عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Filistin

Filistin, Biden ve Abbas arasındaki telefon görüşmesinin gecikmesinden rahatsız

ABD’li yetkili Başkan Joe Biden’ın yerel gündemlerle meşgul olduğunu söyledi

Gazze’nin Han Yunus bölgesinde Ramazan ayına hazırlık yapan bir vatandaş (AFP)
Gazze’nin Han Yunus bölgesinde Ramazan ayına hazırlık yapan bir vatandaş (AFP)
    Ramallah/Kifah Zebun
TT
TT

Filistin, Biden ve Abbas arasındaki telefon görüşmesinin gecikmesinden rahatsız

Gazze’nin Han Yunus bölgesinde Ramazan ayına hazırlık yapan bir vatandaş (AFP)
Gazze’nin Han Yunus bölgesinde Ramazan ayına hazırlık yapan bir vatandaş (AFP)

Filistinli kaynakların aktardığına göre, Filistin yönetimi, ABD Başkanı Joe Biden’ın Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı daha önce aramasını beklerken bu telefon görüşmesinin gecikmesinden rahatsız oldu.
Şarku’l Avsat’a konuşan bir kaynak, “Telefon görüşmesi gecikti. Biden’ın ilişkileri yeniden başlatacak telefon görüşmesini yapacağına dair beklentiler yüksekti. Fakat Washington bu ilişkileri yeniden başlatma yolunda oldukça yavaş hareket etmeyi seçti. Böyle bir telefon görüşmesinin yapılması için şu ana kadar doğrudan bir hazırlık yok. Ancak ilişki, eski (Donald Trump) yönetime kıyasla şu anda olup biten her şeye rağmen ilerde” ifadelerini kullandı.
Eski Washington yönetimi, Filistin yönetiminin ABD’nin Eski Başkanı Donald Trump’ın ‘Yüzyılın Anlaşması’ olarak da bilinen barış planını reddetmesinin ardından yönetim ile tüm temasları ve yardımları keserek, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) Washington’daki ofisini kapatmıştı. Fakat Biden yönetimi bu tutumu değiştirmeye başladı ve temasları yeniden başlattı ancak bu temasları ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Filistin-İsrail dosyasından sorumlu Hadi Amr üzerinden yürütmüş ve aynı zamanda yardımları yeniden hayata geçirmişti.
Filistin yönetiminin talepleri arasında, İsrail ile ilişkiler üzerinden tanımlanmayan doğrudan ABD ile ikili ilişkilerin kurulması, Doğu Kudüs’teki ABD konsolosluğu ile FKÖ’nün Washington ofisinin yeniden açılması ve ABD yönetiminin FKÖ’yü terör örgütü değil, barış sürecinin asıl ortağı olarak niteleyen bir kararname yayınlaması bulunuyor. Filistinliler bu taleplerden bazılarında ilerleme kaydedilebilmesi için Biden ve Abbas arasında bir temas veya telefon görüşmesinin gerçekleşmesi gerektiğinin farkında. Ancak o telefon görüşmesi gecikmiş durumda.
Filistinliler görüşmenin birkaç hafta önce yapılmasını bekliyordu. Nitekim Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, daha önceki açıklamasında, bu tür bir telefon görüşmesinin yakında yapılacağını söylemişti fakat yapılmadı. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu’nun (KAN) konuyla ilgili aktardığı habere göre, Abbas, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’dan gelen telefon görüşmesini reddetti ve bunun uygulanan protokole uygun şekilde gerçekleşmesini talep etti. Haberde, Abbas ve Biden arasında şu ana kadar telefon görüşmesinin yapılmadığı ancak Başbakan Iştiyye ya da Filistin yönetimi yetkilisi Hüseyin eş-Şeyh ile Blinken arasında bir görüşmenin yapılması imkanına dair temasların olduğu bildirildi.
El-Eyyam isimli ulusal gazeteye, adının yayınlanmaması kaydıyla konuşan üst düzey bir ABD’li yetkili, “Başkan Joe Biden’ın Başkan Mahmud Abbas’ı telefonla aramasının gecikmesi, hiçbir olumsuzluğa işaret değil. Bilakis bunun sebebi sadece Başkan Biden’ın neredeyse tüm enerjisini Amerikan halkının ihtiyaçlarına odaklamasıdır. Biz, ilişkileri son derece ciddiye alıyoruz. Birkaç gün önce duyurulan ABD yardımları, ABD’nin, eski yönetim tarafından kesilen Filistin halkı ile ilişkileri yeniden kurma niyetinin ifadesidir. Birkaç gün önce duyurulan bu yardımın önemli bir kısmı yakında gelmeye başlayacak” dedi.
ABD’li yetkili konuşmasının devamında şunları kaydetti:
“Yönetimin birkaç gün önce duyurduğu yardımlar, iki devletli çözüme doğru atılacak adımlardan biriydi. Acilen ve somut bir yolla İsraillilerin ve Filistinlilerin refah, güvenlik ve özgürlüğünü iyileştirmek hedefimizdir. Bunun başlı başına bir öneme sahip olduğuna inanıyoruz. Bu aynı zamanda iki devletli çözüme doğru ilerlemek için de önemli. Bizim politikamız budur. Filistin halkının hayat standardını iyileştirmek için her ay adımlar atacağız. Öyle ki, İsrailliler ile Filistinlilerin refah, özgürlük ve güvenlikten eşit düzeylerde faydalandığı bir geleceğe doğru gitmeye devam edeceğiz. (ABD’nin Filistin seçimlerine ilişkin tavrı hakkında) bu Filistinlilerin kendileri için kendilerinin vereceği bir karardır. Dolayısıyla bu Filistin’in kararıdır. Filistin’de seçilecek herhangi bir hükümet, ABD’nin kendisiyle iletişim kurması için iki devletli çözüme, imzalanan anlaşmalara ve şiddete son verilmesine bağlı kalmalıdır.”
Yetkili, ABD’nin Kudüs Konsolosluğu’nun yeniden açılıp açılmayacağı sorusuna, “Filistin yönetimi ile diplomatik ilişkileri yeniden başlatmaya bağlıyız. ABD ile Filistin yönetimi arasındaki sürekli telefon görüşmeleri aracılığıyla bu yöndeki ilk adımı atmış olduk. Halihazırda konsoloslukla ilgili duyuracağımız bir şey bulunmuyor. Fakat diplomatik temsilciliklerimize danışacağız ve bu duruma bakacağız. Başkan Biden iki devletli çözüme bağlı bir kişi. Bu çözüme doğru ilerlemek için her fırsata bakacağız” diye yanıt verdi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Netanyahu’dan Washington'ın Maliye Bakanı Smotrich’i boykotuna karşı arabuluculuk çabası

