ABD Dışişleri Bakanlığı 4 bin Iraklının sığınma başvurularındaki sahteciliği araştırıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı 4 bin Iraklının sığınma başvurularındaki sahteciliği araştırıyor
TT

ABD Dışişleri Bakanlığı 4 bin Iraklının sığınma başvurularındaki sahteciliği araştırıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı 4 bin Iraklının sığınma başvurularındaki sahteciliği araştırıyor

ABD Dışişleri Bakanlığı, ABD’ye sığınmacı sıfatıyla girme ve ülkeye yerleşme hakkı almak için yaklaşık 4 bin Iraklı tarafından sunulan göç belgelerinde dolandırıcılık ve sahtecilik yapılmış olması ihtimali ile ilgili kapsamlı ve geniş çaplı bir soruşturma yürüttüğünü söyledi.
Konu, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Kongre’ye sunulan bir belgede gündeme geldi. Reuters haber ajansına göre, belge bu konuda bakanlık tarafından yürütülen kapsamlı soruşturmaların ardından sunuldu.
Söz konusu belgeye göre, sığınmacı olarak ülkeye giren 500’den fazla Iraklı, iddia edilen dolandırıcılık davasına bulaşmıştı, söz konusu kişiler sınır dışı edilebilir veya ABD vatandaşlıkları ellerinden alınabilir. Bununla birlikte söz konusu kişilerden herhangi birinin terörle bağlantısı olduğuna dair hiçbir işaret bulunmadığına yer verildi.
Reuters’ın ABD’li yetkililerinden aktardığına göre soruşturma, yakın tarihte mülteci programlarında dolandırıcılık vakalarına ilişkin en büyük soruşturmalardan birini teşkil ediyor. Soruşturma ayrıca, yaklaşık 20 yılın ardından Afganistan’dan çekilirken, çoğu ABD kuvvetlerinde tercüman olarak çalışan Afganlı kişilerden ve ailelerinden yaklaşık 50 bin sığınmacıya yardım etmek için benzer bir program oluşturulmasının görüşüldüğü bir zamanda, Başkan Joe Biden yönetimindeki bazı kişileri tereddütü arttırdı.
Raporlar, Ocak ayında Iraklı sığınmacıların ‘Doğrudan Erişim’ programının 90 gün süreyle dondurulmasının ardından soruşturmanın, ABD’li yetkililerin daha önce açıkladığından daha kapsamlı ve ciddi olduğunu gösteriyor. Programın Nisan ayında Dışişleri Bakanlığı tarafından süresiz olarak uzatılan askıya alınması kararı, üç yabancı uyruklu kişi hakkında dolandırıcılık, kayıt hırsızlığı ve kara para aklama ile suçlayan bir iddianamenin açıklanmasının ardından geldi. Reuters’ın haberine göre, Dışişleri Bakanlığı soruşturmalar ve devam eden tartışmalar hakkında yorum yapmaktan kaçınsa da, Bakanlığın bir sözcüsü dolandırıcılık planının sığınmacılara yönelik güvenlik incelemesini etkilemediğini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü “Bu olaya katılan kişilerin saptanması, soruşturulması Washington’ın, insani geleneklerimizi korurken programın bütünlüğünü sağlamaya olan bağlılığını gösteriyor. ABD’nin savunmasız insanları kabul etme konusundaki cömertliğinden istifade etmeye çalışanlardan hesap sorulacak” dedi.
Sözcü soruşturma için bir zaman çizelgesi vermedi, ancak bakanlığın incelemeyi tamamlamak ve gerekli tüm güvenlik değişikliklerini yapmak için mümkün olduğunca hızlı ve kapsamlı bir şekilde çalışacağını söyledi.
ABD Kongresi, ABD’nin Irak’ı işgalinden dört yıl sonra, ABD güçleri ve ABD hükümetiyle birlikte çalışan tehlike altındaki Iraklıların ABD’ye yerleştirilmesini hızlandırmak için ‘Doğrudan Erişim’ programına izin vermişti. Biden yönetimi Cumhuriyetçi Parti ve Demokrat Parti temsilcilerinin ve destek gruplarının baskısıyla, Taliban’ın Afganistan’ı tekrar ele geçirmesi durumunda, Taliban'dan misilleme yapılması tehlikesi ile karşı karşıya kalan Afganlar için de benzer bir program düşünüyor. Bu konuya yönelik devam eden tartışmalar, ABD Dışişleri ve Savunma Bakanlıkları arasındaki farklılıkların ihtilafları ortaya çıkardı. Pentagon liderleri, sığınma başvurusu yapan kişiler için hızlandırılmış bir güvenlik incelemesi yapılmasını isterken, Dışişleri bakanlığı lojistik zorluklardan bahsediyor ve Süreci hızlandırmak için hem Washington’da hem de Kabil’de ilgili personel sayısını artırdığını vurguluyor.



