عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI Mısır

Sisi ve Feltman Kahire’de Nahda Barajı konusunu görüştü

Sisi dün, ABD ve Mısır’dan yetkililerin katılımıyla Kahire'de Feltman ile yaptığı görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi dün, ABD ve Mısır’dan yetkililerin katılımıyla Kahire'de Feltman ile yaptığı görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
    Kahire/Muhammed Nebil Hilmi
TT
TT

Sisi ve Feltman Kahire’de Nahda Barajı konusunu görüştü

Sisi dün, ABD ve Mısır’dan yetkililerin katılımıyla Kahire'de Feltman ile yaptığı görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi dün, ABD ve Mısır’dan yetkililerin katılımıyla Kahire'de Feltman ile yaptığı görüşme sırasında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

ABD'nin Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Jeffrey D. Feltman, bölge turunun ilk ziyaretinde dün Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından karşılandı. İki ülkeden bakanların ve yetkililerin katılımıyla gerçekleşen görüşmede, ikili ilişkilerin yanı sıra, Addis Ababa'nın Nil Nehri üzerinde inşa ettiği ve Kahire ve Hartum'un su paylarına zarar verdiği için itiraz ettiği Nahda (Rönesans/Hedasi) Barajı konusu özel olarak ele alındı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Sisi, ABD Temsilcisi’ne, Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesi kapsamında adil ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varmanın Mısır için varoluşsal bir mesele olduğunu, aynı zamanda su çıkarlarına zarar verilmesini ve halkının haklarından ödün verilmesini kabul etmeyeceğini ifade etti. Sisi ayrıca, uluslararası toplumun bu krizin çözümünde sorumluluklarını üstlenmesinin önemine ve bu bağlamda ABD’nin etkili bir rol oynamasının önemine dikkati çekti. 
AfB'nin anlaşmaya varmak için 5 Nisan'da Kinşasa'da gerçekleştirdiği müzakerelerde baraj konusunda anlaşmaya varılamadı. Mısır ve Sudan Birleşmiş Milletler (BM), Avrupa Birliği (AB),
AfB ve ABD tarafından desteklenen dörtlü arabuluculuk teklifinde bulunurken, Etiyopya bu yaklaşımı reddediyor.
Mısır Cumhurbaşkanı ile ABD Temsilcisi arasındaki görüşmede, Afrika Boynuzu'ndaki bazı bölgesel dosyalar ve özellikle Nahda Barajı dosyasındaki gelişmeler üzerinde duruldu.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi Bessam Radi, "Feltman, Mısır ve bölge için temsil ettiği büyük önemi nedeniyle ABD yönetiminin adil ve kapsamlı bir çözüme ulaşmayı gerektiren bu hassas meseleyi çözme konusunda ciddi olduğunu vurguladı” dedi.
Açıklamaya göre Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ise, Nahda Barajı meselesindeki gelişmeleri ayrıntılı bir şekilde ele alarak, Mısır'ın geçtiğimiz yıllarda çeşitli müzakere süreçlerinde bu konuyla başa çıkma konusundaki esnek yaklaşımını vurguladı. Aynı zamanda ülkesinin, Mısır, Sudan ve Etiyopya'nın çıkarlarına hizmet eden ve Mısır'ın hak ve menfaatlerini ve su güvenliğini dikkate alarak zarar görmesini engelleyen yasal olarak bağlayıcılığı, adil ve dengeli bir anlaşmaya ulaşma arayışında olduğunu belirtti. Ancak diğer tarafın siyasi irade göstermemesi nedeniyle müzakere sürecinde gösterilen tüm çabalara rağmen istenilen sonuca ulaşılamadı.
 Sisi açıklamasında, "Mısır, başta Kongo Devlet Başkanı Felix Tshisekedi’nin güçlü liderliği ile yönetilen AfB tarafından desteklenen müzakere sürecine dahil olarak Nahda Barajı’nın doldurulması ve işletilmesine ilişkin adil ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varmaya çalışıyor" dedi.
 Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, geçen hafta yaptığı açıklamada, Mısır ve Sudan’ın üç ülke arasında yasal bir anlaşma olmaksızın adım atma konusundaki çekincelerini görmezden gelerek, ülkesinin önümüzdeki Temmuz ayında barajın ikinci kez doldurulması kararına bağlı kalacağını vurguladı.
 Sisi, Mısır-ABD ilişkilerine yönelik yaptığı açıklamada, ülkesinin iki dost ülke arasındaki genişletilmiş stratejik ortaklık ilişkileri çerçevesinde ABD ile ikili işbirliğini ve bu ortaklığı Ortadoğu ve Afrika kıtasında istikrarın sağlanmasındaki hayati rolünü güçlendirme konusundaki kararlılığını vurguladı. 
ABD’li diplomat Feltman ise, "ABD, Mısır ile bölgede dengenin sağlanmasına katkıda bulunacak şekilde, Mısır'ın bölgesel ortamında sahip olduğu siyasi ağırlık ve kilit rol konusunda Mısır ile stratejik ilişkilerini takdir ediyor. Ayrıca ABD, iki dost ülke arasında ikili ve bölgesel olarak işbirliği çerçevelerini ilerletmek istiyor” açıklamasında bulundu.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Filistinli örgütlerin genel sekreterleri uzlaşma gündemiyle toplanıyor