Batı Şeria'nın Ürdün'e açılan Kerame Sınır Kapısı (Sosyal medya siteleri)
Batı Şeria'nın Ürdün'e açılan Kerame Sınır Kapısı (Sosyal medya siteleri)
TT
TT

Netanyahu’dan Washington'ın Maliye Bakanı Smotrich’i boykotuna karşı arabuluculuk çabası

Batı Şeria'nın Ürdün'e açılan Kerame Sınır Kapısı (Sosyal medya siteleri)
Batı Şeria'nın Ürdün'e açılan Kerame Sınır Kapısı (Sosyal medya siteleri)

Tel Aviv'deki siyasi kaynaklar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun temsilcilerinin, ABD yönetimini, aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’i Washington’ın onaylanmasını istediği önerilere karşı çıkmayı bırakması amacıyla boykot etmekten vazgeçirmeye çalıştıklarını söylediler.

Aynı kaynaklara göre Netanyahu, ABD’li yetkililere, İsrail tarafından Filistin Yönetimi'ne verilen borçların ödemelerini erteleme kararını verecek olan yetkilinin Maliye Bakanı Smotrich olduğunu hatırlatarak, aynı zamanda Savunma Bakanlığı'nda ikinci bakan ve Batı Şeria'daki sivil işlerden sorumlu olan Smotrich’in hem boykot edilip hem de ABD’nin taleplerini kabul etmesini beklemenin akla yatkın olmadığını vurguladı.

Kaynaklar, Netanyahu’nun Smotrich ile kapalı kapılar ardından görüşmeler yaptığını ve ABD’nin boykotunu sona erdirmenin Smotrich’in söz konusu önerilere yönelik muhalefetini azaltacağını bildiğini belirttiler.

sacdf
Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich, geçtiğimiz ekim ayında İsrail'in güneyinde destekçileriyle bir araya geldikleri mitinge katıldılar (AFP)

Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in onaylanmasına karşı çıktığı ve aralarında Filistin Yönetimi'nin çökmesini önlemek için sivil ve ekonomik kolaylıklar sağlanmasının da yer aldığı öneriler, Güvenlik İşleri İçin Küçültülmüş Bakanlar Kurulu (KABİNET) tarafından beş saat süren bir toplantıda sunuldu.

zxsc
10 Temmuz'da Lübnan sınırı yakınlarında düzenlenen tatbikata katılan İsrail askerleri (EPA)

KABİNET toplantısında, İsrail ile Hizbullah arasında yükselen tansiyona atıfla ‘kuzey cephesindeki son durum’ üzerinde duruldu. Bu konuda nasıl bir tutum sergileneceğine ilişkin fikir birliğine varılırken Filistin meselesine ayrılan bölümde Başbakan Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve İsrail ordusu Golani Birlikleri Komutanı Gassan Alian ile Maliye Bakanı Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir arasında anlaşmazlıklar ve tartışmalar yaşandı. Smotrich ve Ben-Gvir, terörü teşvik ettiğini iddiasıyla Filistin Yönetimi’ne ekonomik kolaylıklar sağlanmasına karşı çıktılar.

