Yeni kanıtlar… Salgın, 2019’un Kasım ayında Wuhan genelinde fark edilmeden yayılmaya başladı

Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
TT

Yeni kanıtlar… Salgın, 2019’un Kasım ayında Wuhan genelinde fark edilmeden yayılmaya başladı

Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)
Wuhan’da koronavirüsten korunmak için maske takan insanlar (AFP)

Çin'den gelen yeni kanıtlar, epidemiyologların uzun süredir şüphelendikleri şeyi doğruluyor. Kanıtlar, koronavirüs (Kovid-19) salgınının, 2019 yılının Kasım ayında Wuhan bölgesi genelinde fark edilmeden yayılmaya başlamasının muhtemel olduğunu gösteriyor.
Wall Street Journal’in haberine göre, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) araştırmacıları, Çinli yetkililerin 2019 yılı Aralık ayı itibarıyla şehir genelinde 174 doğrulanmış Kovid-19 vakası tespit ettiğini söyledi. Açıklama yapan bir araştırmacı, “Bu, önceden düşünülenden çok daha hafif, asemptomatik veya tespit edilmemiş vakaların olduğunu göstermek için yeterli” dedi.
WHO müfettişleri tarafından virüsün kökenlerini incelemek için dört haftalık Çin misyonu sırasında toplanan bilgilere göre, 174 vakanın çoğunun, başlangıçta virüs salgınının kaynağı olarak kabul edilen Wuhan çarşısı ile bilinen bir bağlantısı yok.
Ekip üyeleri, Çinli yetkililerin bu olası geçmiş vakalarla ilgili ön verilerini WHO’ya vermeyi reddettiklerini söyledi.
Aralık ayı itibarıyla virüsün 13 genomik dizisinin test edilmesi üzerine WHO araştırmacılarına göre Çinli yetkililer, çarşıyla ilişkili olanlar arasında benzer diziler buldular. Ancak yapılan araştırmalara göre çarşıyla ilgisi olmayan kişilerde küçük farklılıklar olduğu ifade edildi.
WHO ekibindeki Hollandalı bir virolog olan Marion Koopmans, iki grubun muhtemelen Kasım ortası ile Aralık başı arasında ortaya çıkmaya başladığını, ancak bunun muhtemelen Eylül ayına kadar uzanan enfeksiyonları gösterdiğini söyledi.

WHO ekibi Wuhan'da neler öğrendi?
WHO’nun Wuhan misyonu, koronavirüsün bir hayvan yoluyla insanlara doğal olarak yayılmasının muhtemel olduğunu buldu. Bu, diğer kanıtlarla birlikte, koronavirüs salgının Kasım ayının ikinci yarısı sırasında veya bundan kısa bir süre önce insanlara sıçrayıp birkaç kişinin enfekte olmasına neden olduğunu ve ardından Wuhan'da büyük bir salgını tetiklediğini gösteriyor. Aralık ayına gelindiğinde, virüs hem çarşıyla bağlantısı olan kişiler arasında hem de onunla hiçbir bağlantısı olmayanlar arasında daha geniş bir alana yayılıyordu.
WHO ekibinden Avustralyalı bir mikrobiyolog olan Dominic Dwyer, "Aralık ayında insanların bilmediği veya tespit edilemeyen çok sayıda vaka olmuş olmalı" dedi.
Ekipte yer alan Danimarkalı epidemiyolog Thea Fischer, geçtiğimiz hafta virüsün ‘buzdağının görünen kısmı’ olarak tanımladığı ilk ciddi vakalardan önce ‘kesinlikle halk arasında yayıldığını’ belirtti.
The Wall Street Journal tarafından gerçekleştirilen röportajda altı WHO araştırmacısı tarafından yapılan bu değerlendirmeler, virüsün Wuhan'da nasıl yayıldığına dair ortak bir resim çiziyor: Kasım ayında fark edilmeden daha düşük bir seviyeye yayıldı ve Aralık ayında başka bir salgına zemin hazırladı.
Dünya Sağlık Örgütü, antikor testi için 2019 yılının Aralık ayından önceki aylardan kan örnekleri almaya çalışıyor. Araştırmacılar ayrıca, Çinli yetkililerin 8 Aralık'ta olduğunu söylediği resmi olarak teyit edilen ilk vakadan önce virüsün yayılmasının boyutunu belirlemeye çalışmak için o dönemde hastalığa yakalanan binlerce kişi hakkındaki ön verilere erişmek istiyor.
Hastalığa neden olan mutasyonların oranını inceleyen Cambridge Üniversitesi'nden araştırmacılar, geçen yıl virüsün muhtemelen ilk olarak 2019 yılının Eylül ayı sonu ile Kasım ayı sonu arasında yayılmaya başladığını söyledi.
Aynı şekilde, Arizona Üniversitesi ve California Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, Hubei eyaletindeki enfeksiyonun 2019 yılının Ekim ayı ortasında çıkmış olabileceğini gösterdi.



