Irak'ın güneyindeki Musenna hapishanesinden 21 mahkum firar etti

Irak'ın güneyindeki Musenna hapishanesinden 21 mahkum firar etti
TT

Irak'ın güneyindeki Musenna hapishanesinden 21 mahkum firar etti

Irak'ın güneyindeki Musenna hapishanesinden 21 mahkum firar etti

Irak’ta meydana gelen son firar olayının üzerinden yaklaşık 7 yıl geçtikten sonra dün (Pazar) sabah, başkent Bağdat’ın 270 kilometre güneyinde bulunan Musenna kentinde terör ve uyuşturucu madde ticareti suçlarından dolayı cezaevinde bulunan 21 mahkum kaldıkları hapishaneden firar etti.
Irak’ta 2013 yılında Bağdat’taki Ebu Gureyb Cezaevi’nden çok sayıda mahkum firar etmişti. 2014 yılında ise DEAŞ’ın Ninova’yı işgal etmesinin ardından Musul kenti yakınlarındaki Baduş Hapishanesi'nden çok sayıda mahkum firar etti. Dün de Musenna Hapishanesi’nden 21 mahkumun firar etmesiyle ülkede bu büyüklükte üçüncü firar olayı yaşandı. Bir güvenlik kaynağına göre firar olayı, Musenna kentinin el-Hilal İlçe Karakolunda gözaltına alınan hükümlülerden birinin gardiyanlardan yiyecek istemesi sonrasında meydana geldi. Mahkumların aralarında gardiyanlara saldırıp kaos yaratarak kaçma konusunda plan yaptıklarını söyleyen kaynak, firar sırasında bir gardiyanın hafif şekilde yaralandığını belirtti. Kaçan mahkumlardan 10’u yakalanarak yeniden cezaevine koyulurken kalan 11 mahkum halen aranıyor. Irak İçişleri Bakanı Osman el-Ganimi, firar olayının nedenlerinin araştırılması için bir yüksek komite kurulduğunu açıkladı.
Kimliğinin açıklanmaması şartıyla Şarku’l Avsat’a konuşan bir yetkili kaynak, olayın ağır suçluların bazı gardiyanların ihmali ve ilgisizliğinden yararlanarak gerçekleşmesi ihtimali olsa da, olayın nedenlerinin İçişleri Bakanlığı tarafından oluşturulan komisyon aracılığıyla yapılacak soruşturmayla ve firar ettikten sonra yakalanan bazı mahkumların ifadeleriyle ortaya çıkarılacağını söyledi. Kaynak, her şeyin soruşturma komisyonun raporuna bağlı olduğuna işaret etti.
Firarilerin kimliklerine ilişkin çelişkili açıklamalar yapıldı. Bazı kaynaklar, firar eden mahkumların terör ve uyuşturucu madde ticareti suçlarından dolayı cezaevinde bulunduklarına işaret ederken, Musenna ilinin valisi Ahmed Menfi, firarilerin tamamının uyuşturucu madde ticaretinden hüküm giyen kişilerden oluştuğunu söyledi. Menfi açıklamasında, firar eden mahkumların sabaha karşı saat 03.00’dan sonra hapishanenin ana kapısında bir gardiyana saldırdıktan sonra hapishaneden kaçtıklarını söyledi. Vali, tüm firarilerin yakalanması için Musenna’daki güvenlik güçlerinin alarm durumuna geçtiğini de sözlerine ekledi.
Musenna Valisi Menfi, Musenna Emniyet Müdürlüğü’nden değil, idari olarak İçişleri Bakanlığı'na bağlı olan Narkotik Suçlarla Mücadele Dairesi’nden gelen ve hapishaneden sorumlu olan birimin, gözaltına alınması talimatı verdi. Birimin, ihmali veya kasıtlı bir eylemi olup olmadığı soruşturuluyor. Bu arada Musenna Emniyet Müdürlüğü, 70 yaşlarındaki bir vatandaşın firarilerden birini yakalayıp polise teslim ettiğini duyurdu. Musenna Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Muhammed el-Hafaci tarafından yapılan açıklamada,  mahkumun kaçışı sırasında yaşanan bu garip olaya değinildi. Hafaci, bölge sakinlerinin olayı soruşturan güvenlik güçleriyle iş birliği yapmaya devam ettiklerini belirtti. Irak'taki mahkum firarları, özellikle arkalarında mafya ve benzeri yapıların olduğu terör veya uyuşturucu davalarından hüküm giyenlerin kaçışları ülkede meydana gelen çarpıcı olaylardan biridir.
Irak’ta en çok bilinen firar olaylarından biri 2011 yılında meydana geldi. Olayda terör suçundan hüküm giyen 12 mahkum Basra Cezaevi’nden firar etti. 2013 yılında Ebu Gureyb Cezaevi’den binden fazla mahkum kaçtı. Bu olay birçok kişi tarafından DEAŞ’ın 2014 yılında Irak topraklarının üçte birini işgal etmesinin başlangıcı ​​olarak kabul ediliyor. 2014 yılında ise DEAŞ’ın Musul'un kontrolünü ele geçirmesi sırasında Baduş Cezaevi’nden bin 500 civarında mahkum kaçırıldı.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.