NEOM dünyadaki en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesi için anlaşma imzaladı

NEOM uluslararası taşımacılık sektörüne biyoyakıt tedarik eden en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesini hayata geçirmek için üçlü bir anlaşma imzaladı. (Şarku’l Avsat)
NEOM uluslararası taşımacılık sektörüne biyoyakıt tedarik eden en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesini hayata geçirmek için üçlü bir anlaşma imzaladı. (Şarku’l Avsat)
TT

NEOM dünyadaki en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesi için anlaşma imzaladı

NEOM uluslararası taşımacılık sektörüne biyoyakıt tedarik eden en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesini hayata geçirmek için üçlü bir anlaşma imzaladı. (Şarku’l Avsat)
NEOM uluslararası taşımacılık sektörüne biyoyakıt tedarik eden en büyük hidrojen üretimi ve ihracatı projesini hayata geçirmek için üçlü bir anlaşma imzaladı. (Şarku’l Avsat)

Suudi Arabistan, NEOM projesi kapsamında, küresel hidrojen pazarında önemli bir aktör olmak için dün ilk adımları attığını duyurdu. NEOM, uluslararası taşımacılık sektörü için sürdürülebilir çözümler üretmek ve karbon salınımını sınırlama doğrultusunda pratik çözümler bularak iklim değişikliği sorunları ile mücadele etmek için NEOM kentindeki en büyük küresel hidrojen üretim tesisini çevre dostu bir şekilde inşa etmek için adım attı. Air Products ve ACWA Power ile 5 milyar dolar değerinde bir anlaşma imzaladığını duyurdu.
Söz konusu ortaklık, NEOM’un küresel hidrojen pazarına öncülük etmek için başlıca odak noktalarından biri olan yenilenebilir enerji alanındaki ilk yatırımı sayılıyor. Bu yatırım aynı zamanda ABD merkezli Air Products temsilindeki uluslararası bir ortağın ve ACWA Power temsilindeki ulusal bir ortağın varlığı ile de ön plana çıkıyor. Hayata geçirilmesi beklenen projeye ilişkin detayların yer aldığı rapor şu şekilde:

Biyoyakıtlar
Üç ortağın eşit bir şekilde pay sahibi olduğu projenin merkezi NEOM şehrinde (Krallığın kuzeybatısında) olacak. Şehrin 2025 yılına kadar, ulaşım ve nakliye sistemlerinde biyoyakıt olarak kullanılmak üzere hidrojen üretmeye ve ardından küresel pazarlara ihraç etmeye hazır olması bekleniyor.
Dev proje kapsamında günlük yaklaşık 650 ton yeşil hidrojen ve yıllık 1,2 milyon yeşil amonyak üretilerek her sene 3 milyon ton değerinde karbondioksit emisyonunun azaltılmasına katkıda bulunulacak.
Dün yayınlanan bir açıklamaya göre ortak proje kanıtlanmış birinci sınıf teknolojiyi ve küresel standartları esas alacak. Proje kapsamında güneş, rüzgar ve depolama enerjisinden üretilmiş 4 GW’den fazla yenilenebilir enerji üretimi entegre edilecek. Bunun yanı sıra Thyssenkrupp teknolojisi kullanılarak elektroliz yoluyla hidrojen üretilecek. Bu alanda son derece gelişmiş Air Products teknolojisi kullanılarak hava ayrıştırma yöntemi ile azot üretilecek ve Haldor Topsoe teknolojisi kullanılarak yeşil amonyak üretimi yapılacak.

Yeşil Enerji
Alınan karar doğrultusunda ABD merkezli Air Products şirketi, ulaşım sektörüne çevre dostu biyoyakıtlar sağlayacak yeşil hidrojen elde etmek ve dünyanın dört bir yanına taşımacılığını yapmak için tek başına yeşil amonyak alıcısı rolünü üstlenecek. Hidrojen, amonyak yoluyla pazarlara taşınacak. Amonyak ithalatçılar tarafından kimyasal işleme tabi tutulacak ve böylece hidrojenin ayrıştırılması sağlanacak. Bu işlemin ardından hidrojen doğrudan kullanılabilecek.
Bu noktada Air Products CEO’su Seyfi Kasımi, ACWA Pover ve NEOM ortaklığı kapsamında dünyanın yüzde 100 oranında yeşil enerjiye ulaşma hayalini gerçeğe dönüştürmek için birinci sınıf teknolojiler kullanmaya odaklanacaklarına dikkat çekti. Kasımi, güneş ve rüzgar enerjisi açısından NEOM şehrinin sahip olduğu eşsiz coğrafi özelliklerinin suyun hidrojene dönüştürülmesine yardımcı olacağını da sözlerine ekledi.
Kasımi ayrıca söz konusu projenin geniş çapta uygulanan temiz bir enerji kaynağı olarak çalışacağını kaydetti. Böylece dünyada her yıl üç milyon tondan fazla karbondioksit salınımı azaltılacak ve 700 bin aracın ürettiği kadar kirli dumanlı sis emisyonu yok edilecek.

