Gannuşi'nin üçlü toplantı girişimi Tunus muhalefetinin hedefinde

Tunus Hava Yolları'ndaki işçiler, bir Türk şirketi ile aralarındaki anlaşmazlık sonucunda varlıklarına el koyma kararının ardından Cuma günü Tunus'un başkentinde düzenlenen protestoya katıldı(EPA)
Tunus Hava Yolları'ndaki işçiler, bir Türk şirketi ile aralarındaki anlaşmazlık sonucunda varlıklarına el koyma kararının ardından Cuma günü Tunus'un başkentinde düzenlenen protestoya katıldı(EPA)
TT

Gannuşi'nin üçlü toplantı girişimi Tunus muhalefetinin hedefinde

Tunus Hava Yolları'ndaki işçiler, bir Türk şirketi ile aralarındaki anlaşmazlık sonucunda varlıklarına el koyma kararının ardından Cuma günü Tunus'un başkentinde düzenlenen protestoya katıldı(EPA)
Tunus Hava Yolları'ndaki işçiler, bir Türk şirketi ile aralarındaki anlaşmazlık sonucunda varlıklarına el koyma kararının ardından Cuma günü Tunus'un başkentinde düzenlenen protestoya katıldı(EPA)

Tunuslu muhalefet partileri Parlamento Başkanı Raşid Gannuşi’nin ülkenin üç başkanı; Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Parlamento Başkanı arasında art arda dört haftadır devam eden ve Cumhurbaşkanı Kays Said’in, Başbakan Hişam el-Meşişi hükümetindeki yeni bakanların yemin etmelerini reddetmesi ile ilgili siyasi krizi aşmak için bir toplantı yapma girişimini hedef aldı. Demokratik Akım ve Halk Hareketi liderleri, Tunus parlamentosunun yaptığı girişimleri ‘siyasi saçmalık’ olarak atnımladı tanımladı.
Demokratik Akım partisi liderlerinden biri olan Muhammed Ammar, Gannuşi’yi meclis kurumunu istismar etmekle suçladı. Parlamentodaki partilerin onu mevcut siyasi krize bir çözüm bulması için kendileri adına konuşmakla görevlendirmediğini söyledi. Ammar ayrıca Demokratik Akım partisinin bu girişimden önce, Başbakan’a Parlamento Başkanı ve ona destek veren siyasi akımların desteğini kazanmak için ‘ileriye kaçış politikası’ yerine doğrudan Cumhurbaşkanı ile görüşme çağrısında bulunduğuna dikkat çekti. Muhammed Ammar, Parlamento Başkanı tarafından yayınlanan yazışmaların meclis içindeki partileri hiçbir şekilde bağlamadığını ifade ederek, meclisin bu girişime katılmak ve desteklemek için toplanmayacağını vurguladı.
Öte yandan Halk Hareketi Partisi lideri Halid el-Kirişi, Parlamento Başkanı’nın girişiminin ‘hatalı bir adım’ olduğunu söyledi. Bu davranışı ‘keyfi’ olarak değerlendiren Kirişi, bunun yalnızca Nahda Hareketi grubu için bağlayıcı olduğunu ifade etti. Kirişi, girişimin ‘bir öneri formatında’ olmadığını yalnızca siyasi bir tutumu temsil ettiğine dikkat çekti. Bunun, Raşid Gannuşi’den güvenoyunun çekilmesi talebiyle mücadele bağlamında kafa karışıklığı yaratmayı amaçlayan bir adım olduğunu söyleyen Kirişi,  bakanlıkların değiştirilmesi konusunda Başbakan’ı Cumhurbaşkanı’na ‘meydan okumaya ve diyalogdan kaçmaya’ teşvik edeninin Parlamento Başkanı’nın kendisi olduğuna dikkat çekti.
Nahda Hareketi liderlerinin ikili oynadığına işaret eden Kirişi, bir yandan krizin üstesinden gelmek için üç başkan arasında bir toplantı yapılması çağrısında bulunduklarını fakat diğer yandan destekçilerine ‘meşruiyeti desteklemek ve Tunus anayasasını uygulamaya koyma’ gerekçesiyle 27 Şubat’taki mitinge kitlesel katılmanın gerekliliğine vurgu yaptıklarını söyledi.
Nahda Hareketi’nin yaptığı yürüyüş çağrısı; Hareket’in Ulusal Gençlik Ofisi tarafından düzenlendiği ve önümüzdeki Cumartesi gerçekleştirilmesi bekleniyor. Hareket bir toplantı gerçekleştirerek, bu yürüyüşün başarıya ulaşması için gençlerin katkıda bulunmasının gerekliliğine dikkat çekildi. Gençlik Ofisi tarafından yapılan açıklamalarda, parti içerisindeki ve destekçiler arasındaki gençleri, Cumartesi günü gerçekleştirilmesi beklenen mitinge demokratik olan bu ülkenin anayasasının korunması ayrıca kalkınma ile ilgili ve sosyal reformların uygulanmasının hızlandırılması için aktif ve güçlü bir katılım çağrısında bulunuldu.
Gözlemciler, Nahda Hareketi’nin bu yürüyüşten Tunus'taki popülaritesini ve büyük ölçüde yararlandığı devrim yolunu savunmak için sokağı seferber etme yeteneğini gösterme konusunda yararlanacağını düşünüyor.
Çoğu sol hareketin üyesi olan muhalefet partileri, 6 Şubat’ta başkent sokaklarında benzer bir protesto yürüyüşü düzenledi. Ancak güvenlik raporları katılımcı sayısının en fazla bin kişi olduğuna yeterli katılımın sağlanmadığını ortaya koydu.
Muhalif Özgür Anayasa Partisi Lideri Abir Musa, dün Suse kentinde gerçekleştirdiği mitingde yaptığı konuşmada, biriken siyasi anlaşmazlıkları çözmek için sokağa çıkma tehdidi konusunda iktidarı elinde tutan bazı partilerin, sokağa çıkmanın kan dökülmesine yol açacağını iddia edere halkı tehdit edip korkutmaya çalıştığını söyledi.  Ülkeyi mevcut durumdan kurtarmak için barışçıl protesto ve gösterilerin gerekli olduğunu vurguladı.
Abir Musa, bakan değişikliği konusu bağlamında önerilen bakanların yemin törenleri konusunda devam eden tartışmalar hakkında, “Ülkenin iktidardaki iki başkanı arasında yetkiler ve gündemler uğruna kemik kıran bir savaş olduğu düşünüldüğünde, bu çatışmanın ilkeli meselelerle ve ülkenin çıkarlarıyla hiçbir ilgisi yoktur” ifadelerini kullandı.
Musa, partisinin destekçilerinin ülkenin iflas etmesi ve ‘yabancı sermayenin elinde rehin kalması’ kabusunun ortaya çıkmasının ardından yoksulluk ve açlıktan muzdarip olduklarını söyleyen halkın taleplerini yerine getirmek için kuzeydeki Bizerte'den güneydeki Tatavin'e kadar Tunus sokaklarına ineceğini açıkladı. Abir Musa ayrıca, “Eğilmeyeceğiz, ellerimizi kanlı ellerin üzerine koymayacağız ... Galip geleceğiz” dedi.



Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
TT

Hamas yanlısı bir araştırmacının özür tweeti, destekçileri arasında öfkeye yol açtı

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nda İsrailli rehinelerin cesetlerini arayan İzzeddin el-Kassam Tugayları savaşçılarının yanında duran Filistinli bir çocuk, 1 Aralık 2025 (EPA)

Hamas yanlısı Filistinli bir araştırmacının, hareketin siyasi büro üyelerinden birinden kamuoyu önünde özür dilemesi, özellikle bu özrün söz konusu üyenin siyasi bir açıklamasına yöneltilen eleştirinin ardından gelmesi nedeniyle Hamas destekçileri arasında tepkiye yol açtı.

Katar’da yaşayan ve Hamas’a desteğiyle bilinen Filistinli siyasi araştırmacı Mahmud Hamid el-İle, salı akşamı X platformunda, hareketin yine Katar’da bulunan siyasi büro üyesi Muhammed Nazzal’dan özür diledi. El-İle, özrünü bir ay önce aynı platformda Nazzal’ın Hamas’ın silahları ve Gazze Şeridi’ndeki geleceğine ilişkin açıklamalarının ardından paylaştığı bir mesajda yer verdiği ifade nedeniyle yaptı.

Krizin kökeni, geçen yıl ekim ayında Reuters’ın yayımladığı bir habere dayanıyor. Haberde, Nazzal’a Hamas’ın Gazze Şeridi’nde silah bırakıp bırakmayacağı sorulduğunda verdiği yanıt aktarılmıştı. Nazzal, “Evet ya da hayır diyemem” ifadesini kullanmış, ardından “Silah meselesi genel bir ulusal konudur ve yalnızca Hamas’la ilgili değildir. Sahada silahlı gücü olan başka gruplar da var” demişti.

Bu açıklamalar Hamas içinde geniş çapta tepki çekti. Tepki gösterenler arasında, sözlerin muğlaklığı nedeniyle eleştiriler yönelten araştırmacı Mahmud el-İle de vardı. El-İle, açıklamaların hem siyasi büro üyesi tarafından yapılmış olmasına hem de hareketin farklı kademelerindeki, özellikle Gazze’de yaşayan veya aslen Gazze kökenli olan diğer yöneticilerin tutumlarıyla çelişmesine dikkat çekmişti.

