Mısır, Türkiye’yi siyasetten önce güvenlik konusunda sınıyor: ‘Kahire, Ankara ile anlaşmanın sürdürülmesi için iki koşul belirledi’

Mısır Çarşısı’nda dolaşan vatandaşlar (EPA)
Mısır Çarşısı’nda dolaşan vatandaşlar (EPA)
TT

Mısır, Türkiye’yi siyasetten önce güvenlik konusunda sınıyor: ‘Kahire, Ankara ile anlaşmanın sürdürülmesi için iki koşul belirledi’

Mısır Çarşısı’nda dolaşan vatandaşlar (EPA)
Mısır Çarşısı’nda dolaşan vatandaşlar (EPA)

Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli’nin, D-8 Toplantısı dönem başkanlığı sırasında ortaya koyduğu çabalardan ötürü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a teşekkür etmesinin ardından, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mısırlı mevkidaşı Samih Şukri ile Ramazan ayını tebrik amacıyla bir görüşme gerçekleştirdi.
Bu gelişme, iki ülke arasındaki yakınlaşma işaretlerini güçlendirdi.
Kahire, geçtiğimiz Eylül ayından bu yana ortaya çıkmaya başlayan Türkiye’nin ‘yakınlaşma’ sinyalleri ile ilgili şimdiye dek net bir yorum yapmaktan kaçındı.
Şukri, geçtiğimiz ay konuya ilişkin açıklamasında “Sözler tek başına yeterli değil, eylem gerekli” şeklinde konuşmuştu. 
Şarku’l Avsat’a konuşan Mısırlı bir kaynak, ülkesinin bir başlangıç ​​noktası olarak, siyasete değil, önce müzakerelerdeki güvenlik dosyasına odaklandığını söyleyerek şu ifadeleri kullandı;
“Kahire, Ankara ile anlaşmanın sürdürülmesi için iki koşul belirledi. Bunlardan ilki Kahire karşıtı medya platformlarının durdurulması veya söylemlerinin değiştirilmesi. İkincisi ise, görüşmelerin takvimi için yapılan düzenlemenin güvenlikten siyasete doğru başlaması. Mısır, müzakere vizyonu netleşene kadar güvenlik konusunda siyasete geçmeyeceğini vurguladı.”
Kahire Üniversitesi’nde Siyaset bilimi profesörü olan Dr. Tarık Fehmi ise, Kahire ve Ankara’nın üzerinde anlaşmaya çalıştığı ortak dosyaların niteliğine değinerek, “Doğu Akdeniz Gaz Forumu organizasyonu, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Libya ile deniz sınırlarının çizilmesi de dahil olmak üzere, Türkiye’nin Mısır ile yakınlaşma olduğunu düşünmeden önce yerine getirmesi gereken bir dizi prosedür var” dedi.
Al-Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi’nden araştırmacı Kerem Said de, bu görüşe katılarak, Mısır’ın Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi gibi müttefikleriyle istişare veya fikir birliği olmadan, Doğu Akdeniz bölgesinde Kahire ile Ankara arasında yakınlaşma olmayacağını öne sürdü.
Said, “Çünkü bu üç taraf arasındaki dayanışma ve son gelişmeler, Ankara üzerinde büyük bir baskı kartı oluşturuyor” şeklinde konuştu.
Dr. Fehmi de, Kahire ile Ankara arasındaki yeni yaklaşımın eşitlik ve şeffaflığa dayanması gerektiğini dile getirerek, “İki taraf arasında bir tür ihtiyat var. Güvenlik dosyasını Müslüman Kardeşler ile sınırlamak zor” dedi.
Ancak Fehmi, Türkiye’nin önemli bir ülke olduğuna inanan Mısır’ın kapıyı kapatmadığına dikkat çekerek, zekice stratejik adımlar ve taktik yürüttüğünü söyledi.
Araştırmacı Said de, konuya dair, “Her iki ülkenin de ortak bir anlayış arzusu var ve ilişkileri şimdi normalleştirmek mümkün değilse bile, en azından aralarında sükûnet arayacaklar” yorumunda bulundu.



