Ramallah yönetimi İsrail’in toprak satışı oyunuyla mücadele ediyor

Son zamanlarda İsrailli güvenlik güçleri tarafından öldürülen otizmli İyad Hallak’ın Beytullahim’deki bir duvar resmi (AFP)
Son zamanlarda İsrailli güvenlik güçleri tarafından öldürülen otizmli İyad Hallak’ın Beytullahim’deki bir duvar resmi (AFP)
TT

Ramallah yönetimi İsrail’in toprak satışı oyunuyla mücadele ediyor

Son zamanlarda İsrailli güvenlik güçleri tarafından öldürülen otizmli İyad Hallak’ın Beytullahim’deki bir duvar resmi (AFP)
Son zamanlarda İsrailli güvenlik güçleri tarafından öldürülen otizmli İyad Hallak’ın Beytullahim’deki bir duvar resmi (AFP)

İsrail’in ilhak planını meşrulaştırmak için ürettiği “hayali toprak satışı” propagandası Ramallah yönetimi tarafından etkisizleştirilmeye çalışılıyor.
Batı Şeria’da İsrail’e toprak satan isimlerin bulunduğu yeni hayali listeler, Filistin Otoritesi’nin Tel Aviv hükümetinin önümüzdeki ayın başından itibaren uygulanması planlanan ilhak projesinden önce Filistin topraklarında kaos ve şiddet tohumları ekme niyeti konusunda daha önce yaptığı uyarıları güçlendirdi.  
Aktivistler ve Twitter kullanıcıları geçtiğimiz hafta boyunca İsrail’in Filistinlilerden kendilerine toprak satanların listelerini yayınlama niyeti bulunduğuna dair paylaşımlarda bulundu. Filistinli yetkililer ise bu haberin uydurma olduğu konusunda uyardı. Bu haberle kaos yayma ve sivil barışı tehdit etmeyi amaçladıkları ifade edildi.
Aktivistler sosyal medya platformlarında hızlı bir şekilde hayali listeler yayınlamaya başladı. Yayınlanan video kesitlerinde tanınmış isimler İsrail’e toprak satmakla ve ya satıma yardım etmekle suçlandı.  Bu durum tartışmalar ve karşılıklı suçlamalara neden oldu. Kudüs ve Batı Şeria'da İsraillilere gayrimenkul ve toprak sızıntısının devam ettiği bir sır değil. Bu nedenle İsrailliler, Arap bölgelerin merkezinde yer alan binaların birçoğunu kontrol altına almayı başardı. Bu satışları yasaklayan bir dini fetva bulunuyor.
Genellikle savunmasız bazı Filistinliler, Yahudiler tarafından sunulan mali teşviklerin baskısı altında mallarını satmak zorunda kalıyor. Ancak diğerleri bunu tamamen reddediyor. Bazıları ise büyük bir tuzağın içine sürüklenerek mallarını Yahudilere sattıklarından haberdar olmuyor. Filistin Otoritesi Batı Şeria’daki satışların önüne geçmek için özellikle de C bölgesindeki gayrimenkul satışlarını hiç olmadığı kadar sıkı bir denetime tabi tutuyor. Bu bölgeler İsrail’in egemenliği altında bulunuyor.
Yönetim’deki yetkililer, gizli toprak satışlarını takip etmekte zorlandıklarını söylüyor. Bunun birçok nedeni olduğunu ifade eden yetkililer, birincisinin işlemlerin çok büyük bir gizlilik içinde yürütülmesi olduğunu İsraillilerin satıcının ölümünden ya da yurt dışına kaçışından yıllar sonra arazi veya evi satın aldıklarını açıklaması olduğuna dikkat çekti. İkincisi, bu anlaşmaların bir kısmı Kudüs veya İsrail’de gerçekleşiyor. Orada da otoritenin herhangi bir yetkisi bulunmuyor. Yetkililer, üçüncü neden olarak ise bazı satıcıların yurt dışında yaşadıklarını ve satış işlemlerini yurt dışından yaptıklarını söyledi. Bu olguya rağmen bölge yetkilileri, satıcıların isimlerinin sızdırılması ile ilgili uyarılarda bulundu. Bunların doğru olmadığı ifade edildi. Öte yandan Fetih Hareketi de Filistinlilerden söylentilerden kaçınmalarını talep etti. El- Halil Valisi Cibril el-Bekri, şüpheli bilgilerle ilgilenmeme çağrısında bulundu. Ayrıca Kalkilya Valisi Rafi’ Revacbe listelerin doğru olmadığının altını çizdi.
Fetih Hareketi, bu iddia ve söylentilerin İsrail’in bir planı ve askeri güçleriyle elde edemediği bilgileri almayı amaçlayan bir istihbarat operasyonu olduğunu söyledi.
Hareket tarafından yapılan açıklamada, işgalcilerin ulusal siyasi haklar ve kutsal topraklarda patlak vermesi planlanan kaosa karşı uyanık olma çağrısında bulunuldu.
Filistin Otoritesi odağın ilhak konusundan kaymasını istemiyor. Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye, dün yaptığı açıklamada, varoluşsal bir tehdit olarak İsrail ilhak projesiyle kapsamlı bir mücadele çağrısında bulundu. Dün kabine toplantısının başında "Bu proje Filistin ulusal projesi için varoluşsal bir tehdittir ve hepimiz bununla yüzleşmek zorundayız" dedi. Iştiyye, Filistin Otoritesi’nin planı tüm ayrıntılarıyla reddettiklerini vurguladı. Başbakan ayrıca daha geniş projenin bir parçası olarak yerleşim yerlerine egemenlik dayatılmasının reddedildiğini de vurguladı.
İştiyye, “Topraklarımız eksilmeyecek. Filistin Devleti için 1967 sınırları geçerlidir ve başkenti Kudüs’tür. Sunulacak herhangi bir çözüm ve proje mülteci sorununa da adil bir çözüm sunmalıdır” dedi.
Arap dünyası ve dünyanın geri kalanını, konumlarını yaptırımlara dönüştürmeye ve İsrail tehditleri karşısında Filistin devletini tanımaya çağırdı. Devletlerin Filistin'i tanıma talebi, İsrail'in henüz belirsiz bir planı olan Batı Şeria ilhakının tarihinin yaklaşmasıyla giderek artıyor.



