Libya’ya uygulanan yaptırımlarla ilgili komiteye bağlı uzmanların, ülkelerin ve sivil toplum kuruluşlarının savaş taraflarına yasaklı kargolar gönderilmeye devam edildiğinin belirtilmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM), Libya ile ilgili uluslararası kararlara ilişkin devam eden ihlaller karşısında ‘derin bir endişe’ duyduğunu açıkladı. Bunların arasında çoğu Kasım 2010 ve Temmuz 2020 arasında Suriye’deki askeri Hmeymim Hava Üssü’nden Wagner grubuna gönderilen askeri kargolar olmak üzere, Türkiye, Katar ve diğer ülkelerden gemiler ve uçaklar da bulunuyor.
Şarku’l Avsat’ın sorularını yanıtlayan BM Sözcüsü Stephane Dujarric, ihlal raporlarının Libya’nın egemenliğini ciddi şekilde ihlal ettiğini vurguladı. BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Genel Sekreteri Stephanie Williams’ın ülkenin geniş bölgelerindeki yabancı paralı askerlerin varlığıyla ilgili ifadelerine ilişkin olarak, Güvenlik Konseyi (BMGK) üyelerine, yalnızca Temmuz ayında Mareşal Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) kuvvetlerine destek olarak yaklaşık 70 uçağın iniş yaptığı ve Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) destek olarak Libya’nın batısındaki havalimanlarına 30 uçak gönderildiği bilgisi verdi. Williams, tüm bu faaliyetlerin, Libya egemenliğinin ciddi bir ihlali ve BM tarafından uygulanan silah ambargosunun açık bir ihlali olmasından dolayı derin bir üzüntü duyduğunu dile getirdi.
Batılı bir diplomat, BMGK üyelerinin ‘bu uzman raporu 14 Eylül’de UNSMIL misyonunun görev süresinin uzatılması öncesinde tartıştığını kaydetti.
4 Eylül’de BMGK üyelerine dağıtılan ve bir kısmı Şarku’l Avsat tarafından da incelenen raporda, Libya’ya yönelik uluslararası ambargonun bir ihlali olarak, giderek artan uçuşlara ilişkin detay verildi. Bu çerçevede özellikle de bu yılın başında Berlin Konferansı’na katılan ülkelerden silah ambargosuna saygı gösterilme sözü verilmesinin ardından daha sonra ihlallerin azalmadan devam ettiği kaydedildi. ABD’lilerin tahminlerine göre Rusya tek başına, 5 binden fazla savaşçıya 338 askeri tedarik gerçekleştirirken, Rus ve Suriyeli askerlerin sayısını da ikiye katladı. Son tırmanışla birlikte geçtiğimiz Ocak ayında Türkiye’nin savaşa müdahale ederek kuşatma altındaki Trablus hükümetine destek için insansız hava araçları, hava savunma sistemleri ve binlerce Suriyeli paralı asker gönderdiği belirtildi.
Raporda, Türkiye yaygın ihlaller gerçekleştirmekle suçlanırken, Haziran ayı başlarında Türk savaş gemileri Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı savaş gemilerinin Libya’ya giden bir Türk kargo gemisini durdurma girişimini engelledi. Türkiye, söz konusu yardım gemisinin insani yardım taşıdığını iddia ederken, soruşturmacılar, Türkiye’nin batısından gelen uçaklarla Libya’nın batısına Türk askeri malzemelerinin tedarik edildiğini belirtti.
Rapor, Katar’ın da savaşa dahil olduğuna dikkati çekerken, Mayıs ve Haziran aylarında Katar hava kuvvetleri tarafından Libya’ya en az 5 kargo uçuşunun gerçekleştirildiği belirtildi. Katar Savunma Bakanı, Türk mevkidaşı ile açık bir dayanışma göstergesi olarak Trablus’a ziyarette bulundu.
Rapor, diğer ülkeleri de Libya’ya ve oradan da Kazakistan’da kayıtlı havayolları aracılığıyla askeri sevkiyatlar göndermekle suçluyor. Aktarılana göre bu uçaklar, Mısır ve Libya hava sahasına girdiklerinde vericilerini ve alıcılarını (konumlarını belirleyen izleme cihazları) kapatmıştı. Soruşturmacılar, uçuş listelerinden bazılarının gönderilerin donmuş yiyecekler, erkek kıyafetleri veya 800 su ısıtıcısı içerdiğini iddia ederek şüpheli derecede belirsiz açıklamalar içerdiğini söyledi.
Rapora göre Halife Hafter’in Nisan 2019’da Trablus hükümetine karşı başlattığı askeri çatışma, ‘sürekli ateşkese aracılık etmeye yönelik uluslararası çabalarla’ hız kesmeden devam ediyor. LUO ve UMH’den güçler, devlet kurumlarından ve sivil toplum kuruluşlarından destek alırken, bu durum da uluslararası bir silahlı çatışmaya geçiş riskini artırıyor. Raporda, Ocak 2020’de LUO’nun, önemli petrol sahalarının kontrolünü ele geçirdiği ve bu durumun da etkili bir petrol ambargosuna yol açtığı kaydedildi. UMH’nin Nisan 2020’de batı kıyı kentlerinin kontrolünü yeniden ele geçirdiği ve LUO güçlerini Haziran 2020 başlarında Trablus’un dış mahallelerinden uzaklaştırdığı ifade edildi. Raporda ayrıca, “Savaş hatları, Temmuz 2020’nin gelmesiyle Sirte ve Cufra bölgesine taşındı” denildi.
Uzmanlar, Libya’da barışı, istikrarı veya güvenliği tehdit eden ve soruşturulan çok sayıda eylem tespit edildiğini vurguladı. UMH’nin Nisan 2020’deki karşı saldırılarından bu yana artan düşmanlıkların devlet kurumlarına ve tesislerine yönelik saldırılarda artışa yol açtığına dikkat çekildi. Uzmanlar, “Göçmenler ve sığınmacılar da dahil olmak üzere Libya’daki siviller, uluslararası insan haklarına yönelik yaygın ihlallere maruz kalmaya devam ediyor” dedi. Aynı şekilde BMGK sözleşmelerinde listelenen terör gruplarının Libya’da hala etkin olduğu ve şiddet eylemlerinin ülkenin istikrarını ve güvenliğini etkilemeye devam ettiği vurgulandı. Silah ambargosunun tamamen etkisiz kılındığını söyleyen uzmanlar, çatışma taraflarına doğrudan destek sağlayan üye devletlerin yaptırım tedbirlerini tamamen göz ardı ettiğini kaydetti. Uzmanlar, ‘üye devletlerin bu ihlallerinin, tüm tedarik hattı üzerinde kontrolü sürdürdükleri anlamına geldiğine ve bu durumun da tespit ve ambargo sürecini zorlaştırdığını belirtti.
Katar, Rusya, Türkiye ve diğerleri: Libya savaşına yabancı müdahaleleri arttı
Katar, Rusya, Türkiye ve diğerleri: Libya savaşına yabancı müdahaleleri arttı
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة