Tunus hükümetinde revizyon: 5 Bakan görevinden alındı

Protestocular, Tatavin Valiliği’ne saldırdı

Tatavin sokaklarındaki protestolar (AFP)
Tatavin sokaklarındaki protestolar (AFP)
TT

Tunus hükümetinde revizyon: 5 Bakan görevinden alındı

Tatavin sokaklarındaki protestolar (AFP)
Tatavin sokaklarındaki protestolar (AFP)

Tunus Başbakanı Hişam el-Meşişi, dün, haftalardır askıya alınan hükümet değişikliğinin göstergesi olarak 5 bakanı görevden aldı.
Başbakanlık tarafından yapılan açıklamada, Adalet, Sanayi, Spor, Tarım ve Devlet Mülkiyeti bakanlarının görevden alınmasına karar verildiği belirtildi. Bunlardan bazıları, teorikte Cumhurbaşkanlığı himayesinde bulunuyor.
Söz konusu açıklamada, kabine değişikliği prosedürleri tamamlanana kadar geçici bir eylem olarak Meşişi’nin boşalan koltuklar için mevcut hükümetteki bakanları vekaleten görevlendirdiği bilgisi verildi.
Cumhurbaşkanı Kays Said’in Meşişi’nin gerçekleştirdiği kabine revizyonuna itiraz etmesi ve meclisin 26 Ocak’ta güvenoyu verdiği bakanları yemin törenine çağırmaması nedeniyle Tunus’ta karmaşık bir anayasal kriz yaşanıyor.
Çıkar ilişkileri ve yolsuzluk şüpheleri dolayısıyla bazı bakanlara yönelik çekinceleri olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Said, anayasal dayanaktan yoksun oldukları için, değişikliğe eşlik eden prosedürlere yönelik itirazını açıkladı.
Nitekim Başbakanlık, bakanların görevlerini anayasa çerçevesinde yerine getirebilmeleri için bakanlık düzenlemesi yönündeki prosedürlerinin tamamlanmasını sağlayacak tüm çözümlere açık olacağını teyit etti.
Meşişi’nin bakanları görevden alma kararını hızlandırdığı düşüncesindeki Demokratik Blok milletvekili Muhammed Ammar, meselenin iki yürütme otoritesi arasında olduğuna işaret etti. “Ülke şu anda gerçek bir savaş içerisinde. Kemik kıran savaşı. Başbakan bazı düzenlemeler yapıp bunları Cumhurbaşkanı’na sunmak zorunda kaldı. Ya da bakanların cesur davranarak geri çekilmesi daha iyi olacaktı” ifadelerine başvuran Ammar, “Meşişi’nin bugün Cumhurbaşkanı’na gitmekten başka bir çözümü olmadığını” söyledi. Aynı zamanda “Bugün olup bitenler, bir tür saçmalık ve zorla kabul ettirme girişimidir” dedi. 
Diğer yandan, dün sabah Tatavin’den çok sayıda genç, Kamur Oturma Eylemi Koordinatörlüğü gözetiminde Tatavin Valiliği binası önünde protesto düzenledi. Valilik, olayların gelişmesi ardından protestocular tarafından baskına uğradı. Protestocular validen eyaleti terk etmesi talebinde bulunurken güvenlik güçleri ise protestocuları binadan çıkarmaya çalıştı.
Bu protestolar, protestocuların tanımıyla hükümetin oyalama politikası ve Kamur Oturma Eylemi Koordinatörlüğü’ne önceden verilen sözlerin yerine getirilmemesi sebebiyle gerçekleşiyor.
Koordinatörlük, hükümete verilen 72 saatlik sürenin ardından Kamur Anlaşması hükümlerinin tam olarak uygulanması ısrarından vazgeçilmediğini, bu yönde yeniden sokağa ineceklerini vurguladı. Hareketlerinde barışı gözettiklerini, ancak hükümetten yanıt bulamadıklarını da ekledi. Aynı zamanda özel ve kamu mallarına müdahalede bulunmadan tüm tesis ve departmanları kapatmaya, tansiyonu artırmaya devam edecekleri uyarısında bulundu.



Tunus-AB ilişkilerini nasıl bir gelecek bekliyor?

İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
TT

Tunus-AB ilişkilerini nasıl bir gelecek bekliyor?

İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)
İtalya Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı, Tunus Cumhurbaşkanı ve Hollanda Başbakanı’nın Kartaca Sarayı'nda hatıra fotoğrafı (AFP)

Avrupa Birliği (AB), kıtanın güney sınırlarının güvenliğini sağlamaya yönelik yardım karşılığında Tunus'un fon ve mali yardım taleplerine yanıt verdi mi?

Tunus, Avrupa’nın önerisini bu ay sona ermeden kabul edip ardından ise yaklaşık 900 milyon euronun sevkinin yanı sıra, Tunus bütçesi için 150 milyon euro değerinde destek alacak mı? Yoksa değişken küresel durumdan, İtalya dahil olmak üzere bir dizi Avrupa ülkesinde iktidar sağının yasa dışı göç dalgalarını durdurma ihtiyacından yararlanmak için Avrupalı ​​yetkililere baskı yapmaya devam mi edecek?

