Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Rabat, Madrid’in tavrını, ‘ortaklık ve iyi komşuluk ruhuna aykırı’ olarak nitelendirdi

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız
TT

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Fas, İspanya’nın Batı Sahralı ayrılıkçı lideri kabulünden rahatsız

Rabat, İspanya’nın ciddi savaş suçları ve ağır insan hakları ihlalleri işlemekle suçlanan ayrılıkçı Polisario Cephesi Genel Sekreteri lideri İbrahim Gali’yi ağırlamasından duyduğu üzüntüyü dile getirdi.
Fas Dışişleri Bakanlığı, 25 Nisan’da yaptığı açıklamada, Fas’ın ‘ortaklık ve iyi komşuluk ruhuna aykırı ve Fas halkı açısından temel bir sorun olan Sahra meselesiyle ilgili olan bu tavır hususunda hayal kırıklığını’ dile getirdiğini belirtti.
Aynı açıklamada, İspanya’nın tutumunun büyük bir şaşkınlığa neden olduğu ve meşru soruları gündeme getirdiği aktarılırken, “İbrahim Gali neden gizlice ve sahte bir pasaportla İspanya’ya kabul edildi? Neden İspanya, bunu Fas’a bildirmeme kararı aldı? Neden Gali, İspanya’ya sahte bir kimlikle girmeyi seçti? İspanya yargısı, Polisario mağdurları tarafından yapılan birçok şikâyete neden yanıt vermedi?” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, bu nedenle İspanya’nın Rabat büyükelçisinin durum hakkında bilgi vermek ve hükümetinin tutumu hakkında gerekli açıklamaları talep etmek üzere Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldığı belirtildi.
Fas’ın tepkisi, İspanya Dışişleri Bakanı Arancha Gonzalez Laya’nın geçen cuma günü yaptığı açıklamaya yanıt olarak geldi. Laya, ülkesinin Polisario Cephesi liderini tedavi görmesi için topraklarına kabul etmesi sonrasın Fas ile ilişkilerin etkilenmeyeceğini bildirmişti.
Gonzalez Laya, düzenlediği basın toplantısında “Bu durum, İspanya ile Fas arasındaki mükemmel ilişkileri engellemez” derken, Fas’ın ekonomik ve siyasi alanlarda, göç konusunda, şirket faaliyetlerinde ve iklim değişikliğiyle mücadelede İspanya’nın ayrıcalıklı bir ortağı olduğunu ve bu durumun değişmeyeceğini vurguladı.
Öte yandan Polisario Cephesi tarafından işlenen terörist eylemlerin İspanyol kurbanları, geçen cumartesi günü İspanyol yargısından kaçmak amacıyla sahte bir kimlikle Zaragoza şehri yakınlarındaki Logrono’da bir hastaneye kaldırılan Gali’nin derhal gözaltına alınması çağrısı yaptı.
Kanarya Adaları Terör Mağdurları Derneği (Acafity) tarafından yapılan açıklamada, ‘işlediği saldırılar nedeniyle arama ve tutuklama kararına konu olan Gali’nin İspanyol yetkililer tarafından derhal tutuklanması gerektiği’ ifade edildi.
Dernek, suikastların uygulanmasını emreden, 1973’ten 1986’nın sonuna kadarki savaş sırasında Kanarya denizcilerinin açık denizlerde kitlesel kaçırılması emri veren bir yetkili olmasının yanı sıra Kanarya Adaları işçilerine karşı suikast düzenlemekle suçlandığı göz önüne alındığında, Gali’nin İspanya topraklarına yasadışı girişini kınadı.
İspanyol Kurbanlar Ulusal Birliği’nin desteğini alan ve Polisario terörünün 300’den fazla kurbanının yakınlarını içeren Acafity Derneği, İspanya vatandaşlarını öldüren kötü şöhretli bir suçlunun, bir devlet hastanesine yasadışı girişine izin verilmesini kınadı.
Dernek, Gali’nin ‘mümkün olan en kısa sürede’ Ulusal Mahkeme tarafından tutuklanmasını istedi.
Dernek, İspanyol yargısını, İspanyol hükümetini ve ilgili bakanlıkları ‘bir an önce sorumluluklarını üstlenmeye, görevlerini yerine getirmeye ve Polisario Cephesi’nin katillerini değil, Kanarya terörü mağdurlarını barındırmaya’ çağırdı.
Dernek ayrıca, İspanyol hükümetini ‘hastalık ve sözde insani nedenler bahanesiyle karalamak ve Gali’nin terörist eylemlerinin aklanmasına katılmak’ ile suçladı.
Bildiride, “Gali’nin gerçekleştirdiği terör saldırılarından etkilenen Kanarya kurbanları, yaslı ailelerin bu katilin varlığı dolayısıyla hissettikleri aşağılanma karşısında sessiz kalmak istemiyorlar” denildi.
‘Cruz del Mar’ ve ‘Minsai de Abona’ İspanyol balıkçı teknelerinin, Sahra ve Kanarya Adaları arasındaki bir bölgede 1970’li ve 1980’li yıllarda Polisario Cephesi’nin saldırılarının hedefi olduğu hatırlatıldı. Saldırılar, Kanarya Adaları’ndan birçok balıkçının ölümüne neden olmuştu.
Öte yandan Polisario Cephesi’nin bir başka kurbanı olan İspanyol siyasi uzmanı Pedro Ignacio Altamirano da geçen cumartesi günü avukatı aracılığıyla Malaga Mahkemesi soruşturma hakimine Polisario lideri aleyhine bir şikâyette bulundu.
Altamirano, Gali’yi cephe unsurlarını, sosyal medya üzerinden ölüm tehditlerinde bulunmak üzere kendisine karşı kışkırtmakla suçladı.
Söz konusu şikayet, İspanyol mahkemelerine Gali aleyhine yapılan ikinci şikayet oldu. Daha önce de Sahravi İnsan Haklarını Savunma Derneği avukatları, İspanyol yetkililere Gali hakkında Avrupa’dan yayınlanan tutuklama emrini uygulamaya çağırmıştı.



İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
TT

İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’da düzenlediği saldırılarda 5 Filistinli hayatını kaybetti

Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)
Filistin sivil savunma ekipleri, Gazze Şeridi’ne yönelik İsrail saldırılarında hayatını kaybedenlerin cenazelerini aramak için Han Yunus’taki bir evin enkazını kaldırıyor (EPA)

Gazze Şeridi’nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi’nde İsrail ordusunun bugün (pazar) sabah saatlerinde düzenlediği hava saldırısında üç Filistinli yaşamını yitirdi. Batı Şeria’da ise iki Filistinli, İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürüldü.

Filistin resmi ajansı WAFA’nın sağlık kaynaklarına dayandırdığı habere göre Şucaiyye’de İsrail insansız hava aracının sivillerin bulunduğu bir topluluğu hedef alması sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Aynı kaynaklar, İsrail savaş uçaklarının Mansura Caddesi üzerindeki Şeva akaryakıt istasyonu yakınında iki sivili öldürdüğünü bildirdi.

Bu ölümlerle birlikte, 11 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasından bu yana can kaybı 404’e, yaralı sayısı ise 1108’e yükseldi.

Öte yandan İsrail ordusu, Batı Şeria’nın kuzeyinde yürütülen operasyonlarda iki Filistinliyi öldürdüğünü duyurdu.

Kuzeydeki Kabatiya bölgesinde bir Filistinli gencin askerlere taş attığını belirten ordu, askerlerin ateş açtığını ve gencin öldüğünü açıkladı. Ramallah’taki Filistin Sağlık Bakanlığı, hayatını kaybeden kişinin 16 yaşında olduğunu belirtti.

Diğer yandan Silat el-Harithiya bölgesinde bir Filistinlinin askerlere el yapımı patlayıcı attığı gerekçesiyle öldürüldüğü bildirildi. Filistin Sağlık Bakanlığı, 22 yaşındaki gencin göğsünden vurularak öldüğünü açıkladı.

Gazze Savaşı’nın Ekim 2023’te başlamasının ardından Batı Şeria’daki gerilim belirgin şekilde yükseldi. İsrail ordusu bu süreçte, bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplara karşı operasyonlarını yoğunlaştırdı.

Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son iki yılda Batı Şeria’da 1030 Filistinli öldürüldü; bunların 235’i yalnızca bu yıl içinde gerçekleşti.


Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
TT

Iraklı gruplar, silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısına katıldı

Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)
Bağdat'taki Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) unsurları tarafından düzenlenen bir tören (DPA)

Iraklı milis gruplarının liderleri son günlerde silahların devletin elinde sınırlandırılması çağrısı yapmaya başladı. Bu gelişme, yerel düzeyde sürpriz, soru işaretleri ve eleştirileri beraberinde getirdi. Zira söz konusu isimler, kısa süre öncesine kadar direniş eksenine mensup oldukları gerekçesiyle silahlarını açıkça sergiliyor, devlete meydan okuyor; ABD karşıtlığını vurgulayarak Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesini talep ediyordu.

Yerel analizlerde bu olgu, Irak’taki Amerikan baskıları, olası bölgesel dönüşümler ve bu grupların yeni parlamentoda sandalye kazanmalarının ardından siyasi alana yönelme arayışlarıyla ilişkilendiriliyor.

Diğer yandan Ulusal Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim’in çağrısına ek olarak, son iki gün içinde ABD’nin yaptırım ve terör listesinde yer alan, fraksiyonlarla bağlantılı üç tanınmış isimden de silahların devletin elinde sınırlandırılması yönünde çağrılar geldi.

Üç grup

Bu isimlerin başında, yaklaşık 27 sandalyeyle parlamentoda güçlü bir varlık elde eden Asaib Ehli’l Hak Hareketi Genel Sekreteri Kays el-Hazali geliyor. Hazali cuma günü yaptığı açıklamada, “Silahların devletin elinde sınırlandırılmasına inanıyoruz ve bunu gerçekçi adımlarla hayata geçirmek için çalışacağız” dedi. Aynı yönde açıklamalar, Ensarullah el-Evfiya Hareketi Genel Sekreteri Haydar el-Garavi ile İmam Ali Tugayları lideri Şibl ez-Zeydi’den de geldi.

Üç grubun liderlerini ortak paydada buluşturan unsurlar, Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri çatısı altında yer almaları ve ABD’nin terör listesinde bulunmaları olarak öne çıkıyor. Bu durum, söz konusu isimlerin, silahlı gruplara mensup unsurların yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı çıkan Washington’a yönelik siyasi manevra arayışında oldukları yorumlarını güçlendiriyor.

Irak’ta en yüksek yargı organının başkanı dün yaptığı açıklamada, silahların devletin elinde sınırlandırılması konusunda silahlı grupların liderlerinin iş birliğine onay verdiğini duyurdu.

Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, yayımladığı açıklamada, ‘hukukun üstünlüğünün sağlanması, silahların devletin elinde sınırlandırılması ve askeri çalışmaya duyulan ulusal ihtiyacın ortadan kalkmasının ardından siyasi faaliyete geçilmesi’ yönündeki tavsiyesine olumlu yanıt verdikleri için ‘kardeş fraksiyon liderlerine’ teşekkür etti.

Washington'ın ciddiyeti

İslamcı gruplar üzerine çalışan araştırmacı Nizar Haydar, fraksiyon liderlerinin silahların devletin elinde sınırlandırılmasına yönelik çağrılarının, ‘Şii güçler ve tüm fraksiyonların, fraksiyonları içeren yeni bir hükümetle anlaşmayı reddeden Amerikan tutumunun ciddiyetini hissetmeye başlamasından’ kaynaklandığına inanıyor.

Haydar, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Fraksiyonlar, ABD’nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın Bağdat’a gelmesinden önce Washington’a iyi niyetlerini kanıtlamak için şu sıralar zamanla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Haydar, silahlı fraksiyonları iki gruba ayırıyor. İlk grup, siyasi ve seçim sürecine çeşitli aşamalarda dahil olan, son olarak da son parlamento seçimlerine katılan ve geçmiş hükümetlerde bir ya da daha fazla bakanla temsil edilen fraksiyonlardan oluşuyor. Bu gruplar, devlet otoritesi dışında silahlı bir güç olmaktan çıkarak, güvenlik başta olmak üzere devlet kurumlarının bir parçası haline gelmeyi hedefliyor.

Haydar’a göre bu ilk grup, ‘uluslararası ve bölgesel toplum nezdinde, özellikle de ABD’de kabul görmek amacıyla bugün silahların devlet elinde sınırlandırılmasını savunan kesim’ olarak öne çıkıyor.