Nazzal’ın sözlerine yönelik itirazların büyümesi üzerine Hamas bir açıklama yayımlayarak beyanların ‘bağlamından koparıldığını’ bildirdi.

Paylaşımına gelen tepkilerin ardından birkaç gün sonra eleştirisini silmek zorunda kalan el-İle, krizin bu noktada sona erdiğini düşünüyordu.

Özrün sebebi neydi?

Ancak özrün yayımlanması, bunun nedenine ilişkin yeni soru işaretleri doğurdu. Daha sonra X platformundaki bazı Hamas yanlısı kullanıcıların paylaşımlarına ve Katar’daki hareket kaynaklarının Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamalara göre, olayın arka planında Muhammed Nazzal’ın attığı adım bulunuyor. Buna göre Nazzal, uzun yıllardır ikamet ettiği Doha’da Katar resmi makamlarına Mahmud el-İle hakkında şikâyette bulunarak, kendisine hakarette bulunduğu ve manevi zarar verdiği iddiasını gündeme getirdi.

ghy
Katar'ın başkenti Doha'da İsrail’in hava saldırısı düzenlediği bina (Reuters)

Kaynaklardan birine göre, pek çok kişi, aralarında bazı üst düzey yöneticiler de olmak üzere, arabuluculuk yaparak anlaşmazlığı çözmeye çalıştı, ancak Nazzal, kendisine yönelik ifadeler nedeniyle X platformu üzerinden kamuoyuna açık bir özür yayınlanmasında ısrar etti. Bu şart yerine getirilince, Nazzal’ın başka bir talepte bulunmaması ve anlaşmazlığın kapanması üzerinde uzlaşıldı. Buna rağmen Nazzal’ın ‘maddi tazminat talebinde ısrar ettiği’ ifade edildi.

Hareketle ilişkili başka kaynaklar ise ‘Mahmud el-İle’nin özrünün krizi çözmek için yalnızca ilk adım olduğunu, sürece müdahil olan bazı kişilerin Nazzal’ın öfkesini yatıştırmak ve onu şikâyeti geri çekmeye ikna etmek amacıyla el-İle’yi bu yöne yönlendirdiğini’ aktardı.

Aktivistler arasında öfke

Hamas’ın içinden ve dışından birçok isim özür meselesine tepki gösterdi. Tepki verenler arasında Filistinli gazeteci Muna Havva da vardı. Havva, sosyal medya hesabında, “Filistin’deki özgürlük hareketlerinin tarihinde, ne yaşanırsa yaşansın, bir liderin kendi mensuplarından birini üçüncü bir tarafa ya da başka bir otoriteye şikâyet ettiği tek bir örnek dahi yoktur. Bu davranış ne ulusal örgütlerin ahlakıyla ne de kabile geleneklerinde kabul gören en basit sığınma kurallarıyla bağdaşır. Utanç verici, acı verici, üzücü” diye yazdı.

Havva bir başka paylaşımında ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail’in bugünkü genişlemesi kadar tehlikeli bir dönem görülmedi; tarih de Gazze’de halkımızın yaşadığı kadar vahim bir katliama tanıklık etmedi. Bu felaketin ortasında, halkımızın önde gelen isimlerinden biri, bir gencin attığı bir tweet yüzünden onu başka bir devlete şikâyet ediyor; geçimini ve güvenliğini riske atıyor. ‘Direniş’in liderleri halkımızdan ateş altında direnmelerini isterken, tek bir eleştiri cümlesine dahi tahammül edemiyor.”

Ayrıca Hamas gibi gruplara verdiği destekle bilinen aktivist Cemil Mikdad da konuya ilişkin paylaşım yaptı. Mikdad, “Hamas’tan bir yönetici, Katar’da yaşayan bir Filistinliyi, hakkında Katar mahkemelerinde dava açtıktan sonra uzun bir özür metni yayımlamaya zorladı; üstelik yalnızca kendisini eleştirdiği bir önceki paylaşım yüzünden!” ifadesini kullandı. Mikdad sözlerini şöyle sürdürdü: “Harika gerçekten… Nereye geldik? Halk olarak eleştirme hakkına sahip olduğumuz ve bizi dinlemekle yükümlü olan liderlerimiz, şimdi Arap mahkemelerini bize karşı bir güç olarak kullanıyor. Bu da ne demek oluyor? Siz ne hale geldiniz böyle, cahiller?!”

Hamas’ın silahlı yapısının geleceği, hareketin üst düzey isimlerinin açıklamalarında uzun süredir farklılık gösteren bir başlık olarak öne çıkıyor. Hamas’ın yurt dışı sorumlusu Halid Meşal, geçtiğimiz cumartesi günü İstanbul’da düzenlenen bir panelde, “Hamas’ın ancak bir Filistin devleti kurulması hâlinde silah bırakabileceğini” söyledi.