Hizbullah silah bırakma şartlarını açıkladı

İsrail ordusunun aylarca bombardımana tuttuğu Lübnan'da ateşkes sevinçle karşılanmıştı (Reuters)
İsrail ordusunun aylarca bombardımana tuttuğu Lübnan'da ateşkes sevinçle karşılanmıştı (Reuters)
TT

Hizbullah silah bırakma şartlarını açıkladı

İsrail ordusunun aylarca bombardımana tuttuğu Lübnan'da ateşkes sevinçle karşılanmıştı (Reuters)
İsrail ordusunun aylarca bombardımana tuttuğu Lübnan'da ateşkes sevinçle karşılanmıştı (Reuters)

Hizbullah, İsrail'in Lübnan'dan çekilmesi halinde silah bırakmaya yönelik müzakerelerin başlatılacağını bildirdi.

Adının paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan üst düzey bir Hizbullah yetkilisi, İsrail ordusunun saldırıları durdurup Lübnan’ın güneyinden çekilmesi halinde silah bırakmaya yönelik müzakereleri başlatmak istediklerini söyledi.

İsrail’le Lübnan arasında 27 Kasım 2024'te yapılan ateşkes anlaşmasına rağmen Tel Aviv yönetimi anlaşmayı sıklıkla ihlal ediyor. İsrail ordusu, ülkeden çekileceğini söylemesine rağmen Lübnan’ın güneyindeki 5 bölgede asker konuşlandırmayı sürdürüyor. 

Hizbullah yetkilisi, İsrail’in ateşkesi ihlal ettiğini belirterek saldırıların durdurulmasını ve geri çekilmenin tamamlanmasını istediklerini söylüyor.

Diğer yandan haberde, İran destekli Hizbullah’ın silah bırakmasına yönelik çalışmaların, Beşar Esad rejiminin aralıkta düşmesiyle hız kazandığına dikkat çekiliyor. Tahran’la Hizbullah arasındaki tedarik hattının önemli bir bölümü Suriye’den geçiyordu.

İki yılı aşkın süredir Cumhurbaşkanı'nın belirlenemediği Lübnan'da Joseph Avn, 9 Ocak'ta Lübnan Meclisi'nde düzenlenen oturumun ikinci turunda yeterli oyu alarak ülkenin yeni lideri seçilmişti.

ABD destekli eski Genelkurmay Başkanı Avn, Hizbullah’ın silah bırakması için sık sık diyalog çağrısı yapıyor. ABD’nin arabuluculuğuyla kasımda yapılan ateşkes anlaşması kapsamında, Hizbullah’ın konuşlandığı noktaların kademeli olarak Lübnan ordusu tarafından devralınması ve Şii örgütün silah bırakması isteniyor.

Joseph Avn’in selefi Mişel Avn ise Hizbullah’ın desteklediği adaylardan biriydi. Ekim 2022’de görev süresi dolan Mişel Avn’ın gitmesiyle, İran'ın Lübnan'daki nüfuzunun zayıfladığı değerlendirmeleri de yapılmıştı. 

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan Lübnanlı yetkililer, Hizbullah’ın elindeki silahların alınmasına yönelik sürecin başlatılması için diyalog kanallarının oluşturulduğunu belirtiyor. 

Hizbullah’ın lideri Hasan Nasrallah, İsrail ordusunun 27 Eylül’de Beyrut’ta düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Onun yerine geçen Naim Kasım, 29 Mart’taki açıklamasında ateşkes ve silah bırakmaya ilişkin diplomatik kanalları açık tuttuklarını belirtirken, İsrail’in anlaşmaya bağlı kalmaması halinde “başka seçeneklere” başvurulabileceğini söylemişti. 

Lübnan Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 8 Ekim 2023'ten bu yana İsrail saldırıları yüzünden 1106'sı kadın ve çocuk, 222'si sağlık çalışanı 4 binden fazla kişi öldü, neredeyse 17 bin kişi de yaralandı. 

Independent Türkçe, Reuters, Times of Israel