Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf, İsrail’i bedel ödemekle tehdit etti

Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
TT

Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf, İsrail’i bedel ödemekle tehdit etti

Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)
Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki bir evin duvarında tahliye kararına karşı bir yazı. (AFP)

İsrail Yüksek Mahkemesi’nin Kudüs’teki Şeyh Jarrah Mahallesi sakinlerine verdiği süre bugün (Perşembe) sona erdi. Filistin Devlet Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, Filistin ulusal projesi için en tehlikeli aşamada olunduğu belirtilirken, artık savaşma zamanının geldiği ifadeleri kullanıldı. İsrailli kaynaklar, Hamas’ın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf’ın bir tehdit olduğunu söyledi. Kaynaklar, Hamas hareketinin Kudüs ve Batı Şeria’daki durumları alevlendirmeye çalıştığını aktardı.
Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne yaptığı açıklamada, “Şimdi İslam’da ve Hristiyanlıkta, Arap kimliğinde, mirasında ve tarihinde kutsal olan savaşların savaşı, Kudüs savaşının zamanı. Bu uzun ve zorlu bir yüzleşme. Ancak zafer imkansız değil. Kudüs’te yaşanan son olaylar ve Kudüslülerin kararlılığı Mescid-i Aksa’yı korumak için gösterilen çabalarda olduğu gibi, Filistin halkının komploları bir kez daha durdurabileceğini kanıtladı” ifadelerini kullandı.
Ebu Rudeyne, bağımsız Filistin ulusal kararının ve Filistin Kurtuluş Örgütü’nün, Filistin halkının ve Kudüs’ün tek ve meşru temsilcisi olduğunu belirterek, ulusal birliğin sağlanması için etkili faktörler olduklarını vurguladı. Rudeyne çatışma pusulasının yalnızca işgalde kalması gerektiğini vurguladı. Sözcü, Yüzyılın Anlaşması gibi Gazze’de ve bağlı köylerde çeşitli birliklerin kurulması fikri ile geçici sınırlara ve alternatif yerel yönetime sahip bir devletin reddedilmesi dahil olmak üzere Filistin davasına karşı tüm şüpheli projeleri çökerten faktörlerin bunlar olduğunu belirtti.
Ebu Rudeyne’nin açıklamaları, alternatif bir liderlik bulma önerileri karşısında yayınlanan Devlet Başkanlığı tarafından yapılan açıklamaları hatırlattı. Açıklamada, Filistin arenasındaki bağımsızların yanı sıra, Hamas ve Fetih hareketinin bir kısmının, Devlet Başkanı Abbas’ın seçimleri iptal etme kararına karşı çıkmasının ardından, Filistinli partilere İsrail’e karşı birleşme çağrısında bulunulmuştu.
Başkanlığın, Kudüs savaşının başladığını vurguladığı açıklama, Kudüs’ün büyük bir gerilime tanık olduğu bir dönemde geldi. Tüm İsrail tahminleri bu durumun sıcak bir çatışmaya dönüşeceğine işaret ediyor. İsrail, Abbas’ın seçimleri iptal etme kararından sonra, Hamas’ın Kudüs ve Batı Şeria’yı sıcak bir bölge haline getirmeye çalıştığını söylüyor.  Hamasın askeri kanadı Kassam Tugayları’nın komutanı Muhammed ed-Dayf’ın, Şeyh Jarrah Mahallesi sakinlerine yönelik saldırıların durdurulmaması durumunda, yerleşimcilere açık bir uyarı yapmasının söz konusu tahminleri güçlendirdiği bildirildi.

Hamas, güneyde yeni bir denklem oluşturmaya çalışıyor
Dayf Kassam yazılı açıklamasında, “El-Kassam ve direniş, eli kolu bağlı kalamaz, bedelini çok pahalı öderler” ifadelerini kullandı. Dayf, Direniş ve Kassam liderlerinin neler olup bittiğini yakından izlediklerini vurguladı. Muhammed ed-Dayf İsrail tarafından yıllardır aranan bir isim olmakla birlikte, çok nadir bir şekilde açıklama yaptığı biliniyor. Dayf’ın açıklamaları İsrail medyasında oldukça yankı yaptı. Resmi kaynaklar, Hamas’ın, Mescid-i Aksa ve Şeyh Jarrah’a zarar verilmemesi karşılığında güneyde yeni bir denklem oluşturmaya çalıştığını aktardı.
İsrail’in Maarif gazetesindeki bir muhabir, “O, Şeyh Jarrah’da veya son zamanlarda Kudüs’te olan olaylardan çok daha büyük olayların içerisinde. Dayf sessizdi. Sessizliğini bozması Hamas’ın bölgeyi ateşe verme kararlılığının kanıtı. Bu gece yaptığı açıklama bir uyarıdan ziyade, bölgeyi ateşe veren bir emir” ifadelerini kullandı.
Hamas liderlerinden Mahmud Mardavi, işgalci güçlerin Yahudileştirme politikaları devam ettiği takdirde, Kudüs, Batı Şeri ve 48 Araplarının bu uyarıyı tercümeye etmeye hazırlıklı olması gerektiğini vurguladı.
Son günlerde Doğu Kudüs’te Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki Kudüslülerin evlerinden çıkarılması sorunu nedeniyle gerginlik arttı. İsrail Yüksek Mahkemesi Pazar günü Kudüs’teki Şeyh Jarrah Mahallesi’ndeki 4 aileye evlerinin inşa edildiği arazilerin mülkiyeti konusunda yerleşimcilerle bir anlaşmaya varmak için, evlerini tahliye etme noktasında Perşembe (bugün) gününe kadar süre vermişti.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."