Avrupa Kovid 19’a karşı aşılananlara kapılarını açmaya hazırlanıyor

Avrupa, yaklaşan yaz sezonu ile turizm sektörünün yeniden canlanmasını amaçlıyor.

Dün Paris’teki bir aşı merkezi (AFP)
Dün Paris’teki bir aşı merkezi (AFP)
TT

Avrupa Kovid 19’a karşı aşılananlara kapılarını açmaya hazırlanıyor

Dün Paris’teki bir aşı merkezi (AFP)
Dün Paris’teki bir aşı merkezi (AFP)

Avrupa Komisyonu dün, yaklaşan yaz sezonu ile turizm sektörünün yeniden canlanmasını sağlamak amacıyla, Avrupa Birliği (AB) tarafından onaylanan tam doz Kovid-19 aşısı alan yolcular için AB ülkelerine giriş izni verilmesini önerdi.
Ayrıca üye devletlerin aşı olmuş vatandaşlarının AB ülkelerine seyahat edebilecekleri ülkelerin listesini genişletmeleri önerildi. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Avrupa’da güvenli bir şekilde turizm endüstrisini yeniden canlandırmanın ve sınırlar ötesi dostlukları yenilemenin zamanı” ifadesini kullandı.
Avrupa Birliği ülkeleri Mart 2020'den beri zorunlu olmayan seyahatlere kısıtlamalar getirdi. Ancak ağırlıklı olarak turizme bağlı olan bazı Avrupa ülkeleri AB dışındaki ülkelerden gelen yolculara belirli şartlar altında sınırlarını yeniden açmayı planlıyor. 
AB Komisyonu bu uygulamaları koordine etmeye çalışıyor. Ancak bu kararın, salgının yayılmasından ve eşlik eden kısıtlamalardan ciddi şekilde etkilenen Schengen bölgesindeki olası etkilerinden endişe ediyor.
Komisyon tarafından yapılan açıklamada, "Komisyon, sadece epidemiyolojik durumu iyi olan ülkeler değil, aynı zamanda AB onaylı aşıları almış kişiler için de AB ülkelerine giriş izni vermeyi önermektedir” ifadesi kullanıldı. Bu öneri, tek dozda verilen Johnson and Johnson aşısına ek olarak, iki doz gerektiren Pfizer-Biontech, Moderna ve AstraZeneca aşılarının dördünden birini alan kişileri kapsıyor.
Ayrıca yolcuların AB ülkelerine varışlarından en az 14 gün önce aşı sürecini tamamlamış olmaları şart koşuluyor. Komisyon, üye devletlerin, bu öneriyi Dünya Sağlık Örgütü (WHO) acil durum kullanım listeleme sürecini tamamlayan aşıları kapsayacak şekilde genişletilebileceğini belirtti.
Von der Leyen, bir hafta önce yaptığı açıklamada, aşı yaptıran Amerikalı turistlerin önümüzdeki aylarda Avrupa Birliği'ne girmesine izin verileceğini bildirmişti. Avrupalı ​​bir yetkili, ABD'nin çeşitli eyaletleri tarafından verilen aşı sertifikalarını yayınlamada kademeli bir ilerleme gerçekleştirmesi gerektiğini, ancak Avrupa Birliği'ne seyahat edilmesine izin verilmesinin koşulsuz giriş anlamına gelmediğini, ülkelerin gelen turistlere Kovid-19 testi yapılmasını veya karantinaya alınmasını şart koşmasının hala mümkün olduğunu ifade etti.
AB, haziran ayı sonunda yürürlüğe girmesi planlanan AB Kovid-19 Sertifikası’nı yayınlamaya hazırlanıyor. AB Komisyonu’na göre sertifika yürürlüğe girene kadar blok ülkelerinin AB dışındaki ülkeler tarafından verilen sağlık sertifikalarını kabul etmesi bekleniyor. Belçika da vatandaşlarının girişine izin verdiği AB ülkeleri listesini genişletmek istiyor. Ülke, haziran ayından bu yana, vatandaşların girişine izin verilen AB dışındaki ülkelere yönelik periyodik olarak gözden geçirilen bir liste oluşturdu.
Listede ocak ayının sonlarından bu yana Avustralya, Yeni Zelanda, Ruanda, Singapur, Güney Kore, Tayland ve Çin yer alıyor. Avrupa Birliği'nden gelen yolcuların seyahat etmesine izin vermesi koşuluyla Çin de listede yer aldı. Ancak bu şartın şu anda yerine getirilmesi mümkün değil. Avrupa Komisyonu, maksimum bulaşma oranının her yüz bin kişide 25 yerine 100 şeklinde değiştirerek listeyi genişletmeyi öneriyor. Bu oran, Avrupa Birliği'nin yüz binde 420 kişiden fazla olan mevcut oranından çok daha düşük.
Öte yandan, güncellenmiş bir liste oluşturmak için aşılama oranına ek olarak ülkelerdeki test sayısı ve pozitiflik oranı dikkate alınacak. Avrupalı ​​yetkili, İsrail'in "kesinlikle" bu listenin bir parçası olacağını, ancak Birleşik Krallık'ın durumunun AB düzeyinde karşılıklılık esası nedeniyle hala belirsiz olduğunu ifade etti.
Ancak Komisyon, özellikle mutasyonlu türlerin yayılmasının bir sonucu olarak salgın durumu kötüye giden ülkelerden seyahat kısıtlamalarını yeniden devreye sokmaya imkan tanıyacak bir mekanizma önerdi. 
Bağlayıcı olmayan bu öneri, üye devletleri temsil eden bir kuruluş olan AB Konseyi’ne sunulacak. Avrupa Komisyonu söz konusu önerisinin mayıs ayı sonunda onaylanmasını, haziran ayı başında yürürlüğe girmesini umuyor.



Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Akıllı telefonlardaki sistem, ayda 300 deprem tespit etti

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Android akıllı telefonları gerçek zamanlı deprem dedektörlerine dönüştüren yeni bir sistem geliştirerek büyük bir sarsıntıdan önce halkı daha hızlı uyarma potansiyeline sahip bir yol buldu.

Google, ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (US Geological Survey/USGS) ve diğer araştırmacıların geliştirdiği sistem, milyonlarca telefondan alınan verileri kullanarak bir depremden kaynaklanan en erken sarsıntı sinyallerini tespit ediyor.

Bir cihaz kümesi aynı yer hareketini kaydettiğinde, sistem bunu işaretleyerek yakın bölgelerdeki diğer cihazlara uyarı gönderiyor.

Science'ta yayımlanan çalışma, ağın ayda 300'den fazla deprem tespit ettiğini ortaya koydu. Uyarıların gönderildiği bölgelerde, daha sonra depremi hissettiğini bildiren kişilerin yüzde 85'i uyarıyı aldığını söyledi. Yüzde 36'sı sarsıntı başlamadan önce, yüzde 28'i sarsıntı sırasında ve yüzde 23'ü de sarsıntıdan sonra uyarı almış.

Çalışmada sistemin, geleneksel sismik sensörlerin yerini almasa da yoğun bilimsel ağlara sahip olmayan bölgelerde ölçeklenebilir, düşük maliyetli bir erken uyarı aracı sunabileceği belirtiliyor. Yazarlar bunun özellikle akıllı telefonların yaygın ancak sismometrelerin nadir bulunduğu, gelişmekte olan ülkeler için umut vaat ettiğini söylüyor.

Google yaptığı açıklamada, sistemin insanlara "uyarı vererek sarsıntı başlamadan önce birkaç değerli saniye" kazandırabileceğini ifade ediyor.

Bu saniyeler bir merdivenden inmek, tehlikeli nesnelerden uzaklaşmak ve korunmak için yeterli zamanı sağlayabilir.

Uyarılar, deprem sırasında daha yıkıcı olan S dalgalarından önce gelen ve hızlı hareket eden P dalgalarının saptanmasına dayanıyor. Yeterli sayıda telefon P-dalgalarını tespit ederse sistem, sarsıntıyı hissetmesine belki de birkaç saniye kalan kullanıcılara uyarılar gönderiyor. Bu saniyeler korunmak, bir ameliyatı durdurmak ya da kritik altyapıyı duraklatmak için yeterli olabilir.

2020'de çıkmaya başlayan Android Deprem Uyarı Sistemi halihazırda Birleşik Devletler, Japonya, Yunanistan, Türkiye ve Endonezya gibi çeşitli ülkelerde kullanılıyor. Doğrudan Android işletim sistemine yerleştirilen teknoloji, kullanıcıların ayrı bir uygulama indirmesini gerektirmiyor.

cdfgthy
Harita, Android'in deprem uyarı sisteminin aktif olduğu ülkeleri (açık yeşil) gösteriyor. Kırmızı ve sarı sırasıyla güçlü (MMI 5+) ve hafif (MMI 3-4) sarsıntıların yaşandığı alanlar. Gri noktalar uyarı verilmeyen algılamaları gösteriyor. Kaliforniya, Oregon ve Washington'daki uyarılar (koyu yeşil) ShakeAlert'ten geliyor (Google)

Araştırmacılar doğruluk oranı bilimsel sensörler kadar yüksek olmasa da akıllı telefonlardan gelen uyarıların en çok işe yaradığı yerlerin, telefon yoğunluğu ve güvenilir veri bağlantıları yüksek seviyedeki kentsel alanlar olduğunu tespit etti. 

Çalışma, MyShake uygulaması gibi daha önceki kitle kaynaklı deprem uygulamalarının üzerine inşa edilse de milyonlarca cihaza gömülü olması sisteme fayda sağlıyor.

Yazarlar, "Kitle kaynaklı sistemlerin giderek daha önemli hale geleceğine inanıyoruz" ifadelerini kullanıyor. 

Geleneksel sensörleri kişisel cihazlardan gelen verilerle birleştirerek daha dayanıklı, kapsayıcı erken uyarı sistemleri oluşturmak mümkün.

Independent Türkçe