Gerginlik, Doğu Kudüs'ün Şeyh Cerrah Mahallesi'nde Filistinlilerin Yahudi yerleşimciler tarafından zorla evlerinden çıkarılma girişimiyle başladı.
Bunun üzerine Gazze Şeridi'ndeki Filistinli direniş grupları, İsrail polisinin "işgal" altındaki Doğu Kudüs'te yer alan Mescid-i Aksa ve Şeyh Cerrah Mahallesi'nden çekilmesi için 10 Mayıs Pazartesi günü yerel saatle 18.00'e kadar süre tanıdı.
Polisin çekilmemesi üzerine Filistinli direniş grupları İsrail'e çok sayıda roket fırlattı.
Bunun üzerine İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ne yönelik "Surların Muhafızı" adıyla askeri operasyon başlattı.
Gazze Sağlık Bakanlığı'nın açıklamasına göre İsrail'in 10 Mayıs Pazartesi gününden bu yana düzenlediği saldırılarda kadın ve çocukların da arasında olduğu 83 kişi hayatını kaybetti, 487 kişi de yaralandı.
Tel Aviv yönetimi, dün sabah itibariyle Gazze Şeridi'nden binden fazla roket atıldığını iddia etti.
İsrail'in Demir Kubbe adı verilen hava savunma sistemi, bugüne kadar Gazze'den gelen roketlerin savuşturulmasında önemli bir rol oynuyordu.
Ancak son çatışmalarda bu roketlerin bazılarının bu savunma sistemini aşmayı başardığı görülüyor.
Gazze'den atılan roketlerin Demir Kubbe tarafından imha edilememiş olması Tel Aviv yönetimini kaygılandıran faktörlerin başında yer alıyor.
Askeri uzman ve analistler, roket ve tanksavar füzeleriyle saldırı düzenleyen Filistinli grupların taktik değiştirerek Demir Kubbe'yi aşmaya başladığına dikkati çekiyor.
Kimi uzmanlar, İsrail'in farklı menzillerdeki füze saldırılarına karşı geliştirdiği üç hava savunma sisteminden ilki olan ve 2011'den beri kullanılan Demir Kubbe'nin Gazze'den atılan roketlere karşı başarısız olduğu görüşünde.
"Beklenmeyen hareket İsrail'i çok zor duruma düşürdü"
İsrail'in Demir Kubbesi İzzettin Kassam Tugayları'nın fırlattığı roketler karşısında başarısız olduğunu savunanlardan biri de Stratejik Düşünce Enstitüsü Başkanı ve emekli general Doç. Dr. Güray Alpar.
Independent Türkçe'nin özel haberine göre Alpar, Demir Kubbe sisteminin İsrail'i koruyacağı düşünüldüğünü ancak saldırılarda tam olarak koruma sağlayamadığının ortaya çıktığını söyledi.
Alpar'e göre sistemin etkisiz hale gelmesi Filistinli gruplara avantaj sağlamış durumda.
"Bu beklenilmeyen bir durumdu. Bu beklenmeyen hareket İsrail'i çok zor duruma düşürdü" diyen Alpar, Tel Aviv yönetiminin atılan roketlerden çok çekindiğini söyledi.
"Verilen destek dünya kamuoyunda çok etkili oldu"
Hava saldırılarının bir kısmının bu yapanlara karşı yönlendirmesinin bunun bir göstergesi olduğunu kaydeden Alpar, "İsrail şaşkın ve çok panik yaptı. Vatandaşlarını korumak için çok uğraştı ve çok paralar harcadı ama buna rağmen etkisiz kaldı" dedi.
Filistinli grupların kullandığı roketler için dışarıdan destek almış olabileceğini aktaran Alpar, şunları söyledi:
"Nereden veya kimlerden destek aldığını bilmiyoruz ama mutlaka bir yerlerden destek alınmıştır. Çünkü Filistin'e destek sanılandan çok daha fazla. Olaylar esnasında Filistinlilerin yapmış oldukları klipler ve sosyal medyadaki paylaşımlar çok büyük bir kamuoyu oluşturdu. Olaylardan sonra birçok ünlü ismin destek vermesi ve uluslararası kuruluşların harekete geçmesi bunun bir göstergesi. Verilen destek dünya kamuoyunda çok etkili oldu. İsrail verilen desteği engellemek istedi ama başarılı olamadı."