Türünün ilk örneği
Diğer taraftan ACWA Power CEO’su Muhammed Ebunayyan yaptığı açıklamada üçlü ortaklığın 2030 Vizyonu’na gönülden inanma ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın NEOM’u sürdürülebilir yaşam için küresel bir rota haline getirme hayallerini gerçeğe dönüştürmek için sürekli gösterdiği çabalardan hareketle ortaya çıktığını belirtti. Ebunayyan, ACWA Power’ın bugün dünya çapında türünün ilk örneği sayılan bu iddialı yatırım projesinde yer almaktan gurur duyduğunu vurguladı.
Ebunayyan’a göre ACWA Power, minimum maliyetle karbonsuz yenilenebilir enerji üretmek için öncü teknolojilerden istifade etme noktasında büyük tecrübelere sahip. Ebunayyan bu alanda Air Products gibi uluslararası bir şirketle iş birliği yapmanın yeşil hidrojen üretimi alanında ümit vaat eden birçok fırsata kapı aralayacağına ve temiz enerji üretimi alanındaki hedeflerine ulaşmak için dünya ülkeleriyle birlikte çalışma kapasitesini artıracağını vurgulayarak bunun tüm dünyaya sosyal ve ekonomik getirilerinin olacağını söyledi.
Ebunayyan NEOM şehrindeki sanayi sitesine yapılan bu yatırımın, dünyada herkesin erişebileceği sürdürülebilir bir yeşil enerji üretirken güneş ve rüzgar enerjisinden faydalanma konusunda en gelişmiş teknolojilerin ve bilgilerin kullanılmasına tanık olacağını da sözlerine ekledi.

Karbonsuz bir toplum
NEOM Projesi’nin şu anki CEO’su mühendis Nazmi en-Nasır da bu ortaklığın sürdürülebilir istisnai bir yaşamın sembolü olan karbondan arındırılmış bir toplum oluşturmaya yönelik derin bir bağlılığın yansıması olduğuna işaret etti. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın bu dev proje ile ulaşmak istediği vizyonun da bu olduğunu vurguladı.
Nasır söz konusu ortaklığın, gerek Krallığın içinden gerekse yurt dışından yatırımcıların NEOM projesinin vizyonuna ve toplumlar için sürdürülebilir yeni bir gelecek inşa etmek için NEOM Yönetim Kurulu’nun beklentilerini gerçekleştirmeye yardımcı olacak stratejik hedeflerine olan inancının bir göstergesi olduğunu kaydetti. Yenilenebilir hidrojen projesinin dünya çapında türünün en büyük örneği sayıldığına dikkati çeken Nasır “Projenin önemi, küresel düzeyde yeşil hidrojen ve yeşil yakıt üretiminde liderliği elde etmek için NEOM’un gösterdiği çabalarla uyum içerisinde olmasında gizli” ifadelerini kullandı.

Başlıca noktalar
Nasır bu başarının NEOM’un insanlığın gelişimini hızlandırmak için dünyanın dört bir yanından yatırımcıları ve en zeki isimleri bir araya getirerek sürdürülebilir çözümler sunmak için uluslararası düzeyde en önemli rotalardan biri olma yolunda benimsediği başlıca hedeflerden biri olduğunu söyledi. Nasır bu ortaklığın, Vizyon 2030’un en önemli hedeflerinden biri sayılan Krallık’ın karbondan arındırılmış temiz bir enerji ekonomisi stratejisini destekleme noktasında kilit bir nokta olacağını belirtti.
Nasır sözlerini şöyle sürdürdü:
“Projeyi geliştirmek için Air Products ve ACWA Power gibi birçok ülkede ve kıtada uluslararası birimleri bulunan iki şirketin bir araya gelmesi, bölgedeki yenilenebilir enerjinin kullanımlarına ilişkin pek çok görüşü değiştirecek. Bunu NEOM’daki yeni geleceğin hatlarını şekillendirmeye yardımcı olacak benzer birçok büyük proje izleyecek.”



