Neçirvan Barzani Bağdat’ta

Neçirvan Barzani
Neçirvan Barzani
TT

Neçirvan Barzani Bağdat’ta

Neçirvan Barzani
Neçirvan Barzani

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Neçirvan Barzani başkanlığındaki üst düzey bir heyet, Irak’ta Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı, Yüksek Yargı Konseyi Başkanı ve bir dizi Iraklı siyasi parti lideriyle görüşmek üzere dün Bağdat'a geldi. Kürt kaynaklar, ziyaretin Bağdat ile Erbil arasındaki "sorunlara son verme" amaçlı gerçekleştiğini kaydettiler.
Barzani ve Kürt liderlerin çoğu, Kürtlerin Bağdat'ta bölgenin bütçe hakkını garanti etmek ve bunu engelleyen anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için yürüttüğü uzun bir maratonun ardından geçtiğimiz Mart ayı sonunda ülkenin bütçe yasasının onaylanmasını memnuniyetle karşıladılar.
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi ile IKBY Başkanı Neçirvan Barzani bir araya geldi ve taraflar, bölge ile federal hükümet arasındaki bir dizi ortak dosyayı, özellikle de Şengal'deki normalleşme anlaşmasını ve bölgedeki güvenlik durumunu ele aldı. Kazimi’nin Enformasyon Bürosu tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Başbakan, Neçirvan Barzani ile görüşmesinde federal hükümetteki devlet kurumları ile bölgesel yönetimdeki kurumlar arasında işbirliği ve entegrasyon alanındaki bir dizi dosyayı görüştü. Bunun yanı sıra “terörizm ve organize suçla mücadele çabaları ve Şengal’de federal hükümet ile bölgesel hükümet arasında işbirliği” konuları da masaya yatırıldı. İkili aynı zamanda, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, vakaların artmasının ardından oluşan sağlık durumu, koronavirüs hastalarına sağlık hizmeti sunulması ve aşı tedariki çabalarını da ele aldı.”
Kazimi’nin Enformasyon Bürosu tarafından yapılan açıklamanın devamında şunlar yer aldı: “Kazimi, Federal Mahkeme ile ilgili anlaşmaya atıfta bulunarak iç anayasa mekanizmalarının oluşturulması alanında kaydedilen ilerlemeye ve Temsilciler Meclisi’nin federal bütçeyi kabul etmesine övgüde bulundu. Başbakan, gelir dağılımında adalet ilkesine uygun olarak, Irak vatandaşına hizmet sağlanmasıyla çelişen içtihat ve yorumlarda bulunulmaması ve bütçe hükümlerinin sıkı bir şekilde uygulanmasını temenni etti. Kazimi, Bağdat ile Erbil arasındaki güvenlik entegrasyonunun, iç istikrarı sağlayacak ve tartışmalı alanlarda veya başka alanlarda terörizm veya organize suç tarafından istismar edilebilecek herhangi bir boşluğu önleyecek şekilde güçlendirilmesi gerektiğini kaydetti.”
Kazimi’nin siyasi, ekonomik ve diplomatik alanlardaki çabalarına övgüde bulunan Barzani, “Irak'ın son dönemdeki diplomatik çabaları ve ardı ardına gelen ziyaretler ve toplantılar, Irak'ın bir bütün olarak haklı konumunu ve bölgesel ve uluslararası doğal rolünü yeniden benimsediğini ortaya koydu. Hükümet ve devletin statüsü, güçlükleri çözmesini sağlayacak şekilde güçlendirilmeli.” açıklamasında bulundu.
Barzani ayrıca Irak'ta Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı, Yüksek Yargı Konseyi Başkanı, bir dizi parti lideri ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Irak Özel Temsilcisi ile bir araya geldi. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakanlık Basın Ofisi tarafından yapılan açıklamaya göre, yapılan görüşmelerde Kürdistan özerk bölgesindeki bütçe ve maaşlar konusu tartışıldı, prosedürlerin nasıl uygulanacağı ve her iki tarafça bu prosedürlere nasıl sadık kalınacağına dair bir mekanizma oluşturuldu. Bunun yanı sıra önümüzdeki Ekim ayında yapılması planlanan erken seçimler de gündeme getirilen konular arasında kendine yer buldu.



Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
TT

Netanyahu’dan Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme tehdidi... ‘Stratejik tuzak’ uyarıları arasında yeni bir iddia

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail tankları (AFP)

Gazze Şeridi'ne karadan ve havadan yardım girişine izin verilmesine yönelik ani kararın ardındaki nedenlere ilişkin açıklamalar farklılık gösterse de, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kararını verdi. Netanyahu, yaklaşık iki milyon Filistinlinin hayatını tehdit eden kıtlık uyarıları üzerine, savaşı durdurmak ve daha fazla yardımın girmesine izin vermek için, Gazze Şeridi'nin tamamını işgal etmeyi hedefleyen bir plan benimsedi.

İsrail medyası, Netanyahu'nun konuyla ilgili bir karar almak üzere bugün hükümetiyle bir toplantı yapacağını ve ayrıca ‘savaşın üç hedefini nasıl gerçekleştireceği’ konusunda orduya talimat vermek üzere güvenlik kabinesini toplayacağını bildirdi.

