Trump seçimde Pensilvanya’yı kazanmak için kampanyasını yoğunlaştırırken, Biden münazaraya hazırlanıyor

Uçağı Arizona’daki Tucson Uluslararası Havaalanı’na vardığı sırada Trump’ın destekçileri (AFP)
Uçağı Arizona’daki Tucson Uluslararası Havaalanı’na vardığı sırada Trump’ın destekçileri (AFP)
TT

Trump seçimde Pensilvanya’yı kazanmak için kampanyasını yoğunlaştırırken, Biden münazaraya hazırlanıyor

Uçağı Arizona’daki Tucson Uluslararası Havaalanı’na vardığı sırada Trump’ın destekçileri (AFP)
Uçağı Arizona’daki Tucson Uluslararası Havaalanı’na vardığı sırada Trump’ın destekçileri (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, rakibi Joe Biden ile yarın bir araya geleceği ikinci ve son münazaralara başta bir adayın diğerinin konuşmasını kesmemesi için mikrofonların kapatılması olmak üzere Başkanlık Münazaraları Komisyonu tarafından koyulan kuralları eleştirdi. Aynı zamanda Yüksek Mahkeme’nin seçim yetkililerinin postalanan oyları seçim günü olan 3 Kasım sonrasındaki üç gün boyunca saymaya devam etmesine izin verdiği karara şiddetle tepki gösterdi.
Bir önceki münazarada Trump ve rakibi Biden arasında gerçekleşen birçok söz kesme ve aşağılama dolayısıyla bir kaos patlak vermişti. O sıradaki moderator Chris Wallace, adaylardan -bilhassa Başkan Trump’tan- Biden’ın sözlerini kesmeyi durdurmasını defalarca kez talep etmek zorunda kalmıştı. Nitekim Trump, Biden’ın sözünü neredeyse 40 kez kesmişti. Bunun üzerine söz konusu komisyon ise adayları bu seferki moderator Kristen Welker’ın sorularına yanıt vermeleri için kendilerine tahsis edilen süre konusunda birbirlerine saygı duymaya zorlamak için mikrofonları susturma kararı aldı. Ancak Nashville ve Tennessee'de düzenlenecek münazaralara katılacağını söyleyen Trump, dün sabah Fox News’e yaptığı açıklamada “Bence tüm bunlar çılgınca. Fazla tertipli. İnanılmaz bir durum, biz uzun süre kazanıyoruz (…) Bunlar iyi insanlar değil. Mikrofonda komik birçok şey oluyor” ifadelerinde bulundu. Yarın gerçekleştirilecek olan münazara, Trump’ın seçimler öncesinde son kamuoyu yoklamalarında lider durumdaki Biden’ı zayıflatmak için son şansı olacak.
Cumhuriyetçi aday Trump, seçimlere iki hafta kala, 2016’da kazanmasını sağlayan çekişmeli seçim eyaletlerindeki seçmenlerin oylarını kazanmak için rakibi Biden ile yarışıyor. Kovid-19’a yakalanmasının ardından bu ayın başlarında ilk kez kamuoyu karşısına çıkan eşi Melania ile Salı günü ikinci kez ziyaret etmesi planlanan Pensilvanya da bu eyaletlerden biri.
Trump’ın seçim kampanyası, Anketlerin Biden lehine olduğu gösterdiği Pensilvanya dahil olmak üzere çekişmeli eyaletlerdeki yaşça büyük seçmenlere ulaşmak için 55 milyon dolarlık reklam kampanyası yürütüldüğünü bildirdi. Bu, Yüksek Mahkeme’nin seçim yetkililerinin postalanan oyları seçim günü sonrasındaki üç gün boyunca saymaya devam etmesine salgın ve postaların gecikmesi dolayısıyla izin verdiği kararın bir gün ardından geldi. Bu karar, salgın ışığında oylamaya erişimi genişletmek için baskı yapan Demokratlar için zafer sayılıyor.
Trump, Biden'ın ülke çapında yüzde 8 puan önde olduğunu gösteren kamuoyu anketlerindeki boşluğu daraltma çabaları kapsamında Pazartesi akşamı Arizona'yı ziyaret etti. Anketler Pensilvanya’da Biden’ın yüzde 48,8 ile önde olduğunu, Trump’ın ise yüzde 45 oy elde ederek geride kaldığını gösteriyor. Biden, Arizona, Michigan, Kuzey Carolina, Wisconsin gibi seçimin sonucunu belirleyeceği düşünülen tüm çekişmeli eyaletlerde de önde geliyor. Trump, 2016’da gerçekleştirilen seçimlerde Pensilvanya’da yalnızca 44 bin oy ile öne geçmişti.
Trump, Arizona’daki mitingde herkesin önünde ‘suçlu’ nitelemesinde bulunduğu Biden’a karşı gözdağı, uyarı ve suçlama kampanyası yürütüyor. Aynı zamanda Biden’ın oğlu Hunter’ın babasının konumundan yararlanarak yaptığı anlaşmalara değiniyor.
Trump, radikal söyleminde göreve geldiği ilk üç yıla, gerçekleştirdiği uzun ‘başarılar’ listesine odaklanıyor. Cezai adalet reformu, İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn arasında diplomatik ilişkilerin başlaması, ABD Uzay Kuvvetleri’nin kurulması, askeri harcamalardaki artış, Yüksek Mahkemeye başkan seçmesi, ticari anlaşmalar, ABD güney sınırında Meksika ile duvar inşa edilmesiyle ilgili durumlar gibi gelişmeler de bu listede yer alıyor.
Cumhuriyetçi stratejistler, Trump'ın salgın dolayısıyla işyerleri ve okulların kapatılması, insanların işsiz kalması sonrasında kendisi için bir güç alanı teşkil eden ekonomiden bahsetmeye daha fazla zaman ayırmasını umuyor.
Analistler ise Trump'ın 2016’da eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile arasında gerçekleşenden daha zorlu bir mücadele ile karşı karşıya olduğunu öngörüyor.
Diğer yandan, Pazar günü gerçekleştirdiği Kuzey Carolina ziyareti ardından herhangi bir seçim turu düzenlemeyen Demokrat aday Joe Biden ise Delaware'deki evinde münazaraya hazırlanıyor. Aynı zamanda, Biden ve Demokrat Parti'yi desteklemek için Çarşamba günü Pensilvanya ziyaretinde bulunacak olan eski Başkan Barack Obama'ya güveniyor.



İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
TT

İran geniş çaplı füze tatbikatlarına başladı

Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.
Ulusal Güvenlik Konseyi'ne bağlı Nour News Ajansı tarafından yayınlanan bir fotoğrafta, yeri belirtilmeyen füze tatbikatları görülüyor.

İran medyası, ülke genelindeki çeşitli illerde füze denemelerinin başladığını bildirdi.

İran Devrim Muhafızları'na bağlı Fars Haber Ajansı, görgü tanıklarının ifadelerine ve vatandaşlardan gelen haberlere dayanarak, İran genelinde çeşitli yerlerde füze denemelerinin yapıldığını belirtti.

Haberlere göre, füzeler Loristan eyaletinin başkenti Hürremabad'da, Batı Kürdistan eyaletinin (batı) Mahabad şehrinde, İsfahan'da, Tahran'da (merkez) ve ülkenin kuzeydoğusundaki Horasan eyaletinin başkenti Meşhed'de görüldü.


Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
TT

Sarı hattı etkisiz hale getirmek... Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını tehdit eden bir pazarlık kozu

Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)
Gazze şehrindeki enkaz yığınları arasında Hamas mensupları ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) üyeleri (AFP)

ABD’nin Miami kentinde yapılan Gazze anlaşması çerçevesindeki dörtlü arabuluculuk toplantısının sonuçları, haftalar sürebilecek istişarelere işaret ediyor. İsrail kaynaklarından sızan bilgiler, Gazze Şeridi’nin kontrol altındaki alanının yüzde 50’sinden fazlasını kapsayan ve Hamas’ın bulunmadığı bölgede silahsızlandırma olasılığına dair ipuçları veriyor.

Sızıntılar, sarı hat bölgesinde ikinci aşamadan bağımsız kısmi bir yeniden imar planının hazırlandığını öne sürüyor. Uzmanlar, bu hamleyi, arabulucular ve Hamas üzerinde baskı kurmak için bir araç olarak değerlendiriyor; amaç, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahlarını bırakmasını sağlamak.