Hollanda Başbakanı, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Avrupa Komisyonu Başkanı ve İtalya Başbakanı Tunus’ta bir araya geldi (AFP)
Hollanda Başbakanı, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Avrupa Komisyonu Başkanı ve İtalya Başbakanı Tunus’ta bir araya geldi (AFP)

Bu gibi sorular, Avrupa Komisyonu Başkanı, İtalya Başbakanı ve Hollanda Başbakanı’nın Tunus ziyaretine eşlik etti. Pazar günü gerçekleşen ziyaretin ardından, hem Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) sunduğu haksız koşulları, hem de göçmenleri para karşılığı yerleştirme çözümünü eleştiren Cumhurbaşkanı Said’in bu yöndeki yanıtı beklendi. Said, bu çözümün insanlık dışı ve kabul edilemez bir çözüm olduğuna değindi. Nitekim Tunus Cumhurbaşkanı’nın tam olarak ne istediği, tüketim ürünlerindeki sübvansiyonlar kaldırıldığı taktirde Tunus sokaklarının tepkisinin ne olacağı merak ediliyor.

Krizin yaşandığı ekonomik koşullar sürerken Tunus başkentinde yerel bir pazarda iki kadın (Reuters)
Krizin yaşandığı ekonomik koşullar sürerken Tunus başkentinde yerel bir pazarda iki kadın (Reuters)

Tunus işlerine aşina bazı gözlemciler, kapsamlı bir ortaklık paketi için birlikte çalışma anlaşmasının iki tarafın ortak çıkarlarını garanti ettiğine inanıyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Tunus ile AB arasında bu ay sonunda yapılması planlanan bir sonraki Avrupa zirvesine kadar bir anlaşmanın imzalanmasını umduğunu ifade etti. Avrupa ülkeleri, Tunus'un içinde bulunduğu karmaşık ekonomik, sosyal ve siyasi durumda yardım alması halinde binlerce yasadışı göçmeni bir tarafa yerleştirmek için daha ciddi çalışabileceğine inanıyor.

Tunus Cumhurbaşkanı, İtalya Başbakanı'nı Kartaca Sarayı'nda ağırladı (EPA)
Tunus Cumhurbaşkanı, İtalya Başbakanı'nı Kartaca Sarayı'nda ağırladı (EPA)

AB tarafından önerilen beş nokta arasında Tunus'ta yatırımın artırılması, dijital sektörün desteklenmesi, yenilenebilir enerjilerin ihracatına yatırım yapılması ve öğrenci değişim programının daha kapsamlı hale getirilmesi yer alıyor.

AB’nin Tunus'un ilk ticaret ortağı ve ilk yatırımcısı olduğunu kaydeden Ursula von der Leyen, “Avrupa, Tunus'un 2011'den bu yana demokrasiye giden yolunu, diktatör Zeynel Abidin Bin Ali'yi deviren uzun ve çetin yol konumundaki devrimi desteklemiştir” vurgusunda bulundu. Böylece Avrupa'nın şuan siyasi dosyaya girmedeki gecikmesine üstü kapalı bir göndermede bulunmuş oldu.

Tunuslu siyasi analist Cemal el-Arfavi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, pek çok gözlemcinin Tunus ile AB arasındaki ilişkinin gerçekliğine ve katlanarak artan göç akımlarına dikkat çekerek AB’nin kolay kolay para ödemeyeceğini düşündüğünü belirtiyor. Siyasi müzakereler daha karmaşık olacağına, Almanya başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin Tunus'un siyasi gidişatına şüpheyle baktıkları için göçmenlik dosyasını çözmekle yetinmeyip hak ve özgürlüklerden bahsedeceğine de değiniyor.

Tunus başkenti merkezinde Afrikalı göçmenler (AFP)
Tunus başkenti merkezinde Afrikalı göçmenler (AFP)

Tunuslu bir grup insan hakları örgütü, AB’nin bilhassa İtalya'nın, müzakereleri zorlaştıracak olan göçmenlik dosyasını ele alma niyetini sorguluyor. Açıklamada bulunan Tunus Ekonomik ve Sosyal Haklar Forumu (FTDES) Sözcüsü Ramazan bin Ömer, Avrupalı ​​yetkililerin sık sık Tunus'a yaptığı ziyaretlerin ve açıklamaların, Tunus'a şantaj yapmak, ülkedeki iç siyasi, ekonomik ve sosyal kırılganlıktan yararlanmak amacıyla benimsenen eski ve yenilenmiş bir yolun parçası olduğuna dikkat çekti. Zirâ sınır ihracat politikalarında iş birliğini artırmak ve Tunus’u bağımlılık politikalarının bir rehinesi haline getirmek istediklerine değindi.

“Avrupa’nın yıllardır Tunus'u iş birliğine ihtiyaç duyan bir ülke olarak değil de göçü kontrol altına almak için daha fazla donanıma ihtiyaç duyan gelişmiş bir sınır noktası olarak gördüğüne” dikkati çeken Ömer, Avrupa ülkelerinin insanların ölecek olsalar dahi Avrupa’ya gitmemelerini savunduklarını söyledi.