"Demir Kubbe efsanesinin ilk katmanı çöktü"
Gazeteci yazar Mete Sohtaoğlu da Demir Kubbe'nin Gazze'den atılan roketlere yenildiğini savundu.
Yaşanan son olaylarla birlikte Hamas'ın çok önemli bir özelliğinin ortaya çıktığını vurgulayan Sohtaoğlu, "Hamas muhtemelen bu teknolojiyi İran'dan aldı. Bunu füze teknolojisine uyarladı. Hem tanksavarlar edinmiş hem de insansız hava araçları (İHA) projesini almış ve öğrenmeye çalışıyor. Son olaylarda Demir Kubbe efsanesinin ilk katmanı çöktü diyebiliriz" ifadelerini kullandı.
Sohtaoğlu, "İsrail roketleri durduramadı demek haksızlık olur. Şu ana kadar bin 500 civarında roketin atıldığı ifade ediliyor, bunların en az bin 200'ü İsrail'e düştü" dedi.
"Ben Gurion Havalimanı'nın yakınına roketler düşüyor"
İsrail'in hava savunma sisteminin temelini oluşturan Demir Kubbe'nin çok katmanlı bir sistem olduğunu hatırlatan Sohtaoğlu, şu bilgileri verdi:
"Demir Kubbe en alt katmanda yer alırken hemen üstünde Davut'un Sapanı, Arrow-2 ve Arrow-3 sistemleri bulunuyor. Ama Demir Kubbe'nin zarar görmesi İsrail'in güvenlik mimarisinin de çöktüğü anlamına geliyor. Mesela Ben Gurion Havalimanı dünyanın en güvenilir havalimanı olarak gösteriliyordu ancak şimdi yakınına bile roketler düşüyor. Ayrıca Gazze'den atılan roketler birbiriyle aynı değil. Bir yerde farklı roketler atılırken başka bir yerde çok daha farklıları atılıyor. Bir diğer önemli ayrıntı da Demir Kubbe'ye rağmen Hamas'ın uzun vadeli bir çatışmaya hazırlanmış olduğu gördüğümü söyleyebilirim."
"Demir Kubbe sistemi görevini yerine getirdi"
Emekli Tuğgeneral Osman Aydoğan, bu konuda Alpar ve Sohtaoğlu'ndan farklı görüşte. Aydoğan'a göre Demir Kubbe başarılı.
Aydoğan, Gazze'den Kudüs'ün batısına atılan roketlerin birçoğunun Demir Kubbe tarafından imha edildiğini kalanların ise boş araziye düştüğünü söyledi.
Yakın mesafeden atılan roketlerin imha edilmesinin çok zor olduğunu ifade eden Aydoğan, "Mesela İran gibi uzak bir mesafeden atılsa imha edilme olasılığı daha yüksek olur. Ancak roketler Gazze'den atıldı ve yakın mesafeden vurulması gerçekten çok zor" yorumunu yaptı.
"Hiçbir sistem yüzde 100 başarılı değildir"
"Demir Kubbe'de zafiyet var?" yorumların gerçeği yansıtmadığını savunan Aydoğan, sistemin görevini yaptığını düşündüğünü belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Birçok roketi imha eden sistem yüzlerce rokete yetişemedi. Buna rağmen görevini yaptığını düşünüyorum. Hiçbir sistemde yüzde 100 başarı yoktur. Atılan roketlerin hepsini imha etmek pek mümkün değildir. Ne kadar çok roket yakalayıp imha ederse o kadar başarılıdır. Zaten sistemi kuranlarda yüzde yüz başarılı olacak diye kurmadılar. Çünkü bu imkansız gibi bir şey."
Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray yakınlarında gerçekleşen saldırıda hayatını kaybeden Ulusal Muhafız askeri Sarah Beckstrom'un anısına düzenlenen törenden, (AFP)
