Cezayir: Yolsuzluk davasında Uyahya’ya 12 yıl hapis

Cezayir eski Başbakanı Ahmed Uyahya’nın Pazartesi günü kardeşinin cenazesine katılmasına izin verilmişti (AFP)

Eski Cezayir Başbakanı Ahmed Uyahya, önde gelen bir iş insanı ile bağlantılı yolsuzluk davasında mahkum edilmesinden aylar sonra, ciddi bir hapis cezasıyla karşı karşıya kaldı. Diğer yandan ise gözlemciler, Salı günü Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun tarafından yapılan kabine değişikliğinin, koronavirüs salgının nedeniyle şiddetlenen yoğun mali kriz karşısındaki ciddiyeti yansıtmadığını söyledi.
Başkentteki Ceza Mahkemesi, dün, bir Almanya menşeili bir otomobil satış ve montaj şirketi sahibi ve 10 yıl hapis cezasına çarptırılan iş insanı Murad Avlami davasında Uyahya’yı 12 yıl hapis cezasına çarptırdı. Hapisteki kardeşi 7 yıl hapis cezasına, hakkında uluslararası emir çıkarılan eşi ise gıyaben 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Aynı ceza, yargıdan kaçan eski Sanayi Bakanı Abdusselam Buşavarib’e de verilmişti.
Davanın gerekçesi olarak ise; para aklama, kamu mallarını yurtdışına kaçırma, vergi ödemekten kaçınma, bir iş adamına devlet bankalarından faizsiz kredi verilmesi, devlet görevlerini özel çıkarlar için kullanma hususları gösterildi.
Uyahya, hakim karşısında yaptığı açıklamada, “Sanayi yatırımı alanındaki tüm politikalar, bilhassa araç montaj faaliyeti, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika tarafından belirlenmişti. Zamanın başbakanı olarak ben yalnızca bir uygulayıcıydım. Aynı zamanda her gün hükümet eylemleri hakkında cumhurbaşkanına rapor veriyordum” ifadelerini kullandı. Aynı zamanda avukatlarının da önceden talep ettiği gibi, eski Cumhurbaşkanı’nın yargılanması, en azından büyük yolsuzluk davalarında mahkemede konuşması talebini gündeme getirdi.
Siyasi analist İbrahim Saadi ise bu bağlamda “Uyahya’nın Cezayirlilerin eski yetkililer arasından en nefret ettiği kişi olması dolayısıyla, eski düzenin devamı yolunda halka esas olarak bir kurban sunmak istiyorum. Gerçek şu ki, Cezayir'e yönelik sorumluluğu Buteflika'dan çok daha azdı” açıklamalarında bulundu.
Uyahya, geçtiğimiz eylül ayında 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Buteflika dönemindeki üst düzey yetkililer aleyhinde ise ağır cezalar verilmişti. Bu hükümler, senenin başında Temyiz Mahkemesi tarafından da kuvvetlendirilmişti. Siyaset bilimi profesörü Kavi Buhaniyye, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, yeni hükümetinin atanmasından 6 ay sonra Cumhurbaşkanı Tebbun tarafından getirilen hükümet değişikliğine “sayısal mantığın hakim olduğunu” söyledi. 39 iken 41 olan çok sayıda bakanlığa işaret eden Buhanniye, “Cezayir'in mali kriz ve bize yönelik bir savaş mesabesindeki koronavirüs salgınının geride bıraktığı ekonomik sorun nedeniyle bir savaş hükümetine ihtiyacı var. Bu nedenle, büyük sorunları olan sektörlerle bağlantılı en fazla 15-20 bakan seçilmeliydi” ifadelerini kullandı. Mevcut sahnenin siyasi figür gerektirmediğini, aksine “yeni kan enjekte etmenin” gerekli olduğunu vurgulayan Buhanniye, enerji işleri uzmanı Abdulmecid Attar’ın enerji bakanı olarak atanmasına dolaylı olarak atıfta bulunuyordu. Nitekim Attar, yaklaşık 20 yıl önce hükümetin üyesiydi.
Otoriteye hem sadık hem de muhalif tarafların çoğunluğunun, belki de amacı anlayamadıkları için, hükümet değişikliğine ilişkin bir tutum ifade etmekten kaçınması dikkat çekici. Nitekim parti sorumlularının veya siyasi arenada tanınan kişilerin seçilmemesi ya da meşhut yetkinliklere sahip hükümet kadrosunun taahhüt edilen sektörlerdeki iktidarda desteklenmesi siyasi bir değişiklik değildir.
Hükümet değişikliğinde dikkat çekici olan ise, bu stratejik sektörün kısa dönemindeki yüksek yakıt fiyatlarıyla ilişkilendirilen Maliye Bakanı Abdurrahman Raviye'nin yerine Merkez Bankası Başkanı Eymen bin Abdurrahman’ın getirilmesiydi. Tebbun, Madenler Bakanlığına aktarılan eski Enerji Bakanı Muhammed Arkab’ın yerine Attar atandı. Tebbun, Kırsal Kalkınma ve Tarım Bakanı Şerif Ammari’nin yerine Abdulhamid Hamdan’ı getirdi. Ulaşım, kamu işlerinden ayrıldı: Bakan Faruk Şiyali Kamu İşleri Bakanlığında kaldı; devlet nakliye şirketi müdürü Lazhar Hani ise Ulaştırma Bakanlığına atandı. Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanı Şemseddin Şitur, Enerji Transferi ve Yenilenebilir Enerjiler adlı yeni bir bakanlığın başına getirildi. Şitur’un yerine de Vahran Üniversitesi (Batı) Rektörü Abdulbaki bin Ziyad getirildi.
Hasan Mermuri'nin ayrıldığı Turizm Bakanlığına, geçen yıl Tebbun’un seçim kampanyası takımındaki Muhammed Hamidu getirildi. Spor Grubu Delege Bakanı olarak, uzun ve orta mesafe koşularında eski dünya şampiyonu olan sporcu Nureddin Mursili’nin yerine eski Afrika judo şampiyonu Selime Souakri atandı. Öte yandan, Cezayir Göçmenleri Delege Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı’ndan ayrılarak Başbakanlığa katıldı ve Reşid Baladhan’ın yerine Parlamento Vekili eski gazeteci Samir Şebene atandı. Şerif Bin Meyhub ise Beşir Mustafa'nın yerine başbakanlıkta denetimden sorumlu bakan unvanını aldı. Pozisyonun hükümetten kaldırılmasıyla Selim Dada Kültür İşlerinden Sorumlu Devlet Sekreterliği’nden uzaklaştırılırken, ilaç endüstrisinden yetkili Bakan Latifi bin Ahmed ise aynı sektörde bakanlığa terfi etti.