Dibeybe, İtalya ve Yunanistan başbakanlarıyla göçü görüştü

Abdulhamid Dibeybe, dün Trablus’ta İtalya Başbakanı Mario Draghi’yi ağırladı (Ulusal Birlik Hükümeti)
Abdulhamid Dibeybe, dün Trablus’ta İtalya Başbakanı Mario Draghi’yi ağırladı (Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

Dibeybe, İtalya ve Yunanistan başbakanlarıyla göçü görüştü

Abdulhamid Dibeybe, dün Trablus’ta İtalya Başbakanı Mario Draghi’yi ağırladı (Ulusal Birlik Hükümeti)
Abdulhamid Dibeybe, dün Trablus’ta İtalya Başbakanı Mario Draghi’yi ağırladı (Ulusal Birlik Hükümeti)

İtalya Başbakanı Mario Draghi ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, yeni yürütme otoritesinin iktidara gelmesi ardından Avrupalı ​​ve Arap yetkililerin yaptıkları ziyaretler çerçevesinde dün Libya'nın başkenti Trablus’a bir ziyaret gerçekleştirdiler.
İtalyan Başbakan Draghi, Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe’nin yanı sıra Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi ile bir araya gelerek ‘öncelikle Libya'nın egemenliği’ sloganı altında İtalya ile ‘stratejik ortaklık’ inşa etmeye hazır olduğunu bildirdi.
İtalya'nın Libya’daki istikrarı desteklemede oynadığı role övgüde bulunan Dibeybe ise İtalya Büyükelçiliği’nin her koşulda Trablus'ta faaliyet göstermeye devam eden birkaç ülkede arasında olduğuna dikkat çekti. Aynı zamanda Draghi ile gerçekleştirdiği görüşmelerde özellikle uluslararası güzergahın uygulanmasının tamamlanması ve iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iş birliğinin güçlendirilmesi açısından 2008 yılında Libya ile İtalya arasında imzalanan anlaşmanın etkinleştirilmesine değinildiğini belirtti. Hükümetinin İtalya hava sahasının Libya havacılığına yeniden açılması, karşılıklı uçuşların düzenlenmesi ve öğrenciler, iş insanları ve hastalara verilen vizelerin artırılması yoluyla Libya vatandaşlarına verilen vize işlemlerinin kolaylaştırmasını dört gözle beklediğini de vurguladı.
Libya-İtalyan dostluk anlaşmasında yer aldığı gibi enerji ve elektrik alanındaki iş birliğinin artışına dikkat çeken Dibeybe, iki ülke için de sorun teşkil eden yasadışı göç meselesinin sadece Libya'nın ya da İtalya’nın sorumluluğu altında olmadığını, uluslararası toplumun bu akışın gerçek nedeninin ele alınmasına katkı sağlaması gerektiğini belirtti.
Ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konunun koordine edilmesi ve Libya tıbbi yardımcı personeline destek olarak İtalya’nın sağlık deneyiminden yararlanılması için Libya-İtalya Ortak Komitesi oturumlarının hızlı bir şekilde düzenlenmesi gerektiği yönünde Draghi ile anlaştığını da açıkladı.
İtalya Başbakanı ise dün Dibeybe ile gerçekleştirdiği ortak basın toplantısında söz konusu ziyaretinin İtalya’nın Ulusal Birlik Hükümeti’ne desteği ve iki ülkeyi birbirine bağlayan tarihsel ilişkinin önemi çerçevesinde geldiğini vurguladı. Ayrıca ateşkesi sürdürmenin ve tüm Libyalılar arasında inşa ve uzlaşma yolunda ilerlemenin önemini vurgulayarak “Libya'nın cesurca ve kararlılıkla ilerleyebilmesinin ön koşulu, ateşkes taahhüdünün devamıdır” ifadelerini kullandı. Nitekim geçtiğimiz yıl çatışma taraflarının ateşe son vermek amacıyla imzaladığı anlaşmaya atıfta bulunan Draghi, İtalyan Büyükelçiliği’nin ‘uzun yıllar süren çatışma sırasında açık kalan tek Avrupa diplomatik misyonu’ olduğunun altını çizdi.
Görüşmelerde başta projeler, altyapı, enerji, sağlık olmak üzere bir dizi alandaki iş birliğinin ele alındığını belirten İtalyan Başbakan, Libyalı öğrencilerin İtalya'da öğrenim görmeleri için bursların artırıldığını duyurdu. Aynı zamanda Avrupa Birliği'ni (AB) Libya'nın güney sınırlarını korumasına yardımcı olmaya çağırdı.
Diğer yandan Mengi ise Dışişleri Bakanı Necla el-Menguş’un da katılımıyla İtalyan Başbakan Draghi ile başta Libya-İtalyan dostluk antlaşması ile ilgili olmak üzere ortak komite çalışmalarını harekete geçirmenin, altyapı ve petrol alanında deniz seyrüsefer ve iş birliğini etkinleştirmenin ve iki ülke arasındaki hava sahasını bir an önce açmanın yollarını tartıştığını bildirdi.

Dibeybe: Yunanistan ile ortak komiteler oluşturmaya hazırız
Dün öğleden sonra Trablus'a gelen Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Dibeybe arasındaki görüşmede de Yunan büyükelçiliğinin açılması dahil olmak üzere bir dizi ortak meseleye odaklanıldı. Libya, Türkiye ve Yunanistan'ın haklarını koruyan her türlü anlaşmanın önemine vurgu yapan Dibeybe, iki ülke arasındaki deniz sınırlarını tartışmak yönünde Yunanistan ile ortak komiteler oluşturmaya hazır olduğundan bahsetti.
Ziyaret amacının Libya'daki Yunanistan Büyükelçiliği çalışmalarına devam etmek olduğunu söyleyen Miçotakis ise Trablus'taki Yunan Büyükelçiliği'nin açılması ardından Bingazi'de de konsolosluğun açılacağına işaret etti. İstikrarı sağlama ve seçimlerin düzenlenmesi yolunda Libya’ya destek verileceğini söyleyen Miçotakis, iki ülke arasındaki sınırları belirlemede iş birliği olasılığını değindi. Aynı zamanda paralı askerler ve yabancı güçlerin bir an önce Libya'yı terk etmesi gerektiğini vurguladı.

Libya Başbakanı, Körfez ülkelerini ziyaret edecek
Libya Başbakanı Sözcüsü Muhammed Hammude, Dibeybe’nin Libya dosyasına ilişkin Körfez tutumunu birleştirme ve tüm Körfez ülkeleri arasındaki ilişkiyi karşılıklı saygı temelinde artırmaya yönelik çabalar kapsamında bazı Arap Körfezi ülkelerini ziyaret edeceğini söyledi.

 


Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

 Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.