Tom Barrack ve Arabistanlı Lawrence

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Tom Barrack ve Arabistanlı Lawrence

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

İbrahim Hamidi

ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye Büyükelçisi ve Suriye- Lübnan Özel Temsilcisi Tom Barrack, her açıklaması veya tweeti ile tartışma yaratıyor. Sözleri, Ortadoğu'ya yabancı bir Amerikan sözlüğünden geliyor. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra Sykes-Picot Anlaşması ile çizilen sınırları ve Batı'nın “(Ortadoğu'da) haritalar dayatmasını ve sınırları kurşun kalemle çizmesini” sert bir şekilde eleştirdi.

Tom Barrack, “Batı’nın müdahale dönemi sonsuza dek sona erdi. Gelecek, bölgenin kendi üreteceği çözümlerindir” dedi. Ayrıca, “giriştiğimiz beş savaşın” başarısızlıklarının ardından gelen “rejim değişikliği” ve “ulus inşası” politikalarını da tenkit etti.

Barrack, Suriye Emeviliğine ve Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'ya olan hayranlığını dile getirerek, onu bağımsızlık için 12 yıl mücadele eden ABD'nin kurucu başkanı George Washington'a benzetti. Ayrıca, ABD'nin terörle mücadeledeki müttefiki olan Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) hedef aldı. Lübnanlıları, hemen harekete geçmezlerse “varoluşsal bir tehdit” ile karşı karşıya kalacakları, Bilad-ı Şam haritasına geri dönme kaderini yaşayacakları konusunda uyardı. Ayrıca, Lübnan’ın “Büyük Suriye” haritasına dahil olduğuna dolaylı olarak işaret etti.

Şarku’l Avsat’ın Al Majalla’dan aktardığı analize göre Barrack, her açıklamanın ardından ilk açıklamasını düzelten bir açıklama yayınlıyor. Ancak, Trump'ın Temsilcisi’nin Ortadoğu'daki kilit ülkeler hakkındaki bu açıklamalarının önemini küçümsemek hata olur. Bunu vurgulamak için de açıklamalarına eşlik eden gelişmelere ve açıklamalara dikkat çekmek gerekiyor.

Öncelikle, Başkan Trump, 13 Mayıs'ta Riyad'da yaptığı “Başkan Trump'ın Ortadoğu'da Müreffeh Bir Gelecek Vizyonu” başlıklı açılış konuşmasında Ortadoğu vizyonunu bizzat ortaya koydu. “Devlet inşacıları diye adlandırılanlar, inşa ettiklerinden çok daha fazla devleti yok ettiler” dedi. Ardından “Amerikalılar Irak ve Afganistan'da trilyonlarca dolar harcadılar, ancak hiçbir işe yaramadı. ABD, bu iki ülkeden geri çekildi ve başarısız oldu çünkü Amerikalı ‘müdahaleciler’ anlamadıkları toplumlara müdahale ettiler ve nasıl yaşanacağına dair dersler verdiler” diye ekledi.

Öte yandan, bölgenin ve liderlerinin ürettiği çözümleri övdü ve “modern Ortadoğu'nun doğuşunun bölge halklarının kendi elleriyle gerçekleştiğini” ve bunun “büyük bir dönüşüme” yol açtığını söyledi. Trump, “geçmişi” olan Suriye Cumhurbaşkanı Şara'ya da övgüler yağdırdı ve ardından “Suriye'ye bir şans” vermek için ona ve Heyet Tahrir eş-Şam'a yönelik yaptırımları kaldırdı.