Sisi ve Abbas’ın Kahire’deki önceki görüşmelerinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi ve Abbas’ın Kahire’deki önceki görüşmelerinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT
TT

Filistinli örgütlerin genel sekreterleri uzlaşma gündemiyle toplanıyor

Sisi ve Abbas’ın Kahire’deki önceki görüşmelerinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi ve Abbas’ın Kahire’deki önceki görüşmelerinden bir kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Filistinli örgütlerin genel sekreterlerinin toplantıları, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın gözetimi ve huzurunda, çoğu Filistinli bugün Mısır’ın başkenti Kahire’de başlıyor.

Şarku’l Avsat’a toplantı hakkında bilgi veren Filistinli kaynaklar “toplantının Yeni El-Alameyn kentindeki (kuzeybatı Mısır) büyük otellerden birinde yapılacağını ve muhtemelen sadece bir gün ile sınırlı olacağını” belirttiler. Ayrıca “açılış oturumunun açık yapılacağını, burada Filistin Devlet Başkanı’nın açılış konuşmasını yapacağını ve daha sonra örgüt liderlerinin konuşacağı kapalı oturumların başlayacağını” söylediler.

Şarku’l Avsat’a kimliğinin açıklanmaması şartıyla konuşan kaynaklar toplantılara Filistinli 11 örgütün katılacağını belirttiler. İstişarelerde işgal altındaki topraklardaki iç durumun tartışılmasına ve İsrail’in Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde gerginliğin artmasına karşı koyma yollarının yanı sıra kapsamlı bir uzlaşma yoluyla Filistin birliğini yeniden kurmanın yollarına odaklanılacağını bildirdiler.

Kaynaklar, toplantı çağrısında bulunan Filistin liderliğinin “ulusal birlik hükümeti kurulmasını içeren siyasi bir vizyon sunabileceğini” de aktardı. Ancak kaynaklar, bunun “tartışmaların birkaç maddeyle sınırlı kalacağı anlamına gelmediğini ve Filistinli örgütlerin liderleriyle yapılacak görüşmelerin uzlaşmaya dayalı ve herkesin katkılarına ve önerilerine açık olacağını” vurguladılar.

Mısır-Filistin zirvesi

Filistin Devlet Başkanı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile görüşeceği ve Filistinli örgütlerin genel sekreterleri toplantısına başkanlık edeceği resmi ziyaret için dün El-Alameyn şehrine gelmişti. Filistin’in Kahire Büyükelçisi Diyab el-Luh, “Abbas’ın ziyareti, iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve Arap, bölgesel ve uluslararası düzeylerdeki çeşitli konularda kalıcı ve daimi istişare ve iş birliğini somutlaştırmayı amaçlıyor” dedi. Luh’un açıklamasına göre, Filistin halkının meşru haklarını desteklemek, Filistin halkının devredilemez haklarını elde etmesi yönündeki çabaların önündeki sıkıntılarla mücadele etmek, Filistin halkının kendi kaderini tayin etmesini ve 1967 sınırları içinde, başkenti Kudüs olan ve tam ulusal egemenliğe sahip bağımsız devletlerini kurmalarını sağlamak için gösterilen daimi Arap çabalarına hizmet edecek şekilde; Abbas Mısır Cumhurbaşkanı ile aralarındaki ortak ve daimi koordinasyon çerçevesinde bir toplantı yapacak.

Filistin Devlet Başkanı’na ziyareti sırasında eşlik edecek heyette şu isimler bulunuyor:

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi Genel Sekreteri Hüseyin eş-Şeyh, FKÖ Yürütme Konseyi üyesi Ziyad Ebu Amr, Filistin İstihbarat Başkanı Macid Ferec, Filistin Diyanet İşleri Danışmanı Mahmud Habbaş, Devlet Başkanı’nın Diplomatik İşlerden Sorumlu Danışmanı Mecdi el-Halidi, Resmi Medya Genel Sorumlusu Ahmed Assaf ve Filistin’in Kahire Büyükelçisi.

Bu ayın başlarında Filistin Devlet Başkanı, İsrail’in Cenin kentine yönelik saldırısına karşı tüm grupların genel sekreterlerini acil bir toplantıya çağırmıştı. Mısır, Filistin Yönetimi ile koordinasyon halinde Filistinli grupların liderlerine davetiye göndermeyi kabul etmişti.

Örgütlerin toplantısı

Filistin İslami Cihad Hareketi dışında Filistinli örgütlerin genel sekreterlerinin toplantıya katılması bekleniyor. “Toplantıya katılamayacağını” bildiren İslâmî Cihad Hareketi, katılmak için “Cenin’de  tutuklanan unsurlarının Filistin yönetimi tarafından serbest bırakılması şartını öne sürmüştü.

İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nahhale geçtiğimiz hafta kısa bir açıklama yaparak “Yönetim’in hapishanelerindeki ‘kardeşlerimiz’ serbest bırakılmadan Kahire’deki genel sekreterler toplantısına gitmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Filistin Yönetimi, siyasi bir saikle tutuklama operasyonları yürüttüğü iddiasını yalanladı ve “Tutuklananlar, ceza davalarında haklarında tutuklama kararı çıkarılanlardır” dedi.

Hamas Hareketi toplantıya katılacağını doğrularken, hareketin Siyasi Büro üyesi Halil el-Hayye, “İsrail politikalarına karşı koymak ve Filistin saflarını birleştirmek için net sonuçlar alınması gerektiğini” vurguladı.

Mısır’daki grupların toplantısı, Türkiye’nin başkenti Ankara’da geçtiğimiz çarşamba günü Filistin Devlet Başkanı’nın Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye ile görüşmesinin ayaklarından birini temsil ediyor.

Hamas Siyasi Büro üyesi Husam Bedran, söz konusu görüşmenin net ve derinlemesine bir tartışmaya tanık olduğunu ve genel sekreterler toplantısına iyi hazırlanmak için hareketin çeşitli Filistinli güçler ve gruplarla istişarelerini tamamlama çabalarının bir parçası olarak yapıldığını söyledi. Hamas Hareketi’nin “kapsamlı direnişin işgale ve Filistin meselesinin kuşatan tehlikelere karşı koymanın en etkili yolu olduğunu” vurguladığını bildirdi. Ayrıca “genel sekreterler toplantısının sonuçlarının Filistin halkının istek ve temennileriyle örtüşmesi” gerektiğinin altı çizildi.

Daha önce, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nden (FHKC) bir heyet, Genel Sekreter Yardımcısı Cemil Mezher başkanlığında Kahire’ye gelmişti. Heyet burada Mısır güvenlik yetkilileriyle bir araya gelmiş ve grupların genel sekreterleri toplantısının başarısı için gereklilikler ve bölünmeyi sona erdirip Filistin ulusal birliğini yeniden tesis etmenin önemi üzerinde durulmuştu.

Olumlu bir adım

Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Usame Şaat, Filistin güçleri arasındaki uçurumu “derin” olarak nitelendirerek Türkiye’de Filistin Devlet Başkanı ve Heniyye arasında yapılan ikili görüşme için “Filistinli grupların genel sekreterleri toplantısına dair bizi sevindirecek bir gelişmeyle sonuçlanmadı” ifadelerini kullandı.

Bununla birlikte, Şaat Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, Filistin sahasındaki en önemli ve en popüler grupların (Fetih ve Hamas hareketleri) ve bazı ulusal gruplarının katılımının kendi içinde “olumlu bir şey” olduğunu söyledi. Şaat, tüm tek taraflı seçeneklerin ve kararların “faydasız ve yararsız olduğunun kanıtlandığına, elle tutulur bir netice getirmediğine ve ancak ufku kapatıp Filistin halkına felaketler getirdiğine” dikkat çekti. Şaat, ulusal çıkarlar aleyhine olacak şekilde partizan tutumlarına bağlı kalınmaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca “Birlik ve vatanseverlik olmadan Filistin halkı veya ulusal gruplar için bir gelecek yoktur (...) Uzlaşma cesaret ve gerçek bir milli irade gerektirir” dedi.

Şaat “Genel sekreterlerin niyetlerinin ciddi olduğu doğruysa, oldukça olumlu bir aşamayla karşı karşıyayız demektir” dedi ve toplantının başarısının, “sonuçlarına ve bunların sahada uygulanmasına bağlı olduğuna” dikkat çekti. Bu kapsamda Devlet Başkanı Abbas ve Filistin liderliğinin, en sonuncusu Cezayir Anlaşması olan Filistin uzlaşı anlaşmalarının uygulanması doğrultusunda bir ulusal birlik hükümeti kurmaya başlamak ve ardından hemen seçimlere hazırlanmak için bunu bir fırsat olarak gördüğüne işaret etti. Şaat hükümetin kurulmasının bir “niyet testi” olduğunu ve bu hükümetin anlaşmalar uyarınca kendisinden beklenen rolü yerine getirmemesi durumunda derhal güvenoyunun çekilerek devrilebileceğini belirtti. Bu bağlamda “Radikal tutumların arkasına saklanmak ve uzlaşmanın önüne engeller koymak Filistin halkına fayda sağlamaz” dedi.

Mısır, 2007’den beri devam eden iç bölünmeyi sona erdirmek amacıyla birkaç yıl boyunca Filistinli grupların toplantılarına ev sahipliği yapsa da bu toplantıların sonuçları sahada bir karşılık bulmadı.