Abdulati ilişkileri güçlendirmek için Türkiye'de... Gazze gündemin başında

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati ile bir araya geldi. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati ile bir araya geldi. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT

Abdulati ilişkileri güçlendirmek için Türkiye'de... Gazze gündemin başında

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati ile bir araya geldi. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati ile bir araya geldi. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, ikili iş birliğini güçlendirmeye ve ilişkilerdeki olumlu gelişmeleri vurgulamaya odaklanan bir ziyaret kapsamında Ankara’ya geldi. Ziyaretin gündeminde, özellikle Gazze dosyasıyla ilgili bölgesel meseleler öne çıktı; bu konular, ikili görüşmelerin ve istişare oturumlarının merkezinde yer aldı.

Türkiye’nin Kahire Büyükelçisi Salih Mutlu Şen, söz konusu ziyaretin, gelecek yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Kahire’ye planlanan ziyareti için bir hazırlık niteliğinde olduğunu belirtti. Şen’e göre, uzmanların da ifade ettiği gibi, bu ziyaret stratejik öneme sahip. Bir yandan ilişkilerin yeni bir ortaklık düzeyine (özellikle ekonomik alanda) taşınması hedeflenirken; diğer yandan ziyaretin, 10 Ekim 2024’te Mısır, Türkiye, ABD ve Katar arabuluculuğunda imzalanan Gazze Anlaşması’nın çökme ihtimaline dair endişelerin arttığı hassas bir dönemde gerçekleşmesi dikkat çekiyor. Bu bağlamda, Kahire ile Ankara’nın ateşkesi güçlendirmek için daha etkin bir rol oynayabileceği yönünde beklentiler dile getiriliyor.

Abdulati dün Ankara’ya ulaştı. Ziyaretin amacı, Mısır ile Türkiye arasındaki ikili ilişkileri güçlendirme yollarını ele almak ve ortak öneme sahip bölgesel ve uluslararası konularda istişarelerde bulunmak olarak açıklandı. Abdulati, Türk mevkidaşı Hakan Fidan ile birlikte, iki ülkenin dışişleri bakanlıkları arasında kurulan Ortak Planlama Grubu’nun toplantısına başkanlık etti. Bu toplantının hedefi, iki ülke liderleri arasında varılan mutabakatların uygulanmasını takip etmek ve siyasi, ekonomik ve kültürel alanlarda iş birliği mekanizmalarını geliştirmek olarak belirtildi.