Netanyahu, Smotrich'e kendisiyle özel olarak görüşeceğini söyleyerek konuyu oylamaya sunmayı reddetti. KABİNET, bu konuda karar verme yetkisini Netanyahu ve Gallant'a verdi.

İsrailli basını aktardığına göre toplantı sırasında Ben-Gvir, Filistin Yönetimi’ne ekonomik kolaylıklar sağlamanın mantığını anlamadığını söyledi. Kanal 13 televizyonunun haberine göre Ben-Gvir, toplantıda hazır bulunanlara dönerek, “Öldürmek üzere eğitildiklerini biliyorsunuz, İsrail Devleti'ni hedef aldıklarını biliyorsunuz” dedi. Ardından ekonomik kolaylıkların neden şimdi sağlamak istendiğini sorgulayan Ben-Gvir, “Neden tam olarak şimdi, eylemlerin sıklaştığı bir zamanda?” diye sordu. Netanyahu ise bu soruya, “Filistin Yönetimi’nin istikrarını pekiştirmeliyiz” yanıtını verdi.

Netanyahu’ya yakınlığıyla bilinen İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, yaptığı açıklamada, , Filistin Yönetimi’ne sağlanması öngörülen ekonomik kolaylıkların, son dönemde Batı Şeria'da yerleşim birimlerinin inşasına hız verilmesinden sonra ABD yönetimine verilen sözlerden biri olduğunu söyledi.

dfer
Geçtiğimiz nisan ayında Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun (Erez) Sınır Kapısı’ndan İsrail'e geçen Filistinli işçiler (AFP)

Siyasi kaynaklara göre söz konusu ekonomik kolaylıklar arasında el-Halil kentindeki Terkumiye ilçesinde (planlaması 2020'de yapılan) yeni bir sanayi bölgesinin kurulması, (eski bir karar olan) Allenby (el-Kerame) Sınır Kapısı’nın çalışma saatlerinin uzatılması ve aylık 500 milyon şekel (yaklaşık 145 milyon dolar) olarak tahmin edilen Filistin Yönetimi’nin ödenmemiş borçlarının yeniden planlanması ve ödemelerinin ertelenmesi yer alıyor.

İsrail'deki Filistinli işçilerin sayısını artırılması, Filistin Yönetimi yetkililerine uygulanan yaptırımları kaldırması ve hareket özgürlüğü için VIP kartlarının iade edilmesi gibi başka kolaylıkların sağlanması da planlanıyor. İsrailli kaynaklar, söz konusu kolaylıkların ABD yönetiminin detaylı talebi üzerine belirlendiğinin altını çizdiler.

Öte yandan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Genel Sekreteri Hüseyin eş-Şeyh, İsrail tarafından sağlanması planlanan kolaylıklarla ilgili olarak sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “İsrail hükümeti, gözlere kül atmaktan öteye gitmeyen adımlarla kendi imajını parlatmaya çalışan ırkçı bir hükümettir. Filistin Yönetimi'ni ablukaya alan, onu zayıflatmaya ve baltalamaya çalışan İsrail hükümetidir” ifadelerini kullandı.

Filistin halkının sorununun ‘gitmesi gereken işgalci olduğunu’ söyleyen Şeyh, ABD yönetimini uluslararası meşru kararlar ve anlaşmalar temelinde yaratıcı bir siyasi inisiyatif sunmaya ve İsrail işgalini sona erdirmek için ciddi müzakereleri başlatacak siyasi bir hedef belirlemeye çağırdı.

FKÖ Yürütme Konseyi Genel Sekreteri, sözlerini şöyle sürdürdü:

ABD Dışişleri Bakanlığı'nın İsrail-Filistin İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Andrew Miller ile kısa bir süre önce yaptığım görüşmede kendisine ABD yönetiminin İsrail'i tek taraflı olarak attığı tüm adımlardan geri çekilmeye zorlamak için ciddi ve etkili şekilde baskı yapması gerektiğini söyledim. Akabe ve Şarm eş-Şeyh'teki toplantılarda bunun için çabaladım.

FKÖ Yürütme Konseyi Genel Sekreteri Şeyh, ABD’ye Filistinlilerin öldürülmesini savunan ve bunu da yapan Yahudi gruplarını terör örgütleri olarak sınıflandırması ve uluslararası terör örgütleri listesine alması çağrısında bulundu.