ABD Anayasa Mahkemesi, başkanlık yarışında delegelere kısıtlamalar getirdi

ABD Anayasa Mahkemesi, oy birliğiyle, başkanlık seçimlerini kimin kazanacağına karar veren, halk oylamasını arkasına alan adayları desteklemesini şart koşabileceği ve halk oyuna aykırı oy kullanmak isteyen seçici delegeleri cezalandırabileceği kararına vardı.

Başkanlık seçimlerine dört ay kala çıkan bu karar, Anayasa Mahkemesi’nin seçici delegelere verilen klasik yetkiyi desteklemediğini göstermiş oldu.

Hakimler, 2016’daki başkanlık seçiminde halk oyuna uygun şekilde Hillary Clinton'a oy vermekten çekinen “sadakatsiz delegeler" denilen bazı kişilere cezai işlem uygulayan Colorado ve Washington'daki eyalet mahkemesinin kararını destekledi.

Delegeler kurulu, hangi eyalette parti toplantıları sonucunda hangi adayın ne kadar oy aldığını belirleyen 538 seçici delegeden oluşuyor.

Anayasa Mahkemesi hâkimlerinden Elena Kagan, mahkeme adına kaleme aldığı bildiride, ülke anayasasının ve milli tarihin, herhangi bir eyalete partisinin adayını destekleme ve halk oyuna uygun başkan adayını seçme sözü veren delegeye yönelik birtakım kısıtlamalar getirmesine izin verdiğini belirtti.

18.yüzyıl Amerikan anayasasında öngörülen sistem kapsamında, toplamda daha fazla oy alan değil, 50 eyalet ve Kolombiya bölgesindeki seçici delegelerin en fazla oyuna ulaşan kişinin başkan olması, Amerikan siyasal sistemin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.

2016 ‘daki başkanlık yarışında 538 seçici delegeden 10’u eyaletinde halkın oyunu kazanmayan aday lehine oy kullanmıştı. Bu rakamın, bundan önceki 58 başkanlık seçimlerinden 5’inin sonucunu değiştirecek kadar yüksek bir sayıya ulaşması dikkat çekti.

Hakimler, Washington’daki eyalet yüksek mahkemesinin kararını desteklemiş ve üç sadakatsiz delegenin 1.000 dolar para cezasına çarptırılmasını, delegeler kurulu sürecini öngören yasaların işleyişine uygun bir durum olarak değerlendirmişti.

Hakimlerin bir taraftan Denver'deki 10.Yargitay Temyiz Mahkemesinin delegelerin istedikleri şekilde oy kullanabileceklerine dair aldığı kararı reddedip diğer taraftan Colorado'nun, sadakatsiz delegelerin  kullanmış olduğu oyları iptal etme kararını desteklemesi dikkat çekti.