İkinci grup ise son parlamento seçimlerine katılmış olmalarına rağmen kendilerini hâlâ siyasi sürecin içinde görmeyen, ‘direniş’ söylemini kullanmaya devam eden ve devlete tam entegrasyonunu ilan etmeden önce mümkün olan en büyük siyasi, mali ve güvenlik kazanımlarını elde etmeye çalışan fraksiyonlardan oluşuyor.

Aşamalı taktik

Siyasi Düşünce Merkezi Başkanı İhsan eş-Şemmeri de ABD’nin fraksiyonlar üzerindeki baskısının önem ve etkisi konusunda aynı görüşü paylaşıyor ve bu baskının, söz konusu grupları devlet çerçevesi dışında silah taşımaktan vazgeçtiklerini açıklamaya zorladığını belirtiyor.

Şemmeri, Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Silahsızlanma çağrıları; ABD’nin silahların dağıtılması ve devlet ile silahlı kuvvetler başkomutanının denetimi altında toplanması yönündeki şartlarıyla ve Savaya’nın Irak’a gelişinin yaklaşmasıyla eşzamanlı olması bakımından ele alınmalı” dedi.

Bu çağrıların aynı zamanda yeni hükümetin kurulmasına yönelik müzakerelerin zamanlamasıyla da bağlantılı olduğunu ifade eden Şemmeri, “Bu gruplar, ABD’nin bu yöndeki itirazlarının boyutunu bilerek yeni hükümete dahil olmayı hedefliyor” değerlendirmesinde bulundu.

defrt
Ketaib Hizbullah üyeleri, Eylül 2024'te Bağdat'ta düzenlenen bir geçit töreninde (Reuters)

Şemmeri, söz konusu çıkışların, ‘ABD’nin bu tür çağrılara vereceği tepkiyi ölçmeyi amaçlayan geçici ve taktiksel bir bağlamda’ gündeme gelmiş olabileceğini, aynı zamanda bu fraksiyonların Washington ile doğrudan müzakerelere girmesi için bir kapı aralayabileceğini de dile getirdi.

Iraklı fraksiyonların çağrılarının, Hizbullah’ın söyleminden bağımsız ele alınamayacağını vurgulayan Şemmeri, bu tutumun Hizbullah’ın silahsızlanmaya ilişkin şartlarıyla örtüştüğünü belirterek, “Amaç, silahsızlanma sürecinin ABD ve dış baskıların sonucu değil, yerel ve iç düzenlemelerin bir parçası gibi görünmesini sağlamak” dedi.


Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
TT

Trump intikam alıyor: Suriye'de DEAŞ'a ait 70 hedef vuruldu

ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)
ABD askerleri, cuma günü Suriye'deki DEAŞ hedeflerine saldırmak üzere havalanmadan önce bir F-15E savaş uçağına mühimmat yüklüyor (AFP)

Başkan Donald Trump, geçen cumartesi günü Suriye çölündeki Palmira'da bir aşırılıkçı tarafından düzenlenen saldırıda üç Amerikalının (iki asker ve bir tercüman) öldürülmesinin ardından DEAŞ'a karşı misilleme tehdidini yerine getirdi. ABD hava saldırıları, cuma sabahı erken saatlerde Deyrizor, Hums ve Rakka çöllerindeki 70 DEAŞ mevzisini hedef aldı. Yaklaşık beş saat süren baskınlara uçaklar, helikopterler ve HIMARS roketatarları katıldı. Ürdün de uçaklarının saldırıya katıldığını açıkladı.

Trump cuma günü “çok güçlü bir misilleme saldırısı”ndan bahsederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, “ABD güçleri, DEAŞ savaşçılarını, altyapısını ve silah depolarını ortadan kaldırmak için Suriye'de Hawkeye Operasyonuna başladı” diyerek, operasyonu üç Amerikalının ölümüne yol açan Palmira saldırısının ardından “misilleme ilanı” olarak nitelendirdi.

Şarku’kul Avsat’ın görüştüğü Şam'daki Suriye Savunma Bakanlığına yakın kaynaklar, ABD saldırılarının süresiz olabileceğini ve günlerce devam edebileceğini söyledi.