İran, Arak reaktöründe soğutma sistemlerini test etmeye başlıyor

Arak reaktörü (AFP)
Arak reaktörü (AFP)
TT

İran, Arak reaktöründe soğutma sistemlerini test etmeye başlıyor

Arak reaktörü (AFP)
Arak reaktörü (AFP)

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, İran’ın Arak Ağır Su Reaktörü’ndeki soğutma sistemlerini bu yıl tam anlamıyla çalıştırmak için test edeceğini açıkladı.
Reuters’a göre Kemalvendi, sıvı ve destek sistemlerinin başlangıcını içeren soğutma testinin bu Pazar günü başlayacak olan İran yeni yılının başında yapılacağını söyleyerek, “Başka bir deyişle akaryakıt, depolama ve diğer alanlarda ilerleme kaydettik” dedi.
İran, ABD Başkanı Joe Biden’a selefi Donald Trump’ın çekildiği nükleer anlaşmaya geri dönmesi yönünde baskı yapmak için son zamanlarda nükleer anlaşmanın şartlarını ihlal etme sıklığını artırdı.
Anlaşmayı kurtarmak için ilk adımı kimin atması gerektiği konusunda iki taraf arasındaki gerginlik devam ediyor.
İran, 2015 anlaşması kapsamında Tahran’ın yaklaşık 250 kilometre güneybatısında bulunan Arak reaktörünü kapatmayı kabul etmişti. Sınırlı miktarda ağır su üretmesine izin verilen Tahran, reaktörü yeniden tasarlamak için çalışırken, tıbbi ve tarımsal kullanım için izotop yapmayı planladığını savunuyor.
Diğer yandan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) hazırladığı yeni rapor, İran’ın, Natanz yeraltı tesisinde IR-4 santrifüjünün ikinci dizisini kullanarak uranyum zenginleştirme işlemini hızlandırıldığını ortaya koydu.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.