Uzayda film çekecek Tom Cruise’u bekleyen 3 büyük zorluk

Cruise, filmi Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çekecek (IMDb)
Cruise, filmi Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çekecek (IMDb)
TT

Uzayda film çekecek Tom Cruise’u bekleyen 3 büyük zorluk

Cruise, filmi Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çekecek (IMDb)
Cruise, filmi Uluslararası Uzay İstasyonu'nda çekecek (IMDb)

Tom Cruise ve Yarının Sınırında’nın (Edge of Tomorrow) yönetmeni Doug Liman Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) çekilecek ilk uzun metrajlı film için Elon Musk’ın şirketi Space X ve NASA’yla işbirliği yapacak.
Aksiyon-macera filmi tarihe geçecek bir sinema olayına imza atma konusunda kararlı bir proje. Uzayda film çekmek aslında daha önce denendi ama bu çok daha küçük boyutlu bir kısa film projesiydi.
Cinemablend’de yer alan habere göre bu kısa film Apogee of Fear’ın yönetmeni Richard Garriott uzayın son derece zorlu bir çekim mekanı olduğunu söylüyor. İşte nedeni:

Her bir kareyi çekmek çok daha pahalı ve zorlu
Uluslararası Uzay İstasyonu’na uçmak için alınacak bilet bile tek başına milyonlar değerinde. Dolayısıyla bir filmin oyuncu kadrosunu ve teknik ekibini oraya götürmek son derece pahalı olacak.
2008 yapımı Apogee of Fear’ın prodüksiyonu esnasında Richard Garriott kendi iki haftalık süren ziyareti için 30 milyon dolar (yaklaşık 200 milyon TL) harcamıştı.
Gariott 5 dakikalık kısa filmi ISS’teyken çekip kurgulamıştı. Planlamaysa son derece detaylıydı. Yönetmen deneyimiyle ilgili şunları kaydetti:
"Konu film olunca prodüksiyon öncesi süreç epey kritik. Her kareyi planlıyorsunuz ki çekim mekanına geniş ve pahalı bir ekibi yerleştirdiğinizde kaydı yaparken elinizden geldiğince verimli çalışabilesiniz. Uzayda durum çok daha kötü olacak. Çünkü sadece ekibin orada geçirdiği her an daha pahalı değil, ayrıca her bir planı çekmek çok daha zor."
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, uzaydayken sette değişiklikler yapmak burada olduğu kadar kolay değil. The Apogee of Fear’da sürekli olmaları gereken yerlerden ayrılan dekorlar olmuş, istasyonun sınırlı alanından dolayı da bir planı merceğe almak başlı başına bir iş haline gelmişti.
Tom Cruise şimdiden film için yerçekimsiz ortamda tuvalete gitmeyi öğreniyor ama elbette öğrenilmesi gereken daha koca bir liste var. Özellikle de oyuncunun planlarını çekecek teknik ekip için.

Uluslararası Uzay İstasyonu ses açısından tam bir kabus
Anlaşılacağı üzere ISS’te ortam biraz bunaltıcı hale geldiğinde insan tutup da camı aralayamıyor.
Hava akımını sağlamak adına ISS’e her taraftan bağlı olan gürültülü fanlar mevcut. Bu da ses kaydı açısından işleri pek kolaylaştırmıyor.
Tom Cruise, ismi henüz belirsiz filmi uzayda çekmeye başladığında sesin nasıl halledileceği meselesi yapım açısından ciddi bir sorun olacak. Genişletilmiş diyalog seslendirme mi kullanılacak? Filmin diyalog yoğunluğu düşük mü tutulacak?

Uzay istasyonunun mikro yerçekimi içinde hareketler yavaş olacak
Richard Garriott’ın kısa filminin yapımında öne çıkardığı bir başka yönüyse ISS’te hareketin ne kadar yavaş olduğu.
Mikro yerçekimi ortamı nedeniyle Star Trek filmlerinden birinde mürettebatın yapabileceği tarzda koridorlarda koşmak gibi şeyler söz konusu değil.
En ufak hareket bile riskli ve bu da prodüksiyonu yavaşlatacaktır. Özellikle de Tom Cruise ve Doug Liman aksiyon odaklı epik bir film yapmayı düşünüyorsa. Garriott bu konuyla ilgili şunları söylüyor:
"Uluslararası Uzay İstasyonu’nda eğer bulunduğunuz zeminden ayrılıp başka bir zemindeki bir şeye ulaşmak için ayak parmaklarınızla kendinizi ittirirseniz... o kadar güçlü bir itki yaratırsınız ki kafanızı diğer taraftaki yüzeye sert şekilde çarparsınız. Uzay istasyonu'ndaki her şey genelde duvara küçük bir parça cırtcırtla tutturulmuş oluyor. Yani ayaklarınızı farklı yanlara vura vura ilerledikçe- ki başlangıçta böyle yapıyorsunuz- tornavidaları, film şeritlerini, lens kapaklarını yerlerinden oynatıyorsunuz ve diğer tarafa gidene kadar etrafınızda bir enkaz bulutu görüyorsunuz."
Tom Cruise’u ilk olarak 23 Aralık’ta Top Gun: Maverick’te izleyeceğiz. Aktör 2021 ve 2022 için Görevimiz Tehlike 7 ve 8 üzerine çalışıyor olacak.



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature