عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)

Bir tür orman geunonu (bir eski dünya maymunu cinsi) olan nokta burunlu maymunların dişilerinin, leopar gibi vahşi yırtıcılara karşı kendilerini savunmak için erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi.
Bilim insanları söz konusu maymunlar üzerindeki araştırmalarını Kongo'daki Noubalé-Ndoki Ulusal Parkı'nda yaşamını sürdüren 19 grup üzerinde yürüttü. Çalışmalar sırasında bir araştırmacı, leopar kıyafeti giyip maymunlara yaklaşarak bir tehdit yarattı.
Araştırma ekibi, erkek ve dişi maymunların leopar tehdidine farklı tepkiler gösterdiğini keşfetti. Zira dişi maymunlar, erkeklerin gruplarını korumasını talep eden bir alarm verdi.
Bunun ardından erkek maymunlar gruba yaklaştı. Söz konusu erkekler, yırtıcılara karşı savunma yapmaya işaret eden bir çağrı yaptı.
Bilim insanları, erkeklerin bu çağrıyla dişi maymunlara alarmı bitirebileceklerine dair güvence verdiğini belirtti. Dişilerin yalnızca bahsi geçen çağrı geldiğinde alarmı durdurduğu görüldü.
Araştırma ekibi, erkek nokta burunlu maymunların bir grubu savunma becerilerini kanıtlayarak ilerideki çiftleşme fırsatlarını garanti altına almaya çalıştığını düşünüyor.
Araştırmanın başyazarı Frederic Gnepa Mehon şöyle konuştu:
"Diğer orman guenonlarına yaptığımız gözlemler, gruplarını korumadaki başarısını kanıtlamadığı takdirde erkeklerin buraları kendilerinden daha iyi olanlardan önce terk etmeleri gerektiğini gösteriyor."
Mehon, dişi guenonların eş seçiminde bir söz hakkı bulunup bulunmadığının bugüne kadar belirsizliğini koruduğunu ancak araştırma bulgularının bu ihtimali güçlendirdiğini kaydetti.
Bilim insanları bu noktada erkek maymunların gruplarını savunmak için büründüğü "tetikçi" rolünü duyurmak için yaptığı "pyow" çağrısına işaret etti. Zira dişilerin, bu çağrıyı kullanarak yavrularının en güvenli şekilde hayatta kalmasını sağlayacak erkekleri seçebileceği belirtiliyor.
Araştırma ekibi ayrıca, erkek maymunların leopar tehdidini gördüğünde "kek" diye daha önce bilinmeyen bir çağrı yaptığını tespit etti. Bu çağrının hareket eden tehditlere yönelik özel bir tepki olduğuna veya popülasyona özgü bir ifade olabileceğine dikkat çekildi.
Bilim insanları, çağrının popülasyona özgü bir ifade olması durumunda söz konusu maymunların farklı "lehçeleri" kullanabileceğini kaydetti.
 
Independent Türkçe, SciendeDaily, Daily Mail

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news