İsrail’de hükümet krizi aşıldı: Netanyahu Batı Şeria için tarihi bir adım atacaklarını belirtti

Netanyahu ve Gantz dün Knesset'teki koalisyon hükümeti için yapılan oylama oturumu sırasında (AFP)
Netanyahu ve Gantz dün Knesset'teki koalisyon hükümeti için yapılan oylama oturumu sırasında (AFP)
TT

İsrail’de hükümet krizi aşıldı: Netanyahu Batı Şeria için tarihi bir adım atacaklarını belirtti

Netanyahu ve Gantz dün Knesset'teki koalisyon hükümeti için yapılan oylama oturumu sırasında (AFP)
Netanyahu ve Gantz dün Knesset'teki koalisyon hükümeti için yapılan oylama oturumu sırasında (AFP)

Üç erken seçim ve 18 ay süren hükümet krizi, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun, Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz ile kurduğu hükümeti İsrail Parlamentosu’na (Knesset) sunmasıyla son buldu.
Dün bir açıklama yapan Netanyahu, yeni tip koronavirüsle de mücadele edecek yeni hükümetin Batı Şeria’daki yerleşim alanlarını ilhak eden tarihi bir adım atacağını söyledi. Filistinli bir yetkili ise, Filistin halkının bu tür ilhaklara yanıt vereceğini söyledi. İsrail solu ise hükümeti, ‘yolsuzluğu kapsayan apartheid’ hükümeti olarak tanımladı. Bazı sağcı partiler ise hükümetin Hamas ile işbirliği yapacağını kaydetti.
Filistin asıllı İsrailli bir yetkili İsrail medyasına yaptığı açıklamada, Filistinlilerin İsrail'le yeni ilişkilerde kalıpları kırmalarını engelleyen kısıtlamaların çözümüne odaklanacaklarını söyleyerek, İsrail’in düşman hükümet şeklinde hareket edebileceğini kaydetti.
İsrail, 26 Aralık 2018'den bu yana siyasi bir kriz içerisinde. Yeni hükümet, İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett'in liderliğindeki Yamina Partisi ve Benny Gantz liderliğindeki Mavi- Beyaz İttifakı liderliğinde kuruldu. İsrail’de 4. erken genel seçimlere gidilmemesi adına Netanyahu-Gantz koalisyonu, 34 bakanlıkla İsrail tarihinde en fazla bakanlığın bulunduğu hükümeti oluşturdu. Yeni bakanlıklar nedeniyle hükümet muhalefetten birçok eleştiri aldı.
Netanyahu, yeni hükümeti meclise sunduğu sırada konuşma yaparken, birkaç vekil bu esnada Başbakan’ı protesto ederek dışarı çıktı. Başbakan açıklamasında, Batı Şeria'da bulunan bazı bölgelerin ilhak edilmesi gerektiğini savunurken, bu ilhakların bölgeye barış getireceği iddiasında bulundu. Netanyahu, "Bu bölgeler Yahudi halkının doğduğu ve büyüdüğü yerlerdir. Buralara İsrail yasalarını uygulamanın ve Siyonizm tarihinin şanlı bir bölümünü daha kaleme almanın zamanı gelmiştir" ifadelerini kullandı.
