Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Rabat, Madrid’in tavrını, ‘ortaklık ve iyi komşuluk ruhuna aykırı’ olarak nitelendirdi

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız
TT

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Rabat, İspanya’nın ciddi savaş suçları ve ağır insan hakları ihlalleri işlemekle suçlanan ayrılıkçı Polisario Cephesi Genel Sekreteri lideri İbrahim Gali’yi ağırlamasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Fas Dışişleri Bakanlığı, 25 Nisan’da yaptığı açıklamada, Fas’ın ‘ortaklık ve iyi komşuluk ruhuna aykırı ve Fas halkı açısından temel bir sorun olan Sahra meselesiyle ilgili olan bu tavır hususunda hayal kırıklığını’ dile getirdiğini belirtti.
Aynı açıklamada, İspanya’nın tutumunun büyük bir şaşkınlığa neden olduğu ve meşru soruları gündeme getirdiği aktarılırken, “İbrahim Gali neden gizlice ve sahte bir pasaportla İspanya’ya kabul edildi? Neden İspanya, bunu Fas’a bildirmeme kararı aldı? Neden Gali, İspanya’ya sahte bir kimlikle girmeyi seçti? İspanya yargısı, Polisario mağdurları tarafından yapılan birçok şikâyete neden yanıt vermedi?” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, bu nedenle İspanya’nın Rabat büyükelçisinin durum hakkında bilgi vermek ve hükümetinin tutumu hakkında gerekli açıklamaları talep etmek üzere Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığı belirtildi.
Fas’ın tepkisi, İspanya Dışişleri Bakanı Arancha Gonzalez Laya’nın geçen cuma günü yaptığı açıklamaya yanıt olarak geldi. Laya, ülkesinin Polisario Cephesi liderini tedavi görmesi için topraklarına kabul etmesi sonrasın Fas ile ilişkilerin etkilenmeyeceğini bildirmişti.
Gonzalez Laya, düzenlediği basın toplantısında “Bu durum, İspanya ile Fas arasındaki mükemmel ilişkileri engellemez” derken, Fas’ın ekonomik ve siyasi alanlarda, göç konusunda, şirket faaliyetlerinde ve iklim değişikliğiyle mücadelede İspanya’nın ayrıcalıklı bir ortağı olduğunu ve bu durumun değişmeyeceğini vurguladı.
Öte yandan Polisario Cephesi tarafından işlenen terörist eylemlerin İspanyol kurbanları, geçen cumartesi günü İspanyol yargısından kaçmak amacıyla sahte bir kimlikle Zaragoza şehri yakınlarındaki Logrono’da bir hastaneye kaldırılan Gali’nin derhal gözaltına alınması çağrısı yaptı.
Kanarya Adaları Terör Mağdurları Derneği (Acafity) tarafından yapılan açıklamada, ‘işlediği saldırılar nedeniyle arama ve tutuklama kararına konu olan Gali’nin İspanyol yetkililer tarafından derhal tutuklanması gerektiği’ ifade edildi.
Dernek, suikastların uygulanmasını emreden, 1973’ten 1986’nın sonuna kadarki savaş sırasında Kanarya denizcilerinin açık denizlerde kitlesel kaçırılması emri veren bir yetkili olmasının yanı sıra Kanarya Adaları işçilerine karşı suikast düzenlemekle suçlandığı göz önüne alındığında, Gali’nin İspanya topraklarına yasadışı girişini kınadı.
İspanyol Kurbanlar Ulusal Birliği’nin desteğini alan ve Polisario terörünün 300’den fazla kurbanının yakınlarını içeren Acafity Derneği, İspanya vatandaşlarını öldüren kötü şöhretli bir suçlunun, bir devlet hastanesine yasadışı girişine izin verilmesini kınadı.
Dernek, Gali’nin ‘mümkün olan en kısa sürede’ Ulusal Mahkeme tarafından tutuklanmasını istedi.
Dernek, İspanyol yargısını, İspanyol hükümetini ve ilgili bakanlıkları ‘bir an önce sorumluluklarını üstlenmeye, görevlerini yerine getirmeye ve Polisario Cephesi’nin katillerini değil, Kanarya terörü mağdurlarını barındırmaya’ çağırdı.
Dernek ayrıca, İspanyol hükümetini ‘hastalık ve sözde insani nedenler bahanesiyle karalamak ve Gali’nin terörist eylemlerinin aklanmasına katılmak’ ile suçladı.
Bildiride, “Gali’nin gerçekleştirdiği terör saldırılarından etkilenen Kanarya kurbanları, yaslı ailelerin bu katilin varlığı dolayısıyla hissettikleri aşağılanma karşısında sessiz kalmak istemiyorlar” denildi.
‘Cruz del Mar’ ve ‘Minsai de Abona’ İspanyol balıkçı teknelerinin, Sahra ve Kanarya Adaları arasındaki bir bölgede 1970’li ve 1980’li yıllarda Polisario Cephesi’nin saldırılarının hedefi olduğu hatırlatıldı. Saldırılar, Kanarya Adaları’ndan birçok balıkçının ölümüne neden olmuştu.
Öte yandan Polisario Cephesi’nin bir başka kurbanı olan İspanyol siyasi uzmanı Pedro Ignacio Altamirano da geçen cumartesi günü avukatı aracılığıyla Malaga Mahkemesi soruşturma hakimine Polisario lideri aleyhine bir şikâyette bulundu.
Altamirano, Gali’yi cephe unsurlarını, sosyal medya üzerinden ölüm tehditlerinde bulunmak üzere kendisine karşı kışkırtmakla suçladı.
Söz konusu şikayet, İspanyol mahkemelerine Gali aleyhine yapılan ikinci şikayet oldu. Daha önce de Sahravi İnsan Haklarını Savunma Derneği avukatları, İspanyol yetkililere Gali hakkında Avrupa’dan yayınlanan tutuklama emrini uygulamaya çağırmıştı.



Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
TT

Lübnan ordusu ülkenin güneyinde Hizbullah tüneli buldu

Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)
Hizbullah tünelini denetleyen Lübnan Ordusu, Litani Nehri'nin güney bölgesindeki tüneli etkisiz hale getirdi (Lübnan Ordusu Rehberlik Müdürlüğü)

Lübnan basını, Lübnan ordusunun Mekanizma Komitesi’nin talebi üzerine yapılan soruşturma sonucunda, ülkenin güneyindeki Tulin beldesinde Hizbullah tarafından inşa edilen tünellerden birini keşfettiğini bildirdi. Basında yer alan haberlerde, bu bölgenin daha önce İsrail tarafından bombalandığı belirtildi.

Lübnan ordusu, daha önce de Mekanizma Komitesi ve Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) arasındaki koordinasyon çerçevesinde Mekanizma Komitesi'nin talebi üzerine ve İsrail'in tehdidi sonrasında bazı yerleri ortaya çıkarmıştı. Bu son olay ise geçtiğimiz hafta İsrail'in bir evi bombalamakla tehdit etmesinin ardından Lübnan ordusunun güneydeki Yanuh beldesinde bir binayı kapsamlı bir şekilde aramasının ardından geldi. Yapılan aramada evde herhangi bir silah bulunamadı.

Bu olay, İsrail’in Lübnan’ın güneyinde bombardımanlarına devam ettiği ve çarşamba günü Kefer Kila beldesini hedef alan bir hava saldırısı düzenlediği bir dönemde meydana geldi. Ulusal Haber Ajansı (NNA), saldırının el-Aziziye ve eş-Şahrub beldeleri arasındaki Sari Tepesi’ni hedef aldığını bildirdi, ancak herhangi bir can kaybından bahsetmedi.

Başbakan Yardımcısı Mitri: Lübnan Ordusu sonraki aşamalara geçmeye hazır

Öte yandan Lübnan Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri, Mekanizma Komitesi’ni bir tartışma forumu ve anlaşmalara uyumu denetleme ve doğrulama çerçevesi olarak nitelendirdi.

Beyrut'ta düzenlenen Carnegie Ortadoğu Merkezi'nin sekizinci konferansının ilk oturumunun açılışına katıldığı sırada İsrail'in sık sık tekrarlanan ihlallerine karşın, Lübnan'ın ilk günden itibaren bu anlaşmalara bağlılığını teyit eden Mitri, Hizbullah'ın silahlarına ilişkin olarak “Genelkurmay Başkanı Rudolf Heykel, ordunun kapasitesinin güçlendirilmesiyle başlayan beş aşamalı bir plan önerdi” dedi. Litani Nehri çevresindeki bölgede devlet otoritesinin genişlemesinin kademeli bir ilerleme kaydettiğini ve ordunun Litani Nehri'nin güneyindeki görevini tamamlamak üzere olduğunu ve sonraki aşamalara geçmeye hazırlandığını vurguladı.

jgıu
Sınır kasabası Alma eş-Şaab'da bir askeri aracın üzerinde duran Lübnan askerleri, 28 Kasım 2025 (Reuters)

Yeniden yapılanma konusunda uluslararası toplumun desteğinin ön koşulu olarak devletin otoritesini tesis etmesini istediğini belirten Mitri, Arap ülkelerinin uluslararası ilişkiler yoluyla destekleyici bir rol oynayacağını umduğunu ifade etti.