Uzmanlar, tek taraflı girişimlerin, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasını aksatabileceğini ve İsrail’in bölgeyi bölme ve tamamen çekilmeme hedeflerine hizmet edebileceğini belirtiyor. İlk aşaması 10 Ekim’de uygulamaya konulan barış planının maddeleri de bu olasılıklara işaret ediyor.

İsrail Kanal 12 televizyonuna konuşan bir güvenlik kaynağı, ordunun sarı hat bölgesinde silahsızlandırma çalışmalarını tamamlamak üzere olduğunu belirtti. Kaynağa göre, söz konusu bölge Gazze Şeridi’nin doğusunda yer alıyor ve toplam alanın yaklaşık yüzde 52’sini kapsıyor.

Ekim ayında imzalanan Gazze anlaşmasından bu yana, sarı hat içinde faaliyet gösteren altı tugay, yer üstü ve yer altındaki altyapının onlarca kilometresini yok etti. Aynı kaynak, Hamas’ın kontrol ettiği bölgelerde silahsızlandırmanın önemine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel’den aktardığına göre İsrail ordusu cumartesi günü, Han Yunus’un güneyinde sarı hattın İsrail tarafında Hamas’a ait tünellerin patlatıldığını ve yıkıldığını gösteren görüntüler paylaştı.

Bu adımlar, Yedioth Ahronoth gazetesinin yaklaşık bir hafta önce aktardığı habere göre, Tel Aviv’in, ABD talebi üzerine Gazze Şeridi’nde enkaz kaldırma maliyetlerini karşılamayı ve geniş çaplı mühendislik çalışmalarını üstlenmeyi ilk etapta kabul etmesinin ardından geldi. Haberde, Refah bölgesinde yeniden imar için bir alanın boşaltılmasının planlandığı ifade edildi.

Buna karşılık Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi’nde yeniden imar çalışmalarının acilen başlatılması gerektiğini vurguladı. Abdulati, tek taraflı çözümleri veya Filistin topraklarının demografik ve coğrafi yapısını değiştirme girişimlerini reddettiklerini ve Filistin halkının topraklarından zorla çıkarılmasına izin verilmeyeceğini belirtti.

dcfr
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hattı temsil eden beton blok (AFP)

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve İsrail konularında uzman akademisyen Ahmed Fuad Enver, sarı hattın silahsızlandırılmasıyla ilgili açıklamaların İsrail tarafından yapılan belirsiz ve baskı amaçlı beyanlar olduğunu belirtti. Enver, bu adımların ikinci aşamayı etkilemeyi amaçladığını vurguladı.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise sızıntıları, arabulucular ve Hamas üzerinde ‘doğrudan baskı’ kurma girişimi olarak nitelendirdi. Nazzal, Hamas’ın silahsızlandırılmasının zaman alacağını ve uygulanmasının zorluklar içereceğini, ayrıca İsrail içinde sahte zafer algısı yaratmayı hedeflediğini ifade etti.

Söz konusu tartışmalar, Miami’de yapılan toplantının sonuçlarıyla eş zamanlı olarak gerçekleşti. Mısır, Katar, Türkiye ve ABD’yi temsil eden arabulucuların açıklamasına göre, ABD’nin gönderdiği diplomat Steve Witkoff’un X hesabından aktardığı mesajda, ikinci aşama görüşmelerinde Gazze’de birleşik otorite altında sivil ve kamu düzeninin korunmasını sağlayacak bir yönetim organının güçlendirilmesine vurgu yapıldığı belirtildi. Arabulucular, geçiş sürecinde sivil ve güvenlik alanları ile yeniden inşayı yönetmek üzere Barış Konseyi’nin kurulması ve aktif hale getirilmesine destek verdiklerini açıkladı.

xscdfg
Gazze Şeridi’ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü mensupları, 2023 yılında er-Rimal mahallesinde yıkılan bir binanın enkazı arasında ceset arıyor. (AFP)

Arabulucular, tüm taraflara yükümlülüklerini yerine getirme, itidal gösterme ve denetim mekanizmalarıyla iş birliği yapma çağrısında bulundu. Ayrıca ikinci aşamanın uygulanmasını ilerletmek amacıyla önümüzdeki haftalarda görüşmelerin devam edeceği açıklandı.

