Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun’dan göstericilere milletvekillerini ‘özgürce’ seçme çağrısı

Dün Cezayir’in başkentinde gerçekleşen gösterilerden (Reuters)
Dün Cezayir’in başkentinde gerçekleşen gösterilerden (Reuters)
TT

Cezayir Cumhurbaşkanı Tebbun’dan göstericilere milletvekillerini ‘özgürce’ seçme çağrısı

Dün Cezayir’in başkentinde gerçekleşen gösterilerden (Reuters)
Dün Cezayir’in başkentinde gerçekleşen gösterilerden (Reuters)

Yağmur ve düşük sıcaklıklar dün Cezayirlilerin başkent ve diğer büyük şehirlerde sokaklara çıkmasını engellemezken, göstericiler ‘rejim değişikliği’ ile ‘ordu tarafından yönetilmeyen sivil devlet’ çağrısında bulundu. Gösterilerin 113. haftasında binlerce Cezayirli, 10 gündür cezaevlerinde açlık grevinde bulunan 23 tutukluyla dayanışma halinde olduklarını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ise önceki gün bir televizyon konuşmasında Cezayirlileri, tamamen özgürce ve medeni yollarla Ulusal Halk Meclisi milletvekillerini seçmeye davet etti. Açıklamasında, izledikleri demokratik yolun barış ve güvenliğin temellerini sağlamlaştırmayı hedeflediğini söyleyen Tebbun, bunun devlet kurumlarının, siyasi sınıfın ve sivil toplum aktörlerinin ortak çabalarıyla gerçekleştirmeye çalıştığı şeyle ülkenin yüksek menfaati ile ilişkili olduğunu vurguladı.
Cumhurbaşkanının konuşmasının ertesi günü Cuma namazı çıkışı sonra yüzlerce Cezayirli özellikle parlamento binasının olduğu sokakta bir araya geldi. Kısa bir süre sonra batıdaki Bab el Vad bölgesiyle doğu banliyölerindeki el Harraş mahallesinden gelen iki blok birleşerek başkentin merkezindeki göstericilerle birleşti. Göstericiler eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika’nın yedinci dönemde de aday olacağını açıklamasının ardından 22 Şubat 2019’da halk hareketinin başladığı günden itibaren gündeme gelen sloganları attı.
Cezayirli avukat ve siyasi aktivist Mukran Ait el-Arabi sosyal medya hesabından tutukluların grevine ilişkin yaptığı açıklamada, “Siyasi otorite, görüşleri nedeniyle Cezayirlileri tutuklamayı ne zaman bırakacak? Yargı yasa dışı tutuklamaları ne zaman durduracak? Anayasanın 123. Maddesi sanığın adli soruşturma işlemleri sırasında serbest kalacağı hükmüne tabidir. Fikir ve siyaset sebebiyle bir insanı hapse atmak mümkün değildir” şeklinde konuştu.
Arabi açıklamasında, bir zamanlar dünyanın ilgi ve hayranlık odağı olduğu Cezayir’in ciddi bir sebep olmadan vatandaşlarını tutukladığını ifade ederek, Cezayir’in birçok sorunu olduğunu, özellikle yüksek yaşam maliyeti, işsizlik, kırsal kesimdeki kötü yollar ve hastanelerde tedavinin zorluğu gibi konular aileler için sorun olduğunu aktardı. Kesintisiz bir şekilde Cezayirlilerin yaşadığı trajediden bahsedebileceğini söyleyen avukat, ancak en önemli meselenin gençlerin önemsiz sebeplerde tutuklanması konusu olduğunu vurguladı.
Maurice Audin Meydanı’ndaki göstericilerden biri cezaevlerinde açlık grevi yapan 23 tutukluya ait fotoğrafların olduğu bir pankart taşıdı. Bahsi geçen tutuklular kamu düzenine zarar verme ve ülkede kaos yaymakla suçlanıyor. Göstericilerin taşıdığı pankartlarda,  şartlar ne olursa olsun eylemlerin devam edeceğini bildiren sloganlar yazıyor.
Cezayir'deki İnsan Hakları Savunma Birliği, son 10 gündür açlık grevi yapan tutuklulardan 8’inin sağlık durumlarının kötüleşmesi sebebiyle önceki akşam hastaneye kaldırıldığını duyurdu. Birlik, tutukluların gösterilere katılma bahanesiyle cezaevinde olduklarını belirterek serbest bırakılmaları çağrısında bulundu. Ramazan ayının ilk gününden bu yana işçileri grev yapan posta ve ulaştırma sektöründen Selim bin Udeh, “Yetkililer sokak baskısına rağmen boyun eğmiyor. Buteflika ve ailesi gösterilerin ilk haftalarında yönetime sığında ancak sokaklardaki halkın umutsuzluğuyla istifa etti. Buteflika’dan sonra gelen güç ise koronavirüs salgınını geçtiğimiz yılki anaysa değişikliği referandumunu uygulamak için kullandı. Halk hareketi referandumu engellediği gibi sonuçlar yüzde 23’ü geçmedi. Cezayirlileri oy kullanmaktan caydırmak için halk seferberliği yine aynısını yapacak” dedi.
Diğer yandan başkentte polis karakolunun önünde toplanan öfkeli kalabalık, yetkililerden gösteriler sırasında tutuklanan üniversite profesörünü serbest bırakmasını talep etti. Ülkenin doğu ve batı banliyölerinde gerçekleşen gösterilerde halk hareketi, yaklaşan parlamento seçimlerini reddettiklerini yineledi.

 


İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.