Endonezya'nın Cava Adası'nda bulunan Merapi Yanardağı, meydana gelen patlama sonrası kül ve duman püskürtmeye başladı.
Endonezya’nın Cava Adası’nda yer alan Yogyakarta kentindeki dünyanın en aktif yanardağlarından biri olan Merapi’de 2 kez patlama meydana geldiği belirtildi. Yanardağın patlamanın ardından 6 bin metre yüksekliğe kül ve duman püskürttüğü belirtildi. Endonezya Jeoloji Ajansı tarafından yapılan açıklamada, patlamaların yaklaşık 7 dakika sürdüğü kaydedildi. Yerel yetkililer, bölge sakinlerini yanardağın en az 3 kilometre dışında kalması konusunda uyardı. Jeoloji ajansı patlamaların ardından alarm seviyesini yükseltmezken, uçuş sırasında dikkatli olunması çağrısı yaptı. Yanardağın yakınındaki Sleman ve Klaten bölgesinde yaşayanlar, sabah saatlerinde şiddetli patlama sesleri duyduklarını söyledi.
Merapi yanardağında 2010 yılında meydana gelen büyük bir patlama sonucu 347 kişi hayatını kaybetmiş, yaklaşık 280 bin kişi ise bölgeden tahliye edilmişti. Yanardağ’da 1930'dan yaşanan patlamada bin 300 kişi, 1994'teki başka bir patlamada ise yaklaşık 60 kişi hayatını kaybetmişti.
Endonezya’da 130 aktif yanardağ bulunuyor.
Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildihttps://turkish.aawsat.com/ya%C5%9Fam/5163828-mavi-k%C3%B6pekbal%C4%B1klar%C4%B1n%C4%B1n-bukalemun-gibi-renk-de%C4%9Fi%C5%9Ftirdi%C4%9Fi-ke%C5%9Ffedildi
Mavi köpekbalıklarının bukalemun gibi renk değiştirdiği keşfedildi
Fotoğraf: Wikimedia Commons
Yeni bir araştırmaya göre mavi köpekbalığının derisindeki benzersiz yapılar, bukalemun gibi renk değiştirebileceğine işaret ediyor.
Bu hafta Anvers'te düzenlenen Society for Experimental Biology konferansında sunulan çalışma, mavi köpekbalığının (Prionace glauca) derisindeki renkleri üreten küçük nano yapıları ortaya çıkardı. Köpekbalığının renginin sırrı, deriyi zırh gibi kaplayan pulların, dermal dentiküller diye bilinen pulpa boşluklarında saklı.
Çalışmada yer alan araştırmacılardan Viktoriia Kamska, "Mavi, hayvanlar alemindeki en nadir renklerden biri ve hayvanlar bunu üretmek için evrim boyunca çeşit çeşit benzersiz strateji geliştirdi. Bu da bu süreçleri bilhassa büyüleyici kılıyor" diyor.
Pulpa boşlukları içindeki guanin molekülü kristalleri, mavi reflektör görevi görüyor. Buna ek olarak melanin pigmenti içeren hücre bileşenleri diğer dalga boylarını emerek köpekbalığının karakteristik rengini üretiyor.
Dr. Kamska, "Bu bileşenler, aynalarla dolu torbaları ve siyah emicilerle dolu torbaları anımsatan şekilde ayrı hücrelerde toplanıyor ancak yakın ilişki içinde durarak birlikte çalışabiliyorlar" diye açıklıyor.
Melanin, belirli kalınlık ve aralıklara sahip guanin kristalleriyle işbirliği yaparak köpekbalığının derisindeki renk doygunluğunu artırıyor.
Bir diğer araştırmacı Mason Dean "Bu malzemeler bir araya getirilince, renk üretme ve değiştirmeyi sağlayan güçlü bir yetenek de ortaya çıkıyor" diyor.
Büyüleyici olan şey, kristalleri içeren hücrelerdeki küçük değişiklikleri gözlemleyerek bunların tüm organizmanın rengini nasıl etkilediğini görüp modelleyebilmemiz.
Mavi köpekbalığının dermal dentikülleri (Viktoriia Kamska)
Araştırma, renk üreten küçük yapıların biçimini, işlevini ve mimarisini tanımlayan gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde mümkün oldu.
Dr. Dean "Rengi organizma düzeyinde, metre ve santimetre ölçeğinde incelemeye başladık ancak yapısal renk nanometre düzeyinde elde edildiğinden, bir dizi farklı yaklaşım kullanmamız gerekti" diyor.
Araştırmacılar daha sonra küçük deri yapılarındaki hangi yapısal parametrelerin, gözlemlenen görünümü üretmekten sorumlu olduğunu doğrulamak için bilgisayar simülasyonları kullandı.
Bu renk değişimi mekanizmasının, guanin kristal aralığını etkileyecek çevresel faktörler tarafından da yönlendirilebileceğini gösterdiler.
Dr. Dean, "Bu şekilde nem veya su basıncı değişiklikleri gibi basit bir şeyden kaynaklanan çok ince ölçekteki değişiklikler, vücut rengini değiştirebilir ve bu da hayvanın nasıl kamufle olacağını şekillendirir" ifadelerini kullanıyor.
Örneğin köpekbalığı daha derine yüzdüğünde, deriye daha fazla basınç uygulanması sonucu guanin kristallleri birbirine doğru itiliyor ve köpekbalığının rengi koyulaşarak çevresine daha iyi uyum sağlıyor.
Bu küçük yapıların davranış mekanizması köpekbalığının deri rengini de değiştiriyor olabilir. Dr. Dean şöyle diyor:
Böylesine çok işlevli bir yapısal tasarım (yüksek hızlı hidrodinamik ve kamufle edici optik özellikleri birleştiren bir deniz canlısı yüzeyi) bildiğimiz kadarıyla daha önce görülmedi.
