Rakka’da DEAŞ’ın infaz ettiği Suriyeli askerlere ait iki toplu mezar bulundu

Bağuz’dan çıktıktan sonra Suriye Demokratik Güçleri tarafından alıkonan DEAŞ savaşçıları (AFP)
Bağuz’dan çıktıktan sonra Suriye Demokratik Güçleri tarafından alıkonan DEAŞ savaşçıları (AFP)
TT

Rakka’da DEAŞ’ın infaz ettiği Suriyeli askerlere ait iki toplu mezar bulundu

Bağuz’dan çıktıktan sonra Suriye Demokratik Güçleri tarafından alıkonan DEAŞ savaşçıları (AFP)
Bağuz’dan çıktıktan sonra Suriye Demokratik Güçleri tarafından alıkonan DEAŞ savaşçıları (AFP)

Suriye’de Esed güçleri, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile koordinasyon içinde Rakka’nın batısındaki Ayn İsa beldesine bağlı köylerde açtığı iki toplu mezarda 57 askerinin kalıntısını ulaştı. Suriye hükümet güçleri ve Mühendislik Tugayları, ulaşılan cesetlerin terör örgütü DEAŞ’ın 2014 yazında bölgeyi ele geçirmesinin ardından infaz ettiği Suriye ordusu 93’üncü Tugay ve 17’inci Tümen’e bağlı askerlere ait olduğu değerlendirmesinde bulundu.
SDG, iki gün önce bölge sakinlerinin ihbarı üzerine Rakka’nın batısındaki Ayn İsa beldesinin güneyinde yer alan Hafiyye el-Vehb ve Ferhaniyye köylerinde iki adet toplu mezar tespit etti. SDG birlikleri Hafiyye el-Vehb köyünde 42 ceset, Ferhaniyye köyünde ise 15 cesedin kalıntılarına ulaştı. Bulunan cesetlerin terör örgütü DEAŞ’ın 2014 yazında bölgeyi ele geçirmesinin ardından infaz ettiği Suriye ordusu 93’üncü Tugay ve 17’inci Tümen’e bağlı askerlere ait olduğu tahmin ediliyor.
SDG Halkla İlişkiler Ofisi’nden bir yönetici, cesetleri Ayn İsa’da konuşlu bulunan hükümet güçlerine teslim ettiklerini bildirdi. Yönetici, “Suriye hükümet güçlerine ait iki mezardan çıkarılan tüm cesetleri teslim ettik. Cesetler, kimlik tespiti ve ardından yakınlarına teslim edilmesi amacıyla incelenmek üzere Halep’e nakledildi” dedi.
Rakka Sivil Konseyi’ne bağlı ilk müdahale ekibi, Suriye hükümet güçleri ve Mühendislik Tugayları ile koordinasyon içinde cesetleri çıkarma işlemini üstlendi. Ekibin Başkanı Yasir el-Hamis, “Belde kırsalında 93’üncü Tugay ve 17’inci Tümen’e ait çok sayıda toplu mezar bulunuyor. Şimdiye kadar 4 mezar bulduk. Suriye askerlerinin cesetlerinin bulunduğu başka mezarların da olduğu değerlendiriliyor” ifadesini kullandı. Hamis, bölge sakinlerinin kendilerine verdiği bilgiye göre, örgüt unsurları ile rejim güçlerinin Ağustos 2014’te bölgede kontrolü ele geçirmek amacıyla girdikleri çatışmalar sırasında DEAŞ, Tugay’a bağlı yaklaşık 350 kişiyi öldürdü. Hamis “Şimdiye kadar yalnızca 57 ceset çıkardık. Geri kalanların nereye gömüldüğünü bilmiyoruz hatta bölge halkı da mezarların yerini bilmiyor” dedi.
Öte yandan, Suriye Demokratik Meclisi (SDM) Eş başkanı Riyad Darar, Ağustos’un son haftasında Rusya’nın başkenti Moskova’da Suriyeli muhalif Kadri Cemil liderliğindeki Halkın İradesi Partisi ile SDM arasında imzalanan siyasi müzakere anlaşmasının Rusya tarafından desteklenmesini memnuniyetle karşıladığını belirtti. Darar, “Bir küresel güç olan Rusya’nın Suriye dosyasındaki varlığı ve müzakere anlaşmasının Moskova’da imzalanması, krizin siyasi çözümüne doğru önemli bir hamle ve diyaloğun Suriyeli taraflar arasında olması gerektiğine dair bir vurgudur.
Kadri Cemil’in öncülüğündeki Moskova Platformu’nun Suriye Anayasa Komitesi’nde muhaliflere ait müzakere heyetinin yürüttüğü siyasi süreçte temsil imkanı bulduğuna işaret eden Darar, “SDM’nin bu faaliyetlere katılması mümkündü. Ancak Türkiye’nin vetosu nedeniyle Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi’nin katılımı engellendi” dedi. Darar, Moskova’da imzalanan anlaşmanın, Özerk Yönetim ve SDM temsilcilerinin uzaklaştırma planlarına karşı siyasi bir atılım olduğunu kaydetti.
Moskova’da imzalanan anlaşmanın yeni siyasi ittifaklara kapı aralayabileceğini söyleyen Darar, “Başlangıç, Halkın İradesi Partisi liderliğindeki Moskova Platformu ile yapıldı. Bu başlangıç muhalif aktörler ve taraflarla daha fazla diyaloğun önünü açabilir” dedi. Darar, kendilerinin dışlanmadığı bir siyasi çözüme inanan muhalif aktörlerle ortak çalışma yollarının bulunabileceğini kaydetti.
Halkın İradesi Partisi ile yapılan ikili anlaşmanın önemine değinen Darar, en temel taleplerinin “Özerk Yönetim’in toplumsal bir ihtiyaç ve obkejtif bir gereklilik olarak kabul edilmesi, bir çeşit halk otoritesi olan modelin bölgelerde uygulanması ve Suriye halkının egemenliği ile ülkenin toprak bütünlüğü çerçevesinde bu modelin sahada geliştirilmesi” olduğunu söyledi. Darar, ikinci dereceden taleplerini ise “SDG’nin Ulusal Ordu Kurumu’na dahil edilmesi” şeklinde ifade etti. Söz konusu talebin zaruri olduğunu belirten Darar, “SDG, Suriye ordusunu yeniden yapılandırma zamanında üzerinde uzlaşıya varılacak mekanizmalar ve formüller temelinde Ulusal Ordu içinde yer almalıdır. Bu da aynı şekilde (Halkın İradesi Partisi ile imzalanan) siyasi müzakere anlaşmasında bulunan önemli bir madde” dedi.



Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.


Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.