Abdulati, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) merkezinde yaptığı konuşmada, ‘iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin şu anda benzeri görülmemiş bir ivme kazandığını’ söyledi. Ayrıca, ‘iki ülkenin iş dünyasının, cumhurbaşkanları Abdulfettah Sisi ve Recep Tayyip Erdoğan tarafından belirlenen hedefe ulaşmada önemli bir rol oynayabileceğini’ vurguladı. Bu hedef, ticaret hacmini 2024’teki 8 milyar dolardan, önümüzdeki beş yıl içinde 15 milyar dolara çıkarmak olarak açıklandı.

Abdulati, ekonomik iş birliği alanında kaydedilen somut ilerlemeleri ve 11–12 Kasım tarihlerinde Ankara’da, iki ülkenin dışişleri bakanlarının başkanlığında gerçekleştirilen Ortak Planlama Grubu toplantısının sonuçlarını değerlendirdi. Toplantıda, 2026 yılında iki ülke cumhurbaşkanlarının başkanlığında yapılması planlanan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısına hazırlık süreci ele alındı.

Mısır Dışişleri Bakanı ve Türk mevkidaşı, görüşmeleri sırasında iki ülke liderlerinin ikili iş birliğini her alanda güçlendirme ve son iki yılda elde edilen ivmeyi daha da ileriye taşıma konusundaki kararlılıklarını yinelediler.

Abdulati ayrıca, iki ülke dışişleri bakanlarının eş başkanlığında Ankara’da düzenlenen Ortak Planlama Grubu toplantısının önemine dikkat çekti. Bu toplantının, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2026 yılında Kahire’ye gerçekleştirmesi planlanan ziyarete hazırlık niteliğinde olduğunu ve bu ziyaret kapsamında bir iş forumu düzenlenmesinin öngörüldüğünü belirtti.

dfr
4 Eylül 2024 tarihinde Ankara'da düzenlenen Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısının ardından Erdoğan ve Sisi el sıkışıyor. (Türkiye Cumhurbaşkanlığı)

Demokrasi Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı ve bölgesel ilişkiler araştırmacısı Kerem Said, Mısır Dışişleri Bakanı’nın ziyaretinin son derece önemli olduğunu belirterek, bu ziyaretin çok sayıda alanda ikili ilişkileri genişletmeyi hedeflediğini ve özellikle ekonomik alanda daha fazla Mısır-Türkiye koordinasyonunun önünü açabileceğini söyledi.

Ankara’nın Kahire Büyükelçisi ise salı günü yaptığı açıklamada, Türkiye’nin Mısır ile ilişkilerinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Büyükelçi, iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin Kasım 2022’den itibaren ivme kazandığını, 2023 yılının ortasında büyükelçilerin yeniden atanmasıyla ilişkilerin kısa sürede normal seyrine döndüğünü belirtti.

Büyükelçiye göre, bu sürecin en somut göstergesi, Şubat 2024’te iki cumhurbaşkanının başkanlığında kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi oldu. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aynı yılın şubat ayında gerçekleştirdiği ziyaretin ardından, Eylül 2024’te Ankara’ya resmi bir ziyarette bulundu.

Söz konusu ziyaret vesilesiyle Ankara’da düzenlenen ilk Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısında 17 anlaşma imzalandı. Bu anlaşmalar, yeni dönemde Türkiye ile Mısır arasındaki iş birliğinin genel çerçevesini belirledi.

Türkiye’nin Kahire Büyükelçisi ayrıca, ikinci Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısının 2026 yılının ilk yarısında yapılmasının planlandığını, bu toplantıya iki liderin yeniden başkanlık edeceğini ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu vesileyle Kahire’yi ziyaret etmesinin beklendiğini söyledi. Büyükelçi, tüm bu ziyaretlerin ve konseyin kurulmasının, iki ülke arasında ‘gerçek bir stratejik iş birliği sürecinin başlangıcını ve kapsamlı ilişkilerin güçlendirilmesini’ temsil ettiğini vurguladı.

