Vatikan’dan bir heyet, Papa’nın ziyaret hazırlıkları için Irak’ın güneyini ziyaret etti

Nasıriye’ye ulaşan Vatikan heyeti (Zikar Vali Ofisi)
Nasıriye’ye ulaşan Vatikan heyeti (Zikar Vali Ofisi)
TT

Vatikan’dan bir heyet, Papa’nın ziyaret hazırlıkları için Irak’ın güneyini ziyaret etti

Nasıriye’ye ulaşan Vatikan heyeti (Zikar Vali Ofisi)
Nasıriye’ye ulaşan Vatikan heyeti (Zikar Vali Ofisi)

Vatikan’dan bir heyet, Katolik Kilisesi lideri Papa Francis’in Irak’a düzenleyeceği tarihi ziyarete hazırlıklar kapsamında dün Zikar vilayetinin kent merkezi Nasıriye’ye ulaştı. Papa’nın 3 gün sürecek Irak ziyaretinin güzergahında Bağdat, Nasıriye, Necef, Ninova ve Erbil bulunuyor.
15 kişilik heyet, Papa’nın ziyaret hazırlıklarıyla ilgili bilgi almak amacıyla Nasıriye’de yer alan antik Ur kentindeki Ziggurat’ı ziyaret etti. Nasıriye’den bir kaynak, “Heyet, kentteki bazı sağlık kuruluşlarına uğrayabilir” dedi.
Güvenlik zafiyeti, kötü hizmet ve işsizliğe karşı aylarca süren protestolar sonucu Zikar ve Nasıriye’de bir buçuk yıldan uzun bir süredir istikrarsızlık hâkim.
Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, geçen hafta yaptığı açıklamada, isim vermeden ‘bazı çevrelerin’ Papa ziyaretine itiraz ettiğini belirterek, “Dinlere açık olmak güzel bir durumdur. Onun (Papa) Irak ziyareti memnuniyet vericidir” değerlendirmesinde bulundu.
Beklenen Papa ziyareti Iraklı çevrelerin çoğunun ilgisini çekiyor. Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi, geçen hafta Vatikan’ın Bağdat Büyükelçisi Metja Scoffer ile görüşmesinde ziyaret hazırlıklarını ele aldı. Kazimi, ziyaretin “Irak ve bölge genelinde istikrarın yerleşmesine ve kardeşlik ruhunun yayılmasına katkı sağlayacağını” ifade etti.
Irak Cumhurbaşkanı Danışmanı İsmail el-Hadidi, önceki gün Irak resmi haber ajansı INA’ya yaptığı açıklamada, koronavirüs sebebiyle uygulanacak sokağa çıkma yasağının Papa ziyaretini etkilemeyeceğini belirtti. Hadidi, “Koronavirüsün yayılması ve yasakların sıkılaştırılması Papa’nın Irak’a yönelik ziyaret programını etkilemeyecek” dedi. Hadidi ayrıca, ziyaretin ertelenmesinin gündemde olmadığını kaydetti.
Vatikan, 5-8 Mart tarihleri arasında gerçekleşecek ziyaretin programını daha önce ilan etmişti. Programa göre, Papa’nın Bağdat’ın yanı sıra Necef’e düzenleyeceği ziyarette Iraklı Şiilerin en üst dini merci Ali es-Sistani ile bir araya gelmesi bekleniyor. Ülke basınında, Necef’teki görüşme sırasında yüksek dini merci Sistani ile baş rahip Papa arasında ‘kardeşlik belgesinin’ imzalanacağı yönünde haberler yer aldı.
Katoliklerin ruhani lideri Francis’in, Bağdat’taki Seyyide El Necat isimli Süryani Katolik Katedrali’ni ziyaret etmesi bekleniyor. El Kaide’nin 2010’da Katedrale düzenlediği saldırı sonucu o sırada içeride ibadet eden onlarca kişi hayatını kaybetmiş, onlarcası da yaralanmıştı. Papa’nın ziyaret güzergahında ayrıca Nasıriye’deki antik Ur kenti, Hristiyan nüfusun ağırlıkta olduğu Sehl-i Ninova ve Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) Erbil bulunuyor. Papa, Bağdat ve Erbil’de üst düzey yetkililerle bir araya gelecek.
Papa Francis’in Erbil ziyareti hazırlıklarını organize eden Papaz Abid Dinha Abdulahad geçen hafta, Papa’nın Ninova vilayeti ve IKBY ziyaretleri hakkında detaylı bilgi vererek, bu ziyaretin “tarihi çağrışımlara” sahip olduğunu, kilise tarihindeki ilk ziyaret olacağını ve Erbil’deki Franso Harir Stadyumu'nda ayin düzenleneceğini belirtti. Abdulahad, “30 bin kişilik statta sosyal mesafenin uygulanması için 10 bin kişi alınacak ve maske kullanımına özen gösterilecek. Papa ile açık bir mekânda görüşülmesine sağlamak için IKBY’nin tüm bölgelerinden gelenlere sandalye tahsis edilecek” bilgisini paylaştı.
Papa’nın, yolun iki tarafında kendisini karşılayan kişileri selamlamak için Erbil’i araçla turlayacağını belirten Abdulahad, “Bu yer ve özellikle de Adiabene ve Arbaelo (Erbil), dünyada en eski Hristiyan topluluğun bulunması sebebiyle, Kilise için oldukça önemli. Zira Hristiyanlık dünyanın dört bir yanına buradan yükseldi … Geçtiğimiz yıllarda, özellikle 2003 ve 2014 sonrası olaylarda ve Seyyide Necat Kilisesi olayında acı çeken ve yorulanlara bir destek olarak bakıyoruz bu ziyarete. Papa ve Kilise’nin bu ziyaretle verdiği mesaj, savaşlardan acı çeken herkese umut getirdi” ifadelerini kullandı.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.