Müslümanlar koronavirüsün gölgesinde Ramazan’a girdi

Kahire’deki bir camide maske ile teravih namazı kılan Müslümanlar (DPA)
Kahire’deki bir camide maske ile teravih namazı kılan Müslümanlar (DPA)
TT

Müslümanlar koronavirüsün gölgesinde Ramazan’a girdi

Kahire’deki bir camide maske ile teravih namazı kılan Müslümanlar (DPA)
Kahire’deki bir camide maske ile teravih namazı kılan Müslümanlar (DPA)

Ramazan ayı, geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da, dünya genelinde 3 milyona yakın kişinin hayatını kaybetmesine neden olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının gölgesinde başladı.
AFP’ye göre Müslümanlar, ülkelere göre bugün veya yarın başlayacak Ramazan ayına kısıtlamalar ve salgın korkusu altında girecek.
Yüz milyonu aşkın nüfusuyla Arap dünyasının en kalabalık ülkesi olan Mısır’da Ramazan ayı bugün başlıyor.
Kahire sakinleri, bu kutsal aya hazırlanmak için dün alışveriş yapmaya yoğunlaştı, birçok mahallede sokaklar süslendi.
Geçtiğimiz yıl Ramazan ayına genel kapatma altında giren Tunus’ta, hükümet gelen tepkiler nedeniyle 19.00’da başlayan sokağa çıkma yasağını 22.00 olarak revize etmek zorunda kaldı.
Tunuslu Samira Halifi (45), “İftar yaptıktan sonra genellikle Tunus’un eski kentine ve Sidi Bu Said şehrine gidiyoruz. Yürüyüşler yapıyoruz ve çocuklar sokakta koşuyor” diyerek, sokağa çıkma yasağının ileri saate çekilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Fas’ta ise, sokağa çıkma yasağının uzatılması, kutlamalar ve toplantıların yasaklanması gibi önlemler Ramazan ayı vesilesiyle kısa süre önce alındı.
Kanlı çatışmalarda onuncu yılına giren Suriye’de, yerel para biriminin dolar karşısında değer kaybetmesi, rekor oranlarda zamlar ve ciddi yakıt krizi nedeniyle salgından bu yana en kötü ekonomik kriz yaşanıyor.
Suriye rejimi, Ramazan’a özel herhangi bir yeni önlem açıklamadı. Ülkede sosyal mesafeye dikkat ederek ve maske takarak camilerde Teravih namazlarının kılınmasına izin verildi.
Yüksek gıda fiyatları, birçok aileyi Ramazan geleneklerinden vazgeçmeye yöneltti.
Amman’da yaşayan Rima Kabalan, Ürdün’de Ramazan’ın nasıl geçeceğine ilişkin, “Şüphesiz bu Ramazan’da, geçmiş yıllardaki gibi, ne aile toplantıları, ne camide eskisi gibi ibadet, ne Ramazan çadırları, ne de sabahın erken saatlerine kadar sokaklarda geç kalma olmayacak” diyerek üzüntüsünü ifade etti.
Suudi Arabistan ise, Ramazan ayında Mekke’deki Mescid-i Haram’da, sadece aşılanan veya yeni tip koronavirüs (Kovid-19) geçirip iyileşen kişilerin Umre yapabileceğini ve namaz kılabileceğini duyurdu.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.