Uluslararası ilişkiler uzmanı Taha Avdeoğlu ise, ‘bu ziyaretin protokol düzeyinde değil, stratejik nitelikte olduğunu’ belirtti. Görüşmelerin öncelikli gündeminin ekonomik konular ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gelecek yıl Kahire’ye yapması planlanan ziyaretin hazırlıkları olduğunu ifade eden Avdeoğlu, ziyaretin ikili ve bölgesel birçok meselede netleşme sağlayacağını söyledi.

Bölgesel dosyalar da Mısır Dışişleri Bakanı’nın Ankara temaslarında gündemdeydi. Abdulati, Mısır’ın Türkiye, Katar ve ABD ile iş birliği içinde yürüttüğü çabalar sonucu varılan Şarm eş-Şeyh Barış Anlaşması’na değindi. Bakan, bu iş birliğini, Mısır-Türkiye ortaklığının bölgesel krizlerin çözümünde sunabileceği olumlu katkının bir örneği olarak nitelendirdi.

dfrgt
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Mısırlı mevkidaşı Bedr Abdulati, Şarm eş-Şeyh Barış Anlaşması'nın pekiştirilmesinin önemini vurguladılar. (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Abdulati, Kahire’nin Afrika’da kalkınma ve güvenliğin desteklenmesi çerçevesinde Türkiye ile ikili iş birliğini güçlendirmeye hazır olduğunu vurguladı. Öte yandan Kahire el-İhbariyye televizyonu dün, Mısır ve Türkiye’nin Gazze Anlaşması’nın bir sonraki aşamalarını görüşmek üzere girişimlerde bulunduğunu duyurdu, ancak daha fazla detay paylaşılmadı.

Fidan ve Abdulati, Gazze Şeridi, Libya, Suriye ve Sudan’daki gelişmeleri ele aldı. İki taraf, Şarm eş-Şeyh Barış Anlaşması’nın kalıcı hâle getirilmesinin önemine ve bir sonraki aşamaya geçilmesi gerekliliğine dikkat çekti. Bu bilgiler, Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlandı.

Kerem Said, bu ziyaretin ‘hassas bir dönemde gerçekleştiğini’ ve Gazze Anlaşması’nın uygulanmasında bir yavaşlama olduğu, ABD’nin Gazze Şeridi’ni yeniden bölmeye yönelik girişimlerde bulunduğu ve bunun İsrail’in talepleriyle bağlantılı olduğu tartışmalarının sürdüğünü belirtti. Said, ziyaretin Gazze dosyasında daha fazla koordinasyon sağlama olasılığını güçlendirdiğini, ayrıca Afrika’nın derinliklerindeki karmaşık gerilimler ve özellikle Sudan’daki kriz nedeniyle Mısır ile Türkiye arasında ortak bir koordinasyon fırsatı açtığını ifade etti.

Taha Avdeoğlu da benzer görüşü paylaştı ve Abdulati’nin ziyaretinin ‘Mısır-Türkiye koordinasyonunun gerektirdiği birçok meselede netlik sağlayacağını’ vurguladı. Avdeoğlu, Filistin dosyasının ziyaret boyunca özellikle öne çıkacağını, İsrail’in ihlalleri ve Mısır ile Türkiye’nin anlaşmanın çökmesinden duyduğu endişe bağlamında bu konunun önem kazandığını belirtti.


Mali'nin güneyinde terör saldırıları sonrası halk kasabadan kaçıyor

Finans başkentinde yaşayanlar, El Kaide'nin şehre uyguladığı iki aylık kuşatma nedeniyle yakıt almak için sıra bekliyor (Reuters)
Finans başkentinde yaşayanlar, El Kaide'nin şehre uyguladığı iki aylık kuşatma nedeniyle yakıt almak için sıra bekliyor (Reuters)
TT

Mali'nin güneyinde terör saldırıları sonrası halk kasabadan kaçıyor

Finans başkentinde yaşayanlar, El Kaide'nin şehre uyguladığı iki aylık kuşatma nedeniyle yakıt almak için sıra bekliyor (Reuters)
Finans başkentinde yaşayanlar, El Kaide'nin şehre uyguladığı iki aylık kuşatma nedeniyle yakıt almak için sıra bekliyor (Reuters)

Güvenlik ve yerel kaynaklar dün AFP'ye yaptığı açıklamada, Mali'nin güneyindeki Lolouni kasabasında salı akşamı Dozo olarak bilinen geleneksel balıkçıları hedef alan terör saldırısının ardından yüzlerce kişinin kasabayı terk ettiğini söyledi.

