Irak’taki sağlık çalışanları koronavirüs ve geciken maaşlar sebebiyle yorgun

Reuters arşiv
Reuters arşiv
TT

Irak’taki sağlık çalışanları koronavirüs ve geciken maaşlar sebebiyle yorgun

Reuters arşiv
Reuters arşiv

Irak’taki Kovid-19 salgınıyla ilgili çıkan haberler hükümet yetkililerine ve benzer şekilde halka yönelik uyarı mahiyetinde. Zira söz konusu haberlerde yaklaşık dört haftadan bu yana artış gösteren vakalar ve vefat sayılarını durdurmak veya azaltmak için herhangi bir önlem almaması halinde yaşanacak “kötümser senaryolar” konusunda uyarılar yapılıyor.
Ölümcül virüse ilişkin endişeleri artıran ve meseleleri daha da karmaşık hale getiren durum ise “beyaz ordunun” saflarında oldukça fazla zayiat verilmesine neden olan yetersiz koşullar ve ödeme tarihinin üzerinde iki hafta geçmiş olmasına rağmen halen yatırılmayan, ertelenen maaşlar olarak ön plana çıkıyor. Bağdat’taki Kerh semti Sağlık Genel Müdürü Casim el-Haccami dün yaptığı açıklamada, sağlık personelinin maaş ödemelerindeki gecikmeyi eleştirdi ve Bağdat’ın Kerh semtindeki 870’den fazla sağlık çalışanının koronavirüsten etkilendiği bilgisini verdi.
Haccami yaptığı kısa açıklamada, “Beyaz ordunun askerleri yorgun. Önümüzde salı günü resmi tatil olacağını not ederek maaşlarının gelecek haftaya kadar ertelenebileceğini düşünüyorlar. Düne kadar (Pazar) yatırılmayan maaşlarının bir an önce ödenmesini istiyorlar!” dedi. Haccami’nin sözünü ettiği maaşlar haziran ayına aitti.
 “İyiliğin karşılığı bu mu olacaktı?” diye soran Haccami sadece Kerh Sağlık Müdürlüğü’nde koronavirüsten etkilenen 870’ten fazla sağlık çalışanının bazılarının yaşamını yitirdiğini, bir kısmının ise virüsü ailelerine bulaştırdıklarını ve bazı aile fertlerinin de bu sebeple öldüğünü söyledi.
Sağlık kaynakları, sağlık personeli arasındaki vaka sayısının üç bini aştığı görüşünde.
Diğer yandan, Irak Sağlık Bakanlığı Pazar günü, koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında Macaristan tarafından gönderilen 15 ton koruyucu tıbbi malzeme ve bir ambulans yüklü uçağın ülkeye vardığını duyurdu. Sağlık Bakanlığı Medya Ofisi tarafından yapılan açıklamada “Macaristan yönetimi ve Macaristan’daki Irak kökenli bazı tüccarların desteğiyle hazırlanan yardım uçağı tam teşekküllü bir ambulansın yanı sıra tıbbi ve koruyucu malzemelerden oluşan malzemeleri taşıdığı ve malzemelerin koronavirüs salgınına karşı verilen mücadelede kullanılacağı” ifade edildi.
Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Hazım el-Cemili “bu desteğin Sağlık Bakanlığı’nın Irak içindeki ve haricindeki tüm taraflarla kurduğu iletişim ile sağlık alanında koronavirüs salgınına karşı iş birliği prensibini aktif hale getirme çabaları çerçevesinde geldiğini” söyledi.
Bağdat’taki Macaristan Büyükelçisi de “söz konusu malzemelerin iki ülke arasında, sağlık alanındaki iş birliği çerçevesinde Macaristan Cumhuriyeti’nden Irak’a bir hediye olduğunu, yardım miktarının yaklaşık 30 ton olarak tahmin edildiğini ve salgına karşı mücadele bağlamında önümüzdeki iki gün içinde başka takviyelerin de yapılacağını” kaydetti.
Irak Sağlık Bakanlığı dün ülkede 2 bin 312 yeni vaka kaydedildiğini ve vaka sayısının 77 bin 506’ya yükseldiğini duyurdu. Şu ana kadar 44 bin 724 kişinin sağlığına kavuştuğu, 3 bin 150 kişinin ise yaşamını yitirdiği bilgisini verdi.
Diğer yandan, Irak Genel Kurmay Başkanlığı’ndan dün yapılan açıklamada, piyade tümen komutanının koronavirüs sebebiyle öldüğü duyuruldu. Açıklamada, “Genelkurmay Başkanlığı, Allah’ın kader ve kazasına iman eden kalp ile koronavirüs sebebiyle yaşamını yitiren cesur ve sadık komutanlarından Piyade Tümen Komutanı Tümgeneral Murad Kerim Süleyman er-Rebii’yi ebediyete uğurlamıştır” ifadelerine yer verildi. Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada ayrıca merhum General Murad Kerim’in askeri hizmeti sırasındaki kahramanlığına ve insani yönüne övgüde bulunuldu.



Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.