Tunus Cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini bağımsız bir isme vererek parlamento bloklarını şaşırttı

Tunus Cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini bağımsız bir isme vererek parlamento bloklarını şaşırttı
TT

Tunus Cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini bağımsız bir isme vererek parlamento bloklarını şaşırttı

Tunus Cumhurbaşkanı hükümeti kurma görevini bağımsız bir isme vererek parlamento bloklarını şaşırttı

Hammadi Mimari
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, bir sonraki hükümeti kurma görevini, bağımsız bir isme vererek siyasi partileri ve parlamento bloklarını şaşırttı.
Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamada Kays Said'in, Başbakan İlyas el-Fahdah’ın hakkındaki yolsuzluk iddiaları nedeniyle istifa etmesinin ardından Anayasa’nın 98’inci bölümü uyarınca istifa eden hükümetin İçişleri Bakanı Hişam el-Meşişi’yi yeni hükümeti kurmakla görevlendirdiği duyuruldu.
Meşişi’nin hükümeti kurmakla görevlendirilmesi, kendisini bu görev için aday göstermeyen siyasi partiler ve bloklar için şaşırtıcı bir gelişme olsa da Tunus Anayasası, Cumhurbaşkanı'nın siyasi parti ve parlamento bloklarının sunduğu adaylardan birini seçme zorunluluğu getirmiyor.

Hişam el-Meşişi kimdir?
Hişam el-Meşişi, siyasi partilerin ve parlamento bloklarının aday gösterdiği isimler arasında yer almıyordu. Onun yerine söz konusu partiler ve bloklar, Fadıl Abdulkafi ve Hayyam et-Turki ve Hakim bin Hamude gibi öne çıkan isimler etrafında buluştu.
1974 doğumlu olan Meşişi,baş danışmanlığını yaptığı ve yasal işler sorumlusu olduğu Cumhurbaşkanı'na yakın bir isim olarak kabul ediliyor. İstifa eden Fahfah hükümetinde İçişleri Bakanlığı yapan Meşişi, iyasal bilimler ve hukuk alanında doktora çalışması yaptı. Tunus Ulusal İdare Okulu'nda yüksek lisans eğitimini tamamlayan Meşişi, ayrıca Fransa’daki Strazburg Ulusal İdare Okulu'nda kamu yönetimi üzerine yüksek lisans yaptı.
Kadın ve aile, Ulaşım, Sağlık ve Sosyal Çalışma gibi çeşitli bakanlıklarda üst düzey görevlerde bulundu. Halk Sağlığı ve Çevre Kontrolü Ajansı genel müdürlüğünü yapan Meşişi, ayrıca Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu'nda denetçi olarak çalıştı.

Hükümetin kurulması için bir ay süre
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre, hükümeti kurma görevi verilen Meşişi’nin hükümetini kurmak ve parlamentoya sunmak için önünde bir aylık anayasal bir süre var. Bununla birlikte genel oturum sırasında resmi olarak başbakan olabilmesi için en az 109 milletvekilinin güvenoyunu alması gerekiyor.
Cumhurbaşkanı Said, parti çevrelerinin dışından gelen Meşişi’yi hükümeti kurmakla görevlendirilmesinin arka planında, devletin başında kendisinin olduğu ve partilerin içinde boğuldukları çatışmaların ahlaki değerlerini yitirmelerine neden olduğu mesajı bulunuyor. Said’in bu yüzden hükümeti kurmaya aday olarak sunulan isimler dışında bir isime bu görevi verdiği düşünülüyor.

Cumhurbaşkanı’nın kararının etkileri
Eski Tunus Cumhurbaşkanı Muhammed Munsif el-Merzuki döneminde Cumhurbaşkanlığı resmi sözcüsü görevini yürüten Tunus Üniversitesi'nde modern tarih profesörü olan Adnan Manser, Facebook hesabından konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Cumhurbaşkanı’nın kararının tam açıklaması, yönetimi kendi çevresinden, siyasi geçmişi olmayan ve seçtiği her yolda yürümeye hazır olan sadık insanlardan oluşturuyor. Bu en azından demokrasi için hiç iyi değil. Bu görevlendirme ile Cumhurbaşkanı ‘seçim sonuçları fiilen geçersiz’ mesajı veriyor” ifadelerini kullandı.

Yeni hükümet parlamentonun onayını alır mı?
Cumhurbaşkanı, partilerden ve bloklardan tamamen bağımsız bir hükümetin önünü açıyor, fakat bu hükümet parlamentonun güvenoyunu nasıl alacak?
Siyasi partiler, parlamentonun dağılmasını ve erken seçimlerin yapılmasını istemekten kaçınmak için bu hükümetin güvenoyu alması için en az maliyetli siyasi seçeneği seçecekler ve nesnel olarak oy kullanacaklar.
Öte yandan parlamento ülkedeki siyasi krizi derinleştiren mücadeleler yaşandı. Siyasi partiler, Nahda Hareketi’nin kurulacak herhangi bir yeni hükümettin dışında tutulması çağrısında bulundular. Buna karşın Nahda Hareketi, ülkenin ekonomik, sosyal ve güvenlik açısından zor bir süreçten geçtiği bir dönemde hükümetin kurulmasını hızlandırmak için tüm partilerle işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade ederek söz konusu çağrıyı kınadı.
Parlamentoda en çok sandalyeye sahip olan siyasi partilerin hükümetle ilgili resmi pozisyonunun netleşmesi beklenirken Tunuslular da siyasi ve partizan çatışmalarının belirsizlik kattığı gelecek dönemde siyasi istikrar ve net bir vizyon oluşmasını bekliyorlar.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.