Suudi Arabistan’a F-35 satışı masada: İsrail’in askeri hakimiyeti zayıflayabilir

Amerikan yapımı F-35'leri aktif olarak bir muharebede kullanan ilk ülke 2018'de İsrail olmuştu (Reuters)
Amerikan yapımı F-35'leri aktif olarak bir muharebede kullanan ilk ülke 2018'de İsrail olmuştu (Reuters)
TT

Suudi Arabistan’a F-35 satışı masada: İsrail’in askeri hakimiyeti zayıflayabilir

Amerikan yapımı F-35'leri aktif olarak bir muharebede kullanan ilk ülke 2018'de İsrail olmuştu (Reuters)
Amerikan yapımı F-35'leri aktif olarak bir muharebede kullanan ilk ülke 2018'de İsrail olmuştu (Reuters)

ABD, Suudi Arabistan'ın 48 adet F-35 savaş jeti satın alma teklifini değerlendiriyor. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla Reuters'a konuşan ABD'li yetkililer, Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon) teklif üzerinde aylardır çalıştığını belirtiyor. 

Pentagon'daki politika departmanından geçen teklifin, bakanlıktaki üst düzey yetkililer tarafından değerlendirmeye alındığı ifade ediliyor. 

Diğer yandan nihai satış kararı için kabine düzeyinde ilave onaylar, Kongre'ye bildirim ve Donald Trump'ın imzası gerekecek.

Haberde, Suudi Arabistan yönetiminin, uçakları satın almak için doğrudan Trump'la iletişime geçtiği aktarılıyor. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 18 Kasım'da Beyaz Saray'ı ziyaret edecek. Sürecin bu görüşmeden önce hızlandırıldığı ifade ediliyor. 

Analizde, hava kuvvetlerini modernize etmek ve özellikle İran'dan gelebilecek muhtemel tehditlere karşı koymak amacıyla Riyad yönetiminin yıllardır bu savaş uçaklarını istediğine işaret ediliyor. 

Washington'ın Riyad'la savunma işbirliğini geliştirmeye açık olduğunu göstermesi üzerine Suudi Arabistan'ın jetler için tekrar teklifte bulunduğu belirtiliyor. Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri'nde Boeing yapımı F-15'ler ve Avrupa menşeli Tornado ve Typhoon savaş jetleri yer alıyor. 

Trump, mayıstaki Ortadoğu turunda Suudi Arabistan'ı ziyaret etmiş, iki ülke arasında 142 milyar dolarlık silah anlaşması imzalanmıştı. Beyaz Saray'ın "tarihin en büyük savunma satış anlaşması" diye nitelediği anlaşma hava ve füze sistemlerinden iletişim teknolojilerinin 

geliştirilmesine kadar birçok kalemi içeriyordu. 

Öte yandan satışın gerçekleşmesinin, ABD'nin Ortadoğu'daki politikasında önemli bir değişime işaret edeceği belirtiliyor. 

Ortadoğu'da filosunda F-35 bulunan tek ülke İsrail. Washington silah satışlarıyla İsrail'in "niteliksel askeri üstünlüğünü" sağlama politikası yürütüyor ancak bu jetlerin Suudi Arabistan'a da satılmasının, bölgedeki "askeri dengeleri değiştirebileceğine" dikkat çekiliyor. 

Israel Hayom'daki analizde de bu hamlenin "İsrail'in bölgedeki askeri hakimiyetine meydan okuma" anlamına geleceği yazılıyor. 

Riyad yönetimi, F-35'leri satın almak için eski ABD Başkanı Joe Biden'la da görüşmüştü. Suudi Arabistan-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi çerçevesinde bu satışların gerçekleştirilebileceği bildirilmişti. Ancak iki ülke arasında ABD arabuluculuğunda yürütülen normalleşme görüşmeleri, Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşı nedeniyle askıya alınmıştı. 