Lübnan ve İsrail'den sivillerin katıldığı ikinci oturum

Olay, Lübnan-İsrail müzakerelerinde Lübnan heyetinin başkanı Büyükelçi Simon Kerem'in, aralık ayı başlarında gerçekleşen önceki oturumda İsrailli bir sivil ile birlikte iki ülke arasındaki ilk doğrudan görüşmelerde bulunduktan sonra katılacağı ikinci oturum olacak olan ateşkesin izlenmesinden sorumlu Mekanizma Komitesi'nin 19 Aralık'ta yapılması planlanan yeni oturumundan iki gün önce yaşandı. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, çarşamba günü Kerem ile bir araya geldi ve komitenin yaklaşan toplantısı öncesinde kendisine talimatlarını iletti.

Ateşkes İzleme Komitesi'nde Lübnan, İsrail, Fransa, ABD ve BM yer alıyor. Ateşkes anlaşması, düşmanlıkların durdurulmasını ve Hizbullah'ın Litani Nehri'nin kuzeyine çekilmesini, bunun sonucunda Lübnan genelinde silahsızlandırılmasını ve İsrail ordusunun son savaş sırasında ilerlediği mevzilerden çekilmesini öngörüyor. Ancak İsrail, Lübnan topraklarındaki beş stratejik noktada askeri olarak varlığını sürdürürken, Hizbullah silah bırakmayı reddediyor.


Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
TT

Lübnan ordusunu desteklemek için "Paris toplantısında" üç öncelik belirlendi

Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)
Ordu Komutanı General Rudolph Heykel, pazartesi günü güneyde silahsızlanma planının ilk aşamasının uygulanmasını gözden geçirmek üzere yaptığı ziyarette büyükelçiler, diplomatlar ve askeri ataşelerle bir araya geldi (Yönlendirme Müdürlüğü)

İsrail'in Lübnan ile ateşkes anlaşmasını bozabilecek bir gerilime yol açabileceği endişeleri arasında, Lübnan ordusuna destek yollarını görüşmek ve Hizbullah'ı silahsızlandırma çabalarını gözden geçirmek üzere bugün Paris'te Fransa, Suudi Arabistan, Amerika Birleşik Devletleri ve Lübnan temsilcilerinin katılımıyla dörtlü bir toplantı düzenleniyor.

Fransız kaynakları, İsrail'in savaşa geri dönme yönündeki tekrarlanan ve aleni tehditleri göz önüne alındığında, Paris'in Lübnan üzerinde ciddi bir tehlike hissettiğini belirtiyor.

Paris'teki bilgili kaynaklar, bugün yapılacak toplantının üç ana öncelik çerçevesinde gerçekleştiğini söylüyor; bunlardan ilki, İsrail ve Lübnan arasındaki düşmanlıkların sona ermesini izlemekle görevli mekanizmanın gözden geçirilmesi ve geliştirilmesinin değerlendirilmesidir.

Lübnan'da İsrail'in gerilimi tırmandırmasını engellemek, toplantının ikinci önceliği olacak. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre toplantıya Lübnan Ordu Komutanı General Rudolph Heykel de katılacak ve silahların devletin elinde kalmasını sağlamaya yönelik Lübnan çabalarına dair bir genel bakış sunacak.

Üçüncü öncelik, ABD elçisi Morgan Ortagus'un ülkesinin Lübnan'daki planlarıyla ilgili olarak ne söyleyeceği ile ilgilidir.


Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Sadr, Irak’ta iki ilde askeri kanadını dondurdu

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Irak’ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr, Salı günü yaptığı açıklamada, hareketin askeri kanadı olarak bilinen “Seraya es-Selam”ın Basra ve Vasıt (Kût) vilayetlerinde faaliyetlerinin dondurulmasına karar verdiğini duyurdu. Açıklama, hareket mensuplarının bir kamu görevlisini darp ettiği görüntülerin sosyal medyada yayılmasının ardından geldi.

Irak makamları zaman zaman, belediye mevzuatına aykırı biçimde inşa edilen yapıları yıkım kararıyla kaldırıyor. Yerel halk arasında “tecevüz” olarak bilinen bu kaçak yapılar sorunu, çoğu zaman siyasi ve toplumsal gerilimlere neden oluyor.

Son olarak, sosyal medyada paylaşılan videoda Sadr Hareketi’ne bağlı kişiler olduğu belirtilen bir grup, Basra’nın merkezinde kaçak yapıların yıkımından sorumlu Makal Belediyesi Müdürü Esir el-Ubeydi’yi darbediyor. Görüntülerde, Ubeydi’nin, hareket mensuplarına ait olduğu öne sürülen kaçak bir evi yıktığı için hedef alındığı belirtiliyor. Video ülkede geniş yankı uyandırdı ve tepkiye yol açtı.

Basra’daki kaynaklara göre, yıkılan ev Sadr Hareketi’ne bağlı din adamı Şeyh Kusay el-Esedi’ye ait. El-Esedi’nin dinî eğitim gören, cuma imamı ve Seraya es-Selam’da görevli bir isim olduğu aktarılıyor. Ev, kentin en değerli bölgelerinden birinde izinsiz olarak kullanılıyordu.

Sadr’a yakınlığıyla bilinen ve X platformunda açıklama yapan “Salih Muhammed el-Iraki” isimli hesap, Seraya es-Selam’ın Basra ve Vasıt’ta altı ay süreyle “dondurulması ve tüm merkezlerin kapatılması” talimatını duyurdu. Açıklamada, kararın, “Seraya es-Selam’ın adını kirleten ihlallerin ve hakaretlerin önüne geçmek amacıyla” alındığı belirtildi.

Iraki mesajında, söz konusu davranışların “harekete karşı dış çevreler tarafından kasıtlı olarak yapılmış olabileceğini” öne sürerek “Seraya es-Selam’ın itibarı benim için varlıklarından daha önemlidir” ifadelerini kullandı.

Seraya es-Selam mensupları, 2014’ten bu yana özellikle Samarra kentinde yoğun şekilde konuşlanmış durumda. Kentte, 2006’da El Kaide tarafından bombalanan İmam Ali el-Hadi ve İmam Hasan el-Askeri türbeleri bulunuyor ve saldırının ardından bölgede mezhepsel çatışmalar patlak vermişti.

Örgütün ayrıca Bağdat ve Şii nüfusun çoğunlukta olduğu orta ve güney vilayetlerinde yaygın merkezleri bulunuyor. Hareket mensupları geçmişte de sosyal medyada Sadr’a yönelik sert eleştiriler yapan kişilere saldırmakla gündeme gelmişti.

sdvfg
Irak'ın güneyindeki Basra kentinde bulunan Şatt el-Arab sahil şeridinin önünden araçlar geçiyor (AFP)

Sadr hareketi, son hükümette ve parlamentoda temsil gücünü kaybetmiş olsa da, Seraya es-Selam ve hareket tabanı pek çok bölgede hâlâ ciddi nüfuza sahip.

Basra Valisi Esad el-İydani, saldırı sonrasında Sadr ile iletişime geçtiğini açıklayarak, “Sadr bu ihlali reddetti ve sorumluların cezalandırılacağını söyledi” dedi.

‘Mutsuz bir durumdayım’

Saldırıya uğrayan belediye yetkilisi Esir el-Ubeydi, yaşananları “mutsuz ve trajik bir durum” olarak tanımladı. Basra valisine gönderdiği ses kaydında, “Bu muameleyi hak edecek ne yaptığımı bilmiyorum” ifadelerini kullanarak korunma talep etti.

Ubeydi, görevini güvenlik güçleri ve yıkım ekipleri eşliğinde yürüttüğünü belirterek, evinin iki gündür akrabaları tarafından korunmak zorunda kaldığını anlattı. Yaptığı açıklamada, “Dört gündür uyuyamıyorum. Şikâyet için karakola gittiğimde bile hareket mensupları benden önce oradaydı” dedi.

Basra’da kaçak yapıların sayısına ilişkin net veri bulunmasa da, kentte nüfus artışı ve çarpık kentleşme nedeniyle sorun giderek büyüyor. Yerel yönetim son dönemde çok sayıda kaçak yapıyı yıktı ancak bu operasyonlar çoğu zaman bölgede gerginliklere yol açıyor.