Yıllar sonra ilk kez Ay'a insan gönderecek olan NASA, bu görev için özel şirkete 187 milyon dolar verecek

Ay yörüngesine yerleşecek uzay istasyonunun çizimi (NASA)
Ay yörüngesine yerleşecek uzay istasyonunun çizimi (NASA)
TT

Yıllar sonra ilk kez Ay'a insan gönderecek olan NASA, bu görev için özel şirkete 187 milyon dolar verecek

Ay yörüngesine yerleşecek uzay istasyonunun çizimi (NASA)
Ay yörüngesine yerleşecek uzay istasyonunun çizimi (NASA)

NASA’nın Ay görevinde kullanacağı uzay aracının mürettebat modülünü, havacılık ve savunma teknolojisi şirketi Northrop Grumman inşa edecek.
Gateway ismi verilen uzay aracı, NASA’nın yeni Ay görevi Artemis kapsamında geliştiriliyor. Güneş enerjisiyle çalışacak ve bir bilim laboratuvarını da içerecek araç; iletişimin sağlanacağı ve astronotların barınacağı bir mini uzay istasyonu olacak.
Yeni anlaşma kapsamında uzay aracının HALO ismi verilen yerleşim ve lojistik modülünün tasarımından Northrop Grumman’in Virginia’daki yan kuruluşu Orbital Science Corporation sorumlu olacak.
Şirket, “ön tasarım incelemesi” denen teknik bir değerlendirmenin ardından modülün tasarımı için 187 milyon dolarlık fon alacak. Değerlendirmenin bu yıl sonunda tamamlanması bekleniyor.
Northrop Grumman’in sivil ve ticari uydulardan sorumlu başkan yardımcısı Steve Kerin, “HALO, NASA’nın uzun vadeli derin uzay araştırmalarında önemli bir unsur” dedi ve ekledi:
"HALO program ekibimiz, bu modülü inşa etme çalışmalarını NASA’yla işbirliği içinde sürdürecek."
Aerospace Technology’nin aktardığına göre NASA yöneticisi Jim Bridenstine, “Bu anlaşma, sağlam ve sürdürülebilir Ay operasyonları yürütme planımızda bir kilometre taşı” diye konuştu.
Independent Türkçe'de yer alan habere göre, Bridenstine, "Gateway uzun vadeli Artemis mimarisinin önemli bir bileşeni. HALO’nun varlığı da Ay’daki keşif planlarımızı ilerletecek. Bizi gelecekteki Mars görevlerine hazırlayacak" dedi.



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news