Independent Türkçe, Reuters, Israel Hayom


Aramco, üçüncü çeyrekte 26,9 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde kâr açıkladı

Abu Dabi Uluslararası Petrol Fuarı ve Konferansı’ndaki (ADIPEC 2025) Saudi Aramco standı (EPA)
Abu Dabi Uluslararası Petrol Fuarı ve Konferansı’ndaki (ADIPEC 2025) Saudi Aramco standı (EPA)
TT

Aramco, üçüncü çeyrekte 26,9 milyar dolar ile beklentilerin üzerinde kâr açıkladı

Abu Dabi Uluslararası Petrol Fuarı ve Konferansı’ndaki (ADIPEC 2025) Saudi Aramco standı (EPA)
Abu Dabi Uluslararası Petrol Fuarı ve Konferansı’ndaki (ADIPEC 2025) Saudi Aramco standı (EPA)

Saudi Aramco, 2025 yılının üçüncü çeyreğine ait finansal sonuçlarını açıkladı. Şirket, 2024 yılının aynı çeyreğinde 103,37 milyar riyal (27,56 milyar dolar) olan net gelirini, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde 101,02 milyar riyal (26,94 milyar dolar) olarak bildirdi. Bu rakam, 88,8 milyar riyallik beklentileri aştı.

2025 yılının üçüncü çeyreğinde, esas olarak değer düşüklüğü ve amortismanla ilgili toplam 3,91 milyar riyal tutarındaki düzeltmelerin, gelir vergisi düzeltmeleriyle kısmen dengelenmesinin ardından, düzeltilmiş net gelir 104,92 milyar riyal (27,98 milyar dolar) olarak gerçekleşti.

Aramco'nun gelirleri, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde 386,17 milyar riyal (102,98 milyar dolar) olarak gerçekleşti ve bu, 2024 yılının aynı çeyreğinde elde edilen 416,63 milyar riyal (111,10 milyar dolar) gelirine kıyasla bir düşüşe işaret ediyor. Gelirdeki bu düşüş, esas olarak rafine ve kimyasal ürün fiyatlarının düşmesi ve ham petrol fiyatları ile hacimlerinin azalması nedeniyle meydana geldi, ancak rafine ve kimyasal ürün satış hacimlerinin artmasıyla kısmen dengelendi.


Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Krallık'ın küresel değişimlere ayak uydurma konusundaki ekonomik kapasitesine dikkat çekti

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti. (SPA)
TT

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Krallık'ın küresel değişimlere ayak uydurma konusundaki ekonomik kapasitesine dikkat çekti

Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti. (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti. (SPA)

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Krallık'ın küresel değişimlere esneklik ve dayanıklılıkla ayak uydurma, kaynakları, yetenekleri ve ulusal öncelikleri dengeleme, petrol dışı sektörlerde büyümeyi sürdürme ve ileri imalat, teknoloji, turizm ve girişimcilik gibi bir dizi alanda daha fazla gelişme sağlama konusundaki ekonomik kapasitesine dikkat çekti.

Başkent Riyad'da Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın başkanlığında yapılan oturumun başında, Veliaht Prens, Suudi Arabistan'ı ziyaret ederek Geleceğe Yatırım Girişimi Konferansı’na (FII) katılan bir dizi kardeş ve dost ülkenin liderleriyle yaptığı görüşmelerin içeriği hakkında Bakanlar Kurulu’na bilgi verdi.

Bu bağlamda Bakanlar Kurulu, konferansın üst düzey uluslararası katılımının, Suudi Arabistan’a ve onun başarılarına duyulan küresel takdirin bir yansıması olduğunu vurguladı. Ayrıca, Suudi Arabistan’ın vizyonunun ülkeyi uluslararası bir ekonomik merkez ve dünyanın dört bir yanından liderleri ve yenilikçileri bir araya getiren öncü bir küresel merkez hâline getirdiğini; vizyonları, yatırımın geleceğini şekillendiren uygulanabilir stratejilere dönüştürdüğünü ifade etti.

Suudi Arabistan Enformasyon Bakanı Selman ed-Dusari, Bakanlar Kurulu’nun, Vizyon 2030'un başlatılmasından bu yana özel sektörün petrol dışı faaliyetlerin büyümesini dikkate değer seviyelere taşımasındaki katkısını takdir ettiğini belirtti. Dusari, bu durumun, iş ortamının genişlemesini ve gelişmesini mümkün kılan ekonomik politikaların ve reformların etkinliğini yansıttığını kaydetti.

gt
Başkent Riyad'da gerçekleşen Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu toplantısından (SPA)

Bakanlar Kurulu, Suudi Arabistan'ın 2031'den itibaren üç yıllık bir dönem için Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Teşkilatı (INTOSAI) başkanlığını kazanmasını, bu alandaki liderliğini ve şeffaflığı ve yönetişimi teşvik eden küresel bir geleceğin şekillenmesindeki rolünü teyit eden bir gelişme olarak değerlendirdi.