Netanyahu muhalefetin, barışı zora soktuğu ve ülke güvenliğini tehdit ettiği yönündeki suçlamalarını reddederek, “Bu adımlar barışı ortadan kaldırmayacak, daha çok barışı getirecek. Gerçek şu ve herkes biliyor ki, Yahudiye ve Samarya'daki yüz binlerce yerleşimci her zaman yerinde kalacak. Bütün egemenlik konusu sadece masada, çünkü şahsen bunu 3 yıl boyunca kamuya açık tutmak için çalıştım” dedi. Gelecekteki başbakan ve Savunma Bakanı olarak yemin eden Gantz ise açıklamasında, “Devlet tarihindeki en büyük siyasi kriz sona erdi. Bölünme dönemini sona erdirmenin ve uzlaşma dönemini başlatmanın zamanı geldi. En yüksek ulusal sorumluluktan hareketle, insanların yarısını temsil eden bir hükümetin yeni tip koronavirüsünden, güvenlik ve siyasi zorluklara kadar karşı karşıya kalınan büyük zorluklarla nasıl yüzleşeceğini bilen bir birlik hükümeti kurmaya karar verdik” dedi.
Ortak Arap Listesi Bloku ve Meretz Partisi üyeleri Netanyahu ve Gantz’ın konuşmalarını keserek, Netanyahu’ya “rüşvet, sahtekarlık ve güvenin ihlali, Netanyahu’ya savcı tarafından atfedilen suçlamalardır. Sen suç işlemekle itham ediliyorsun” dediler. Üyeler Gantz’a yönelik ise, “Sen yolsuzlukla itham edilen başbakanı koruyorsun” sloganı attılar.
Netanyahu’ya en büyük muhaliflerden olan Yair Lapid ise yeni hükümete ilişkin yaptığı açıklamada, “Yarısı devletin kaynaklarını yağmalayan ve yarısı halktan utanan, gözlerini düşüren ve başını utanç ve kötülükten savuran bir atık ve yolsuzluk hükümeti” ifadelerini kullandı. Knesset’in İsrail’in vatandaşlarının güvenini kaybettiğini ve artık siyaset ve halkın yaşamı arasında bağlantı olmadığını vurgulayan Lapid, “Koronavirüs, vergi mükellefleri pahasına bir yolsuzluk töreni yapmak için bir bahaneydi. Buna acil hükümet denmez. Hatırlayın: Üç iddianamesi olan bir kişi okul müdürü, aile doktoru veya bir bakanın şoförü olamaz.  İsrail ordusuna subay olmak için okula kabul edilemez ve kimse suçlanan bir kişiye ordunun kaderini devredemez. Sadece İsrail, Başbakanı bu şekilde kabul ediyor” ifadelerini kullandı.
Evimiz İsrail (Yisrael Beiteinu) Partisi lideri Avigdor Liberman ise yeni kurulan hükümet ile ilgili yaptığı açıklamada, “Gantz, Netanyahu'nun başbakanlık görevini vereceği yanılsaması altında. 'Seni ilk fırsatta devirecek ve aşırı sağcı bir hükümet kuracak” dedi. Ortak Arap Listesi Lideri Ayman Odeh ise, Yahudileşme ve düşmanlık olarak gördüğü hükümeti, ırkçılık politikasını sürdürmeme konusunda uyardı.