Trump'ın Türkiye Büyükelçisi Barrack'ı Suriye ve Lübnan Özel Temsilcisi olarak ataması, Ankara'nın bir zamanlar Amerika'nın "Arabistanlı Lawrence'ı" olarak adlandırdığı Brett McGurk'ün politikalarına karşı büyük bir darbe

İkincisi, Trump'ın İran, Gazze ve Ukrayna Özel Temsilcisi Steve Witkoff gibi Barrack da Dışişleri Bakanlığı bürokrasisinden ve Amerikan kurumlarından çok uzak ve Başkan Trump ile doğrudan dostluğu olan bir iş adamı. Ortadoğu'daki önemli meselelerdeki rolü artarken, Dışişleri Bakanlığı'nda müzakere ve diplomasi deneyimine sahip üst düzey yetkililerin atamaları ya ertelendi (örneğin, Dışişleri Bakan Yardımcısının yardımcısı olarak göreve başlaması planlanan Joel Rayburn) ya da Dışişleri Bakanı Marco Rubio tarafından uygulanan “kapsamlı reform planı” kapsamında Dışişleri Bakanlığı'ndan uzaklaştırıldılar.

Üçüncüsü, Barrack'ın nerede ikamet ettiğinin büyük bir önemi var, çünkü kendisi Trump'ın Türkiye Büyükelçisi. Ankara, eski Beyaz Saray Ortadoğu yetkilisi Brett McGurk ile ciddi bir sorun yaşıyordu. McGurk'ü Amerika’nın “Arabistanlı Lawrence’ı” olarak adlandırıyordu. Bununla, McGurk'ün, geçen yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap isyanını destekleyen İngiliz Arabistanlı Lawrence’a benzer şekilde, Doğu Suriye'de kendisine karşı bir Kürt oluşumu kurarak Ortadoğu haritasını yeniden çizmek istediğini kastediyordu.

Dolayısıyla, Trump'ın Türkiye'ye elçi olarak Barrack'ı ataması, McGurk'ün politikalarına karşı büyük bir darbe anlamına geliyor. Barrack'ın Suriye, Kürtler, Lübnan, haritalar ve Sykes-Picot Anlaşması hakkındaki açıklamalarında da bu açıkça görülüyor. Barrack'ın sözlerinin önemini pekiştiren, Trump'ın bizzat kendisinin Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın “dostu” olduğunu defalarca açıkça söylemiş olması. Hatta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu, Erdoğan ile askeri çatışma yerine Suriye konusunda bir anlaşmaya varmaya da teşvik etmişti.

Dördüncüsü, ABD'nin son on yıllarda Ortadoğu'daki politikaları, işlevsel olarak muhatap olduğu her rejimin hassasiyetlerini ve değerlendirmelerini dikkate alan birçok örtük, dile getirilmemiş mutabakat içeriyordu. Örneğin, Suriye güçlerinin 1976'da Amerikan onayıyla Lübnan'a girdiği tartışmasızdır. Hafız Esed, Çöl Fırtınası Harekâtı'na katılımı ve İsrail ile müzakereler karşılığında ABD’den yeşil ışık aldıktan sonra, 1990'da Mişel Avn isyanını bastırdı. Aynı durum, Filistin Kurtuluş Örgütü ve lideri Yaser Arafat'ın 1982'de Lübnan'dan sınır dışı edilmesi için de geçerliydi.

Bu mutabakatların sırları çekmecelerde ve söylemsel değerlendirmelerde saklı kaldı. Daha sonra al-Majalla’da, Suriye'nin 2005'te ordusunun çekilmesiyle vesayet döneminin sona ermesinden önce Lübnan'daki birçok eyleminin Amerikan onayıyla desteklendiğine dair bir dizi gizli Suriye belgesi yayınlayacağız.

Barrack'ın sözleri, Lübnan, Suriye ve Sykes-Picot Anlaşması doğmadan önce Osmanlı, Bilad-ı Şam ve Büyük Suriye’nin eyaletlerinden biri olan Zahle’den göç etmeden önce atalarının anlattığı hikâyelere duyulan bir özlem değil. Trump'ın ikinci döneminde söylenmiş olmaları, onlara daha fazla ağırlık kazandırıyor. Bunlar en azından boş veya tesadüfü sözler değil, aksine Beyaz Saray koridorlarındaki ciddi düşünceleri yansıtıyor. Çoğu, üst düzey liderler arasında kapalı kapılar ardında da söylenmiş olabilir. Ancak, gerçekleşmesi dengelere bağlı ve başarılı olması başka bir konu, çünkü birçok Amerikan macerası amaçlanandan farklı bir şekilde sona erdi. Trump yönetiminin hızlı sonuç almak istemesi ve görüşlerini desteklemek için uzun süreli bir askeri müdahaleye yanaşmaması, Barrack'ın tweetlerini tehlikeli ve rahatsız edici kılıyor ve etkileri sosyal medya platformlarının ötesine uzanıyor.