Buna karşın, Meşal’in açıklamasından yalnızca bir gün sonra, Hamas yetkilisi Basim Naim AP’ye yaptığı değerlendirmede, hareketin kapsamlı bir güvenlik ve siyasi düzenlemenin parçası olmak kaydıyla ‘silahların depolanması ya da dondurulması gibi seçeneklerin görüşülmesine açık olduğunu’ belirtti.

Hamas’ın siyasi büro üyelerinden Husam Bedran ise salı günü yaptığı açıklamada, sürecin ikinci aşamaya geçmesinin ‘İsrail’in ihlalleri durdurmasına’ bağlı olduğunu ifade etti. Öte yandan Hamas’ın birçok lideri ve sözcüsü, aralarında Halil el-Hayye ve Hazım Kasım’ın da bulunduğu isimler, hareketin ikinci aşamaya geçmeye ‘hazır olduğunu’ vurgulayan açıklamalarını sürdürdü.


Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
TT

Amerika Birleşik Devletleri'nin Gazze'de yakın zamanda ikinci aşamanın yaşanacağına dair beklentileri

Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)
Filistinliler, dün Gazze şehrinde fırtınanın ardından sular altında kalan caddeden geçmek için bir aracın çektiği el arabasına biniyorlar (AP)

ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Gazze barış planının ikinci aşamasına ilişkin gelişmeler hakkında "yakında" duyurular beklediğini belirterek, Washington'un Hamas'ın yeniden yapılanmasına izin vermeyeceğini vurguladı.

Waltz, planın ana bileşenlerinin, hizmetleri yönetecek teknokrat bir Filistin yönetimi, ilgili tarafların maliyetleri karşılamasını sağlayacak bir finansman mekanizması ve son olarak uluslararası bir istikrar gücü olduğunu açıkladı.


İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
TT

İsrail, Gazze'ye gönderilecek yardımlar için Ürdün ile olan sınır kapısını yeniden açtı

Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)
Kral Hüseyin Köprüsü ile Ürdün arasındaki sınır geçişi (AFP)

İsrail ve Filistinli yetkililer AFP'ye verdikleri demeçte, İsrail'in, Gazze'ye yardım taşıyan kamyonlar için Ürdün ile işgal altındaki Batı Şeria arasındaki Kral Hüseyin Köprüsü (Allenby Köprüsü) sınır kapısını, kapanmasından yaklaşık üç ay sonra dün yeniden açtığını söyledi.

İsrail, eylül ayında Ürdünlü bir sürücünün sınırda ateş açarak iki İsrail askerini öldürmesinin ardından sınır kapısını kapatmıştı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre birkaç gün sonra, sınır kapısı bireysel geçişlere yeniden açıldı, ancak savaşın harap ettiği Gazze Şeridi'ne yönelik insani yardımlara kapalı kaldı.

İsrail hükümetinin Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü (COGAT) sözcüsü, "Allenby Köprüsü sınır kapısı bugün açıldı ve kamyonlar Allenby Köprüsü'nden Gazze'ye geçiyor" dedi. Adının açıklanmasını istemeyen bir Filistinli yetkili de sınır kapısının yeniden açıldığını doğruladı.

Yetkilinin açıklamasına göre, salı günü çimento ve yapım malzemesi taşıyan 96 kamyonun geçişine izin verildi. Dün ise insani yardım taşıyan 20 kamyon bu sınır kapısından giriş yaparken, inşaat sektörü için kumun da bugün girişine izin verilmesi bekleniyor.

Sınır kapısının kapatılmasından bu yana Ürdünlü yetkililer, Batı Şeria'nın kuzeyindeki Şeyh Hüseyin sınır kapısından Gazze'ye yardım ulaştırabildiklerini söylüyor. Salı günü bir İsrailli yetkili, Ürdün'den Allenby Köprüsü sınır kapısından mal ve yardım transferinin yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Yetkili şöyle devam etti: “Gazze Şeridi'ne giden tüm yardım kamyonları, kapsamlı bir güvenlik kontrolünden geçtikten sonra, refakat ve güvenlik eşliğinde seyahat edecek… Ürdünlü sürücüler ve kargolar için güvenlik kontrolü ve kimlik doğrulama prosedürleri sıkılaştırıldı. Geçişi güvence altına almak için özel güvenlik güçleri görevlendirildi.”

Ürdün Vadisi'ndeki sınır geçişi, Batı Şeria'dan Filistinlilerin İsrail topraklarına geçmeden ayrılmalarına olanak tanıyan tek geçiş noktasıdır.

İsrail, özel izinleri olmadığı sürece Filistinlilerin havaalanlarından geçmesine izin vermiyor.