Dera’da hüzün ve yıkım… Halk, ‘huzur’ bekliyor

Suriye hükümetinin ülkenin güney bölgelerinin kontrolünü ele geçirmesinden 2 yıl sonra bugün, 2011 yılında ‘devrimin beşiği’ olarak isimlendirilen Dera şehri, halkın umutsuzluğu ve yorgunluğu nedeniyle mahzun görünüyor.

Şam ve Amman arasındaki uluslararası yolun girişinde bulunan ve düzenli ordunun bir kontrol noktasına sahip olan Dera, Devlet Başkanı Beşşar Esed’in fotoğraflarıyla dolu.

Şam’dan 100 km uzaklıktaki şehre giden ara yolların her iki tarafındaki evlerin neredeyse tamamı, içlerinde ev sahiplerinin yaşıyor olmasına rağmen terk edilmiş görünüyor. Şehir ikiye ayrılmış durumda; Dera Mahatta ismini taşıyan batı ve Dera el-Beled (eski şehir) ismini taşıyan ve 2011 yılında ‘devrim kıvılcımının’ alevlendiği doğu bölgesi. Müttefik Rusya’nın himayesinde ‘uzlaşı anlaşması’ uyarınca hükümet, şehri Temmuz 2018’de yeniden ele geçirene kadar silahlı muhalifler, 2012 başlarında Dera’nın kontrolünü sağladı.

Şehirdeki çoğu pazar ve dükkan, kapılarını yeniden açmasına rağmen sınırlı ölçüde faaliyet yürütüyor. Dükkan sahipleri, Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamada, “Çoğu kişi iflas etti. Sadece gerekli şeyler satın alınıyor. İki yıl önce durum daha iyiydi. Allah bu günleri bereketlendirsin. Sokaklardaki dünya çamur gibi” dedi.

Şehir içerisindeki askeri bariyerler son derece az. Ana- ara yollarda ve sokaklarda düzenli asker, güvenlik gücü ve Rus polisi bulunmuyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan bir vatandaş, şehirdeki ve tüm kasabalarındaki koşulların ‘rahatsız edici’ olduğunu ifade etti. Suriyeli vatandaş, “İnsanların psikolojileri mahvoldu. huzur veren hiçbir şey yok. Mevcut olan tek şey yüksek maliyet. Şehirdeki insanların çoğu, tutuklu olan ve haklarında hiçbir şey bilinmeyen vatandaşların çocuklarıdır. Ayrıca kırsal kesimlerde de karşılıklı (bir yanda silahlılar diğer yanda düzenli ordu ve milisler) hedef alma faaliyetleri yürütülüyor. Ayrıca bilinmeyen kişiler tarafından adam kaçırma ve öldürme eylemleri gerçekleştiriliyor. Koşullar kötü, insanlar yorgun” ifadelerini kullandı.

Öte yandan bir başka Suriyeli ise Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Rejim, devrimin patlak vermesinden önceki gibi bölgeleri tamamen kendi kontrolü altına almak istiyor. Gençler, bunu reddediyor ve bu nedenle durum istikrar kazanmayacak. Şehirdeki sahne, görünürde sakin ve istikrarlı. Ama gerçekte her an patlayabilen hareketsiz bir yanardağ gibi” dedi.

2011 yılı öncesinde Şam- Amman otoyolu boyunca çiftlikler, meyve bahçeleri ve sebze tarlalarının manzaraları gezginler için heyecan vericiydi ve birçok vatandaş da bu bölgelerde yürüyüş yapıyordu. Yaklaşık bir buçuk milyon nüfusa sahip olan şehir, çeşitli tarımsal ürünlerle dolu gıda sepetleri pazarlıyordu. Ancak şu an, bu alanların çoğu çorak arazilere dönüştü ve verimli ağaçlar neredeyse tamamen yok oldu.