ABD'de yürütülen cinsel şantaj soruşturması, Fildişi Sahili'ne uzandı

Şantajcılar, Şubat 2022'de bir kız çocuğundan mesaj aldığını düşünen Last'tan 5 bin dolar istese de yalnızca gencin biriktirdiği 150 doları alabilmişti (Pauline Stuart)
Şantajcılar, Şubat 2022'de bir kız çocuğundan mesaj aldığını düşünen Last'tan 5 bin dolar istese de yalnızca gencin biriktirdiği 150 doları alabilmişti (Pauline Stuart)
TT

ABD'de yürütülen cinsel şantaj soruşturması, Fildişi Sahili'ne uzandı

Şantajcılar, Şubat 2022'de bir kız çocuğundan mesaj aldığını düşünen Last'tan 5 bin dolar istese de yalnızca gencin biriktirdiği 150 doları alabilmişti (Pauline Stuart)
Şantajcılar, Şubat 2022'de bir kız çocuğundan mesaj aldığını düşünen Last'tan 5 bin dolar istese de yalnızca gencin biriktirdiği 150 doları alabilmişti (Pauline Stuart)

ABD'nin Kaliforniya eyaletinde yaşayan 17 yaşındaki Ryan Last'ın 2022'deki ölümü üzerine başlayan soruşturmada önemli bir gelişme meydana geldi. 

Fildişi Sahili'nde "uluslararası cinsel şantaj şebekesi" kurdukları iddiasıyla 4 erkek tutuklandı. 

Bu şebekenin ABD, Kanada ve Avrupa'da binlerce kişiyi hedef aldığı ve mağdurlar arasında pek çok çocuğun bulunduğu, ABD Adalet Bakanlığı'nın açıklamasında belirtildi.  

Geçen hafta yapılan açıklamada ölümle sonuçlanan şantajı yaptığı iddia edilen bir kişinin nisanda yakalandığı duyuruldu. Alfred Kassi'nin telefonunda ölüme yol açan fotoğrafların hâlâ bulunduğu bildirildi. 

Batı Afrika ülkesindeki tutuklanan üç diğer erkek de para aklamayla suçlandı.

Ryan Last, Meta'ya bağlı bir sosyal medya platformunda kendisini kadın olarak tanıtan biriyle çıplak fotoğraf alışverişi yapmıştı. Şantaja uğrayan çocuk hem 150 dolar ödemiş hem de bu fotoğrafların ifşa edilmesinden korkarak kendi yaşamını sonlandırmıştı. 

Ryan Last'ın annesi Pauline Stuart, perşembe günü CNN'e konuştu. Bu haberi hiç beklemediğini vurgulayarak "Bunun hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğine inanıyordum ama kolluk kuvvetleri hiç pes etmedi" dedi. 

Fildişi Sahili, vatandaşlarını yurtdışına iade etmediği için 4 şüpheli kendi ülkelerinde yargılanacak.

Aralık 2022'de aynı şebeke adına çalıştığı iddia edilen bir kişi Kaliforniya'nın Los Angeles kentinde yakalanarak 1,5 yıl hapis cezası almıştı. 

FBI yürüttüğü soruşturmada Ryan Last'ın yaşadığı San Jose kentindeki polis, ABD Dışişleri Bakanlığı ve Meta'nın desteğini aldı. 

ABD Adalet Bakanlığı, sağladığı kritik bilgilerden dolayı Meta'yı övdü. 

2024'te görülen benzer bir davada cinsel içerikli şantajla suçlanan Nijeryalı iki kardeş, ABD'de 17,5 yıl hapis cezası almıştı. Bu ikili de 17 yaşındaki bir çocuğun intihar etmesine yol açmıştı. 

CNN'e konuşan Dr. Scott Hadland, ergenlerin beyinlerinin gelişiminin henüz tamamlanmadığını vurgulayarak ailelere çocuklarının internet kullanımını denetleme çağrısında bulundu. 

Hadland, ebeveynlerin cinsel şantaj gibi ihtimalleri göz önünde bulundurarak çocuklarına güven vermesi gerektiğini de sözlerine ekledi:

Hata yaptıklarında sizinle konuşabilecek rahatlığa sahip olmalarını sağlayın.

Independent Türkçe, CNN, AP