İranlı milletvekili: Natanz Nükleer Tesisi’ndeki kaza sabotaj olabilir

İran’ın başkenti Tahran’ın 250 kilometre güneyinde yer alan Natanz Nükleer Tesisi (Reuters)
İran’ın başkenti Tahran’ın 250 kilometre güneyinde yer alan Natanz Nükleer Tesisi (Reuters)
TT

İranlı milletvekili: Natanz Nükleer Tesisi’ndeki kaza sabotaj olabilir

İran’ın başkenti Tahran’ın 250 kilometre güneyinde yer alan Natanz Nükleer Tesisi (Reuters)
İran’ın başkenti Tahran’ın 250 kilometre güneyinde yer alan Natanz Nükleer Tesisi (Reuters)

İran Meclisi Enerji Komisyonu Sözcüsü Milletvekili Malik Şeriati, Natanz Nükleer Tesisi’ndeki elektrik dağıtım ağında meydana gelen kazanın sabotaj olabileceğini söyledi.
Şeriati, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İran Batı’yı yaptırımları kaldırmaya zorlamaya çalışırken, Ulusal Nükleer Teknoloji Günü’nün ertesi günü meydana gelen bu kazanın sabotaj olabileceği konusunda şüphe var” ifadelerini kullandı.
İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, bugün erken saatlerde İsfahan’da bulunan Natanz Nükleer Tesisi’ndeki elektrik dağıtım ağında bir kaza meydana geldiğini bildirdi.
Fars haber ajansına göre Kemalvendi, “Şehid Mustafa Ahmedi Ruşen Nükleer Tesisi’ndeki (Natanz) elektrik dağıtım ağında bu sabah bir kaza meydana geldi. Kaza sonucunda herhangi yaralanma veya radyoaktif kirlenme yaşanmadı” dedi.
Kemalvendi, kazanın nedenine ilişkin incelemelerin devam ettiğini ve daha sonra açıklanacağını da belirtti.
İsrail resmi yayın kuruluşu KAN’ın muhabiri Amichai Stein ise, Natanz Nükleer Tesisi’nde yaşanan kazanın İsrail’in siber saldırısı sonucu yaşandığını iddia etti ancak bunu destekleyecek herhangi bir kanıt sunmadı.
Netanyahu, birkaç gün önce Joe Biden başkanlığındaki ABD yönetimine İran ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın İsrail’i bağlamayacağını söyledi.
AFP’nin haberine göre dün söz konusu tesiste, önceki santrifüjlere kıyasla 10 kat daha fazla uranyum üretecek 146 adetten oluşan IR6 santrifüj zinciri devreye sokuldu. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, video konferans aracılığıyla bu törene katıldı.
Natanz’daki bir santrifüj montaj tesisi, geçtiğimiz yıl Temmuz ayında yaşanan gizemli bir patlamayla ciddi şekilde hasar gördü. Yetkililer, ‘sabotajın’ terör kökenli olduğu sonucuna vardı, ancak soruşturma sonuçlarını henüz açıklamadı.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.