Suudi Arabistan'ın hamlesi İsrail'de yankı buldu: En sert açıklama

İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
TT

Suudi Arabistan'ın hamlesi İsrail'de yankı buldu: En sert açıklama

İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)
İsrail ordusunun saldırılarında, Filistinlilerin sığındığı çadırlar yerle bir edildi (Reuters)

Suudi Arabistan, sivillerin çadırlarını bombalayan İsrail'i "soykırım" yaptığı gerekçesiyle kınadı.  

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamada, Gazze savaşında İsrail'in uluslararası hukukun tüm ilkelerini ihlal ettiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

İsrail işgal güçlerinin, Refah'taki savunmasız Filistinli mültecilerin çadırlarını hedef almaya devam ederek, Filistin halkına karşı caydırıcılıktan uzak şekilde sürdürdüğü soykırım katliamlarını en sert şekilde kınıyoruz.

Riyad yönetimi, uluslararası toplumun Refah'ta yaşananlara sessiz kalmasının insani felaketin boyutunu daha da artırdığını vurgulayarak, "Filistin halkına yönelik katliamların durdurulması ve sorumluların hesap vermesi" çağrısında bulundu. 

İsrail'in tanınmış haber sitelerinden Times of Israel (ToI), Riyad yönetiminin yayımladığı metne dair "Suudi Arabistan, Gazze'de Hamas'a karşı savaşın başından bu yana İsrail'e yönelik belki de en sert açıklamasını yaptı" ifadelerini kullandı. 

İsrail ve Suudi Arabistan'ın ABD arabuluculuğunda yürüttüğü normalleşme görüşmeleri, Hamas'ın 7 Ekim'deki Aksa Tufanı saldırısının ardından durmuştu. Riyad yönetimi, savaşın başladığı ay müzakerelerin askıya alındığını duyurmuştu. 

Süreçteki önemli konulardan biri de Filistin meselesiydi. Riyad, Filistin sorunu çözülmeden Tel Aviv yönetimini tanımayacağını defalarca duyurmuştu. İsrail ise iki devletli çözüme yanaşmamıştı. ToI, normalleşme sürecinin durmasının ardından Suudi Arabistan'ın İsrail karşıtı söylemlerini güçlendirdiğine dikkat çekti.

Riyad'ın Tel Aviv'e yönelik sert açıklaması, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki Refah'ın kuzeybatısında yerinden edilmiş Filistinlilere düzenlediği saldırıların ardından geldi. 

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), 24 Mayıs'ta açıkladığı tedbir kararında, İsrail'in Refah'a yönelik saldırılarını derhal durdurmasına, insani yardımları engellememesine ve suçlarını araştıracak Birleşmiş Milletler görevlilerinin Gazze'ye girişine izin vermesine hükmetmişti. UAD, Hamas'ın da elindeki rehineleri derhal bırakması gerektiğini vurgulamıştı.

Ancak İsrail ordusu kararı görmezden gelerek, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) depolarının bulunduğu bölgenin yakınındaki çadırları 26 Mayıs'ta bombalamıştı. Saldırıda en az 45 Filistinli öldürülmüş, 200 kişi yaralanmıştı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, uluslararası kamuoyundan tepki toplayan saldırıyı "trajik hata" diye nitelemişti. 

Bunun ardından İsrail ordusu, yerinden edilen Filistinlilere dün tekrar saldırı düzenlemişti. Refah'ta İsrail'in "güvenli bölge" diye tanımladığı El-Mevasi'deki çadırlara yapılan saldırıda 21 kişi öldürülürken, 64 kişi yaralanmıştı. 

Diğer yandan Amerikan medya kuruluşu CNN, 26 Mayıs'taki saldırıda İsrail ordusunun ABD yapımı mühimmat kullandığını aktardı. 

Patlayıcı silah uzmanı Chris Cobb-Smith, İsrail ordusunun saldırıda GBU-39 adlı küçük çaplı bombaları kullandığını söyledi. Bu bombalar, Amerikan savunma ve havacılık firması Boeing tarafından üretiliyor. 

ABD ise Refah'ta Filistinlilerin kamplarına düzenlenen saldırıların "kırmızı çizgilerini geçmediğini" bildirdi. 

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, Refah'taki durumun "içler acısı ve çok trajik" olduğunu, sivil ölümlerini kınadıklarını belirtti. Ancak Kirby, Refah'ta halen kapsamlı bir kara harekatı düzenlenmediğini savunarak, son saldırıların "belirledikleri kırmızı çizgiyi geçmediğini" söyledi.

Washington yönetimi, Gazze Şeridi'ne yardım tedariki için bir yüzer liman da inşa etmişti. 17 Mayıs'ta kullanıma açılan 320 milyon dolarlık limandan tedarikin salı günü geçici olarak askıya alındığı bildirildi. 

ABD ordusundan yapılan açıklamada, kötü hava koşulları nedeniyle iskelenin zarar gördüğü belirtildi. 25 Mayıs'ta da iskelenin bir parçası koparak karaya oturmuştu. Pentagon, iskelenin yeniden bir araya getirilip sabitlenmesinin en az bir hafta sürebileceğini ifade etti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Haaretz, CNN, New York Times