İsrail Başbakanı, ‘birlikte durmaya ve birlikte savaşmaya devam ederek savaşın tüm hedeflerini gerçekleştirmenin... düşmanı yenmenin, esirleri kurtarmanın ve Gazze Şeridi'nin bundan sonra İsrail için herhangi bir tehdit oluşturmamasını sağlamanın’ gerekliliğini vurguladı.

Netanyahu üzerindeki baskı artıyor

Analistler, Netanyahu'nun askeri gerginliği artırma eğiliminin, savaşın ilan edilen hedeflerine ulaşmak için belirli bir vizyonun olmadığına ve kararsızlığa işaret ettiğini düşünüyor. Bazı analistler ise Filistinli grupların son günlerde Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli esirlerin görüntülerini yayınlamasının ve bu esirlerden birinin kendi mezarını kazdığını söylemesinin, özellikle de aşırı sağcı bazı bakanların Gazze Şeridi'ne yardım girişine izin verdiği için onu eleştirmelerinin ardından, Başbakan üzerindeki baskıyı artırmış olabileceğini düşünüyor. Bunların başında elbette Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich geliyor. Onlar söz konusu kararı Hamas’a bir hediye olarak nitelendirdiler ve böyle bir karar alınmaması gerektiğini ifade ettiler.

Ancak askeri gerilimin ardındaki gerçek neden ne olursa olsun, yerel medya İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in bu öneriye karşı çıktığını bildirdi. Yisrael Hayom gazetesi, ordudaki önemli bir kaynaktan, Genelkurmay Başkanı'nın Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesine karşı çıktığını ve bunu ‘stratejik bir tuzak’ olarak gördüğünü aktardı.

İsrail Yayın Kurumu da güvenlik güçlerinin, esirlerin zarar görmesinden endişe duydukları için ordunun daha önce faaliyet göstermediği bölgelerde çatışmanın genişlemesine karşı çıktıklarını belirtti. Ancak Netanyahu'nun isteği tartışmaya açık olmayan bir şekilde kesin görünüyor. Yerel basında yer alan haberlere göre Netanyahu, Zamir'e “Eğer bu sana uymuyorsa, görevinden istifa etmelisin” şeklinde kesin bir mesaj gönderdi. Bu durum, birkaç saat içinde yapılacak toplantı öncesinde siyasi ve güvenlik düzeylerinde derin anlaşmazlıklar ve bölünmeler olduğunu gösteriyor.

İsrail'in en etkili gazetecilerinden ve karar alma çevrelerine yakın isimlerden Amit Segal, Başbakanlık Ofisi’nden bir kaynağın “Karar verildi... Gazze Şeridi'ni işgal edeceğiz” dediğini aktardı.

dfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu yükselen dumanlar (Reuters)

Segal'ın aktardığına göre yetkili, “Hamas, tam bir teslimiyet olmadan esirleri serbest bırakmayacak. Şimdi harekete geçmezsek esirler açlıktan ölecek ve Gazze Şeridi Hamas’ın kontrolü altında kalacak” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat’ın Jerusalem Post’tan aktardığına göre, savaşın genişlemesi, halihazırda Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 75'ini kontrol eden ordunun geri kalan bölgeleri de kontrol altına almasına ve esirlerin tutulduğu düşünülen yerlerde operasyonlar düzenlemesine yol açacak.

İsrail ordusu uyarıyor

New York Post gazetesine göre İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin tamamen işgal edilmesinin, yoğun nüfuslu sivil bölgelerde ve çatışmalardan etkilenmemiş az sayıdaki şehirde askeri varlığın sürdürülmesinin, Hamas hareketinin kalan hücrelerini aramak ve yerlerini belirlemek için yıllar alacağı konusunda uyarıda bulundu.

Böyle bir adım, esirlerin hayatını tehlikeye atabilir. Çünkü son zamanlarda Hamas'ın üyelerine, ellerinde bulunan esirleri İsrail askerleri yaklaşırsa öldürme emri verdiği yönünde haberler çıktı.

Bu gelişmeler ve görüş ayrılıkları, Netanyahu'yu sert bir şekilde eleştirmesiyle tanınan Başsavcı Gali Baharav-Miara'nın görevden alınması için oybirliğiyle alınan kararın ve İsrail Yüksek Mahkemesi'nin bu kararı daha sonra dondurmasının ardından, siyasi ve hukuki bir krizin ortasında geliyor.

sdfrgty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımdan (AP)

Diğer yandan Knesset Dışişleri ve Savunma Komitesi, Komite Başkanı Yuli Edelstein'in görevden alınmasına ilişkin kararı onayladı. Bu karar, Netanyahu'nun hükümette kalması için bunu şart koşan Haredi (Ultra-Ortodoks Yahudi) partilerinin talebine yanıt olarak alındı. Edelstein, zorunlu askerlikle ilgili bir yasa tasarısı sunmakta ısrarcıydı ve bu partiler bunu şiddetle reddediyordu.

Netanyahu’nun son açıklamalarının, Hamas’a baskıyı artırarak hareketi yeniden müzakere sürecine çekmeye ve bazı taleplerinden vazgeçirmeye yönelik bir hamle olabileceği yorumları yapılırken, çok sayıda uzman İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde askeri operasyonlarını daha da yoğunlaştırma kapasitesini sorguluyor. Savaşın 23’üncü ayına yaklaşılmasına rağmen Netanyahu’nun hedeflerinin hâlâ hayata geçirilememiş olması, bu kapasiteye dair soru işaretlerini artırıyor.