Bakanlar Kurulu, el-Ula’nın 2025 Dünya Seyahat Ödülleri’nde üç ödül kazanmasını takdirle karşıladı. Bu başarı, el-Ula’nın sürekli mükemmelliğini ve bölgesel turizm haritasındaki artan konumunu yansıtmakta olup, bölgenin sahip olduğu çok yönlü tarihi, medeni ve kültürel zenginlikleri ortaya koyuyor.

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, Şura Meclisi ile ortaklaşa incelenenler de dahil olmak üzere gündemindeki maddeleri gözden geçirdi ve bu konularda Ekonomi ve Kalkınma İşleri Konseyi, Siyasi ve Güvenlik İşleri Konseyi, Bakanlar Kurulu Genel Komitesi ve Bakanlar Kurulu Uzman Komitesi'nin kararlarını inceledi.

Bakanlar Kurulu, Suudi Arabistan ile Arap Kentsel Kalkınma Enstitüsü arasında bir merkez anlaşmasının yanı sıra, Suudi Arabistan ile Kuveyt arasında mali iş birliğine ilişkin bir mutabakat zaptının onaylanmasına karar verdi.

Bakanlar Kurulu, Turizm Bakanı’nı Suudi Arabistan Turizm Bakanlığı ile San Marino Turizm, Posta, İş Birliği, Fuarlar, Medya ve Turistik Yatırımları Çekme Bakanlığı arasında turizm alanında iş birliğine ilişkin bir mutabakat zaptı taslağı konusunda San Marino tarafıyla müzakerelerde bulunmak ve bu belgeyi imzalamakla yetkilendirdi.

Bakanlar Kurulu ayrıca, Suudi Arabistan Ekonomi ve Planlama Bakanlığı ile Vietnam Sanayi ve Ticaret Bakanlığı arasında ekonomik ve ticari iş birliği alanında; Suudi Arabistan Gıda ve İlaç Kurumu ile Fransa Ulusal Sağlık, Gıda, Çevre ve İş Güvenliği Kurumu arasında tıbbi ürünlerin yönetimi alanında; Suudi Arabistan Eğitim ve Değerlendirme Kurumu ile Kuveyt Üniversitesi arasında ölçme, değerlendirme ve akreditasyon alanında iş birliğine ilişkin mutabakat zabıtlarını, ayrıca Suudi Arabistan ile Panama arasında hava taşımacılığı hizmetleri alanında bir anlaşmayı onayladı.

Suudi Arabistan Bakanlar Kurulu, oturum sırasında, kimyasal danışmanlık mesleği lisanslarının verilmesi yetkisinin Ticaret Bakanlığı’ndan Enerji Bakanlığı’na devredilmesini; belediye ihlalleri cezaları yönetmeliğine aykırılık tespitine yardımcı olanlara belirli kurallar çerçevesinde teşvik edici mali ödüller verilmesini; Sanayi ve Maden Kaynakları Bakanlığı’nın, Maliye Bakanlığı ile koordineli olarak, kamu sağlık kurumlarının bütçelerinde ilaç sanayisinin yerelleştirilmesine yönelik özel bir kalem oluşturulması ve onaylanması için gerekli adımları atmasını; ayrıca Mekke Bölgesi Kalkınma Kurumu, Tarım Kalkınma Fonu ve Taybe Üniversitesi’nin iki önceki mali yıla ait kesin hesaplarının onaylanmasını kabul etti.

Bakanlar Kurulu, gündeminde yer alan çeşitli genel konular hakkında da bilgi aldı. Bu konular arasında; Enerji, Spor, İletişim ve Bilgi Teknolojileri, İnsan Kaynakları ve Sosyal Kalkınma, Sanayi ve Maden Kaynakları bakanlıklarının yıllık raporları ile Ulaştırma Genel Kurumu, Ulusal Bitki Örtüsünü Geliştirme ve Çölleşmeyle Mücadele Merkezi, Ulusal Belgeler ve Arşiv Merkezi ve Kamu Yönetimi Enstitüsü’nün raporları yer aldı.