Ahmed Fuad Enver, ikinci aşama için geri sayımın başladığını belirterek, “İsrail’in bu aşamaya girmesi için zorunlu bir süreç olacak… Ocak ayında bunu görebiliriz” dedi.

Nizar Nazzal ise Miami toplantısının ikinci aşamanın ana hatlarını çizdiğini, Barış Konseyi, Gazze Yönetim Komitesi ve istikrar güçlerinin oluşturulmasının uygulamaya konduğunu söyledi. Nazzal, buna bağlı olarak İsrail’in, silahsızlandırma ve saldırıların devamı gibi engellere rağmen ABD baskısı altında ikinci aşamaya katılmak zorunda kalacağını ifade etti.


İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
TT

İran: Füze programımız savunma amaçlıdır ve müzakere konusu değildir

Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)
Tahran'da düzenlenen askerî geçit töreninde görülen İran balistik füzeleri (Arşiv – Reuters)

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi bugün yaptığı açıklamada, İran’ın füze programının savunma amaçlı olduğunu ve müzakere edilemeyeceğini belirtti.

Bekayi, “İran'ın saldırganları caydırmak için tasarlanmış savunma yetenekleri hakkında hiçbir koşulda tartışma yapılmasına yer yoktur” dedi.

Amerikan medyasında yer alan haberlere göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan İran’ın balistik füze programındaki herhangi bir genişlemenin hızlı bir müdahaleyi gerektirebilecek bir tehdit oluşturduğunu belirten bir brifing alması bekleniyor.

sdf
İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO), ülkenin güneyindeki Hürmüz Boğazı'nda düzenlenen askeri tatbikat sırasında füze ateşledi. (EPA)

İsrailli güvenlik kaynakları, İran’ın nükleer programını yeniden canlandırma yönünde adımlar atmaya başladığına dair bir dizi işaret bulunduğunu, ancak uranyum zenginleştirmeyi henüz yeniden başlatmadığını açıkladı. Şarku’l Avsat’ın Maariv gazetesinden aktardığına göre, son haftalarda İsrail ve ABD’nin önceki saldırılarında tahrip edilen nükleer reaktörler çevresinde sürekli bir hareketlilik gözlemleniyor.

Kaynaklar, ayda ortalama 3 bin balistik füze üretimi için yoğun çabalar sarf edildiğini belirtti. Bu füzeler eski nesil ve düşük isabetli olmasına rağmen, hedeflerine ulaşanlar ciddi yıkıma yol açabiliyor.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise dün yaptığı açıklamada, Tahran’ın ‘yeni bir saldırı olasılığını göz ardı etmediğini’, ancak ülkenin ‘tam anlamıyla ve öncesine göre daha fazla’ hazır olduğunu belirtti. Arakçi, bu hazırlığın amacının savaşı önlemek olduğunu, savaş istemek olmadığını vurguladı ve İran’ın haziran ayındaki saldırılarda zarar gören altyapıyı yeniden inşa ettiğini kaydetti.

fgt
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve ekibi, 12 Nisan'da Maskat'ta Amerikan heyetiyle yapılan dolaylı görüşmelerin ardından gerçekleştirilen ilk tur görüşmelerin arasında (Arşiv – AFP)

Nükleer tesislerine yönelik saldırılardan önce İran, uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştiriyordu. Bu oran, askeri kullanım seviyesine yakın kabul ediliyor. UAEA, savaşın başlaması sırasında İran’ın yaklaşık 441 kilogram bu düzeyde zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu bildirmiş, ancak 13 Haziran’dan bu yana stokları doğrulamanın mümkün olmadığını açıklamıştı.

Batılı ülkeler, bu seviyede zenginleştirmenin sivil bir ihtiyaç olmadığını savunurken, UAEA İran’ın yüzde 60 oranında uranyum zenginleştiren, nükleer silaha sahip olmayan tek ülke olduğunu belirtiyor.