bir birliği hedef aldığını ve saldırıda 13 polis memurunun öldüğünü ve bir subayın ise yaralandığı açıkladı. Ülkenin güneyinde bulunan Zabul vilayetinde ise Taliban güçlerinin hükümete ait güvenlik mevkilerini hedef almaları sonrasında en az 11 asker öldürüldü.
Afgan Savunma Bakanlığı, Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, çatışmalar sırasında 6 askerin öldürüldüğünü bildirdi. Yetkililer, Helmend ve Bağlan’da hükümete ait güvenlik mevkilerine saldırılar düzenlendiğini açıkladı. Her iki bölgede de güvenlik güçlerinden 4 kişi öldürüldü. Bir polis sözcüsü Bağlan'da 13 Taliban militanının öldürüldüğünü söyledi. Yetkililer, Taliban saflarının diğer üç saldırıda da zarar gördüğünü belirtirken, bu konuda ayrıntılı bir açıklama yapmadılar.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo geçen hafta, Doha’daki Taliban ofisini ve Kabil’i ziyaret ederek tüm taraflara barış sürecinin ilerlemesine katılmaları çağrısında bulunmuştu.
Bir Afgan yetkilisi, hükümetin bugün planlandığı üzere 100 Taliban unsurunu serbest bırakmayacağını bildirdi. Bu karar, Taliban hareketinin teknik sorunlar nedeniyle heyetin süreci tamamlamakta geciktiği yönündeki açıklamasından sonra geldi.
Afganistan Ulusal güvenlik Konseyi Sözcüsü Cavit Faysal, Twitter hesabı üzerinde yaptığı paylaşımda, mahkumların planlanan tarihte (bugün) serbest bırakılmayacağını belirtti. Faysal, önceki gün yaptığı bir açıklamada, Taliban’ın, hükümet yetkilileriyle daha fazla görüşmek üzere Kabil'e bir ekip göndermeyi kabul ettiğini söylemişti. Taliban heyetinin mahkumlar arasındaki unsurlarını soruşturmak için Bagram Cezaevi’ne gelmesi kararlaştırıldı. Fakat Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, seyahatlerinin teknik sorunlar nedeniyle ertelendiğini söyledi.
Afgan hükümeti ve Taliban hareketi geçtiğimiz Perşembe günü yaptıkları açıklamalarda, mahkum takası ile ilgili olarak anlaşmaya varmaya yakın olduklarını bildirmişlerdi. Bu, geçen ay ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmanın bir parçasıydı. ABD dahil tüm taraflar, 31 Mart'a kadar 100 Taliban mahkumunun serbest bırakılacağını açıkladılar.



Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
TT

Hafter, Yunan şirketlerini Libya'nın ‘yeniden inşasına’ katkıda bulunmaya çağırdı

Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)
Hafter pazar akşamı Bingazi'de Yunanistan Dışişleri Bakanı ile görüştü (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Yunanistan, Libya Temsilciler Meclisi'nin (TM) Türkiye ile Libya arasında imzalanan tartışmalı Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası'nı onaylamasının beklendiği bu günlerde Libya ile deniz sınırlarının belirlenmesi konusunda tırmanan anlaşmazlıkları yatıştırmaya çalıştı. Atina, Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis'in Bingazi ve Trablus'ta yaptığı görüşmelerle Libya’daki siyasi ve ekonomik varlığını güçlendirmeyi amaçlarken Türkiye ile imzalanan mutabakat muhtırasının onaylanmasına dair yapılacak oylama öncesinde ülkenin önde gelen aktörlerinin tutumlarını etkilemeye çalışıyor.

hyjuıo
Yunanistan Dışişleri Bakanı Georgios Gerapetritis pazar akşamı Hafter ile bir araya geldi (Libya Ulusal Ordusu Genel Komutanlığı)

Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter, Yunanistan’ın inşaat ve altyapı alanlarında uzman şirketlerini, Libya'nın çeşitli şehirlerinde ve bölgelerinde yürütülen kalkınma projelerine katılmaya çağırdı.

Pazar akşamı ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde Yunan Bakan Gerapetritis ile yaptığı görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini ve bu ilişkilerin güçlendirilmesinin önemini vurgulayan Hafter, ortak çıkarları gözeterek, özellikle ekonomik, ticari ve kültürel alanlarda işbirliğini destekleme ve güçlendirme yollarını araştırdıklarını belirtti.

Öte yandan bugün Trablus'a giderek Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) yetkilileriyle görüşecek olan Yunanistan Dışişleri Bakanı, Hafter ile düzensiz göç ve deniz yetki alanları konularının yanı sıra ikili iş birliğini de görüştüğünü söyledi.

Bakanlığın resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamada “Libya ile bizi ortak kökler ve tarih birleştiriyor, ayrıca uluslararası hukuka bağlılığımız ve Akdeniz'in halkları için barış ve refah dolu bir bölge olması konusundaki taahhüdümüz de bizi birbirimize bağlıyor” ifadeleri yer aldı.

gtyu7ı8
TM'nin önceki oturumundan bir kare (TM Başkanlığı)

Bu çerçevede Libya ile olan ‘sakin ilişkilerini’ sürdürme taahhüdünde bulunan Gerapetritis, yakın gelecekte bu ilişkilerin ilerlemesi için somut sonuçlar elde edilmesini umduğunu belirtti.

Deniz yetki alanlarının belirlenmesi

Yunanistan Dışişleri Bakanı'nın Libya’ya yaptığı ziyaret, Yunanistan'ın, Libya'nın münhasır ekonomik bölgesinin bir parçası olan Girit adasının güneyindeki ihtilaflı deniz bölgelerinde petrol ve gaz arama ruhsatları vermesine yanıt olarak Akile Salih başkanlığındaki TM'nin Libya ile Türkiye arasındaki deniz sınırlarının belirlenmesi anlaşmasını onaylamak üzere planlanan resmi oturumdan önce gerçekleşti.

Hafter ve TM tarafından desteklenen Usame Hammad liderliğindeki İstikrar Hükümeti Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan makamlarının bu bölgelerde sondaj ihalesi açtığını duyurması üzerine geçtiğimiz pazar günü Bingazi'deki Yunanistan Konsolosu Agapios Kalognomis'i çağırarak sözlü protestosunu iletmişti.

Abdulhamid ed-Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) Dışişleri Bakanlığı da Yunanistan'ın bu hamlesini ‘Libya'nın egemenlik haklarının açık bir ihlali’ olarak değerlendirdi. Bakanlık, önceden yasal bir mutabakat sağlanmadan bu bölgelerdeki herhangi bir keşif ya da arama çalışmasına itiraz ettiğini belirterek ‘yapıcı diyalog ve müzakere yolunun adil ve hakkaniyetli çözümlere ulaşmak için tek seçenek’ olduğunu vurguladı.

Yunan yetkililer geçtiğimiz günlerde, ihtilaflı bölgede petrol ve doğalgaz arama ve sondaj çalışmaları yapmak üzere uluslararası şirketlerle sözleşme imzalamayı planladıklarını açıklamışlardı.

Libya ile Yunanistan arasındaki deniz yetki alanlarının belirlenmesi konusundaki anlaşmazlıklar 2004 yılına kadar uzanıyor. O yıl iki ülke arasında sınırların belirlenmesi için müzakereler başlamış, ancak Girit adasının güneyinde büyük doğalgaz rezervleri keşfedilince müzakereler başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Anlaşmazlıklar, 2019 yılı sonlarında UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’nin Türkiye ile Doğu Akdeniz'de petrol ve doğalgaz arama çalışmalarına izin veren yeni anlaşmalar imzalamasıyla daha da derinleşti. Ankara, bu anlaşmaları önemli deniz bölgelerindeki haklarını genişletme çabaları kapsamında imzaladı.

Askeri düzey

Askeri düzeyde ise LUO Savaş Enformasyon Birimi, askeri birliklerinin güney sınırında, bölgedeki güvenlik operasyonları kapsamında Çadlı muhaliflerin silahlı bir grubunu hedef alan ve ‘başarılı bir askeri operasyon’ olarak nitelendirdiği bir operasyon gerçekleştirdiğini duyurdu.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, operasyonun söz konusu silahlı gruba büyük kayıplar verdirdiğini ve grup üyelerinden bazılarının esir aldığını belirtirken kara ve hava keşif birimlerinin ‘grubun geri kalanını takip etmeye devam ettiğini ve bölgedeki şüpheli hareketleri izlediğini’ kaydetti.

LUO Savaş Enformasyon Birimi, LUO’nun güney sınırlarını güvence altına alma görevini sürdürme ve ülkenin güvenliğini tehdit eden her türlü tehdide ve kaçakçılar, sınır ötesi suç çeteleri ve ülkenin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne zarar vermeyi amaçlayan herkese kararlılıkla karşı koyacağını vurguladı.

LUO Savaş Enformasyon Birimi ayrıca güney sınırında güvenliği sağlama, sınırları koruma, kaçakçılıkla mücadele ve şüpheli hareketleri izleme gibi saha görevlerini yürüten kara kuvvetleri birimlerinin çöl devriyelerinin yaygınlaştırılmasına ilişkin bir video yayınladı.

Bir diğer gelişmede LUO Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Halid Hafter dün Mısır Askeri Akademisi'nin askeri komuta eğitimlerini bitiren subayları kabul ederken, akademik ve askeri eğitimine devam etmenin yanı sıra ‘yeterlilik ve disipline sahip, performans ve hazırlık düzeyini etkin bir şekilde yükseltebilecek lider kadrolar oluşturmanın’ önemini vurguladı.