Bir güvenlik kaynağı, "Dün gece Dozo bölgesinde bir dizi balıkçının teröristlerin drone’la saldırısına uğradığını" ve bunun sonucunda bölge sakinlerinin kaçtığını söyledi. Mali, 2012'den beri başta El Kaide bağlantılı Cemaat Nusret el İslam vel Müslimin (CNIM)) ve DEAŞ olmak üzere diğer suç örgütlerinin işlediği şiddetin körüklediği derin bir güvenlik kriziyle karşı karşıya.

Şiddetin yayılmasını önlemek için, bazıları geleneksel Dozo avcılarından da yararlanan öz savunma grupları kuruldu. Loulouni sakinlerinden biri, kardeşi de dahil olmak üzere "yedi avcının öldürüldüğünü" söyledi. Güvenlik nedeniyle isminin açıklanmasını istemeyen yetkili, "Bu durum paniğe yol açtı. Loulouni çevresindeki bölgelerden yüzlerce kişi Sikasso'ya (güney) veya Cadiolo (güney) gibi diğer kent merkezlerine doğru gidiyor" dedi.

İslam ve Müslümanları Destekleme Grubu (GSIM), propaganda platformu el-Zallak'ta yayınladığı bir mesajla saldırının sorumluluğunu üstlendi. Saldırılara ek olarak, GSIM militanları eylül ayından bu yana ülkenin güneyinde ve merkezinde çeşitli bölgeleri abluka altına aldı ve yakıt tankerlerine saldırarak Mali ekonomisini ciddi şekilde etkiledi ve Bamako'daki askeri cuntayı zayıflattı.

Kötüleşen durum karşısında, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık iki hafta önce Mali'deki zorunlu olmayan personelini geri çekeceğini duyurdu ve birçok büyükelçilik vatandaşlarına ülkeyi terk etmeleri tavsiyesinde bulundu.


Irak'ta partiler parlamentodaki ‘en büyük blok’ olmak için yarışıyor

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, dün yapılan parlamento seçimlerinde oyunu kullandıktan sonra (AP)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, dün yapılan parlamento seçimlerinde oyunu kullandıktan sonra (AP)
TT

Irak'ta partiler parlamentodaki ‘en büyük blok’ olmak için yarışıyor

Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, dün yapılan parlamento seçimlerinde oyunu kullandıktan sonra (AP)
Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, dün yapılan parlamento seçimlerinde oyunu kullandıktan sonra (AP)

Irak’ta yapılan genel seçimlerin ön sonuçları açıklanır açıklanmaz, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin kesin zaferinin ardından Şii partiler, yeni parlamentoda ‘en büyük blok’ olmak için yarışmaya başladı.

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu dün, Başbakan Sudani'nin 50'den fazla sandalye kazanarak Şii siyasetinin ‘büyükler kulübüne’ girdiğini açıkladı. Öte yandan Nuri el-Maliki ve müttefikleri önemli sayıda sandalye kazanarak, 2021 seçimlerinden bu yana tek bir koalisyonun parçası olan iki cephe arasında keskin bir bölünmenin habercisi oldu.

Diğer taraftan Tekaddum (İlerleme) Partisi lideri Muhammed el-Halbusi, Enbar ilinde ezici bir zafer elde etti. Tekaddum Partisi, başkent Bağdat'ta ikinci, ülkenin orta ve kuzeyindeki şehirlerde ise üçüncü parti olurken toplamda 30'dan fazla sandalye kazandı.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) ise Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi (KDP), özellikle nüfusun çoğunluğunu Arapların oluşturduğu Ninova ilinde olmak üzere yaklaşık 30 sandalye kazandı.

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, kayıtlı seçmenlerin yüzde 56'sının oy kullandığını ve bunun da Mukteda es-Sadr'ın lideri olduğu Sadr Hareketi destekçilerinin seçimleri boykot etmesini gölgede bıraktığını açıkladı.